Festival - Turkipedia

Festival, genellikle yerel bir topluluk tarafından belirlenmiş ve geleneksel olmuş gün ve tarihlerde kutlanan, yapıldığı yörenin imgesi hâline gelmiş etkinlikler bütünüdür. Festival kelimesi Latince festa kelimesinden gelir. İlk kez 1200'lü yılların başında kullanıma girmiş ve yerleşmiştir. Festivaller genelde doyasıya yemeklerin yendiği, çevrenin en güzel şekilde süslenip, temizlendiği olgulardır.

Dinlerde festivaller

Birçok kültürde festivaller tanrı veya tanrıların huzurunda duruştur. Festivallerin insanlara Tanrı tarafından verildiğine inanılır ve kutsal kabul edilir.

Hristiyanlıkta festivaller

Hristiyanlığın özünde;

Noel
Paskalya Yortusu

olmak üzere iki ana festival vardır. Bunun yanında Katolik, Doğu Ortodoks ve Angelikan mezheplerinde sayısız küçük festival vardır.

Antik Mısır'da festivaller

Birçok Mısır festivali dinî kökenlidir ve şaşaası ile dikkat çeker. Her yıl Firavun'un herhangi özel bir gününü anmak için büyük festivaller düzenlenir ve özellikle eğer Firavun hükümdarlığının otuzuncu yılına ulaşırsa halka hiçbir masraftan kaçınılmaz, her türlü ikram yapılırdı.

İslâm'da festivaller

İslâm dininde festival adı altında kutlamalar yapılmaz. İslâm kültüründe festivaller bayram adı ile anılır. İslâm inancında;

olmak üzere iki dinî kutlama düzenlenir. Bu dinî bayramlar insanların en güzel ibadet, kulluk ettiği zamanlardır.

Hinduizm'de festivaller

Hinduizm, çeşitli festivallerle dolu zengin bir dini geleneğe sahiptir. Bu festivaller, dini, mevsimsel ve kültürel öneme sahip olayları kutlamak için düzenlenir. İşte Hinduizmde önemli bazı festivaller ve kısa açıklamaları:

1. Diwali: Hindu toplumunda en önemli festivallerden biri olan Diwali, ışığın zaferini ve iyiliğin kötülüğe karşı kazanmasını simgeler. Evler ve sokaklar çeşitli ışıklarla süslenir, aileler bir araya gelir, özel yemekler hazırlanır ve havai fişekler atılır.

2. Holi: Renkler festivali olarak da bilinen Holi, baharın gelişini kutlar. Bu festivalde insanlar renkli toz ve suyla birbirlerini serbestçe boyarlar, dans ederler ve geleneksel şarkılar söylerler.

3. Navaratri/Durga Puja: Bu festival, Tanrıça Durga'nın zaferini ve gücünü kutlar. Dokuz gün boyunca, insanlar Durga'nın heykellerini taparlar, dans ederler ve geleneksel müzikler çalarlar.

4. Raksha Bandhan: Bu festival, kardeşlik bağlarını kutlamak için kardeşler arasında bağ kurulmasını içerir. Kız kardeşler, erkek kardeşlerine özel bir bilezik bağlar ve erkek kardeşleri de kız kardeşlerine hediye verirler.

5. Janmashtami: Bu festival, Lord Krishna'nın doğum gününü kutlar. Hindu toplumunda geniş çapta kutlanır ve tapınaklarda, özellikle Mathura ve Vrindavan'da büyük bir coşkuyla kutlanır.

Bu festivaller, Hindu toplumunda birlik ve dayanışmayı, gelenekleri yaşatmayı ve manevi bağları güçlendirmeyi amaçlar.

Diğer festivaller

Festivaller dinî yönlerinin yanı sıra, dinden tamamen ayrı insanların eğlence için kendilerinin oluşturduğu eğlenceler de olabilir. Dünyada en yaygın olarak kutlanan festivallerden birisi de mevsim festivalleridir. Özellikle Nevruz'da olduğu gibi ilkbaharın kutlanmasına benzer olarak birçok kültürde kışın gelişi, beklenen yağmurun yağması gibi etmenlerle de festivaller düzenlenmektedir.

Dış bağlantılar

Festival 18 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Türkiye'deki Festivaller 2013 23 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Türkiye'de Gerçekleşen Müzik Festivalleri 25 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlgili Araştırma Makaleleri

Hinduizm, çok kapsamlı inanç ve yaşam felsefesinin toplamıdır. Özellikle Hindistan, Nepal ve Bangladeş'te yaygındır. Günümüzde yaklaşık 1.25 milyar izleyeni ile Hristiyanlık ve İslam'dan sonra üçüncü sırada yer alan Hinduizm inancının neredeyse tüm takipçileri Hindistan ve çevresinde bulunmaktadır. Budizm ve Zen Budizmi gibi çeşitli ekoller Hinduizm'den kaynaklanıp ayrılmıştır.

Pesah, Fısıh veya Hamursuz Bayramı, bir Yahudi bayramı ve festivalidir. Mısır'da kölelikten kurtarılan Antik İsraillilerin göç hikâyesini anar. Pesah, Yahudi takvimindeki Nisan ayının 15. günü başlar, bu tarih Kuzey Yarım Küre’de bahara denk gelir ve bayram 7 veya 8 gün kutlanır. Yahudi bayramları arasında en çok kutlanan bayramlardan biridir.

Şükran Günü, ABD ve Kanada'da hasada ve geçmiş yılın tüm nimetlerine şükretmek için kutlanan bir ulusal bayramdır. İki ülke arasındaki enlem farkının getirdiği farklı hasat takvimi nedeniyle, Şükran Günü, Kanada'da Ekim ayının ikinci pazartesi günü, ABD'de ise Kasım ayının dördüncü perşembesinde kutlanır.

Durga Hinduizm'de bir Devi, ulu tanrıça, formudur. Bir aslanı süren ve birçok kolunda öldürücü silahlar taşıyan, yüzünde bunların tam tersi barışcı ve güven verici bir ifade taşıyan, elleri mudra şeklinde bir kadın olarak tasvir edilir. Tanrıçanın bu formu dişil ve yaratıcı enerjinin (Şakti) tecessümü yani cismanileşmesi, vücut bulmasıdır.

Sanatana Dharma, Hinduizm için Sanskritçe ve diğer Hint dillerinde Vaidika Dharma ile birlikte kullanılan alternatif bir adlandırmadır. Bu terim sınıf, kast veya mezhep farkı gözetmeksizin tüm Hindulara yüklenen "ebedî" ve mutlak görevler ile dinî olarak emredilen uygulamaları ifade eder. Bu dinî uygulamaları takip eden kişiyeyse Sanatani veya Dharmi adları verilir.

Nevruz Bayramı ya da kısaca Nevruz dünya çapında çeşitli halklar tarafından kutlanan geleneksel yeni yıl ya da doğanın uyanışı ve bahar bayramı. Nevruz bayramına 4 hafta kala, her salı günleri özel günler olur ki, bunlara çarşamba denir.

Yılbaşı, Miladi takvim kullanan ülkelerde 31 Aralık'ı 1 Ocak'a bağlayan geceye denmektedir. Yılbaşı, Jülyen takvimine göre Hristiyanlık öncesi Roma'da, Ocak ayının da adının verildiği geçit ve başlangıç tanrısı Janus'a adanmıştı. Hristiyan aleminin Miladi takviminde bir tarih olarak, hâlen Anglikan ve Lutheran kiliselerinde İsa'nın Adlandırma ve Sünnet Bayramı olarak törenlerle kutlanır.

<span class="mw-page-title-main">Bayram</span> gelenek veya kanunla bellirlenen kutlama günü

Bayram, millî, dinî veya özel olarak önemi olan ve kutlanan gün veya günlerdir.

Nevruz, Türklerin yeniden tarih sahnesine çıkışını, yeni bir yılın başlamasını ifade eden bir gündür. Bir diğer adı "Ergenekon Bayramı"dır.

Đurđevdan, Гергьовден veya Jurjevo Gregoryen takvime göre 6 Mayıs, Jülyen takvimine göre 23 Nisan'da kutlanan, Yorgi'ye ithaf edilmiş, Hristiyanlara özgü bir Balkanlar bayramıdır. Hıdrellez bayramının Hristiyan karşılığıdır. Yorgi, Ortodoks kiliselerindeki en önemli Hristiyan azizlerinden biridir. Bu bayram da baharın gelişini kutlama geleneğiyle özdeşleşmiştir. İnanışa göre Aziz George inancı uğruna ölmüştür. İkonalarda genelde bir atın üzerinde ejderha öldüren bir adam olarak betimlenir.

Purim, antik Pers İmparatorluğu'nda yaşayan Yahudilerin, Haman'ın onları öldürme planından kurtuluşunun anısına kutlanan bir bayramdır. Bu hikâye Tanah'ın Ester kitabında anlatılmaktadır.

Şavuot, Sivan ayının 6. günü kutlanan bir Yahudi bayramıdır. Genelde Mayıs ya da Haziran ayının ilk yarısına denk gelir. Şavuot, Tanrı’nın Sina Dağı’nda toplanan İsrail milletine Tevrat’ı vermesinin yıl dönümünü anar. Tevrat’ta Şavuot ve Tanrı’nın Tevrat’ı göndermesi arasındaki ilişki açık olmamasına rağmen, Şavuot, üç hac festivalinden biridir. Omer’in Sayılması’nın Sefirat ha Omersonuçlandığını gösterir. Şavuot’un tarihi direkt olarak Hamursuz Bayram’ıyla bağlantılıdır. Tevrat’ın verdiği talimata göre, yedi haftalık ‘Omer’in sayılması’ Şavuot ile sonuçlanır. Günleri ve haftaları saymak olan bu davranış, Tevrat’ın gönderilmesine duyulan şevki ve beklentiyi anlatır. Hamursuz Bayramı’nda Yahudiler, Firavun’un kölesi olmaktan kurtarıldı; Şavuot’ta ise bu millet, Tevrat’la birlikte, Tanrı’ya hizmet etmeye bağlanmış bir millet oldu. Şavuot, İsrailliler tarafından oldukça bilinen ve kutlanan bir festivalken, diaspora Yahudiler, bu festivali çok bilmezler. Yahudi kanunlarına göre, İsrail’de bir gün, diasporada iki gün olarak kutlanır. Reformist cemaatler bir gün olarak kutlar

Roma festivalleri ya da Latince söylenişiyle feriae, Roma İmparatorluğu'nda yılın belli zamanlarında farklı tanrısal varlıklar için kutlanılan bayram ya da festival günleridir. Bu festivallerin en önemlileri Saturnalia(günümüzde Noel) ve Consualia, Lupercalia ve Bona Dea kutlamalarıdır.

Yılbaşı arifesi veya Yılbaşı gecesi, Miladi takvimin son günü olan 31 Aralık tarihinde kutlanan bir gündür. Birçok ülkede dans edilerek, yenilerek, içilerek ve havai fişeklerin izlenmesi veya yakılmasıyla kutlanır. Bazı Hıristiyanlar ise bir gece ayinine katılırlar. Kutlamalar genellikle gece yarısından sonra Yılbaşı olarak bilinen 1 Ocak tarihine kadar devam eder.

Hindistan'da çeşitli dinî inanç ve uygulamalar ile bulunur. Hindistan'da laiklik, bütün dinlerin devlet tarafından eşit bir şekilde muamele görmesi demektir. Hindistan, 1976'da anayasa değişikliği ile laik devlet olmuştur. Hint altkıtası, Hristiyanlık ve İslam haricindeki dünyanın dört büyük dininin doğduğu yerdir, bunlar; Hinduizm, Budizm, Jainizm ve Sihizm. Hindistan tarihi boyunca din, ülkenin kültürünün önemli bir parçası olmuştur. Dinsel çeşitlilik ve dini hoşgörü, hem yasayla hem de gelenekle ülkede kurulmuştur; Hindistan anayasası, din özgürlüğünün temel bir hak olduğunu ilan etmiştir.

Antik Mezopotamya dini, Antik Mezopotamya medeniyetlerinin, özellikle yaklaşık MÖ 3500 ve 400 yılları arasında Sümer, Akad, Asur ve Babil medeniyetlerinin dinî inançlarına ve uygulamalarına atıfta bulunur. Antik Mezopotamya dininin temelleri Erken Sümer Hanedanları tarafından atılmış, daha sonra oluşan uygarlıklar ve bölgeye yerleşen kavimler bu dinî yapıyı benimsemiştirler. Her ne kadar bölgenin bölümleri arasında farklılık gözlense de temel dinî figürler, destanlar ve inanışlar aynı kalmıştır. Politeistik bir din olan Mezopotamya dininin tanrı ve tanrıçaları zaman içinde isim değiştirse de özellikleri genelde aynı kalmıştır fakat dinler tinsel olarak nitelik kazanmıştır.

Holi, popüler bir antik Hindu bahar festivali. Festival, iyiliğin kötülüğe karşı zaferini, sevgiyi ve bağışlayıcılığı temsil eder. Hindistan'da ortaya çıkmış festival ağırlıklı olarak bu bölgede kutlanır ancak aynı zamanda Hint yarımadası diasporası aracılığıyla Asya'nın ve Batı dünyasının diğer bölgelerine de yayılmıştır.

Rtveli, Gürcistan'da kutlanan geleneksel kırsal hasat bayramıdır. Aktiviteler, müzik etkinlikleri ve diğer kutlamaların eşlik ettiği bayram, Doğu Gürcistan'da Eylül ayının sonlarında ve Batı Gürcistan'da Ekim ayının ortasında kutlanır.

Navaratri baş tanrıça Adi Parashakti'nin bir parçası olan tanrıça Durga'nın onuruna her yıl kutlanan bir Hindu festivalidir. İlki Chaitra ayında ve bir de Ashvin ayında (Eylül-Ekim) on gün dokuz gece devam eder. Hint kültürel alanının çeşitli yerlerinde farklı şekillerde gözlemlenir ve farklı şekilde kutlanır. Teorik olarak dört mevsimin de Navaratrisi vardır. Ancak Navaratri pratikte Sharada Navaratri adı verilen muson sonrası sonbahar festivalidir. Ayrıca 2 Gupta Navaratri vardır; biri Magha Ayının Shukla Paksha Pratipada zamanında başlar ve diğeri Jyestha Ayının Shukla Paksha Pratipada döneminde başlar.

<span class="mw-page-title-main">Sade (festival)</span>

Sade, Ahameniş İmparatorluğu'na kadar uzanan İran festivalidir. Sade, Nevruz'dan 50 gün önce kutlanır. Farsça'da "Sade" kelimesi "yüz" anlamına gelir ve baharın başlamasına yüz gün kaldığını ifade eder. Sade, eski İran'da görkemli bir şekilde kutlanan bir kış ortası festivalidir. Aynı zamanda ateşin onurlandırıldığı ve karanlık, don ve soğuğun yenildiği bir şenlikti.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.