İçeriğe atla

Feribot

New York'taki bir feribot

Feribot veya arabalı vapur, taşıt araçlarının taşınmasında kullanılan vapurların genel adıdır. Genellikle şehir içi ya da yakın mesafe araç taşımacılığında kullanılırlar.

Türkiye'de İstanbul ve İzmir şehir içi ulaşımında, Marmara Denizi'nde sıkça kullanılan şehir hatları vapurları, arabalı vapurlar, hızlı feribotlar, deniz otobüsleri bu tip gemilere birer örnektir.

Batı Akdeniz, Adriyatik, Ege, Manş Denizi, Kuzey Denizi, Baltık Denizi feribot hatlarının sıkça çalıştığı bölgelerdir. Bazı bölgelerde hem kara yolu araçları, hem demiryolu araçlarına uygun olarak inşa edilmiş gemiler de işlemektedir.

İlk arabalı vapur

Dünyanın ilk arabalı vapuru 1871 yılında İstanbul'da Boğaziçi'nde çalışmaya başlamıştır.[1] Suhulet (kolaylık, uygunluk anlamına gelir) adındaki bu buharlı vapur, Şirket-i Hayriye genel müdürü Hüseyin Haki Bey tarafından tasarlanmış ve Maudslay, Sons and Field şirketinin Greenwich tersanesinde yapılmıştı. Ağırlığı 157 ton, uzunluğu 47m, genişliği 8.2m, su çekimi 2.7m idi. 450 beygir gücündeki tek silindirli, iki zamanlı buharlı makinesinin çalıştırdığı yandan çarkıyla 6 deniz mili hızla yol alabiliyordu. Suhulet'in kendine özgü tasarımında atlı arabaların giriş ve çıkışlarındaki simetrik düzen dikkat çekiyordu. Vapur, Üsküdar-Kabataş arasında sefer yapıyordu.[2]

Galeri

Kaynakça

  1. ^ "World's First Car Ferry Boat". raillynews.com. 5 Nisan 2015. 20 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ Erler, Mehmet Yavuz (1 Haziran 2001). "İstanbul'da Deniz Ulaşımı (1870-1875)". Osmanlı Araştırmaları. 21 (21): -. ISSN 0255-0636. 3 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2024. 


Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Boğazı</span> Karadeniz ile Marmara Denizi arasındaki boğaz

İstanbul Boğazı ya da tarihî ismiyle Bosporus (Yunanca: Βόσπορος, romanize: Bosporos ), Asya ile Avrupa kıtalarını birbirinden ayıran ve Marmara Denizi ile Karadeniz'i birbirine bağlayan bir boğaz ve uluslararası su yoludur. Boğaz, genel olarak kuzeydoğu-güneybatı doğrultusunda uzanır ve İstanbul şehrini Avrupa Yakası ve Anadolu (Asya) Yakası olarak ikiye böler. Boğazın her iki yakasına yayılan yerleşim bölgesine Boğaziçi adı verilir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Deniz Otobüsleri</span> İBB tarafından kurulmuş bir şirket

İDO İstanbul Deniz Otobüsleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. İstanbul'un deniz ulaşımına ve trafik sorununun çözümüne katkıda bulunmak amacıyla İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından 1987 yılında kurulmuştur. 2005 Mart ayında, TDİ'ye bağlı Şehirhatları İstanbul Deniz Otobüsleri'ne devredilmiştir. İDO günümüz itibarıyla 103 gemi ve 88 iskelesiyle dünyanın en büyük araç ve yolcu deniz taşımacılığı şirketidir.

<span class="mw-page-title-main">Bostancı, Kadıköy</span> Kadıköy, İstanbul, Türkiyede mahalle

Bostancı, İstanbul'da, Kadıköy ilçesine bağlı bir mahalledir. Kadıköy'ün doğu ucunda yer alan Bostancı, sahilden D-100 Karayolu'na doğru yaklaşık 2 kilometre boyunca uzanır. Batıda Suadiye ve Kozyatağı, kuzeyde Ataşehir'e bağlı İçerenköy ve doğuda Maltepe ilçesine bağlı olan Altıntepe ile komşudur. Ayrıca Adalar'a en yakın noktalardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Haliç Tersaneleri</span> Haliçte üç tersaneden oluşan kompleks

Haliç Tersaneleri, Kasımpaşa'dan Hasköy yönüne doğru Haliç, Camialtı ve Taşkızak Tersanelerini kapsar. Fatih Sultan Mehmet tarafından 1455 yılında kurulan Tersane-i Amire günümüzde Haliç Tersaneleri adıyla anılmaktadır. İnşa edildiği dönemin en büyük tersanesi olma özelliğini taşımışlardır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul'da toplu taşıma</span> Toplu taşıma ağı

İstanbul'da toplu taşıma, 5712 km²'lik bir alana yayılmış 15 milyondan fazla nüfusa hizmet veren banliyö treni, metro, tramvay, nostaljik tramvay, füniküler, teleferik, otobüs ağı, metrobüs, vapur ve deniz otobüsü gibi çeşitli hizmetlerinden oluşmaktadır.

<i>Paşabahçe</i> (vapur) İstanbuldaki bir vapur

Paşabahçe vapuru, 1952 İtalyan yapımı, iki zamanlı dizel makinalara sahip, Kabataş - Adalar-Yalova hattında işletilmiş bir vapurdur. Yalova seferleri, 1995'te Yalova'nın il olmasıyla sonlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Haki Efendi</span>

Aslen Giritli olup, 1867-1894 yılları arasında Şirket-i Hayriye'nin Genel Müdürlüğü'nü üstlenmiştir. Yenilikçi ve gayretli kişiliği ile Türk deniz ulaşım tarihinin önemli karakterlerinden biridir. Hüseyin Haki Efendi'nin şirkete getirdiği yeniliklerden bazıları:

<span class="mw-page-title-main">Kabataş, Beyoğlu</span>

Kabataş, İstanbul ilinin Beyoğlu ilçesi sınırları içinde, Fındıklı ile Dolmabahçe semtleri arasındaki kıyıyı ve yamaçları kapsayan semt. Resmi mahali yönetim birimi olarak Ömeravni Mahallesi'nin dahilindedir.

<span class="mw-page-title-main">Wight Adası</span> Büyük Britanya adasının güneyinde yer alan İngiltereye bağlı ada

Wight Adası, Birleşik Krallık'ta İngiltere ülkesinin Güney Doğu bölgesinde bir "törensel kontluk" ve "bir tek seviyeli yerel idare birimi"dir. Tek seviyeli yerel idare biriminin yönetim merkezi Newport'dadır.

<span class="mw-page-title-main">T1 (İstanbul Tramvayı)</span> İstanbul Tramvayı hattı

T1 Tramvay Hattı, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, ilk istasyonu Kabataş son istasyonu ise Bağcılar olan ve 31 istasyondan oluşan 19,3 km uzunluğundaki tramvay hattıdır.

Roro gemisi, tekerlekli araç taşımacılığında kullanılan gemilerdir. İngilizce roll on roll off kelimesinden türetilmiştir. Uluslararası kara yolu taşımacılığında mesafeleri kısaltan ve ulaşımı kolaylaştıran bir çözümdür.

<span class="mw-page-title-main">İZDENİZ</span>

İZDENİZ, 18 Kasım 1992 tarihinde İzmir merkezli kurulmuş ve denizyolu ulaşımı alanında faaliyet gösteren bir şirkettir. İzmir Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı olan şirket, 8 Mart 2000 tarihinden beri İzmir Körfezi'ndeki denizyolu ulaşımından sorumludur. Bünyesinde barındırdığı 16 Yolcu Gemisi, 5 Arabalı Vapur, 1 Yüzer Tesis ve 12 iskele ile İzmir körfezinde hizmet veren şirket, 2022 yılında başlattığı İzmir Limanı çıkışlı İzmir – Midilli seferlerini de düzenlemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Şehir Hatları</span> İstanbul deniz taşımacılığı kuruluşu

Şehir Hatları ya da tam adıyla İstanbul Şehir Hatları Turizm Sanayi ve Ticaret A.Ş., İstanbul'da deniz yolu ile taşımacılık alanında faaliyette bulunan kamu kuruluşudur.

<span class="mw-page-title-main">Vapur</span>

Vapur, çoğunlukla kısa mesafelerde yolcu taşımacılığında kullanılan bir deniz taşıtı. Yolcuların yanı sıra otomobilleri ve vagonları da taşıyan vapurlara arabalı vapur veya feribot denir.

<span class="mw-page-title-main">Buharlı gemi</span>

Buharlı gemi, hareket enerjisini su buharı gücünden alan deniz taşıtıdır. Özellikle askerî amaçlarla kullanılan daha küçük buharlı gemilere ise istimbot denir.

<span class="mw-page-title-main">İzmir'de toplu taşıma</span> İzmirin toplu taşıma ağı

İzmir'de toplu taşımacılık, 1880'lerde başladı. O dönem yalnızca atlı tramvaylar ve vapurlar kullanılmaktaydı. Atlı tramvayların yerini 1928'de elektrikli tramvaylar aldı. Otobüsler ise 1932'de işlemeye başladı. 1954'te tramvaylar kaldırılırken aynı yıl hizmete alınan troleybüsler 1992'ye kadar çalıştı. 21. yüzyıla gelindiğinde de metro ve banliyö trenleri kullanıma girdi. 2017'de ise tramvaylar yeniden hizmete alındı.

<span class="mw-page-title-main">F4 (İstanbul Füniküleri)</span> İstanbul Füniküleri hattı

F4 Füniküler Hattı, İstanbul'da yer alan füniküler hatlarından birisidir.

İstinye-Çubuklu arabalı vapur hattı, 21 Mart 2017'de başlayan İstanbul Boğazında yeni açılan İstinye iskelesi ile Çubuklu iskelesi arasında Şehir Hatları tarafından işletilen ilk arabalı vapur hattıdır. Boğazda önceden İstanbul Deniz Otobüsleri (İDO) tarafından işletilen Sirkeci-Harem arabalı vapur hattına ilave olarak eklenmiştir.

İzmir, Batı Anadolu için önemli bir ulaşım merkezidir. İzmir'in kapsamlı bir otobüs sistemi, gelişmekte olan bir metro ve banliyö demiryolu sistemi ve büyük bir kentsel feribot ağı bulunmaktadır. Ayrıca kenti Çeşme ve Aydın'a bağlayan otoyolları ve kentin çevresini halka gibi saran bir Çevre Yolu bulunmaktadır. Kentteki toplu taşıma hizmeti, tamamı İzmir Büyüşehir Belediyesi'nin sahip olduğu dört ayrı kamu kuruluşu tarafından yürütülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Turyol</span> Feribot operatörü

Turyol, Türkiye merkezli bir vapur işletmecisidir. Şirket, 1995 yılında kurulmuş olup ağırlıklı olarak İstanbul kenti ve çevresine hizmet vermektedir. Şirketin merkezi İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde yer almaktadır.