İçeriğe atla

Fenibut

Sakinleştirici bir ilaç olan Anvifen olarak da bilinen fenibut molekülünün boşluk dolduran modeli. Bu görüntü onu bir zwitterion olarak gösteriyor. Renk kodu:   Karbon, C: siyah   Hidrojen, H: beyaz   Azot, N: mavi   Oksijen, O: kırmızı

Fenibut, anksiyolitik etkileri olan bir merkezi sinir sistemi depresanıdır ve anksiyete, uykusuzluk ve çeşitli diğer endikasyonları tedavi etmek için kullanılır.[1] Genellikle ağız yoluyla tablet olarak alınır, ancak damardan da verilebilir.[1]

Fenibutun yan etkileri sedasyon, uyku hali, mide bulantısı, sinirlilik, ajitasyon, baş dönmesi ve baş ağrısını içerir.[2] Aşırı dozda fenibut, bilinç kaybı dahil olmak üzere belirgin merkezi sinir sistemi depresyonu üretebilir.[2] İlaç, yapısal olarak nörotransmitter γ-aminobütirik asit (GABA) ile ilişkilidir ve dolayısıyla bir GABA analoğudur.[1] Bununla birlikte, düşük konsantrasyonlarda, fenibut, beyindeki dopamin konsantrasyonunu hafifçe artırarak, anksiyolize ek olarak uyarıcı etkiler sağlar.[3]

Fenibut Sovyetler Birliği'nde geliştirilmiş ve 1960'larda tıbbi kullanım için tanıtılmıştır.[1] Bugün Rusya, Ukrayna, Beyaz Rusya, Kazakistan ve Letonya'da tıbbi kullanım için pazarlanmaktadır.[1] İlaç Amerika Birleşik Devletleri'nde ve Avrupa'nın çoğunda klinik kullanım için onaylanmamıştır, ancak internette takviye olarak satılmaktadır ve nootropik olduğu iddia edilmektedir.[4][5] Fenibut eğlence amaçlı kullanılmıştır ve öforinin yanı sıra bağımlılık ve yoksunluk sendromu gelişebilir.[4] Avustralya'da kontrollü bir maddedir ve yasal statüsünün Avrupa'da da yeniden gözden geçirilmesi gerektiği öne sürülmüştür.[4]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e "Phenibut (beta-phenyl-GABA): a tranquilizer and nootropic drug". CNS Drug Reviews. 7 (4): 471-81. 2001. doi:10.1111/j.1527-3458.2001.tb00211.x. PMC 6494145 $2. PMID 11830761.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "pmid11830761" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: )
  2. ^ a b "Фенибут (Phenybutum)" [Fenibut (Phenybutum)] (Rusça). 3 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2017. 
  3. ^ "Phenibut (beta-phenyl-GABA): a tranquilizer and nootropic drug". CNS Drug Reviews. 7 (4): 471-81. 7 Haziran 2006. doi:10.1111/j.1527-3458.2001.tb00211.x. PMC 6494145 $2. PMID 11830761. 
  4. ^ a b c "Phenibut (4-amino-3-phenyl-butyric acid): Availability, prevalence of use, desired effects and acute toxicity". Drug and Alcohol Review. 35 (5): 591-6. September 2016. doi:10.1111/dar.12356. PMID 26693960. 
  5. ^ Cohen (22 Eylül 2021). "Quantity of phenibut in dietary supplements before and after FDA warnings". Clinical Toxicology: 1-3. doi:10.1080/15563650.2021.1973020. PMID 34550038. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Parasetamol</span> ateş düşürücü ve ağrı kesici özelliklere sahip kimyasal bileşik

Parasetamol, ateş ve hafif ila orta şiddette ağrı tedavisinde kullanılan opioid olmayan analjezik ve antipiretik bir ajandır. Reçetesiz satılan yaygın bir ilaçtır ve yaygın marka isimleri arasında Tylenol ve Panadol bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gabapentin</span>

Gabapentin [1-(aminometil), siklohekzanasetik asit; patent adı: Neurontin®], epilepsi tedavisinde GABA molekülünün taklidi olarak kullanılan bileşiktir.

<span class="mw-page-title-main">Alprazolam</span> Benzodiazepin türevi sakinleştirici ilaç

Alprazolam, kaygı-endişe giderici (anksiyolitik) olarak ve panik bozukluklarında kullanılan benzodiazepin türevidir. Myasthenia gravis, akut dar açılı glokomda kontrendikedir. Gebe ve emziren annelerde kullanılmamalıdır. Xanax® ismi Pfizer firmasının ticari markasıdır. Türkiye Cumhuriyeti'nde bağımlılık riski ve kötüye kullanımı engellemek için yeşil reçete ile satılması zorunludur.

<span class="mw-page-title-main">Mirtazapin</span> Atipik antidepresan

Mirtazapin, Remeron markası adı altında bilinen bir atipik antidepresandır. Genellikle anksiyete sorunları veya insomnia görülen depresyon durumlarında kullanılır. Mirtazapinin etkinliği, yaygın olarak reçete edilen diğer antidepresanlarla karşılaştırılabilir derecededir. İlacın etkisinin ortaya çıkması dört haftaya kadar sürer, ancak bir ila iki hafta gibi erken bir zamanda da ortaya çıkabilir. İlacın yaygın yan etkileri arasında uyku hali, baş dönmesi, iştah artışı ve kilo alımı yer alır. Ciddi yan etkiler arasında mani, düşük beyaz kan hücresi sayısı ve çocuklarda intihar riskinin artması yer alır. İlacın kullanımının durması sonucu yoksunluk semptomları ortaya çıkabilir. Mirtazapin, ilk defa 1996 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nde tıbbi kullanıma girmıştır. 2019'da 6 milyondan fazla reçeteyle Amerika Birleşik Devletleri'nde en sık reçete edilen 106. ilaç oldu.

<span class="mw-page-title-main">Anksiyolitik</span> anksiyete tedavisinde kullanılan ilaçlar

Anksiyolitik anksiyeteyi azaltan ilaçlara verilen isimdir. Anksiyolitik ilaçlar, anksiyete bozukluklarına bağlı psikolojik ve fiziksel semptomların tedavisinde kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Beta blokör</span> kardiyak aritmileri yönetmek ve ilk kalp krizinden sonra kalbi ikinci bir kalp krizinden korumak için kullanılan ilaç sınıfı

Beta blokörler, aynı zamanda β-blokerler olarak da yazılır, çoğunlukla anormal kalp ritimlerini (aritmi) tedavi etmek ve ilk kalp krizinden sonra kalbi ikinci kalp krizinden korumak için kullanılan bir ilaç sınıfıdır. Ayrıca, yüksek tansiyon tedavisinde yaygın olarak kullanılır ancak artık çoğu hastanın ilk tedavisi için ilk tercih değildirler.

<span class="mw-page-title-main">Glia hücresi</span> merkezi ve çevresel sinir sisteminde yer alan hücrelerin çoğunluğunu oluşturan ve sinir hücresi olmayan hücreler

Nörogliya, gliyal hücreler, yalnızca gliya ya da tutkal, merkezi ve çevresel sinir sisteminde yer alan hücrelerin çoğunluğunu oluşturan ve sinir hücresi olmayan hücreler. Miyelin üretimi ile beyin ve sinir sisteminin, otonom sinir sistemi gibi diğer bölümlerindeki sinir hücreleri için destek, koruma ve homeostaz sağlarlar.

<span class="mw-page-title-main">Pirasetam</span>

Pirasetam, Türkiye'de Nootropil adı altında satılan, racetam grubuna ait bir ilaçtır. Dünyada genellikle miyoklonus hastalığı tedavisinde kullanılsa da, bunama ve vertigo gibi diğer pek çok hastalığın tedavisi için de reçete edilmektedir. Nootropik etkiler gösterdiği ileri sürülerekten pazarlanmasına rağmen araştırmalar bu özelliği hakkında kesin bir karara varmamaktadır. Madde bazı araştırmalarda spesifik gruplar için yararlı sonuçlar göstermekle beraber bazı araştırmalarda minimal etkiler göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Lamotrijin</span> epilepsi ve bipolar bozukluk tedavisinde kullanılan bir antikonvülsan ilaç

Lamotrijin (Lamotrigine) ya da bilinen ticari ismiyle Lamictal veya Pinral, epilepsi, tedavisinde ve bipolar bozuklukta depresif atakların tekrarını geciktirmek veya önlemek için kullanılan antikonvülsan bir ilaçtır. Epilepsi kavramına fokal nöbetler, tonik-klonik nöbetler ve Lennox-Gastaut sendromundaki nöbetler dahildir. Bipolar bozuklukta, lamotrijinin akut depresyon safhasını güvenilir bir şekilde tedavi ettiği gösterilememiştir. Ancak günümüzde semptomatik olmayan bipolar bozukluğu olan hastalar için gelebilecek depresyon atakları riskini azaltmada etkili görünmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Eszopiklon</span>

Eszopiklon, uykusuzluk tedavisinde kullanılan bir ilaçtır. Altı aya kadar hafif ila orta derecede faydası olduğuna dair kanıtlar vardır. Ağızdan alınır.

<span class="mw-page-title-main">Zopiklon</span>

Imovane markası altında satılan Zopiklon, uyku güçlüğünü tedavi etmek için kullanılan bir nonbenzodiazepindir. Zopiklon, benzodiazepin ilaçlarından moleküler olarak farklıdır ve bir siklopirrolon olarak sınıflandırılır. Bununla birlikte, zopiklon, benzodiazepin ilaçlarının yaptığı gibi, benzodiazepin reseptörlerini modüle ederek, merkezi sinir sisteminde nörotransmitter gama-aminobütirik asidin (GABA) normal iletimini arttırır.

<span class="mw-page-title-main">Betaksolol</span>

Betaksolol, hipertansiyon ve glokom tedavisinde kullanılan seçici bir beta 1 reseptör blokeridir. Beta 1 reseptörleri için seçici olduğundan, tipik olarak seçici olmayan beta blokerlere göre daha az sistemik yan etkiye sahiptir, örneğin timololün yapabileceği gibi bronkospazma neden olmaz. Betaksolol ayrıca beta 1 reseptörlerine metoprolole göre daha fazla afinite gösterir. Betaksolol, kalbe olan etkisinin yanı sıra göz içindeki basıncı azaltır. Bu etkinin, göz içindeki sıvının üretiminin azalmasından kaynaklandığı düşünülmektedir. Bu etkinin kesin mekanizması bilinmemektedir. Göz içi basıncının düşürülmesi, glokom nedeniyle göz içi basıncı yükselmiş hastalarda optik sinirin hasar görme ve görme kaybı riskini azaltır.

<span class="mw-page-title-main">Pitavastatin</span>

Pitavastatin, kan kolesterolünü düşüren ilaç sınıfı statinlerin bir üyesidir.

Trazodon, bir antidepresan ilaçtır. Majör depresif bozukluğu, anksiyete bozukluklarını ve uyku güçlüklerini tedavi etmek için kullanılır. İlaç ağızdan alınır.

Adrafinil, daha önce Fransa'da özellikle yaşlılarda dikkati, uyanıklığı ve ruh halini iyileştirmek için kullanılan uyanıklığı artırıcı bir ilaçtır. Ayrıca, gece çalışanları veya uzun süre uyanık ve tetikte kalması gereken kişiler gibi yorgunluktan kaçınmak isteyen kişiler tarafından da etiket dışı kullanılmıştır. Ek olarak, ilaç tıbbi olmayan bir şekilde nootropik olarak kullanılmıştır.

Flibanserin, hipoaktif cinsel istek bozukluğu (HSDD) olan menopoz öncesi kadınların tedavisi için onaylanmış bir ilaçtır. Baş dönmesi, uyku hali ve mide bulantısının yan etkileri yaklaşık üç ila dört kat daha sık görülür.

Mounjaro markasıyla satılan Tirzepatide, tip 2 diyabet tedavisinde kullanılan antidiyabetik bir ilaçtır. Tirzepatid deri altı enjeksiyon yoluyla uygulanır.

Remimazolam, yetişkinlerde 30 dakika veya daha kısa süren invazif teşhis veya cerrahi prosedürler için prosedürel sedasyonun indüksiyonu ve sürdürülmesine yönelik bir ilaçtır. PAION AG tarafından çeşitli bölgesel lisans sahipleri ile işbirliği içinde, kısa etkili imidazobenzodiazepin midazolam'a alternatif olarak, küçük invaziv prosedürler için anestezi indüksiyonunda ve bilinçli sedasyonda kullanılmak üzere geliştirilen bir benzodiazepin ilacıdır. Remimazolamın midazolamdan hem daha hızlı bir etki başlangıcına hem de daha kısa bir süreye sahip olduğu bulundu ve insan klinik deneyleri daha hızlı bir iyileşme süresi ve öngörülebilir, tutarlı farmakokinetik gösterdi; bu da bu uygulamalar için mevcut ilaçlara göre bazı avantajlara işaret ediyor.

Ertapenem, karın, akciğer, kadın üreme sisteminin üst kısmı ve diyabetik ayak enfeksiyonlarının tedavisinde kullanılan karbapenem antibiyotikli bir ilaçtır.

Suvoreksant, uykusuzluk tedavisinde kullanılan oreksin antagonisti bir ilaçtır. Yetişkinlerde uykuya başlama ve/veya sürdürmede güçlüklerle karakterize edilen uykusuzluğun tedavisi için özel olarak endikedir. Suvoreksant uykuya daha hızlı dalmaya, daha uzun uyumaya, gece yarısı daha az uyanık olmaya ve daha kaliteli bir uyku çekmeye yardımcı olur. Etkinliği orta düzeydedir ve diğer oreksin antagonistlerine benzer, ancak benzodiazepinler ve nonbenzodiazepinlerden daha düşüktür. Suvoreksant ağızdan alınır.