Feshane
 | |
 2023 yılında tamamlanan restorasyon çalışmaları sonrasındaki dış görünümü | |
 | |
| Eski ad(lar) |
|
|---|---|
| Ad kökeni | Fes |
| Genel bilgiler | |
| Durum | Tamamlandı |
| Tür |
|
| Konum | Eyüpsultan |
| Şehir | İstanbul |
| Ülke | Türkiye |
| Koordinatlar | 41°02′39″K 28°56′15″D / 41.04417°K 28.93750°D |
| Açılış | |
| Yenileme |
|
| Yenileme maliyeti | ₺35 milyon[4] |
| Sahip | İstanbul Büyükşehir Belediyesi |
| Teknik ayrıntılar | |
| Zemin alanı | 56.000 metrekare |
| Diğer bilgiler | |
| Toplu ulaşım |  |
Artistanbul Feshane veya eski adlarıyla Feshane ve Feshâne-i Âmire, Osmanlı padişahı II. Mahmud tarafından 1833 yılında, Yeniçerilerin yerine kurulan Osmanlı Ordusu'na üniforma üretilmesi amacıyla Fatih'in Kadırga semtindeki Cündî Meydanı'nda kurulmuştur.[5] 1839 yılında ise, günümüzdeki yerine taşınmıştır.[6]
2018 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından başlatılan restorasyon çalışmaları sonrasında, 22 Haziran 2023 tarihinde kültür sanat merkezi olarak Artistanbul Feshane adıyla yeniden açılmıştır.[7]
Tarihçe
Feshane, II. Mahmud'un Osmanlı Ordusu'nun üniforma ihtiyacının giderilmesi amacıyla 1833 yılında kurulmuştur.[5] İlerleyen yıllarda fabrikanın yetersiz kalması sebebiyle, 1839 yılında, günümüzdeki bulunduğu yere, Eyüpsultan'ın Defterdar mahallesinde yer alan ve Haliç kıyısındaki Hatice Sultan Sarayı'nın fer‘iyye kısmına taşınmıştır.[6][8] 1894 yılında tesisin genişletilmesiyle içerisinde Sanayi Sıbyan Mektebi açılmış, öğrencilere teorik ve uygulamalı dokuma dersleri verilmiştir.[9]
1916 yılında yapılan genişletme çalışmalarının sonucunda Feshane, dokuma sanayiinin en büyük fabrikası haline gelmiştir.[5] 1921 yılında Sanayi ve Maadin Bankası'na devredilmesiyle, Feshâne Mensucat Türk Anonim Şirketi adıyla işletilmeye başlanmıştır.[5]
1925 yılında çıkarılan Şapka Devrimi ile birlikte fes kullanımı yasaklanmıştır. Fabrikada bulunan fes dokuma makineleri de 1940 yılından sonra İstanbul Şehir Müzesi'ne taşınmıştır. Sümerbank'ın 1937 yönetimi devralmasıyla birlikte, Feshâne Defterdar Mensucat Fabrikası adıyla fabrika üretime devam etmiştir.[5] 1989 yılında üretimin durmasının ardından, İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından, çağdaş sanatlar merkezi olarak kullanılması için kırk beş yıllığına Eczacıbaşı Vakfı'na tahsis edilmiştir.[5] Bu süre zarfında yapı, fuar merkezi olarak kullanılmıştır.[8]
Artistanbul Feshane
İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından 2018 yılında başlanan restorasyon çalışmaları sonrasında, 22 Haziran 2023 tarihinde, Artistanbul Feshane adıyla yeniden açıldı.[10]
Kaynakça
- ^ "Müze olacak Feshane'nin restorasyonunun yüzde 60'ı tamamlandı". www.cumhuriyet.com.tr. Cumhuriyet. 24 Temmuz 2021. 12 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2022.
- ^ "5 yılın sonunda restorasyonu tamamlanan tarihi yapı Feshane ziyarete açıldı". İhlas Haber Ajansı. 22 Haziran 2023. 24 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2023.
- ^ "Feshane kiraya çıktı". www.hurriyet.com.tr. Hürriyet. 8 Haziran 1999. 12 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2022.
- ^ "Müze olacak Feshane'nin restorasyonunun yüzde 60'ı tamamlandı". www.ntv.com.tr. NTV. DHA. 24 Temmuz 2021. 12 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2022.
- ^ a b c d e f "FESHÂNE - TDV İslâm Ansiklopedisi". TDV İslam Ansiklopedisi. 25 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2022.
- ^ a b "Feshane kim tarafından yaptırılmıştır?". Sabah. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2022.
- ^ "Artİstanbul Feshane törenle açıldı". NTV. 24 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2023.
- ^ a b "Feshane İnternet Sitesi". 28 Nisan 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2007.
- ^ Çağlayan, Murat (Şubat 2016). "Osmanlıdan Günümüze Bir Endüstri Mirası: Feshane". Kadim Akademi. 12 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2022.
- ^ "İstanbul'daki Feshane, Artİstanbul Feshane adıyla açıldı". Haberler. 22 Haziran 2023. 23 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2023.
