Fenerbahçe (futbol takımı) 1958-59 sezonu

Fenerbahçe

1958-59 sezonu
Başkan	Agah Erozan
Teknik direktör	Ignác Molnár
Stadyum	Mithatpaşa Stadı, İstanbul
İstanbul Ligi	Şampiyon (3. şampiyonluğu)
Türkiye Ligi	Şampiyon (1. şampiyonluğu)
Gol kralı	Lefter Küçükandonyadis (6)

Fenerbahçe (futbol takımı) 1958-59 sezonunda, son kez düzenlenen İstanbul Ligi 16. şampiyonluğuna namağlup ulaştı ve 1904'ten beri düzenlenen İstanbul Ligi'nde en çok şampiyonluk kazanan takım oldu.

Sarı Kanaryalar; sezonun devamında 1959 yılında ilk kez düzenlenen Türkiye Ligi'nde ezeli rakibi Galatasaray'ı 0-1 ve 4-0'lık sonuçlarla mağlup etti ve Türkiye Ligi'nin de ilk şampiyonu oldu. Bu sonuçla Fenerbahçe 1932-33, 1934-35, 1936-37 ve 1943-44 sezonlarından sonra beşinci kez hem İstanbul hem Türkiye şampiyonu olmayı başarırken, bir sonraki sezon da Türkiye'yi Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası'nda temsil etme hakkını kazandı.

Sarı-Lacivertliler 1958-59 sezonunda katıldıkları dört özel turnuva/kupada da şampiyon olmayı başardılar. Sezon başında Bursa Valiliği'nin daveti üzerine 21 Eylül 1958'de Bursa'da oynanan (aynı zamanda hasılat amaçlı) karşılaşmada Acar İdman Yurdu'nu 8-0 yenen Fenerbahçe Bursa Yangını Felaketzedelerine Yardım Kupasını, 2-3 Mayıs 1959'da Ankara Valiliği'nin davetine icabetle katıldığı dörtlü turnuvanın finalinde Beşiktaş'ı 1-0 yenerek Vali Dilaver Argun Kupasını, 23-24 Mayıs 1959'da Adana'da düzenlenen dörtlü turnuvanın finalinde Adana Akınspor'u 2-0 yenerek Akşam Gazetesi Kupasını ve 3 Haziran 1959'da Doğan Türk Birliği'ni 6-0 yenerek Yeni Sabah Kupasını müzesine götürdü.

Fenerbahçe, 10 Haziran 1959'daki Galatasaray karşılaşmasına kadar (32'si resmî) 54 maç üstüste yenilmedi (46 galibiyet ve 8 beraberlik) ve en uzun süreli yenilmezlik serilerinden birini yaşadı.

6 Aralık 1958 tarihinde oynanan ve Sarı-lacivertlilerin 7-0'lık galibiyetiyle biten Fenerbahçe-Beşiktaş maçı da iki takım arasındaki ezelî rekabette en farklı sonucu teşkil etti.

Gelenler Geldiği takım Sezon öncesi Özcan Arkoç Vefa Osman Göktan Emniyet Yüksel Gündüz Hacettepe Hüseyin Yazıcı Çubukluspor Mustafa Güven Adana Millî Mensucat

Gidenler Gittiği takım Sezon öncesi Şirzat Dağcı Beykoz Turan Bayraktutan Karagümrük Orhan Erkmen Karagümrük

Tarih	Stadyum	Rakip	Sonuç	Goller
10-08-1958	F.Bahçe	Defterdar	6-0	14' Yüksel, 36', 52' Can, 44' Ergun, 60' Niyazi, 85' Şeref
17-08-1958	F.Bahçe	K.Gümrük	1-0	23' Can
24-08-1958	F.Bahçe	K.Gümrük	3-2	2' Yüksel, 25' Can, 72' Şeref/50' Kadri, 52' Turhan
02-09-1958	F.Bahçe	Genç milli	3-1	17', 47' Can, 50' Basri (p)/67' Özer
10-09-1958	F.Bahçe	İzmit Petrol	13-1	Mustafa (3), Can (4), Lefter (4), Yüksel (2)
13-09-1958	A.Gücü	Ankara D.	2-1	24' Şeref, 43' Mustafa/40' Fikri
14-09-1958	A.Gücü	Hacettepe	4-1	16' Lefter, 85' Ergun, 86' Mustafa, 88' Can/40' Oktay (p)
21-09-1958	Atatürk	Acar	8-0	12', 43' Can, 18', 27', 74' Lefter, 33', 36', 56' Şeref
19-10-1958	İnönü	Kasımpaşa	4-1	5' Niyazi, 20' Yüksel, 40', 54' Ergun/16' İbrahim
26-10-1958	F.Bahçe	Beykoz	1-0	60' Necdet (p)
02-11-1958	F.Bahçe	Anadolu	2-2	25' Çetin, 82' Mustafa/32', 36'
08-11-1958	Alsancak	Altay	5-0	7' Mustafa, 23' Yüksel, 50', 72' Lefter, 69' Şeref
09-11-1958	Alsancak	İzmirspor	2-1	28' Can, 64' Şeref/54'
06-12-1958	İnönü	Beşiktaş	7-0	17' Mustafa, 23' Hüseyin, 27' Avni, 37' Mahir, 38' Yüksel, 43' Kamil (kk), 47' Necdet (p)
13-12-1958	İnönü	K.Gümrük	2-1	6' Avni, Ergun/52' Aydın
05-04-1959	19 Mayıs	Şekerhilal	1-1
09-04-1959	İnönü	Beyoğlu	3-0
02-05-1959	19 Mayıs	Ankara D.	5-1
03-05-1959	19 Mayıs	Beşiktaş	1-0
23-05-1959	5 Ocak	Altay	4-0
24-05-1959	5 Ocak	Akınspor	2-0
03-06-1959	Lefkoşa	Doğan	6-0	20', 27', 28', 88' Lefter, 60' Şükrü (P), 25' Şeref
21-06-1959	Mithatpaşa	America	4-4	6' Yüksel, 26', 53', 59' Şeref

• Brezilya'nın America FC takımıyla oynanan karşılaşma 14.821 seyircinin önünde ilginç gelişmelere sahne oldu. Bir hafta önce Türkiye Ligi'nin ilk şampiyonluğunu kazanan Fenerbahçe, 1958 FIFA Dünya Kupası şampiyonu Brezilya'dan gelen takım karşısında 2-0'lık galibiyetten 4-2 geri düşüp 59. dakikada bu defa 4-4'lük beraberliği yakalayınca Brezilyalı futbolcular sinirlendiler ve maçı yarıda bıraktılar.^[1]

Bursa, 24 Ağustos 1958'de tarihinin en büyük yangın felaketlerinden birine uğradı. Yıldırım Beyazıt döneminde (1389-1402) inşa edilip Yunan İşgalinin bitimine doğru 1922 yılında yakılan, daha sonra restore edilen Kapalıçarşı'yı da kapsayan büyük bir bölgede 1.000'in üzerinde bina tahrip oldu ve binlerce kişi de yardıma muhtaç duruma düştü. Bursa Valiliği de Fenerbahçe Kulübü'ne başvurarak bir yardım maçı rica etti.

Fenerbahçe bu talebi kabul ederek, tarihinde 12. kez Bursa'ya gitti ve 21 Eylül 1958 Pazar günü, çok büyük bir seyirci kitlesi önünde, Bursa şampiyonu Acar İdman Yurdu ile hakem Abdi Parlakay'ın idaresinde hasılat amaçlı bir kupa maçı yaptı.

1955 yılında Türkiye Amatör Futbol Şampiyonası birincisi olan Bursa takımı, bir önceki sezon yapılan özel karşılaşmada (18 Mayıs 1958) Fenerbahçe'yi tarihinde ilk kez 1-0 yenmeyi başarmıştı. Bu nedenle maçın çetin ve başabaş geçmesi bekleniyordu.

Karşılaşmada; Özcan Arkoç, Seracattin Kırklar, Basri Dirmlili, Avni Kalkavan, Naci Erdem (kaptan), Akgün Kaçmaz (Osman Göktan), Mustafa Güven (Yüksel gündüz), Can Bartu, Şeref Has (Hüseyin Yazıcı), Lefter Küçükandonyadis, Ergun Öztuna'dan kurulu Fenerbahçe baştan başa üstün bir oyun sergileyerek karşılaşmayı 8-0 kazandı.

Bursa için rekor olan 52.000 TL gibi büyük gelir sağlanan maçtan sonra, Bursa Felaketzedelerine Yardım Kupası Bursa Valisi İhsan Sabri Çağlayangil tarafından kaptan Naci Erdem'e takdim edildi.

Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğü Ankara Bölge Başkanlığı; 2-3 Mayıs 1959'da İstanbul'dan Fenerbahçe, Beşiktaş, Ankara Profesyonel Ligi şampiyonu Ankara Demirspor ve ikincisi Gençlerbirliği arasında, galibine Ankara Valisi Dilaver Argun adına konulan kupanın verileceği verilmek üzere bir futbol turnuvası düzenledi.

2 Mayıs 1959 tarihinde Cezmi Başar'ın yönettiği karşılaşmada Özcan Arkoç, Osman Göktan (Seracettin Kırklar), Avni Kalkavan, Naci Erdem (Necdet Çoruh), Niyazi Tamakan (Akgün Kaçmaz), Mustafa Güven (Şeref Has), Can Bartu, Yüksel Gündüz, Lefter Küçükandonyadis (Hüseyin Yazıcı), Ergun Öztuna'dan oluşan kadrosuyla Fenerbahçe Ankara Demirspor'u 5-1'lik skorla hezimete uğrattı. Ankara Demirspor'u maçın başında 1-0 öne geçiren Vedat Özdemir'in 25. saniyede attığı gol Fenerbahçe kalesine yapılan en çabuk gol olarak tarihe geçti.

Fenerbahçe, 3 Mayıs'ta Beşiktaş'la karşılaştı. Bu karşılaşma, iki ezeli rakibin 1944 yılındaki Başbakanlık Kupası maçından 15 yıl sonra Ankara'daki ikinci maçlarıydı. 31.054 biletli seyircinin 120.845 lira ödeyerek izlediği bu maçta Fenerbahçe; Özcan Arkoç, Osman Göktan, Nedim Doğan (Necdet Çoruh), Avni Kalkavan, (kaptan) Naci Erdem, Niyazi Tamakan, Mustafa Güven (Şeref Has), Can Bartu, Yüksel Gündüz, Lefter Küçükandonyadis, Ergun Öztuna'dan oluşan kadrosuyla karşılaşmayı 1-0 kazandı ve turnuvanın şampiyonu oldu.

Şampiyonluk kupası Vali Dilaver Argun tarafından Fenerbahçe takım kaptanı Naci Erdem'e takdim edildi.^[2]

Fenerbahçe, davet üzerine 23-24 Mayıs 1959'da Adana'da düzenlenen ve şampiyon olacak takıma verilmek üzere Akşam gazetesinin bir kupa koyduğu turnuvaya katıldı. Yaklaşık 5.000 futbolsever Fenerbahçe takımını havaalanından merkeze kadar taşıdı.

59 maçtır yenilmeyen Fenerbahçe yarı finalde ilk maçını İzmir Ligi ikincisi Altay'la oynadı. Sarı Kanaryalar; Özcan Arkoç, Osman Göktan (Seracettin Kırklar), Basri Dirimlili, Avni Kalkavan (Necdet Çoruh), Naci Erdem, Akgün Kaçmaz, Mustafa Güven, Şeref Has, Yüksel Gündüz, Lefter Küçükandonyadis, Ergun Öztuna (Hüseyin Yazıcı)'dan oluşan kadrosuyla yaklaşık 14.000 seyircinin önünde Altay'ı 4-0 yenerek finale yükseldi ve karşısında Tarsus İdman Yurdu'nu mağlup eden Adana Akınspor'u buldu.

38 derece sıcakta ve yaklaşık 6.000 seyirci önünde, Şükrü Ersoy, Seracettin Kırklar, Basri Dirimlili, Naci Erdem, Osman Göktan, Necdet Çoruh (Akgün Kaçmaz), Mustafa Güven, Şeref Has (Avni Kalkavan), Yüksel Gündüz, Lefter Küçükandonyadis, Hüseyin Yazıcı'dan oluşan kadrosuyla takviyeli Akınspor'u 2-0 mağlup eden Turnuvanın şampiyonu olarak Akşam gazetesinin koyduğu kupayı da aldı.

Fenerbahçe futbolda 10. yurtdışı seyahatini Kıbrıs’a yaptı (Kıbrıs, ziyaret tarihinde henüz İngiliz idaresindeydi). Davet ise, Lefkoşa'da 1938 yılında kurulan ve ilk sarı-Lacivertli formaları Fenerbahçe Kulübü tarafından hediye edilen Doğan Türk Birliği tarafından iletilmişti. Anlaşma tek maç için yapıldı ve Yeni Sabah gazetesinin Lefkoşa Bürosu maçı kazanacak takım için ortaya bir kupa koydu.

Fenerbahçe Yönetim kurulundan Müslim Bağcılar'ın başkanlığındaki kafile 1 Haziran 1959'da uçakla Lefkoşa'ya ulaştı. Bu vesileyle Fenerbahçe, Kıbrıs'a giden ilk İstanbul takımı oldu. Gördüğü yoğun ilgiyle birlikte Ankara Palas oteline yerleşen Fenerbahçe, 3 Haziran'da yaklaşık 10.000 seyircinin izlediği ve Ahmet Sami Bey yönetimindeki maçı Lefkoşe’nin Taksim stadında yaptı ve karşılaşmayı 6-0 kazandı. Karşılaşmanın ikinci yarısında Doğan Türk Birliği kalesine Fenerbahçeli Özcan Arkoç geçti ve onun yerine oyuna giren kaleci Şükrü Ersoy 60. dakikada penaltıdan 5. golü Özcan Arkoç attı. Fenerbahçe'nin; Özcan Arkoç (Şükrü Ersoy), Seracettin Kırklar, Basri Dirimlili, Avni Kalkavan, Osman Göktan, Akgün Kaçmaz, Mustafa Güven, (kaptan) Naci Erdem, Şeref Has, Lefter Küçükandonyadis, Ergun Öztuna kadrosuyla oynadığı karşılaşmayı Kıbrıs Türklerinin lideri Fazıl Küçük de izledi^[3] ve karşılaşmanın sonunda Yeni Sabah Kupasını Fenerbahçe kaptanı Naci Erdem'e takdim etti.

Fenerbahçe; ikinci maç teklifini yoğun maç programı (Türkiye Ligi'nin finalleri yaklaşıyordu) nedeniyle geri çevirmek zorunda kalırken, 21 Haziran'da İstanbul'a gelen Doğan Türk Birliği Fenerbahçe'nin genç takımına 6-2 mağlup oldu.

• Bu sonuçla Fenerbahçe toplam 16 şampiyonlukla en çok İstanbul şampiyonu takım unvanını alırken, Galatasaray 14, Beşiktaş ise 13 şampiyonlukla sarı-kanaryaları takip ediyordu.
• Son 1958-59 liginde ilk sekiz sırayı alan Fenerbahçe, Galatasaray, Karagümrük, İstanbulspor, Beşiktaş, Beykoz, Adalet ve Vefa Millî Lig'de oynamaya hak kazandı.

Türkiye'de 1937-50 arasında Millî Lig müsabakaları oynanmış ve esasen büyük ilgi görmüştü. Millî Küme olarak adlandırılan bu dönemdeki lig, her sezon İstanbul Ligi'ni ilk dört, Ankara ve İzmir Liglerini ise ilk üç sırada bitiren takımlar arasında oynanırdı. Bu dönemde Fenerbahçe 6 ve Beşiktaş 3 şampiyonluk kazanarak dönemin iki büyük takımı olarak göze çarparken, Ateş Güneş de 1 kez şampiyon olmuştu. Ateş-Güneş Kulübü'nün ayrılmasıyla büyük darbe yiyen Galatasaray 1933-49 yılları arasında genel bir kriz içinde olması nedeniyle, bu ligde sadece 1 kez şampiyon olabilmişti. 1951 yılında ise Türkiye Futbol Federasyonu'nun Türk futbolunu profesyonellikle tanıştırmasıyla Türk futbolunun çehresi değişmiş, ancak artan maliyetler Millî Küme organizasyonunun da sonunu getirmiştir.

1955-56 yılında UEFA'nın Şampiyon Kulüpler Kupası adı altında ülkelerin şampiyon takımlarını yarıştıran bir turnuva ihdas etmesiyle, Türkiye'de de ülke şampiyonunu belirleyen yarışmaların canlandırılması fikri canlılık kazandı. Bu çerçevede organize edilen 1956-57 ve 1957-58 Federasyon Kupaları ise "lig" mantığından uzak olduğu gibi, beklenen ilgiyi de yakalamaktan uzak kaldı.

Bu nedenle Avrupa'daki gibi yerel liglerin tedricen ortadan kaldırılarak tek bir millî ligin oluşturulması konusunda karar alındı. Buna göre 1958-59 sezonunda İstanbul, Ankara ve İzimir'in yerel ligleri son kez oynanacak, İstanbul 1. Ligi'nin ilk sekiz, Ankara ve İzmir liglerinin ise ilk dört takımları Millî Lig'i oluşturacaktı.

• İstanbul şampiyonluğunu namağlup kazandıktan sonra 3-1'lik MKE Ankaragücü galibiyetiyle Türkiye Ligi'ne başlayan Fenerbahçe, bu maçta Puşkaş lakaplı futbolcusu Ergun Öztuna ile Türkiye Ligi'ndeki ilk golüne kavuşuyordu. 15 Mart günü Lefter tarafından atılan ve Fenerbahçe'ye 89. dakikada 2-1'lik Beykoz galibiyeti kazandıran gol ise Millî Lig'in ilk penaltı golü olarak tarihe geçti.
• Fenerbahçe ilk maçlarda yorgunluktan dolayı başarılı maçlar çıkaramasa da, yine de 1 Mart'taki İzmirspor deplasmanındaki beraberlik haricinde puan kaybına uğramadı. Ancak şampiyonluk için final maçları oynanacağından ve finali "kırmızı" ve "beyaz" grupların liderleri oynayacağından Fenerbahçe ilerleyen haftalarda lige daha sıkı sarıldı. Zira, kırmızı gruptaki ezeli rakibi Galatasaray gibi kura avantajına sahip değildi ve bir diğer ezeli rakibi Beşiktaş ile aynı grupta yer alıyordu.
• 18 Mart ve 17 Mayıs'ta siyah-beyazlı rakibini 1-0 ve 2-0 yenen Fenerbahçe, hem bu takım karşısındaki 1954'ten beri süregelen yenilmezliğini devam ettirdi, hem de beyaz grup birinciliğini güvence altına alarak diğer grubun birincisi Galatasaray ile final oynamaya hak kazandı.

• İlk maça çıkarken Fenerbahçe 22 Haziran 1958'den beri 54 maçta hiç yenilmemişti. Ancak Metin Oktay'ın sert ve spektaküler şutuyla Galatasaray maçı 1-0 kazanırken, bu namağlupluğu sona erdirdiği gibi, şampiyonluk için avantaj sağlıyordu. Bu maçta, Metin'in golü ezeli rekabetin heyecanının da etkisiyle ağları yırtan gol olarak tarihe geçti. Ancak, böyle bir gol iki takımın tarihinde ve o dönemin çürük ağlı stadlarında ziyadesiyle vardır. Zira, 13 Aralık 1942 tarihinde (2-2'lik Dostluk Kupası maçında) Halit Deringör'ün golü Galatasaray kalecisi Osman İncili'yi geçerek ağları delmiştir.^[4] Yakın tarihte ise 30 Nisan 1957'de oynanan ve maçı 3-0 kazanarak İstanbul Profesyonel Ligi şampiyonu olan Fenerbahçe'nin Galatasaray Turgay Şeren tarafından korunan kalesine Lefter ile kaydettiği ikinci gol de çürük ağları delerek gol olmuştu.^[5]
• Bu yayınlar, maçın gerilimini yükselttiği gibi, Fenerbahçeli futbolcuları da hırslandırdı. Rövanşta rakibini 4-0 yenen Fenerbahçe Millî Ligin ilk şampiyonu oldu. Bu maçta, Galatasaray antrenörü Gündüz Kılıç'ın Fenerbahçe maçlarında Lefter'i 2 ilâ 3 futbolcuyla marke etme taktiğine karşı, bu futbolcu sağaçık oynamış; onu marke etmekle görevli sarı-kırmızılı savunmacılar da ceza alanlarından uzaklaşınca Fenerbahçe forvetleri bolca boş alan ve sayısız gol pozisyonu bulmuşlardı.^[6] Maçın sonunda Gündüz Kılıç tebrik mesajında "Çoktan haketmiştiniz" ifadelerine yer vermiştir^[7]
• Fenerbahçe bu ilk şampiyonluğuyla 1959-60 sezonunda Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası'nda Türkiye'yi temsil etme hakkını kazandı.

• Basketbol (erkek)
• Basketbol (kadın)
• Voleybol (erkek)
• Voleybol (kadın)
• Atletizm
• Boks
• Kürek
• Yelken

• Dağlaroğlu, Rüştü; “Fenerbahçe Spor Kulübü Tarihi, 1907-1957”, İstanbul (1957).
• Dağlaroğlu, Rüştü; “Fenerbahçe Spor Kulübü Tarihi 1907-1987”, İstanbul (1987).
• Yakuboğlu, Afşın; “Fenerbahçe Tarihi”, İstanbul (1988).
• Hiçyılmaz, Ergun; “Fenerbahçe”, İstanbul (2001).
• Yamak, Oygur; “Futbolda Yaşayan Efsane Fenerbahçe - Doksan Dört Yıllık Öykü”, İstanbul (2002).
• Tanrıkulu, Altan; “Fenerbahçe Tarihi - Efsaneleriyle, Kahramanlarıyla, Rakamlarıyla”, İstanbul (2002).
• Ertuğrul, Cem; “Fenerbahçe'nin tüm maçları”, İstanbul (2008).