İçeriğe atla

Fenitoin

Fenitoin (PHT), bir anti-nöbet ilacıdır. Tonik-klonik nöbetlerin ve fokal nöbetlerin önlenmesinde yararlıdır, ancak absans nöbetlerin önlenmesinde yararlı değildir. İntravenöz form olan fosfenitoin, benzodiazepinlerle düzelmeyen status epileptikus için kullanılır. Belirli kalp ritim bozuklukları veya nöropatik ağrı için de kullanılabilir. İntravenöz uygulanabilir veya ağızdan alınabilir. İntravenöz form genellikle 30 dakika içinde etki etmeye başlar ve yaklaşık 24 saat etkilidir.[1] Uygun dozu belirlemek için kan seviyeleri ölçülebilir.

Yaygın yan etkiler mide bulantısı, mide ağrısı, iştah kaybı, zayıf koordinasyon, hipertrikoz ve diş etlerinin genişlemesini içerir. Potansiyel olarak ciddi yan etkiler arasında uyku hali, kendine zarar verme, karaciğer sorunları, kemik iliği baskılanması, düşük kan basıncı ve toksik epidermal nekroliz yer alır. Hamilelik sırasında kullanımının bebekte anormalliklere yol açtığına dair kanıtlar vardır. Emzirirken kullanmak güvenlidir. Alkol, ilacın etkilerini engelleyebilir.

Fenitoin ilk olarak 1908 yılında Alman kimyager Heinrich Biltz tarafından yapılmış ve 1936 yılında nöbetler için faydalı bulunmuştur.[2][3] Dünya Sağlık Örgütü'nün Temel İlaçlar Listesi'nde yer almaktadır.[4] Fenitoin jenerik ilaç olarak mevcuttur.[5]

Kaynakça

  1. ^ Rosen's emergency medicine : concepts and clinical practice. 7. Philadelphia: Mosby/Elsevier. 2010. s. 1352. ISBN 9780323054720. 
  2. ^ Epilepsy : a comprehensive textbook. 2nd. Philadelphia: Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams & Wilkins. 2008. s. 1431. ISBN 9780781757775. 13 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2022. 
  3. ^ Harwood-Nuss' clinical practice of emergency medicine. 5th. Philadelphia, PA: Lippincott Williams & Wilkins. 2010. s. 1415. ISBN 9780781789431. Erişim tarihi: 9 Haziran 2016. 
  4. ^ World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Cenevre: World Health Organization. 2019. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO. 
  5. ^ Tarascon pocket pharmacopoeia. 14. Burlington, MA.: Jones & Bartlett Learning. 2013. s. 294. ISBN 9781449673635. 

Dış bağlantılar

  • "Phenytoin". Drug Information Portal. U.S. National Library of Medicine. 28 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Proton pompa inhibitörü</span>

Proton pompa inhibitörleri (PPİ), gastrik asit üretiminde belirgin ve uzun süreli azaltan ilaç grubudur. Bunu, midenin H+/K+ ATPaz proton pompasını geri dönüşsüz engelleyerek yapar.

<span class="mw-page-title-main">Efedrin</span> kimyasal bileşik

Efedrin, anestezi sırasında düşük kan basıncını önlemek için sıklıkla kullanılan bir merkezî sinir sistemi (CNS) uyarıcısıdır. Astım, narkolepsi ve obezite için de kullanılmıştır ancak tercih edilen tedavi değildir. Burun tıkanıklığında faydası belli değildir. Ağız yoluyla veya kas içine, damara veya derinin hemen altına enjeksiyonla alınabilir. İntravenöz kullanımla etkisi hızlı olurken, kas içine enjeksiyon 20 dakika, ağızdan enjeksiyon ise bir saat sürebilir. Enjeksiyonla verildiğinde yaklaşık bir saat sürer ve ağızdan alındığında dört saate kadar sürebilir.

<span class="mw-page-title-main">Azitromisin</span> kimyasal bileşik

Azitromisin, çeşitli bakteriyel enfeksiyonların tedavisinde kullanılan bir antibiyotiktir. Orta kulak enfeksiyonları, streptokok farenjit, pnömoni, yolcu ishali ve bazı diğer bağırsak enfeksiyonlarında kullanılır. Klamidya ve belsoğukluğu dahil olmak üzere cinsel yolla bulaşan bir dizi enfeksiyon için de kullanılabilir. Diğer ilaçlarla kombine halde sıtma için de kullanımı vardır. Günde bir doz olacak şekilde ağızdan veya intravenöz olarak alınabilir.

<span class="mw-page-title-main">Digoksin</span> kimyasal bileşik

Digoksin, çeşitli kalp rahatsızlıklarını tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. En sık atriyal fibrilasyon, kalp çarpıntısı ve kalp yetmezliği için kullanılır. Digoksin ağızdan veya bir damara enjeksiyon yoluyla alınır.

<span class="mw-page-title-main">Etosüksimid</span> kimyasal bileşik

Zarontin markası altında satılan Etosüksimid, absans nöbetleri tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Tek başına veya valproik asit gibi diğer nöbet önleyici ilaçlarla birlikte kullanılabilir. Etosüksimid ağızdan alınır.

<span class="mw-page-title-main">Ritonavir</span> kimyasal bileşik

Norvir markası altında satılan Ritonavir, HIV/AIDS tedavisinde diğer ilaçlarla birlikte kullanılan bir antiretroviral ilaçtır. Genellikle diğer proteaz inhibitörleriyle birlikte düşük doz kullanılır. Hepatit C için diğer ilaçlarla birlikte de kullanılabilir. Ağızdan alınır.

<span class="mw-page-title-main">Valproik asit</span> antiepileptik ilaç

Valproat ve onun valproik asit, sodyum valproat ve valproat semisodyum formları, öncelikle epilepsi ve bipolar bozukluğu tedavi etmek ve migren baş ağrılarını önlemek için kullanılan ilaçlardır. Absans nöbetleri, kısmi nöbetler ve jeneralize nöbetleri olanlarda nöbetlerin önlenmesi için faydalıdırlar. Damardan veya ağızdan verilebilirler.

<span class="mw-page-title-main">Kolistin</span> kimyasal bileşik

Kolistin, pnömoni de dahil olmak üzere çoklu ilaca dirençli Gram-negatif enfeksiyonlar için son çare tedavi olarak kullanılan bir antibiyotik ilaçtır.

<span class="mw-page-title-main">Flukonazol</span> kimyasal bileşik

Flukonazol, bir dizi mantar enfeksiyonu için kullanılan bir mantar önleyici ilaçtır. Buna kandidiyaz, blastomikoz, koksidiyomikoz, kriptokokoz, histoplazmoz, dermatofitoz ve pitriyazis versikolor dahildir. Ayrıca organ nakli sonrası, düşük doğum ağırlıklı bebekler ve kan nötrofil sayısı düşük olanlar gibi yüksek risk altındaki kişilerde kandidiyazisin önlenmesinde kullanılır. Ağız yoluyla veya damar içine enjeksiyon yoluyla.verilir.

Ofloksasin, bir dizi bakteriyel enfeksiyonun tedavisinde yararlı olan bir kinolon antibiyotiktir. Ağız yoluyla veya damar içine enjeksiyon yoluyla alındığında, kullanım nedenleri arasında zatürre, selülit, idrar yolu enfeksiyonları, prostatit, veba ve bazı bulaşıcı ishal türleri olabilir. Diğer ilaçlarla birlikte diğer kullanımlar, çoklu ilaca dirençli tüberkülozun tedavisini içerir. Gözün yüzeysel bir bakteriyel enfeksiyonu için bir göz damlası kullanılabilir ve kulak zarında bir delik varsa orta kulak iltihabı için bir kulak damlası kullanılabilir.

Pentamidin, Afrika tripanosomiasisi, leishmaniasis, Balamuthia enfeksiyonları, babesiosis tedavisinde ve zayıf bağışıklık fonksiyonu olan kişilerde pneumocystis pnömonisini (PCP) önlemek ve tedavi etmek için kullanılan bir antimikrobiyal ilaçtır. Pentamidin, bir damar veya kas içine enjeksiyon veya inhalasyon yoluyla verilebilir.

Furosemid, kalp yetmezliği, karaciğer skarlaşması veya böbrek hastalığına bağlı sıvı birikimini tedavi etmek için kullanılan bir kıvrım diüretiği ilacıdır. Yüksek tansiyon tedavisinde de kullanılabilir. Damar içine enjeksiyon yoluyla veya ağızdan alınabilir. Ağızdan alındığında tipik olarak bir saat içinde, intravenöz olarak ise beş dakika içinde etki etmeye başlar.

Dihidromorfinon olarak da bilinen hidromorfon, orta ila şiddetli ağrıyı tedavi etmek için kullanılan bir opioiddir. Tipik olarak, uzun süreli kullanım sadece kansere bağlı ağrı için önerilir. Ağız yoluyla veya damar, kas veya deri altına enjeksiyon yoluyla kullanılabilir. Etkiler genellikle yarım saat içinde başlar ve beş saate kadar sürer.

<span class="mw-page-title-main">Pirantel</span> kimyasal bileşik

Pyrantel, bir dizi parazit solucan enfeksiyonunu tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Buna ascariasis, kancalı kurt enfeksiyonları, enterobiasis trichostrongyliasis ve trichinellosis dahildir. Ağızdan alınır.

<span class="mw-page-title-main">Salbutamol</span> temel ilaç

Salbutamol, akciğerlerdeki orta ve büyük hava yollarını açan bir ilaçtır Hava yolu düz kasının gevşemesine neden olarak çalışan kısa etkili bir β2 adrenerjik reseptör agonistidir. Astım atakları, egzersize bağlı bronkokonstriksiyon ve kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) dahil olmak üzere astımı tedavi etmek için kullanılır. Ayrıca yüksek kan potasyum düzeylerini tedavi etmek için de kullanılabilir. Salbutamol genellikle bir inhaler veya nebulizer ile birlikte kullanılır, ancak aynı zamanda bir hap, sıvı ve intravenöz solüsyonda da mevcuttur. Solunan versiyonun etkisinin başlangıcı tipik olarak 15 dakikadır ve iki ila altı saat sürer.

Metoprolol, seçici bir β1 reseptör bloker ilaçtır. Yüksek tansiyonu, kalbe giden zayıf kan akışından kaynaklanan göğüs ağrısını ve anormal derecede hızlı kalp atışını içeren bir dizi durumu tedavi etmek için kullanılır. Kalp kası hücrelerinin beta-1 reseptörü üzerinde çalışarak hem kronotropik hem de inotropik etki sağlar. Ayrıca miyokard enfarktüsü sonrası kalp problemlerini önlemek ve migreni olanlarda baş ağrılarını önlemek için kullanılır.

Kalsitriol, normalde böbrekte yapılan D vitamininin aktif formudur. 1,25-dihidroksikolekalsiferol olarak da bilinir. Hücre çekirdeğindeki D vitamini reseptörüne bağlanan ve aktive eden ve daha sonra birçok genin ekspresyonunu artıran bir hormondur. Kalsitriol, esas olarak bağırsaklardan kalsiyum alımını artırarak kan kalsiyumunu artırır.

Fludarabin bir pürin analoğu ve antineoplastik ajandır. Genellikle fludarabin fosfat olarak bilinen ve Fludara markası altında satılan 5-O-fosforile edilmiş formu olarak kullanılır. Lösemi ve lenfoma tedavisinde kullanılan kemoterapi ilacıdır. Bunlar arasında kronik lenfositik lösemi, Hodgkin olmayan lenfoma, akut miyeloid lösemi ve akut lenfositik lösemi bulunur. Damar içine enjeksiyon yoluyla veya ağız yoluyla verilir.

Adrenalin olarak da bilinen epinefrin bir ilaç ve hormondur. Bir ilaç olarak anafilaksi, kalp durması, astım ve yüzeysel kanama gibi çeşitli durumların tedavisinde kullanılır. Krup semptomlarını iyileştirmek için solunan formda epinefrin kullanılabilir. Diğer tedaviler etkili olmadığında astım için de kullanılabilir. İntravenöz olarak, kas içine enjeksiyon yoluyla, soluma yoluyla veya derinin hemen altına enjeksiyon yoluyla verilir.

Bupivakain, lokal anestezi için kullanılan bir ilaçtır. Sinir bloklarında, bölgeyi besleyen sinirin çevresine veya omurilik kanalının epidural boşluğuna enjekte edilir. Etki süresini artırmak için az miktarda epinefrin ile karıştırılarak kullanılır. Genellikle 15 dakika içinde çalışmaya başlar ve etkisi 2 ila 8 saat sürer.