Feluka - Turkipedia

Feluka (Arapça: فلوكة, falawkatun, muhtemelen Yunancadaki ἐφόλκιον (Epholkion) kelimesinden türemiş^[1]) Doğu Akdeniz'de kullanılan tahta yelkenli ve Doğu Karadeniz'de kullanılan geleneksel teknedir. Tahta yelkenli olan feluka Malta, Irak ve Tunus da dahil olmak üzere en çok Mısır ve Sudan'da (özellikle Nil ve Kızıldeniz boyunca) kullanılmaktadır. Giydirme paneli bir veya iki Latin yelkeninden oluşmaktadır. Genellikle on yolcu alabilen feluka yelkenlilerin mürettebatı iki veya üç kişiden oluşur.

Mısır

Motorlu tekne ve feribotların ülkede bulunmasına rağmen felukalar, günümüzde Asvan ve El-Uksur gibi Nil'e bitişik şehirlerde ulaşım aracı olarak kullanılmaktadır. Motorlu teknelerden daha sessiz olmasından dolayı özellikle turistler tarafından tercih edilmektedir.

San Francisco

Büyük bir feluka filosu, devlete ait Balıkçı İskelesinin inşasından önce ve sonra San Francisco rıhtımlarına gelmiştir. Hafif, küçük ve manevra kabiliyetine sahip olan felukalar, San Francisco Körfezi'ndeki balıkçı filosunun dayanak noktasıydı.

Doğu Karadeniz

Laz botu olarak da bilinen feluka, Trabzon-Rize-Artvin ve Gürcistan'ın Karadeniz kıyısında balık avlamak ve ticaret yapmak için kullanılan av kayıklarına verilen isimdi. Genellikle kestane ağacından yapılan felukanın kendisi ve ağları Lazlar tarafından inşa edilmekteydi. Felukalar 1970'lere kadar yunus avlamak için kullanılmıştır.^[2] Romalı tarihçi Tacitus'a göre, felukalar antik Kolhis krallığından beri bölgede kullanılmaktadır. Yaklaşık 24 metre uzunluğunda olan felukalar saatte 25 kilometre hızda gidebiliyordu ve 6-8 arası yük taşıyabiliyordu.^[3] Evliya Çelebi, Gonio'dan Anapa'ya feluka ile seyahat etmiştir. Çelebi'ye göre, felukalar Çoruh'un yanında yetişen ağaçlardan yapılıyordu. Gezgin Hermann Koehler, felukaların Sürmene ve Rize'deki üretim merkezlerinde üretildiği belirtmektedir. Koehler, felukların ters rüzgara karşı iyi yüzebildiğini ve fırtına esnasında durduğunu yazmıştır. Ters rüzgar olduğunda Batum'dan Trabzon'a gitmek 14 ila 18 saat arası sürüyordu.^[4]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

^ El Houssi, Abdelmajid; Foscari, Ca’. Retour sur l’étymologie de felouque (PDF). s. 20. 5 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Aralık 2019.
^ Sarı, İbrahim (2017). Dil Tarih ve Gelenekleriyle Lazlar. noktaekitap. s. 66. Erişim tarihi: 26 Aralık 2019.
^ "ლაზური ნავი". visualanthropology.iliauni.edu.ge. 7 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2020.
^ "ნავი (წყლის ტრანსპორტი)". nplg.gov.ge. 7 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2020.

Muscat, Joseph (2003) The Gilded Felucca and Maltese Boatbuilding Techniques. Pubblikazzjonijiet Indipendenza, Malta. 99932-41-45-8

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Feluka ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

"Tides of change: Fisherman's Wharf, 1870 - 1930": by John Muir, an Associate Curator of Small Craft at the San Francisco Maritime National Historical Park.^[]
Nil Nehrindeki feluka yolculuğunun fotoğrafları

İlgili Araştırma Makaleleri

Pazar, Karadeniz bölgesindeki Rize'nin bir ilçesidir. Rize'nin 37 km doğusundadır.

Rize, Karadeniz Bölgesi'nin Doğu Karadeniz bölümünde yer alan Rize ilinin merkezidir. Tarihi Pontus bölgesinin doğusunda kalan Rize, Osmanlı döneminde Lazistan Sancağı'nda yer almıştır. Günümüzde Türkiye'ye bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tulum (çalgı)</span> Karadeniz bölgesine özgü üflemeli çalgı

Tulum, Anadolu'nun kuzeydoğusunda Rize, Artvin, Ardahan, Erzurum ve Gümüşhane'de kullanılan nefesli bir halk çalgısı. Balkan yarımadası ve İskoçya'da kullanılan gaydadan en önemli farklı pes sesleri kontrol edebilen boruya sahip olmamasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yelken</span>

Yelken, rüzgâr gücünden yararlanarak geniş yüzey oluşturacak biçimde yan yana dikilen ve teknenin direğine uygun biçimde takılarak onu hareket ettiren kumaş veya şeritlerin tümü.

<span class="mw-page-title-main">Çayeli</span> Rizenin ilçesi

Çayeli, Rize ilinin bir ilçesidir.

Trabzon İmparatorluğu ya da Tzaniti (Lazistan) Krallığı, Orta Çağ'da Doğu Karadeniz'de kurulmuş yerel krallık. Dördüncü Haçlı Seferi sırasında Bizans İmparatorluğu'nun yıkılmasından kısa bir süre önce bağımsızlığını ilan etmiş ve 257 yıl boyunca "Roma İmparatoru" olarak Karadeniz kıyılarına hükmetmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Balıkçılık</span>

Balıkçılık; denizlerde, göllerde ve akarsularda balıkların ve diğer deniz ürünlerinin çeşitli yöntemlerle avlanmasıdır. Balığın yanı sıra midye, karides, ıstakoz, pavurya, istiridye ve ahtapotun hatta balina gibi deniz memelilerinin avlanması da balıkçılık kapsamına girer. Gölet, havuz ya da denizlerdeki suni tesislerde balık ve diğer deniz hayvanlarının üretilmesi de balıkçılığın bir parçasıdır. Amatör balıkçılık, ticari balıkçılık, zanaatkar balıkçılık, rekreasyonel balıkçılık, kültür balıkçılığı gibi balıkçılık yöntemleri bulunur.

Gemi dünya denizlerini, okyanuslarını, nehir, göl ve diğer yeterince derin su yollarını dolaşan, mal ve yolcu taşıyan veya savunma, araştırma ve balıkçılık gibi özel görevleri yapan büyük bir deniz taşıtı’dır. Gemiler genellikle boyut, şekil, yük kapasitesi ve amaca göre teknelerden ayrılır. Yelken çağı'nda "gemi", en az üç Kabasorta arma‘lı direkleri ve tam cıvadra yelken planıyla yelkenli gemi olarak tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Kadırga</span> savaş gemisi

Kadırga, daha çok Akdeniz'de kullanılan çektiri (çektirme) tipi bir savaş gemisi. İlk olarak 8. yüzyılda Akdeniz'de deniz savaşlarında kullanılmaya başlandı. 17. yüzyıla kadar gelişme göstermiştir. Antik çağlardan beri kullanılırdı. Asıl hareket mekanizması kürektir ve yelken buna yardımcı olması için tasarlanmıştır.

Betanzos İspanya'nın otonom bölgelerinden biri olan Galiçya'nın kuzeybatısında bulunan A Coruña eyaletine bağlı belediyesi.

<span class="mw-page-title-main">Kemençe</span>

Kemençe, rebap, keman türü yaylı çalgılarla akraba olduğu düşünülen, bir yay yardımıyla çalınan üç telli geleneksel halk çalgısının adı olup, klasik kemençe ile karıştırılmasını önlemek amacıyla Karadeniz kemençesi olarak da adlandırılmaktadır.

Lazlar (Lazca: Lazepe, Lazi Güney Kafkas dillerinden Lazca konuşan ve Türkiye ve Gürcistan'ın Karadeniz kıyısındaki bölgelerinde yaşayan bir etnik gruptur.

Kolhis ya da Kolhis Krallığı, Karadeniz'in doğu kıyılarında, bugünkü Gürcistan'ın batısında kurulmuş Antik Çağ krallığıdır.

Lazistan, Lazların yaşadığı coğrafi ve tarihi bölgedir. Karadeniz'in güneydoğu kıyısı boyunca ince bir şerit halinde uzanır ve Güney Kafkasya'nın güneybatı ucu ile Anadolu'nun kuzeydoğu ucunu kapsar.

Taka Türkiye'nin Karadeniz kıyılarında sıklıkla kullanılmış, ancak günümüzde özel olarak inşa edilmeyen ve kullanılmayan geleneksel küçük bir bottur. Küçük yükler ve sınırlı sayıda yolcu taşımak için kullanılabildikleri gibi, balık avlamada da kullanılabilirler. Çok hızlı olmamakla birlikte, iyi dengelenmiş ve dayanıklıdırlar. Özellikle Karadeniz'in kalın dalgaları için uygundurlar. Türkiye'de, genellikler Lazlar tarafından yapılmışlardır. Laz kültürü ve genel anlamda Karadeniz kültürü ile ilişkilendirilirler.

<span class="mw-page-title-main">Mosakali</span> Alet

Mosakali veya Mosakale, ağaçların erişilmesi zor yerlerindeki meyveleri toplamak amacıyla kullanılan bir alettir. Kelime Lazcadır. Mosakali, genellikle Lazların yaşadığı yerlerde kullanılmaktadır. Alet, tahta bir çubuğun ucuna meyveleri kavrayacak bir kap yerleştirilerek yapılır. Günümüzde esnekliği ve sağlamlığından dolayı plastik kaplar tercih edilmektedir. Geleneksel olarak mosakalinin çatal şeklindeki ucuna ağ, bez torba veya küçük bir bez bağlanırdı.

Sırt sepeti, sırt üstü taşınan bir sepet türüdür. Çay, mısır, fındık, yaprak ve elle toplanabilen ürünlerin yaygın olduğu yerlerde günümüzde de kullanılmaktadır.

Balıkçı gemisi denizde, gölde veya nehirde balık yakalamak için kullanılan bir tekne veya gemidir. Boyutlarına göre balıkçı teknesinden büyükdür. Ticari balıkçılık, zanaatkar balıkçılık ve rekreasyonel balıkçılıkta birçok farklı gemi türü kullanılmaktadır.

Bu, farklı tekne türlerinin bir listesidir. Sınıflandırmalar farklı özellikler, ölçüler ve işlevlere göre yapılır.

Kılavuz teknesi veya Pilot botu, Kılavuz kaptanları kara ile kılavuzluk edecekleri gemiler arasında taşımak için kullanılan bir tekne türüdür. Kılavuz tekneleri bir zamanlar hızlı olması için yelkenli teknelerden oluşuyordu çünkü gelen gemiye ilk ulaşan kılavuz kaptan işi kapıyordu. Günümüzde kılavuz tekneleri, gemiye gelmeden önce gemi acenteleri tarafından telefon edilerek planlanmaktadır.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.