İçeriğe atla

Ferid Murad

Ferid Murad
Ferid Murad
Doğum14 Eylül 1936 (88 yaşında)
Whiting, Indiana
Ölüm4 Eylül, 2023 (yaş 86)
Menlo Park, California
MilliyetArnavut-Amerikalı
VatandaşlıkABD
Mezun olduğu okul(lar)DePauw University (BS, 1958) ve Case Western Reserve University (MD-Ph.D., 1965)
DinHristiyanlık[1]
ÖdüllerNobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü (1998)
Kariyeri
DalıBiyokimya, Farmakoloji
Çalıştığı kurumlarUniversity of Virginia (1970-81), Stanford (1981-88), Abbott Laboratories (1988-93), University of Texas (1997-2011), George Washington University (2011-)

Ferid Murad (14 Eylül 1936 - 4 Eylül 2023), Arnavut asıllı Amerikalı doktor ve farmakolog, 1998 yılı Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi. Aynı zamanda Kosova Sanat ve Bilimler Akademisi fahri üyesi.[2]

Ferid Murad çalışmalarıyla; nitrogliserin ve benzeri ilaçların kardiyovasküler sistemde sinyal molekülü olarak çalışan nitrik oksit (NO) salınımı yoluyla kan damarlarını genişlettiğini gösterdi. Sinyal sürecindeki eksik adımlar Robert F. Furchgott ve Louis J. Ignarro tarafından dolduruldu. Bu üç araştırmacı yaptıkları çalışmalarla 1998 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü paylaştılar.

Kaynakça

  1. ^ [1] 2 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.“Ferid Murad autobiography”, Nobel Foundation
  2. ^ "Academy of Sciences and Arts of Kosovo". 8 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2010. 

Dış bağlantılar

 Bir Amerikalı akademisyen ile ilgili bu madde . İçeriğini geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.

İlgili Araştırma Makaleleri

30 Ekim 1939 Los Angeles, Kaliforniya doğumlu bilim insanı. Hâlen Seattle´daki Fred Hutchinson Kanser Araştırma Merkezi´nin başkanı. Maya hücreleri üzerinde yaptığı hücre döngüsü çalışmalarından dolayı 2001 Fizyoloji veya Tıp Nobel Ödülü´nü Sir Paul M. Nurse ve R. Timothy Hunt ile beraber kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahipleri listesi</span>

Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü, İsveç Karolinska Enstitüsü tarafından her yıl fizyoloji ya da tıp alanında çeşitli konularda alanlarındaki olağanüstü katkıları için bilim insanları ve doktorlara verilen ödül. Alfred Nobel'in 1895 tarihli vasiyeti üzerine; 1901 yılından itibaren bilim insanlarına alanlarında seçkin katkıları için verilmeye başlanan, kimya, fizik, edebiyat ve barış alanları ile birlikte beş Nobel Ödülü'nden birisidir. Nobel'in vasiyeti gereği ödül Nobel Vakfı tarafından yönetilir ve İsveç Karolinska Enstitüsü tarafından seçilen bir yönetici sekreter ve beş üyeden oluşan bir komite tarafından verilir. Çoğu zaman Nobel Tıp Ödülü olarak anılmasına rağmen Nobel vasiyetinde özellikle "fizyoloji veya tıp" olarak belirtmiştir. Bu sayede ödül daha geniş bir alanda verilebilmektedir. İlk Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü 1901 yılında Alman bilim insanı Emil Adolf von Behring'e verildi. Her ödül sahibine, bir madalya, bir diploma ve miktarı yıllara göre değişen para ödülleri verilir. 1901 yılında Emil Adolf von Behring 150.782 İsveç kronu ki bu 2008 yılı Aralık ayında 7.731.004 İsveç kronuna eşittir, para ödülü aldı. 2008 yılında ise Harald zur Hausen, Françoise Barré-Sinoussi ve Luc Montagnier 10.000.000 kron para ödülünü paylaştılar. Ödül, Stockholm'de Nobel'in ölüm yıldönümü olan 10 Aralık'ta bir ödül töreniyle verilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Allvar Gullstrand</span>

Allvar Gullstrand, İsveçli göz doktorudur.

<span class="mw-page-title-main">Otto Loewi</span> Alman eczacı (1873 – 1961)

Otto Loewi Almanya doğumlu farmakolog. Asetilkolin nörotransmitter maddesinin kâşifidir. Bu keşif ona 1936 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü getirdi. Bu ödülü 1902 yılında Londra'da University College Ernest Starling laboratuvarında tanıştığı Sir Henry Dale ile birlikte kazanmıştır. Nörobilimin babası olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Walter Rudolf Hess</span>

Walter Rudolf Hess, İsviçreli fizyolog. 1949 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülünü iç organları kontrol eden beyin bölgelerini haritalandırarak kazandı. Ödülü Egas Moniz ile paylaştı.

<span class="mw-page-title-main">Edward Calvin Kendall</span> Amerikalı kimyager (1886 – 1972)

Edward Calvin Kendall, Amerikalı kimyager. 1950 yılında Kendall, Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü İsviçre'li kimyager Tadeus Reichstein ve Mayo Clinic hekimi Philip S. Hench ile birlikte adrenal bez hormonları ile ilgili çalışmaları nedeniyle kazandılar. Kendall sadece adrenal bez ile ilgilenmedi ayrıca tiroid bezinde üretilen tiroksin hormonunu da izole etmeyi başarmıştır. Ayrıca glutatyon ve kimyasal yapısı ile ilgili çalışmalar da yapmıştır. Kendall 1915 yılında Rebecca Kennedy ile evlendi ve ondan 4 çocuğu oldu. Kendall 1972 yılında New Jersey'de öldü.

<span class="mw-page-title-main">Mario Capecchi</span> Nobel Ödüllü moleküler genetikçi

Mario Renato Capecchi, İtalyan asıllı Amerikalı moleküler genetikçi ve 2007 Nobel Tıp Ödülü sahibi bilim insanı. 2007 yılında Martin Evans ve Oliver Smithies ile Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülünü paylaştı. Günümüzde Utah Üniversitesinde profesörlük yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Günter Blobel</span>

Günter Blobel, Alman-Amerikalı biyolog.

<span class="mw-page-title-main">Barry Marshall</span> Avustralyalı hekim

Barry James Marshall Avustralyalı hekim. 2005 yılı Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahiplerindendir. University of Western Australia'da Klinik Mikrobiyoloji Profesörü'dür. Marshall çoğu peptik ülser hastalığının ana nedeninin Helicobacter pylori bakterisi olduğunu göstermesiyle bilinir. Bu keşifden önce yıllar boyu peptik ülser hastalığının nedeni olarak stres, baharatlı gıdalar ve aşırı mide asitliği suçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Julius Axelrod</span> Amerikalı biyokimyager (1912 – 2004)

Julius Axelrod Amerikalı biyokimyacı. 1970 yılında Bernard Katz ve Ulf von Euler ile birlikte Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülünü kazanmıştır. Nobel Komitesi o'na ve arkadaşlarına, epinefrin, norepinefrin gibi katekolamin nörotransmitterlerinin salınım ve geri alınım mekanizmaları ile ilgili çalışmalarından dolayı ödülü layık görmüştür. Axelrod, ayrıca epifiz bezi ve uyku-uyanıklık döngüsünü nasıl düzenlendiği ile ilgili önemli katkılarda da bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Bernard Katz</span>

Sir Bernard Katz Almanya doğumlu biyofizikçi. 1970 yılında Julius Axelrod ve Ulf von Euler ile birlikte nörotransmitterlerle ilgili çalışmaları nedeniyle Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü kazanmıştır. Bernard Katz, İngiltere'de şövalye unvanı almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ragnar Granit</span>

Ragnar Arthur Granit, Finlandiyalı/İsveçli nörofizyolog. 1967 yılında Haldan Keffer Hartline ve George Wald ile birlikte gözün, görme sürecindeki primer fizyolojik ve kimyasal süreçleri konusunda yaptıkları çalışmalar sayesinde Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülünü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Eric Kandel</span> Amerikalı ruh hekimi

Eric Richard Kandel,, Avusturya asıllı Amerikalı psikiyatrist, nörolog, fizyolog, davranış biyoloğu, biyokimyager. 2000 yılında nöronlarda hafıza fizyolojisi ile ilgili yaptığı çalışmalarla Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülünü kazandı. Aynı yıl ödülü Arvid Carlsson ve Paul Greengard ile paylaştı.

<span class="mw-page-title-main">Robert F. Furchgott</span> Amerikalı biyokimyager (1916 – 2009)

Robert Francis Furchgott, 1998 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi Amerikalı biyokimyacı. Ödülü aynı yıl Louis Ignarro ve Ferid Murad ile paylaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Daniel Carleton Gajdusek</span> Nobel ödüllü tıbbi araştırmacı

Daniel Carleton Gajdusek, Macar˙-Slovak-Amerikan hekim ve araştırmacı. 1976 yılında insanlarda enfeksiyöz olduğu gösterilen ilk prion hastalığı olan kuru hastalığını ile ilgili çalışmaları nedeniyle Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü kazanmıştır.

Edwin Gerhard Krebs, Amerikalı biyokimyacı. 1992 yılında Edmond H. Fischer ile birlikte, proteinleri ve çeşitli hücresel süreçleri aktive etmek için tersinir fosforilasyon mekanizmasını keşiflerinden dolayı Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülünü almaya hak kazanmıştır. Edwin Krebs, aynı zamanda Krebs döngüsü olarak da bilinen sitrik asit döngüsünü keşfeden Nobel ödüllü biyokimyacı Hans Adolf Krebs (1900-1981) ile karıştırılmamalıdır.

George Davis Snell, Amerikalı genetikçi ve temel organ nakli immünologu. George Snell 1980 yılında " immunolojik reaksiyonları düzenleyen, hücre yüzeyinde genetik olarak belirlenen yapıları" keşiflerinden dolayı Baruj Benacerraf ve Jean Dausset ile birlikte Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülünü paylaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Niels Kaj Jerne</span>

Niels Kaj Jerne, Danimarkalı immünolog. 1984 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülünü Georges J. F. Köhler ve César Milstein ile birlikte "Monoklonal antikorların üretim prensiplerini keşifleri ve bağışıklık sisteminin gelişimi ve kontrolü" ile ilgili teorileri için kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bert Sakmann</span>

Bert Sakmann, Alman fizyologdur. "Hücrelerdeki tek iyon kanallarının işlevi" üzerine yaptığı çalışmaları için 1991 yılında Erwin Neher ile birlikte Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü kazanmıştır. Yama kelepçe (patch-clamp) tekniğinin mucitlerindendir.

<span class="mw-page-title-main">J. Michael Bishop</span>

John Michael Bishop, Amerikan immünolog ve mikrobiyolog. 1989 yılında Harold E. Varmus ile birlikte Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü kazanmıştır. Hâlen aktif bir öğretim üyesi olarak University of California, San Francisco'da görev yapmaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.