Linux ; Linux çekirdeğine dayalı, açık kaynak kodlu, Unix benzeri bir işletim sistemi ailesidir. GNU Genel Kamu Lisansı versiyon 2 ile sunulan ve Linux Vakfı çatısı altında geliştirilen bir özgür yazılım projesidir. Linux ismi ilk geliştiricisi olan Linus Torvalds tarafından 1991 yılında verilmiştir. Günümüzde süper bilgisayarlarda, akıllı cihazların ve internet altyapısında kullanılan cihazların işletim sistemlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunlardan en popüler olanı Google tarafından geliştirilen Android işletim sistemidir.
İşletim sistemi ya da işletim dizgesi, bir bilgisayarın donanım kaynaklarını yöneten ve uygulama yazılımlarına hizmet sağlayan yazılımların bir bütünüdür. İşletim sistemleri, bilgisayarın donanımı ile uygulama yazılımları arasında bir köprü görevi görerek kullanıcıların sistemle etkileşim kurmasını sağlar. Öne çıkan örnekler arasında Microsoft Windows, macOS, GNU/Linux dağıtımları, Android ve iOS yer alır.
GNU; çekirdeği, sistem araçlarını, açıcılarını, kütüphanelerini ve son kullanıcı yazılımlarını içeren, GNU Tasarısı kapsamında geliştirilen bir işletim sistemidir. İsminin açılımı "GNU's Not Unix" dir. Bu ismi almasındaki sebep de tasarımının Unix'e benzerken kendisinin özgür yazılım olması ve herhangi bir UNIX kodunu içermemesidir.
Grand Unified Bootloader ya da GNU GRUB, bilgisayar açılışında işletim sistemlerini yüklemeye yarayan özgür bir önyükleme yazılımıdır. GNU Tasarısı'nın bir parçasıdır. GRUB, işletim sisteminin yüklenerek açılmasını sağlar. Birden fazla sayıda işletim sisteminin yüklü olduğu bilgisayarlarda bilgisayar açılışında bir menü ekrana getirerek kullanıcının bu işletim sistemleri arasında geçiş yapabilmesini sağlar.
Fernando Manuel Fernandes da Costa Santos, Portekizli teknik direktör ve eski profesyonel futbolcudur. Azerbaycan milli futbol takımını çalıştırmaktadır
Dennis MacAlistair Ritchie, uzun süre birlikte çalıştığı arkadaşı Ken Thompson ile birlikte C programlama dilini ve Unix işletim sistemini yazan saygın Amerikalı bilgisayar bilimcisi. 1983'te Turing Ödülü'nü, 1999'de Ulusal Teknoloji Madalyası ödülünü aldı. 12 Ekim 2011'de ölmüştür.
Windows 7, Microsoft tarafından geliştirilen Windows NT işletim sisteminin önemli bir sürümüdür. 22 Temmuz 2009'da RTM olarak piyasaya sunuldu ve 22 Ekim 2009'da genel kullanıma sunuldu. Windows 7'den yaklaşık 3 yıl önce piyasaya sürülen Windows Vista'nın halefidir. Ev ve iş masaüstü bilgisayarları, dizüstü bilgisayarlar, tablet bilgisayarlar ve HTPC bilgisayarlar da dahil olmak üzere; kişisel bilgisayarlarda kullanılan bir işletim sistemidir. Yerini, Kasım 2012'de Windows 8 almıştır. 9 Nisan 2013'e kadar Windows 7 RTM; güvenlik güncellemeleri, yazılım güncellemeleri, sürücü güncellemeleri ve teknik destek gibi içerikler sağlıyordu. Ancak artık kullanıcıların destek ve güncellemeleri alabilmesi için Service Pack 1'i yüklemeleri gerekiyor. Windows 7'nin sunucu muadili Windows Server 2008 R2, Windows 7'yle aynı zamanda piyasaya sürüldü. Windows'un bu işletim sistemini temel alan son sürümü, 1 Temmuz 2011'de yayınlanan Windows Embedded POSReady 7'dir. 12 Ocak 2016'da Microsoft, Windows 7'de Internet Explorer 11'den eski olan tüm Internet Explorer sürümlerinin desteğini sonlandırdı. Temel desteği 13 Ocak 2015'te sona eren işletim sistemi, 5 yıl daha güvenlik güncellemeleri almaya devam etti. Genişletilmiş destek ise 14 Ocak 2020'de sona erdi. Bundan sonra işletim sistemi çoğu kullanıcı için daha fazla destek veya güvenlik güncelleştirmesi almayı bıraktı. Buna rağmen, son Windows 7 çeşidi olan Windows Embedded POSReady 7, Ekim 2021'e kadar güvenlik güncellemeleri almaya devam etti. 15 Ocak 2020'den beri, Mayıs 2019'da yayımlanan KB4499164'ten daha yeni Windows 7 sürümlerinde Windows Update'i engelleyen tüm bilgisayarlar, bir yükseltme uyarı bildirimi görüntülüyor.
Tablet bilgisayar veya sadece tablet, tek bir ünitede ekran devresi ve batarya bulunan bir mobil bilgisayardır. Tabletler parmak-kalem hareketlerini algılayabilen, fare ve klavye ile kombine edilebilen, kamera ve ivmeölçer gibi sensörlerle donatılan cihazlardır. Temel özellikleri kontrol edebilmek amacıyla ekstra fiziksel tuşlar içerebilir. İçerdiği sanal klavye eklentisi ile kullanılır.
Android, Google ve Open Handset Alliance tarafından, cep telefonları, tabletler ve televizyonlar için geliştirilmekte olan, Linux tabanlı, özgür ve ücretsiz bir işletim sistemidir. Sistem açık kaynak kodlu olsa da, kodlarının ufak ama çok önemli bir kısmı Google tarafından kapalı tutulmaktadır. Google tarafından ücretsiz sunulmasının sebebi, sistemin daha hızlı ve çabuk gelişmesi, birçok popüler marka tarafından kullanılması ve bu sayede reklamlarının daha fazla kişiye ulaşmasını sağlamaktır. Google, Android sistemi üzerinde çalışan Google Play marketteki oyun ve uygulamalar üzerinde aldığı reklamları yayınlayarak para kazanmaktadır. Android'in desteklenen uygulama uzantısı ".apk"dır.
Linux çekirdeği, Unix benzeri açık kaynak bir monolitik işletim sistemi çekirdeğidir. Linux işletim sistemleri ailesi bu çekirdek üzerine inşa edilmiştir. Kişisel bilgisayarlar ve sunucular gibi genellikle Linux dağıtımı kullanan geleneksel bilgisayar sistemleri; router, kablosuz erişim noktaları, set üstü kutuları, smart TV'ler gibi gömülü sistemler bu çekirdeği kullanır. Android işletim sistemine sahip olan tablet bilgisayarlar, akıllı telefonlar ve akıllı saatler de ayrıca bu çekirdeğin sağladığı hizmetlerden yararlanmaktadır. Kasım 2017 itibarıyla Dünya'nın en güçlü 500 süper bilgisayarı, Linux tabanlı işletim sistemi kullanmaktadır.
Huawei Technologies Co. Ltd. veya kısa adıyla Huawei, merkezi Çin'in Shenzen şehrinde bulunan, Çin menşeli ve çok uluslu bir şirkettir.
Unix benzeri işletim sistemi, resmi bir UNIX markası olmamasına karşın Unix sistemine benzer şekilde çalışan işletim sistemleridir. Unix benzeri bir yazılım, Unix komut ve kabuğuna benzer işlevlere sahiptir. Bu terimin kullanımı için bir standart yoktur ve bir yazılımın veya işletim sisteminin Unix benzeri olarak adlandırılıp adlandırılamayacağı üzerine farklı görüşler vardır.
Multics eskiden kullanılmış aynı anda birkaç işlem yapabilen (time-sharing) işletim sistemi idi. Proje 1964 yılında Cambridge, Massachusetts'de başlamıştır. Son çalışan işletim sistemi ise 30 Ekim 2000'de Kanada Ulusal Savunma Departmanı'nda kullanılmış ve daha sonra kapatılmıştır.
Fuchsia, şu anda Google tarafından geliştirilen açık kaynaklı bir işletim sistemidir. Proje, Ağustos 2016'da resmi bir duyuru yapılmaksızın kendi kendine barındırılan bir git şeklinde göründüğünde halk tarafından tanındı. Kaynak belgelerinde adın arkasındaki neden "Pembe + Mor == Fuşya " olarak tanımlanmaktadır. Linux çekirdeğini temel alan, daha önce Google tarafından geliştirilen Chrome OS ve Android gibi işletim sistemlerinin aksine, Fuchsia, mineral adını taşıyan Zircon adlı yeni bir mikro çekirdeğe dayanıyor.
iPadOS Apple tarafından oluşturulan ve geliştirilen yeni bir mobil işletim sistemidir. WWDC 2019 etkinliğinde iOS 13 ile birlikte tanıtılmıştır. İşletim sisteminin iOS'tan farklı olarak geliştirilmesinin sebebi iPhone ve iPad arasındaki özellikleri farklılaştırmak içindir. 24 Eylül 2019 yılında iPadOS 13, 16 Eylül 2020 yılında iPadOS 14 sürümü, 21 Haziran 2021 yılında iPadOS 15 sürümü, 24 Ekim 2022 yılında iPadOS 16 sürümü, 17 Eylül 2023 yılında iPadOS 17 sürümü tanıtıltı.
Carbon, Macintosh bilgisayarları çalıştıran işletim sistemi olan Mac OS X için Apple'ın C tabanlı uygulama programlama arayüzlerinden (API) biridir. Carbon, Mac OS 8 ve Mac OS 9 işletim sistemlerinde çalışan programlar için iyi bir geriye dönük uyumluluk sağlamıştır. Geliştiriciler, “klasik” Mac OS ve Macintosh işletim sistemleri yazılımlarını OS X platformuna taşımak için uygulamayı azami çaba harcayarak çok az bir çaba ile kullanabilirler. OpenStep'te ortaya çıkan tamamen farklı Cocoa API sistemidir.
iOS 13, iOS 12'nin ardından Apple tarafından geliştirilen iOS mobil işletim sisteminin 13. sürümüdür. Yeni sürüm, şirketin 3 Haziran 2019 tarihli Apple Worldwide Developers Conference etkinliğinde macOS Catalina, watchOS 6 ve tvOS 13 ile beraber duyuruldu. Etkinlik sonrası beta sürecinin ardından 19 Eylül 2019 tarihinde yayınlandı.
Terminal, Apple tarafından macOS işletim sistemine dahil edilen terminal emülatörüdür. Terminal, macOS'un önceki işletim sistemleri olan NextStep ve OPENSTEP'ten uyarlandı.
Windows Server 2019, Windows 10 ile aynı anda geliştirilen Windows NT işletim sistemleri ailesinin bir parçası olarak Microsoft tarafından Windows Server sunucu işletim sisteminin bir sürümüdür. Windows Server 2016'nın devamıdır. 20 Mart 2018'de duyuruldu ve 2 Ekim 2018'de resmi olarak yayımlandı.
Macintosh işletim sistemleri, Apple tarafından geliştirilen işletim sistemleri ailesidir. 1984 yılından beri Macintosh serisi kişisel bilgisayarlarıyla kullanılmak üzere tasarlanmıştır.
