Fenerbahçe (erkek masa tenisi takımı)
 | |
| Tam ad | Fenerbahçe Spor Kulübü |
|---|---|
| Takma ad | Sarı Kanaryalar Fener |
| Renkler | Sarı-Lacivert |
| Kuruluş | 1929 |
| Stadyum | Dereağzı Tesisleri, İstanbul, Türkiye (Kapasite: 2.500) |
| Başkan |  Ali Koç |
| Teknik direktör |  Vahid Malmiri |
| Lig | Türkiye Masatenisi Süper Ligi |
| 2022-23 | 5 |
| Resmî site | fenerbahce.org/masatenisi/ |
Fenerbahçe erkek masa tenisi takımı Fenerbahçe Spor Kulübü'nün erkek sporcularından oluşan masa tenisi branşıdır. Takım, kulübün diğer branşlarına da ev sahipliğinde bulunan Dereağzı Tesisleri'nde çalışmalarını yapmaktadır.
1929 yılında kulübün çatısı altında oluşturulan branş, ilk başarısını 1930 yılında Türkiye'de düzenlenen ilk şampiyonada birinci olarak elde etmiştir. Ayrıca Fenerbahçe masa tenisi takımı, dünya çapındaki önemli organizasyonlardan birisi olan ETTU Kupası'nda, 2007-08 sezonunda ikinci olarak Türk takımlarının bu branşta Avrupa kupalarında ulaştığı en büyük başarıya kazanmıştır.[1]
Fenerbahçeli sporcu Gürhan Yaldız'ın 1982 yılında İzmir'de düzenlenen 19. Balkan Masa Tenisi Şampiyonası'nda aldığı gümüş madalya bu branşta bir Türk sporcunun uluslararası yarışmalarda aldığı ilk madalya olurken[2] Cem Zheng ayrıca Türkiye'yi bu spor dalında temsil eden ilk masa tenisçisi oldular.
Fenerbahçe erkek masatenisi takımı Türkiye Masatenisi Şampiyonası'nda 12, Türkiye Masatenisi Süper Ligi'nde ise 6 Türkiye şampiyonluğu alarak bu sporda en çok Türkiye şampiyonluğu kazanan takım oldu. Fenerbahçe son olarak 2020-21 sezonunda erkek kategorilerisinde namağlup şampiyon olmuştur.[3]
Tarihçe
Kuruluş yılları ve ilk şampiyonluklar (1930-1958)
Fenerbahçe'de masa tenisi 1920'li yılların sonuna doğru oynanmaya başladı. İstanbulspor, Galatasaray, Fenerbahçe, Ortaköy ve Altınordu kulüplerine mensup sporcuların katılımıyla 7-14 Şubat 1930 tarihlerinde ilk kez düzenlenen İstanbul Şampiyonasında İstanbulsporlu rakibi Samih Duransoy'u finalde 3-0 (21-17, 21-14, 21-10) yenen aynı zamanda yüzücü ve boksör olan Fenerbahçeli sporcu Raşit Bey Sarı-lacivertli kulübe bu sporda ilk şampiyon unvanını kazandırdı (Raşit Bey'in 1934 yılında yürürlüğe giren Soyadı Kanunu'ndan önce vefat emiş olması nedeniyle, soyadı bulunmamaktadır).
II. Dünya Savaşı sonlarına kadar ilgisizliğe mahkûm olan masatenisi sporu 1946'dan sonra yeniden canlandı ve İstanbul şampiyonluğu Fenerbahçeli Güneri Artunkal tarafından kazanıldı. 1 Temmuz 1947'de ise Kulüp bünyesinde masatenisi branşı resmen kuruldu. Sarı-lacivertliler 1948'den 1953'e kadar Güneri Artunkal, Hamit Pişkin, Aleko Morisis, Öjen Raad, Huber Falanger, Nejat Tulgar, Niko Magulas, Stefo Halaris, Hannanel ve Marulidis'ten kurulu kadrosuyla İstanbul Şampiyonaları ve Teşvik Turnuvalarında takım halinde seri şampiyonluklar kazanırken, ezelî rakibi Galatasaray'la yaptığı ilk dokuz karşılaşmanın sekizinden galip ayrıldı (iki ezelî rakibin 15 Ocak 1948'deki ilk karşılaşmalarında Fenerbahçe 4-1 galip geldi).
6-7 Eylül Olayları'ndan sonra bir kısım Rum sporcuların İstanbul'dan ayrılmaları, kudretli masatenisçilerin ise giderek güçlenen Beyoğluspor'da toplanmaları ve Fenerbahçe Kulübünün İstinye'deki tesislerinin İstanbul Belediyesi tarafından istimlak edilmesi Sarı-lacivertlilerin masatenisi faaliyetlerini zayıflattıysa da Şube Kaptanı Kostas Mauridis'in çabalarıyla 1956 yılında yeni bir atılım yapıldı. Öyle ki, Sarı-lacivertliler 9-11 Nisan 1956'da düzenlenen Şampiyonaya 30'u erkek ve 10'u kadın olmak üzere 40 kişilik dev bir kadroyla katıldı ve Galatasaray ile Beyoğluspor'u geride bırakmayı başardı. Bununla birlikte, bu atılım da uzun soluklu olmadı ve Fenerbahçe 1958'den itibaren bu spordan kaybolurken, 1966'ya kadar Beyoğluspor hegemonyası başladı.
Yeniden kuruluş ve Türkiye'nin zirvesine çıkış (1961-1972)
Fenerbahçe masatenisi şubesi 11 Kasım 1961'de Ali Dirikman'ın kaptanlığında yeniden faaliyete geçti. Bununla birlikte, Fenerbahçe Stadı'nın inşaat için Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğü'ne devredildikten sonra yıkılması nedeniyle takım düzenli çalışma olanağı da bulamadı. Ancak, Derağzı'nda kurulan yeni çalışma düzeni 1964-65 sezonundan itibaren kadınlarda İstanbul şampiyonluğunu getirdikten sonra 1965-66 sezonundan itibaren ise erkeklerde başarı dönemini başlattı. Nitekim, 21-24 Nisan 1966'da İzmir'de düzenlenen Türkiye Şampiyonası'nda Fenerbahçeli Kazım Osmanlı, Nazım Arpacı ve Ahmet'ten kurulu İstanbul takımı şampiyon olduğu gibi, Kazım Osmanlı ve Ümit Paker de Millî takımda yeralan ilk Fenerbahçeliler oldular.
1966-67 sezonunda Fenerbahçe Beyoğluspor'un üstünlüğünü sonlandırdı. 16 Mart 1967'de sonlanan İstanbul Şampiyonası'nda beş kategorinin dördünde (tek erkeklerde Ümit Paker, tek kadınlarda Aysan Edizkun, çift erkeklerde Şaban Selahattin-Ümit Paker ve karmalarda Şaban Selahattin-Aysan Edizkun) şampiyon olurken, müteakip sezondan itibaren ise Eczacıbaşı Fenerbahçe'nin rakibi olmaya başladı. 1967 yılında Türkiye şampiyonu olan İzmir takımını (Koço Yuvanidis, Erden Güney, Vehbi Tırnaklı ve Yavuz Karakaş) olduğu gibi transfer eden Eczacıbaşı'na karşı Sarı-lacivertliler 1968-1971 arasında İstanbul şampiyonluğunu, 1968, 1970 ve 1972'de Türkiye şampiyonluğunu, 1969, 1970 ve 1971'de (1968-69'da düzenlenmeye başlayan) Gençlik ve Spor Bakanlığı Kupası'nı ve 1969'da Federasyon Kupası'nı kazandı.
Fenerbahçe'nin bu dönemdeki son başarısı İzmit'te düzenlenen Türkiye Şampiyonası'nın 2 Nisan 1972'deki finalinde Şaban Selahattin, Ümit Paker, Abdurrahman Dostoğlu, Remzi Sarıoğlu'dan oluşan kadrosuyla Eczacıbaşı'nı 5-4 yenerek kazandığı Türkiye şampiyonluğuydu.
Özkaynaklara dayalı şampiyonluklar (1973-1985)
Fenerbahçe masatenisi şubesi 1972'deki Türkiye şampiyonluğundan sonra bütçe daralması nedeniyle kadrosunun önemli bir bölümünü kaybetti. Aynı yıldan itibaren altyapıya daha fazla eğilmeye başladı. Bu hamlede yetişen Remzi Sarıoğlu, Abdurrahman Dostoğlu, Mahir Özbayraç ve Cem Avunduk'la dereceler almaya devam eden Fenerbahçe takım düzeyinde ise beklenen başarıyı sağlayamadı ve 1973'te Türkiye yedincisi olduktan sonra 1974'te ilk kez B grubuna düştü. Ancak, müteakip sezon altyapıya gösterilen ilgini sonuçları alınmaya başlandı ve sarı-lacivertliler 1975'te B grubu şampiyonu olup yeniden A grubuna yükselirken, genç erkekler de Denizli'de Türkiye şampiyonu oldular.
1973'ten itibaren Fenerbahçe'nin terk ettiği şampiyonlukları önce Eczacıbaşı, ardından ise 1976'dan itibaren Fanis ve Vasilis Aleksandridis gibi kendi yetiştirdiği sporcularla Beyoğluspor devraldı. 1978'den itibaren ise yeniden Fenerbahçe üstünlüğü başladı. Tuğrul Akas, Gürcan Karadede ve Gürhan Yaldız'dan kurulu kadro önce Federasyon Kupasında (Çorum, 28-29 Ekim 1978), ardından ise Türkiye Şampiyonasında (Adapazarı, 20-26 Mayıs 1979) özlediği şampiyonluklara ulaştı.
Sarı Kanaryalar, 24 Ekim 1979'da I. Teşvik Turnuvası, 1 Kasım'da Hatay'da Federasyon Kupası, 5 Aralık'ta II. Teşvik Turnuvası ve 29 Aralık'ta Konya'da Gençlik ve Spor Bakanlığı Kupası şampiyonu olurken, 7-9 Haziran 1980'de Eskişehir'de düzenlenen Türkiye Şampyonası'nda Gürhan Yaldız; tek erkeklerde, çift erkeklerde (Gürcan Karadede'yle) ve karmalarda (Demet Candemir'le) üç birincilik kazanarak rekor kırdı.
1981-1985 döneminde Fenerbahçe beş sezon üstüste İstanbul şampiyonu olup, Teşvik Turnuvası (16 Ağustos 1981), Federasyon Kupası (Denizli, 26 Kasım-1 Aralık 1981), Gençlik ve Spor Bakanlığı Kupası (İzmit, 25 Ocak-1 Şubat 1982) ve Türkiye şampiyonluklarını (Aydın, Mayıs 1983) sürdürürken, tarihinde ilk kez yurtdışına da açıldı. Antrenör Reşat Aydın yönetiminde Gürhan Yaldız, Can Ergir ve Turgay Altıok'tan kurulu kadro; 13 takımın katıldığı 13. Uluslararası Varna Turnuvası'nda (25 Haziran-2 Temmuz 1981) boy gösterip dördüncü olurken, çift erkeklerde Yaldız-Altıok ekibi şampiyon, tek erkeklerde ise Yaldız ikinci oldu. Sarı-lacivertliler bir sezon sonra bu defa Uluslararası Plevne Turnuvası'nda (20-23 Ağustos 1982) yedi ülke takımı arasında üçüncü oldu. Öte yandan, Fenerbahçe'de yetişerek Türkiye'nin bir numaralı masatenisçisi olan Gürhan Yaldız da 29 Eylül-2 Ekim 1982 tarihlerinde İzmir'de düzenlenen Balkan Şampiyonası'nda ikinci olarak Türkiye'ye ilk kez madalya kazandırdı.
Transferlerle ayakta duran takım ve gerileme (1986-1995)
Fenerbahçe masatenisi takımı 1986 yılından sonra bir süre transferlerle ayakta kaldı ve altyapıyı uzun süre ihmal etti. Sarı-lacivertliler bu dönemde Süper Lig'de sadece 1989-90 sezonunda üçüncü olabilirken, 1988-89 ve 1989-90 sezonlarında İstanbul ikinciliğine ulaştı.
Bununla birlikte 1990-91 sezonunda sarılacivertliler A takım düzeyinde de bütçelerini kıstılar. Nitekim, bir önceki sezon Süper Lig'de üçüncü sırayı alarak 1990-91 sezonunda Avrupa Kupa Galipleri Kupası'na katılmaya hak kazanan Fenerbahçe, önce bu hakkından Petrolofisi lehine feragat etti. Ardından ise, Süper Lig'e de zayıf bir kadroyla katılarak küme düştü. Bu çerçevede 26 Şubat 1991 tarihinde bir açıklama yapan Genel Sekreter Aziz Yılmaz, "Fenerbahçe'nin masrafları gün geçtikçe artıyor. Bu nedenle kemerleri sıkmak zorundayız. Masatenisi de artık amatör ruhtan uzaklaştı. İyi bir ekip kurmak için 200 milyon TL’yi gözden çıkarmak gerekiyor. Tasarruf nedeniyle şubeyi kapatma kararı aldık. Sporcu açısından da kadro zaafımız vardı. Bu nedenle Ankara’daki Süper Lig maçlarına zayıf bir ekiple katıldık ve küme düştük" açıklamasını yaptı.[4] Bununla birlikte, Yönetim Kurulu daha sonra yarım asırlık şubeyi kapatma yerine bütçeyi kısma seçeneğine yöneldi ve Fenerbahçe masatenisi takımı faaliyetini sürdürdü.
Ancak, sarı-lacivertliler 1. Ligde (Süper Lig'in bir alt ligi) iki yıllık mücadelenin ardından bu defa 1992-93 sezonunda 2. Lige düştüler. 1993-94 sezonunda bu ligde mücadele veren takım, müteakip sezon ise kadro çıkarmadı ve 1995'te mahalli lige (İstanbul Ligi) düştü. Bununla birlikte, kağıt üzerinde var görülen takım fiiliyatta yoktu.
Fenerbahçeli Veteran Masa Tenisçiler Derneği'nin desteği (1996-2005)
Kaldı ki, 1994 yılında seçilen Ali Şen başkanlığındaki yeni Fenerbahçe yönetim kurulu şubeyi tamamen kapama kararı aldıysa da, Amatör Şubeler Sorumluluğuna getirilen (eski Fenerbahçeli voleybolcu) Perihan Özbilgin böyle bir kararın kendi görev süresinde uygulanmasını arzu etmediğini beyanla, (Fenerbahçeli eski masatenisçi) Savaş Pravuştalı'yla temas etti.[5] Yeniden kurulan A takımı (kadın takımı da yıllar sonra yeniden teşkil edilmişti) ve altyapıyla birlikte yeniden ayağa kalkan Fenerbahçe masatenisi takımı 1996-97 sezonunda Terfi Müsabakaları sonucunda 2. Lige, 1997-98 sezonunda 1. Lige, 1998-99 sezonunda ise (sekiz sezon aradan sonra) yeniden Süper Lig'e yükseldi.
1999-2000 sezonunda Türkiye Masatenisi Şampiyonası'nda üçüncülüğe ulaşan takım, 2001-02 sezonunda ise İstanbul şampiyonluğuna ve Türkiye Masatenisi Süper Ligi ikinciliğine ulaştı. Buna mukabil, müteakip sezon güç kaybeden takım tekrar Birinci Lig'e düştüyse de, iki yıllık bir mücadelenin ardından namağlup şampiyon olarak yeniden Süper Lig'e yükseldi. Bununla birlikte; Kulüp yönetimi ile Fenerbahçeli Veteran Masa Tenisçiler Derneği arasındaki anlaşmazlıklar nedeniyle, aynı yıl dokuz yıllık işbirliği sona erdi[6] ve Fenerbahçe Masatenisi Şubesi tekrar tamamen Kulüp tarafından desteklenmeye başladı.
Yeni altın dönem ve şampiyonluklar (2005-2022)
2005 yılında yeniden Türkiye Masatenisi Süper Ligi'ne yükselen Fenerbahçe, Kulübün desteğiyle süratle şampiyonluğa oynayan kadrolar kurmaya başladı. Eski şampiyon sporcusu Gürhan Yaldız'ın önderliğinde Sarı-lacivertliler 2005-06 sezonunda Süper Lig'de ikinci olurken, 26 Haziran 2006'da Bursa'da sonuçlanan Türkiye Şampiyonası'nda (Türkiye Kupası adıyla düzenlenmişti) 23 yıl aradan sonra şampiyonluğa ulaşmayı başardı. 2006-07 sezonunda ise Fenerbahçe Spor Kulübü'nün 100. yılı çerçevesinde her branşta şampiyonluk hedefi bağlamında masatenisinde de Türkiye şampiyonluğu hedefiyle sezona başlayan "Sarı-Kanaryalar" 22 Nisan 2007'de sonuçlanan Süper Lig'de tarihindeki ilk şampiyonluğuna ulaşmayı başardı ve bir sonraki sezon Avrupa Kupalarına katılmaya hak kazandı. 10 Haziran 2007'de Adana'da kazanılan Türkiye Şampiyonası takım birinciliği de Fenerbahçe'nin sevincini pekiştirdi.
2007-08 sezonunda Fenerbahçe masatenisinde ilk kez boy gösterdiği Avrupa Kupalarında büyük varlık gösterdi. 8 Eylül 2007'de Belgrad'da düzenlenen 1. tur grup maçlarında Portekizli, İspanyol ve Sırp takımlarını, 29-30 Eylül'de ise Rotterdam'da düzenlenen 2. tur grup maçlarında İspanyol, Rus ve Hollandalı rakiplerini geride bırakan Fenerbahçe son 16'ya kalmayı başardı. Bu turda Hollandalı Drink Rotterdam, çeyrek finalde Fransız Caen TT ve yarı finalde Rus Nord Donetsk'i eleyen Fenerbahçe masatenisi sporunda Avrupa Kupalarında finale kalmayı başaran ilk türk takımı oldu. Finalde Fransız Angers Vaillant takımına yenilen Sarı-lacivertliler ikinci oldular.
İstanbul'da 18 Mayıs 2008'de sonuçlanan Türkiye Şampiyonası'nda da ikincilikte kalan Fenerbahçe 16 Haziran'da ikinci kez üstüste Süper Lig şampiyonluğunu ilan etti. Aynı gün kadın takımının da şampiyonluğa ulaşmasıyla, 1982-83 sezonundan beri düzenlenen Süper Lig'in 26. yılında ilk kez bir kulüp hem erkeklerde hem de kadınlarda şampiyonluğa ulaştı. Fenerbahçe, 2008-09 sezonunda da 18 Nisan'da Süper Lig, 17 Mayıs'ta da Türkiye Kupası şampiyonluklarını kazanarak bu spordaki liderliğini sürdürdü.
2010 yılından itibaren Fenerbahçe erkek masatenisi takımının başarıları hız kesse de, sarı-lacivertlileri aralıklı olarak şampiyonluklarını sürdürdüler. 2009-10 sezonunu Süper Lig ikincisi ve 2010-11 sezonunu Türkiye Şampiyonası üçüncüsü olarak kapayan Fenerbahçe, özlediği şampiyonluğa 3 Haziran 2012'de İstanbul'da sonuçlananan Türkiye Şampiyonası birinciliğiyle ulaştı.
Süper Lig'de 2012-13, 2013-14 ve 2014-15 sezonlarını, Türkiye Şampiyonası'nda ise 2012-13 ve 2013-14 sezonlarını ikincilikle kapatan Sarı-lacivertliler, 31 Mayıs 2015'te Türkiye şampiyonu olmayı bildiler.
2015-16 sezonunda yedi yıl sonra Süper Lig şampiyonluğuna ulaşan Fenerbahçe, kadın takımının da şampiyonluğa ulaşmasıyla bir kez daha çifte şampiyonluk sevinci yaşadı. Aynı sezon Türkiye Şampiyonası ikincisi olan Sarı-lacivertliler, başarısız geçen 2016-18 döneminde sadece 2017-18 Süper Lig üçüncülüğüyle yetindiler.
Sonrasında Süper Lig'de üç yıllık bir hakimiyet kuran Fenerbahçe, 2018-19 ve 2020-21 sezonlarını şampiyon tamamlarken, 2019-20 sezonunda ise COVID-19 pandemisi nedeniyle tamamlanamayan ligde Federasyon tarafından (son haliyle tescil edildiği için) birinci ilan edildi.
Teknik Ekip
| İsim | Ülke | Görev |
|---|---|---|
| Babür Üstündağ | | Koordinatör |
| Vahid Malmiri | | Teknik Direktör |
| Abdullah Karaoğlan | | Salon Görevlisi |
| Gürhan Yaldız | | Kaptan |
Kadro
| İsim | Ülke |
|---|---|
| Mustafa Eren Terzi | |
| Murat Eriş | |
| Salih Çiçek | |
| İrfan Tavukçuoğlu | |
| Cem Zeng |  |
| Ling Weichao | |
| Slobodan Grujić |  |
Başarılar
Türkiye'deki Başarılar
- Türkiye Masatenisi Süper Ligi
- Şampiyon (7) (rekor): 2006-07, 2007-08, 2008-09, 2015-16, 2018-19, [2019-20], 2020-21, 2023-24
- İkinci (8): 1985-86, 1987-88, 2001-02, 2005-06, 2011-12, 2012-13, 2013-14, 2014-15
- Türkiye Masatenisi Şampiyonası/ Türkiye Kupası
- Şampiyon (13): 1951, 1966, 1968, 1970, 1972, 1979, 1983, 2006, 2007, 2009, 2012, 2015, 2024.
- İkinci (9): 1971, 1974, 1980, 1981, 1982, 1984, 1985, 2008, 2016
Uluslararası Başarılar
ETTU Kupası- Final (1): 2007-08
- Çeyrek Final (1): 2009-10
Masatenisi altyapı takımları
Genç erkekler
- İstanbul şampiyonluğu: 2005, 2008
Yıldız erkekler
- İstanbul şampiyonluğu: 2014
Küçük erkekler
- İstanbul şampiyonluğu: 2012
Kaynakça
- ^ Türkiye Masa Tenisi Federasyonu resmi sitesi, 19 Mayıs 2012[]
- ^ "Milliyet, 3 Ekim 1982". 22 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2012.
- ^ "Kadın ve Erkek Masa Tenisi Takımlarımız, Süper Lig'de sezonu namağlup şampiyon tamamladı". Fenerbahçe S.K. Resmî İnternet Sitesi. Fenerbahçe S.K. 13 Haziran 2021. 13 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2021.
- ^ "Milliyet, 27 Şubat 1991". 22 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2012.
- ^ "Fenerbahçe Veteran Masa Tenisçileri Spor Kulübü Derneği resmi sitesi". 3 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2022.
- ^ 4 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde [https://web.archive.org/web/20200504133900/http://www.fbvtt.org/tarihce-ve-baskandan/ arşivlendi. Fenerbahçeli Veteran Masa Tenisçiler Derneği resmî sitesi/Tarihçe
Dış bağlantılar
- Masa Tenisi Şubesi Resmî Sitesi 4 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Türkçe) (İngilizce)
- Fenerbahçe Veteran Masa Tenisçiler Derneği resmî sitesi
