İçeriğe atla

Fenazopiridin

Fenazopiridin, böbrekler tarafından idrarla atıldığında idrar yolu üzerinde lokal analjezik etkiye sahip olan bir ilaçtır. Genellikle idrar yolu enfeksiyonları, ameliyat veya idrar yolu yaralanmasından kaynaklanan ağrı, tahrişin giderilmesine yardımcı olmak için kullanılır. Fenazopiridin, Cilag'ın kurucusu Bernhard Joos tarafından keşfedilmiştir.

Tıbbi kullanımlar

Fenazopiridin, idrar yolu üzerindeki lokal analjezik etkileri nedeniyle reçete edilir. Bazen tedavinin başlangıcında anında semptomatik rahatlama sağlamaya yardımcı olmak için bir antibiyotik veya başka bir anti-enfektif ilaçla birlikte kullanılır. Fenazopiridin enfeksiyonları veya yaralanmaları tedavi etmez; yalnızca semptomların giderilmesi için kullanılır.[1][2] Daha uzun süreli tedavi semptomları maskeleyebileceğinden, antibakteriyel tedavinin ilk iki gününden daha uzun süre kullanılmaması önerilir.[2]

Yan etkiler

Fenazopiridin, idrarda tipik olarak koyu turuncu ila kırmızımsı bir renge kadar canlı bir renk değişikliğine neden olur. Bu etki yaygın ve zararsızdır ve aslında ilacın vücutta varlığının önemli bir göstergesidir. Fenazopiridinin kontakt lenslerin ve kumaşların rengini kalıcı olarak bozduğu bilindiğinden, fenazopiridin kullanıcıları kontakt lens takmamaları konusunda uyarılır.[1][3] Ayrıca temas ettiği yüzeylerde turuncu-sarı bir leke bırakma eğilimindedir. Bazıları yanlışlıkla bunun idrarda kan olduğunu gösterdiğinden endişe duyabilir.

Fenazopiridin ayrıca baş ağrısına, mide rahatsızlığına (özellikle yemekle birlikte alınmadığında) veya baş dönmesine neden olabilir. Daha az sıklıkla ciltte veya gözlerde pigment değişikliğine, gözle görülür sarımsı bir renge neden olabilir. Bunun nedeni, böbrekler aracılığıyla atılımın azalması nedeniyle ilacın ciltte birikmesidir ve normal olarak kullanımın durdurulması gerektiğini gösterir.[2] Bu tür diğer yan etkiler arasında ateş, kafa karışıklığı, nefes darlığı, deri döküntüsü ve yüzde, parmaklarda, ayaklarda veya bacaklarda şişme yer alır.[1][2] Uzun süreli kullanımda tırnakların sararmasına neden olabilir.[4]

Çalışma mekanizması

Fenazopiridin'in etki mekanizması iyi bilinmemektedir ve yalnızca vücutla etkileşimi hakkında temel bilgiler mevcuttur. Kimyasalın idrar yolunun mukoza zarı üzerinde doğrudan topikal analjezik etkiye sahip olduğu bilinmektedir. Böbrekler tarafından hızla doğrudan idrarla atılır.[5] Oral dozun %65'i kimyasal olarak değişmeden doğrudan idrarla atılır.[2]

Kaynakça

  1. ^ a b c "Pyridium Plus® Tablets" (PDF). Warner Chilcott. 20 Nisan 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2019. 
  2. ^ a b c d e "PYRIDIUM (phenazopyridine) tablet, film coated". DailyMed. 21 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2019. 
  3. ^ "Phenazopyridine: MedlinePlus Drug Information". Medline plus (İngilizce). American Society of Health-System Pharmacists, Inc. 25 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2019. 
  4. ^ "Lemon-yellow nails and long-term phenazopyridine use". Annals of Internal Medicine. 127 (12): 1137. December 1997. doi:10.7326/0003-4819-127-12-199712150-00040. PMID 9412335. 
  5. ^ "Excretion of phenazopyridine and its metabolites in the urine of humans, rats, mice, and guinea pigs". Journal of Pharmaceutical Sciences. 79 (4): 321-325. April 1990. doi:10.1002/jps.2600790410. PMID 2352143. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Rifampisin veya rifampin, bakterisidal etkisi olan rifamisin grubundan bir antibiyotik ilaçtır. Genellikle mikobakteri enfeksiyonlarının tedavisinde kullanılmaktadır. Ayrıca metisilin dirençli Staphylococcus aureus tedavisinde fusidik asit ile beraber kullanılır. Türkiye'de Rifadin ve Rifcap markalarıyla piyasaya sürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Ağrı kesici</span> insanın herhangi bir uzvunda ağrıya yol açan herhangi bir yere karşı oluşturulan yüksek baskı

Analjezik ya da ağrı kesici ağrıyı dindirmek ve analjeziye yol açmak için kullanılan her türlü ilaca verilen isimdir.

Porfiria, hem biyosentezinde yer alan enzimlerin doğuştan ya da kazanılmış bozukluğu ya da eksikliği sonucunda gelişen bir hastalıktır. Fotosensitivite ve nöropsikiyatrik bulgular sebebiyle vampir efsanelerinin yayılmasına sebep vermiştir. Porfirinlerin ya da kimyasal öncülerinin biriktiği yere göre akut (hepatik) porfiria ya da kutanöz (eritropoetik) porfiria olarak iki ana grupta incelenir. Ortaya çıkışları nörolojik komplikasyonlarla, cilt bozukluklarıyla ya da nadiren her ikisiyle olur. Hastalık, ismini Yunancada morumsu pigment anlamına gelen porphyra kelimesinden almıştır. Bu da, atak sırasında hastaların idrar ve dışkılarının bu rengi almasıyla ilgilidir.

<span class="mw-page-title-main">Boşaltım sistemi</span>

İdrar yolu veya böbrek sistemi olarak da bilinen insan idrar sistemi böbrekler, üreterler, mesane ve üretradan oluşur. Üriner sistemin amacı vücuttan atıkları uzaklaştırmak, kan hacmini ve kan basıncını düzenlemek, elektrolit ve metabolit seviyelerini kontrol etmek ve kan pH'ını düzenlemektir. İdrar yolu, idrarın nihai olarak uzaklaştırılması için vücudun drenaj sistemidir.

Bileşiminde yalnız aminli şekerler bulunan bakteri öldürücü (bakteriyosid) antibiyotik.

<span class="mw-page-title-main">Kandidiyaz</span>

Kandidiyaz, herhangi bir Candida türüne bağlı olarak gelişen herhangi bir mantar enfeksiyonu için kullanılan genel addır. Kandidiyaz başka adlarla da anılabilmektedir ve bunlar şöyle sıralanabilir:

  • Kandida enfeksiyonu, kandidoz ve kandidiyazis.
  • Moniliyaz ve moniliyazis.

Non-steroidal antiinflamatuar ilaçlar ya da steroid dışı yangı önleyici ilaçlar, kısaca NSAİİ'ler, analjezik, antipiretik ve antiinflamatuar ilaçlardır. "Non-steroidal" terimi bu ilaçları benzer etkileri olan steroidlerden ayırmak için kullanılır. NSAİİ'ler narkotik değildirler. NSAİİ'ler bazen NSAİA olarak da adlandırılırlar. Bu grubun en çok bilinen üyeleri aspirin ve ibuprofendir. Parasetamol (asetaminofen) çok az anti-inflamatuar etki gösterdiği için NSAİİ'ler içerisinde kabul edilmezler.

<span class="mw-page-title-main">Böbrek yetmezliği</span> böbreklerin kandaki atık ürünleri yeterince filtreleyemediği hastalık

Son dönem böbrek hastalığı (ESRD) olarak da bilinen böbrek yetmezliği, böbreklerin artık kandaki atık maddeleri yeterince filtreleyemediği ve normal seviyelerin %15'inden daha azında çalıştığı tıbbi bir durumdur.

<span class="mw-page-title-main">Nimesulid</span> Kimyasal bileşik

Nimesulid (4-nitro-2-fenoksi-metanosulfonanilid), 1996'da Pfizer ilac firmasi tarafından Türkiye'de piyasaya Mesulid adı altında çıkarılan bir non-steroid antiinflamatuar ilaçtır (NSAİİ).

<span class="mw-page-title-main">İdrar</span>

İdrar, sidik veya çiş, insanda ve diğer pek çok hayvanda böbreklerde kanın filtrelenmesiyle oluşan sıvıdır. Böbreklerden üreter yoluyla idrar kesesine taşınan sıvı daha sonra üretra vasıtasıyla boşaltılır. İdrar oluşumu, vücutta mineral ve diğer maddelerin dengesinin sağlanmasında etkilidir. Vücutta olması gerekenden fazla olan veya vücuda zararlı olan maddeler idrar yolu ile dışarı atılır. İdrar, içinde erimiş ya da süspansiyon durumunda bulunan birçok maddeyi uzaklaştırır.

<span class="mw-page-title-main">Sisplatin</span> kimyasal bileşik

Sisplatin, kemoterapide kanseri tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Molekül DSÖ'nün Temel İlaçlar Listesi'nde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Morfin</span> narkotik analjezik

Morfin, çok etkili bir opiat ağrı kesici ilaç etken maddesidir, opioidlerin tipik aktif maddesidir ve bu grubun prototipidir. Ham afyonda %10-12 oranında mevcuttur. Molekül DSÖ'nün Temel İlaçlar Listesi'nde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ketoprofen</span> Ağrı kesici ve ateş düşürücü etkiye sahip bir ilaç etken maddesi

Ketoprofen, ağrı kesici ve ateş düşürücü etkiye sahip bir ilaç etken maddesidir. Non steroidal antiinflamatuar ilaçların propiyonik asitler sınıfındandır.

<span class="mw-page-title-main">İntravenöz tedavi</span> Damar içine verilen ilaç

İntravenöz tedavi veya Damar içi tedavi, herhangi bir sıvı, ilaç veya besin kaynağının doğrudan kişinin damarına uygulayan tıbbi bir tekniktir. Damar içi tedavi özellikle rehidrasyon veya bireyin akli denge kaybı gibi herhangi bir sebepten ötürü, ağızdan sıvı veya yiyecek alamaması durumunda sıkça kullanılan bir yöntemdir. Ayrıyeten elektrolit dengesizliğini düzeltmek veya ilaç, kan bağışı ve elektrolit gibi tedavileri uygulamak için de kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Hidronefroz</span> İdrar yollarındaki sıvı akışının durması sonucu oluşan tablo

Hidronefroz (hydronephrosis) ve obstrüktif üropati, idrar yollarındaki sıvı akışının durması sonucu ortaya çıkan bir tablodur. Sıvı akışının bozulmasındaki en büyük etken idrar yollarının tıkanmasıdır; bu nedenle, “obstrüktif üropati” olarak nitelendirilirler. Uzun süren tıkanmalarda böbrek dokusuna yüklenen sıvı basıncı atrofiye neden olur (basınç atrofisi).

<span class="mw-page-title-main">Nitrofurantoin</span> kimyasal bileşik

Nitrofurantoin, idrar yolu enfeksiyonlarını tedavi etmek için kullanılan antibakteriyel bir ilaçtır, ancak böbrek enfeksiyonları için o kadar etkili değildir. Ağızdan alınır. Ağız yoluyla alınır.

<span class="mw-page-title-main">Atrofik vajinit</span>

Atrofik vajinit, yeterli östrojen olmaması nedeniyle vajinal doku incelmesi sonucu vajinanın iltihaplanmasıdır. Semptomlar arasında cinsel ilişki sırasında ağrı, vajinal kaşıntı veya kuruluk ve idrar yapma isteği veya idrar yaparken yanma sayılabilir. Devam eden hastalık, tedavi olmaksızın genellikle düzelmez. Komplikasyonlar idrar yolu enfeksiyonlarını içerebilir.

<span class="mw-page-title-main">Glomerülonefrit</span> böbrekteki glomerüllerin iltihaplanması

Glomerülonefrit (GN), birkaç böbrek hastalığına atıfta bulunmak için kullanılan bir terimdir. Hastalıkların çoğu, böbreklerdeki glomerüllerin veya küçük kan damarlarının iltihaplanması ile karakterizedir, ancak tüm hastalıkların mutlaka bir enflamatuar bileşeni yoktur.

<span class="mw-page-title-main">Deksketoprofen</span> kimyasal bileşik

Deksketoprofen, nonsteroid antiinflamatuar bir ilaçtır (NSAİİ). Menarini tarafından Keral ticari adı altında üretilmektedir. Birleşik Krallık'ta deksketoprofen trometamol olarak reçeteyle satılan bir ilaç olarak ve Latin Amerika'da Menarini tarafından üretilen Enantyum olarak mevcuttur. Ayrıca, İtalya ve İspanya'da Enandol veya Enantyum ticari adı altında reçetesiz satılan bir ilaç (OTC) olarak mevcuttur. Macaristan'da eczanelerden Ketodex olarak temin edilebilir. Türkiye'de Arveles adı altında reçetesiz satılan bir ilaçtır. Letonya, Litvanya ve Estonya'da Dolmen ticari adı altında reçetesiz satılmaktadır. Meksika'da Menarini tarafından üretilen Stadium adlı tablet formunda mevcuttur. Deksketoprofen, ketoprofenin dekstrorotatif stereoizomeridir.