İçeriğe atla

Feride Acar

Feride Acar
DoğumOcak 1948 (76 yaşında)
Bursa, Türkiye
EğitimOrta Doğu Teknik Üniversitesi, Bryn Mawr College
EvliliklerAhmet Acar
ÖdüllerKadına karşı şiddete ilişkin İstanbul Sözleşmesi'nin mimarlarındandır.
Kariyeri
DalıSiyaset sosyolojisi, Kadın çalışmaları
Çalıştığı kurumlarTürkiye'de siyasal yaşam, siyasal kurumlar ve partiler, toplumsal değişim, kadınların uluslararası insan hakları, akademik yaşamda kadın, Türkiye’de kadın hakları, İslamcı hareketlerde kadın.

Ayşe Feride Acar (d. 14 Ocak 1948,[1] Bursa), Türk akademisyen.

ODTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Kadın Çalışmaları Anabilim Dalı'nın kurucularındandır. 1990'lı yıllardan beri kadın-erkek eşitliği ve kadınların insan hakları konularında uluslarararası platformlarda Türkiye'yi temsil etmektedir. İstanbul Sözleşmesi Uzman Grubu'nun (GREVIO) başkanı ve Birleşmiş Milletler Kadınlara Karşı Ayrımcılığın Ortadan Kaldırılması Komitesi'nin (CEDAW Komitesi) üyesisidir.

Yaşamı

1948 yılında Bursa'da doğdu. Lisans öğrenimini ODTÜ'de sosyoloji alanında tamamladı (1970).[1] Amerika Birleşik Devletleri'nin Pensilvanya eyaletinde Bryn Mawr College'da siyaset sosyolojisi dalında yüksek lisans (1973) ve doktora (1976) yaptı.

1975 yılında ODTÜ'de Siyaset Biimi ve Kamu Yönetimi bölümüne girdi. 1988'de doçent, 1994'te profesör oldu. 1994 yılında ODTÜ Kadın Çalışmaları Anabilim Dalı ve Yüksek Lisans Programının kurulmasına öncülük etti. 1994-2003 yılları arasında programın başkanlığın yürüttü.

1990'lı yıllardan itibaren Dünya Bankası, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı, Avrupa Birliği gibi kurumlar için kadın-erkek eşitliği ve kadınların insan hakları konularında uluslararası danışman olarak görev yaptı. 1993 ve 1997 dönemlerinde BM Kadına Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Yok Edilmesi Sözleşmesi (CEDAW) Komitesi'ne üye seçildi. 2003-2005 yıllarında CEDAW Komitesi başkanı oldu. 2015-2018 döneminde yeniden CEDAW Komitesi üyesi oldu. 2005'ten bu yana Avrupa Konseyi Kadınlara Karşı Şiddetle Mücadele Görev Gücü'nde uluslararası uzman olarak görev yapmaktadır.[2]

Kadına yönelik şiddet ve aile içi şiddetle mücadele amacıyla 2011 yılında devletlerin imzasına açılan İstanbul Sözleşmesi'nin mimarlarından birisi olan Acar, 2015 yılında İstanbul Sözleşmesi'nin denetim organı olan Uzmanlar Grubu'nun (GREVIO) başkanı oldu. 2018 yılında sivil toplum kuruluşu Apolitical tarafından hazırlanan, eşitlik mücadelesi ile dünyada cinsiyet ayrımcılığıyla mücadele eden ilk 100 kişi listesinde yer almıştır.[3][4]

Türkiye'de siyasal yaşam, siyasal kurumlar ve partiler, toplumsal değişim, kadınların uluslararası insan hakları, akademik yasamda kadın, Türkiye'de kadın hakları, İslamcı hareketlerde kadın alanlarında yayınları bulunur.

2019 yılında Avrupa Konseyi Liyakat Madalyasıyla ödüllendirildi.[5]

Kaynakça

  1. ^ a b "Biographical data form of Ms. Ayşe Feride ACAR Turkish candidate to CEDAW" (PDF). www.ohchr.org/. BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği web sitesi. 16 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Haziran 2018. 
  2. ^ "Feride Acar Türkiye'nin GREVIO Adayı Seçildi". BİA Haber Merkezi, 5 Mart 2018. 25 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2018. 
  3. ^ Ergu, Elif. "İlk 100'lük mücadele". Hürriyet gazetesi, 31 Mayıs 2018. 30 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2018. 
  4. ^ "Gender Equality Top 100". Apolitical.co sitesi. 14 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2018. 
  5. ^ Çalık, Burcu. "Avrupa'dan Prof. Dr. Feride Acar'a liyakat madalyası". aa.com.tr. Anadolu Ajansı. 14 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Feminizm</span> İdeoloji

Feminizm, kadınların haklarını tanıyarak bu hakların korunması amacıyla eşitsizliklerin ortadan kaldırılmasına yönelik çeşitli ideolojiler, toplumsal hareketler ve kitle örgütlerinden oluşan hareket. Sözcüğün köken olarak Latince "femina" ve onun Fransızca türevi olan "féminisme" sözcüğünden geldiği ve Türkçe eş anlamlısının hatunculuk olduğu belirtilmektedir. Kadın hareketi doğrudan kadınları ilgilendiren ve dolaylı olarak kültürü ilgilendiren konularda bilinç uyandırır. Feminizmin temel amaçları; eğitim, iş, çocuk bakımı, yönetim gibi konularda eşit haklara sahip olmaktan, yasal kürtaj hakkından, kadın sağlığı konusunda ilerlemelere, tacizin ve tecavüzün engellenmesinden lezbiyen haklarına kadar uzanır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de kadın hakları</span>

Türkiye'de kadın hakları konusu, Batı dünyasındaki gelişmelere paralel olarak 19. yüzyıl ortalarından itibaren gündeme gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kadınlara Yönelik Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Uluslararası Sözleşmesi</span> Uluslararası bir antlaşma

Kadına Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Yok Edilmesi Sözleşmesi ya da CEDAW, 1979'da Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından kabul edilen ve taraf devletlere kadınlara karşı ayrımcılığın tüm biçimlerini ortadan kaldırma yükümlülüğü getiren uluslararası bir sözleşmedir.

Yakın Ertürk, Cornell Üniversitesi’nden 1980 yılında da kalkınma sosyolojisi alanında doktorasını alan Yakın Ertürk, 1986’dan Ekim 2010’a kadar ODTÜ Sosyoloji Bölümü’nde öğretim üyesi olarak görev yapmıştır. Daha önce Riyad Üniversitesi (1979-82) ve Hacettepe Üniversite’sinde (1983-86) de görev yapmış, Rutgers Üniversitesi'nde konuk öğretim üyesi olarak bulunmuştur ve yurt içi / dışı çeşitli üniversitelerde sertifika programlarında ders vermiştir. Ertürk, çeşitli kuruluşlara uluslararası düzeyde kırsal kalkınma alanında danışmanlık yapmış (1986-2003); Ekim 1997-Ekim 2001 arasında Birleşmiş Milletler (BM) araştırma ve eğitim kurumu olan INSTRAW’nun başkanlığı; Mart 1999-Eylül 2001 arasında BM Kadının İlerlemesi Bölümü’nün (DAW) başkanlığı; ve 2003-2009 arasında BM Kadına Yönelik Şiddet Özel Rapportörlüğü ; Avrupa Işkenceyi Önleme Komitesi üyesi olarak görev yapmıştır ; Haziran 2010 olaylarına yönelik Uluslararası Bağımsız Soruşturma Komisyonu üyeliği ve MB Insan Hakları Konseyi, Suriye’deki olaylara ilişkin Uluslararası Bağımsız Soruşturma Komisyonu üyeliği görevlerini yürütmüştür. 8 ülkede aile kanunu reformu araştırma projesinin koordinatörlüğünü yapmıştır (2016-17). Araştırma sonuçları 2019 tarihinde Routlege tarafından kitaplaştırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gülsün Bilgehan</span> Türk siyasetçi

Ayşe Gülsün Bilgehan, Türk siyasetçi.

Oğuz Polat,, Türk hekim, yazar.

<span class="mw-page-title-main">Kadına yönelik şiddet</span> kadınlara yönelen cinsiyet temelli şiddet eylemleri

Kadına yönelik şiddet, kadınların cinsiyetleri nedeniyle maruz kaldıkları fiziksel, cinsel, psikolojik acı veya ıstırap veren ya da verebilecek olan her türlü eylem, uygulama ya da bu tür eylemlerle tehdit edilme, zorlanma veya keyfi olarak özgürlükten yoksun bırakılmalarıdır.

Nahide Opuz davası, kadına yönelik aile içi şiddet nedeniyle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM)’de Türkiye’ye karşı 2002 yılında açılmış bir davadır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Sözleşmesi</span> kadına karşı ve aile içi şiddetin önlenmesiyle ilgili uluslararası sözleşme

İstanbul Sözleşmesi ya da tam adıyla Kadınlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi, Avrupa Konseyi tarafından hazırlanan, 45 ülke ve Avrupa Birliği tarafından imzalanan, kadına yönelik şiddet ve aile içi şiddeti önleme ve bununla mücadelede temel standartları ve devletlerin bu konudaki yükümlülüklerini belirleyen uluslararası insan hakları sözleşmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Ayrımcılık karşıtı yasa</span> Kanun

Ayrımcılık karşıtı yasa veya ayrımcılıkla mücadele yasası çeşitli iş grupları, cinsiyet, cinsel kimlik, ırk, engellilik, inanç veya bireysel siyasi görüşlere dayalı gruplar için korumaları içeren yasalardır. Ayrımcılıkla mücadele yasaları, ayrımcılık türlerine ve bu yasalarla korunan gruplara göre çeşitlilik gösterebilmektedirler. Ayrımcılıkla mücadele yasaları, özellikle belirtilen özelliklerinden dolayı bireylere farklı muamele edilmemesi gerektiği konusunda eşitlik ilkelerine dayanmaktadır.

Kadın sığınmaevi, kadına yönelik şiddet olaylarına karşı kadınların varsa çocukları ile birlikte, şiddetten geçici olarak korunmasını sağlamak, bu dönemde şiddet mağdurlarının psikolojik, sosyal ve ekonomik sorunlarının çözülmesi için açılmış sosyal hizmet kuruluşlarıdır. Türkiye'de Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, belediyeler ve Sivil Toplum Kuruluşları'na bağlı toplam 143 kadın sığınmaevi bulunmaktadır.

Kadınlara Karşı Ayrımcılığın Önlenmesi Bildirgesi ya da DEDAW Birleşmiş Milletler'in kadın haklarına bakışını ana hatları ile çizen bir insan hakları bildirgesidir. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından 7 Kasım 1967'de kabul edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Belém do Pará Sözleşmesi</span>

"Belém do Pará Sözleşmesi" ya da Kadınlara Yönelik Şiddetin Önlenmesi, Cezalandırılması ve Ortadan Kaldırılması Hakkında Amerikalararası Sözleşme

Kadına Yönelik Şiddetin Ortadan Kaldırılması Bildirgesi ya da DEVAW, kadınlara yönelik şiddeti ve şiddetin ortadan kaldırılması özel olarak ele alan 1993 tarihli Birleşmiş Milletler (BM) kararıdır.

<span class="mw-page-title-main">Canan Arın</span> Türk hukukçu

Mevhibe Canan Arın, Türk avukat ve aktivist.

<span class="mw-page-title-main">BM Kadın Birimi</span> BM kuruluşu

BM Kadın Birimi olarak da bilinen Birleşmiş Milletler Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Kadının Güçlenmesi Birimi, toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması ve kadınların güçlenmesi için çalışan bir Birleşmiş Milletler kuruluşudur.

Güney Kore'deki cinsiyet eşitsizliği, Güney Kore'de kadın ve erkeklerin karşılaştığı eşitsiz fırsatları ve muameleyi ifade eder. Köklü ataerkil ideolojilerden ve uygulamalardan gelen Güney Kore'deki cinsiyet eşitsizliği, sürekli olarak dünyanın en yüksek oranına sahip ülkelerden biri olarak gösteriliyor. Cinsiyet eşitsizliği özellikle Güney Kore'nin ekonomisinde ve siyasetinde yaygın olsa da, sağlık ve eğitimde iyileşme göstermiştir.

Uluslararası insan hakları hukuku, insan haklarını sosyal, bölgesel ve yerel düzeylerde geliştirmek için tasarlanmış uluslararası hukuk bütünüdür. Bir uluslararası hukuk biçimi olarak, uluslararası insan hakları hukuku, öncelikle egemen devletler arasında, üzerinde anlaşmaya varan taraflar arasında bağlayıcı yasal etkiye sahip olmayı amaçlayan antlaşmalardan oluşur; ve geleneksel uluslararası hukuk kapsamındadır. Diğer uluslararası insan hakları belgeleri, yasal olarak bağlayıcı olmamakla birlikte, uluslararası insan hakları hukukunun uygulanmasına, anlaşılmasına ve geliştirilmesine katkıda bulunur ve bir siyasi yükümlülük kaynağı olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Zita Gurmai</span> Macar siyasetçi

Zita Gurmai, 2004'ten 2014'e kadar Avrupa Parlamentosu Üyesi olarak görev yapan Macar bir politikacı. Avrupa Sosyalistler Partisi'nde Macar Sosyalist Partisi'nin üyesi olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Toplumsal cinsiyet eşitliği</span> tüm cinsiyetlerin haklara, kaynaklara, fırsatlara ve korumalara eşit erişimi

Toplumsal cinsiyet eşitliği, erkek ve kadının kamusal ve özel yaşamın tüm alanlarına eşit ve yetkinleştirilmiş şekilde katılımını ifade eden bir insan hakları kavramıdır.