İçeriğe atla

Felsefi mantık

Felsefi mantık, felsefi problemleri çözmek veya bu problemler hakkındaki tartışmayı ilerletmek için geleneksel mantık yöntemlerinin kullanıldığı felsefe alanlarına gönderimde bulunur.[1]

İfade aynı zamanda klasik veya geleneksel mantığın uzantısı olan mantık türleri için de kullanılır.Bu kullanım, Blackwell'in çıkardığı felsefe serilerinin bir kitabında da Blackwell Companion to Philosophical Logic olarak kullanılmıştır.[2]

Kaynakça

  1. ^ Dale Jacquette, A Companion to Philosophical Logic 19 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Wiley-Blackwell: 2002.
  2. ^ Lou Goble (ed.), The Blackwell Guide to Philosophical Logic 18 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Oxford: Blackwell: 2009 (0-631-20693-0).

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bulanık mantık</span>

Bulanık mantık, bulanık eseme ya da puslu mantık, 1965 yılında Lütfü Aliasker Zade'nin yayınladığı bir makalenin sonucu oluşmuş bir mantık yapısıdır.

Etik veya ahlak felsefesi, doğru davranışlarda bulunmak, iyi bir insan olmak ve insani değerler hakkında düşünme pratiğidir. Etik sözcüğü Yunanca "kişilik, karakter" anlamına gelen "ethos" sözcüğünden türemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Epistemoloji</span> bilginin doğası, kapsamı ve kaynağı ile ilgilenen felsefe dalı

Epistemoloji ya da bilgi felsefesi, bilgiyle ilgilenen bir felsefe dalıdır. Epistemologlar, bilginin doğası, kaynağı ve kapsamı, epistemolojik gerekçelendirme, inancın rasyonelliğini ve diğer çeşitli konuları incelemektedir. Epistemoloji, felsefenin etik, mantık ve metafizikle birlikte dört ana dalından biri olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Varoluşçuluk</span> Felsefi ve edebi akım

Varoluşçuluk veya egzistansiyalizm, 19. yüzyıl sonları ile 20. yüzyılda kendi içlerindeki derin öğretisel farklılıklarına karşın felsefi düşüncenin salt düşünen özne ile değil eyleyen, duyumsayan, yaşayan bir birey olarak insan öznesi ile başladığı inancını paylaşan belli başlı Avrupalı filozofların çalışmalarına karşılık gelen terim. Varoluşçu düşüncede her ne kadar 'özgürlük' yaygın olarak tepe nokta kabul edilse de akımın ilksel erdemi, otantisitedir. Varoluşçuluğa göre bireyin başlangıç noktası "varoluşsal tutum" olarak adlandırılan tutumla, yani görünürde anlamsız veya absürt bir dünya karşısında bir kopma ve keşmekeşlik duygusu ile nitelenir. Pek çok Varoluşçu, geleneksel ya da akademik felsefeyi biçim ve biçemsel yönden gerçek insan deneyiminden fazlasıyla soyut ve uzak olarak görmüştür. Ruhbilimsel ve kültürel devinimlerin bireysel deneyimlerle birlikte var olabileceğini savunan bu felsefi akımda, erdemlilik ve bilimsel düşünce birlikteliğinin insan var oluşunu anlamlandırmak için yeterli olamayacağını, bundan dolayı mevcut birlikteliğin gerçek değer yargıları içinde yönetilen ileri düzey bir kategori olduğu düşünülmüştür. İnsanın varoluşunu anlamlandırma, kesin olarak bahsedilen bu otantik gerçeklikle mümkündür.

<span class="mw-page-title-main">Willard Van Orman Quine</span> Amerikalı filozof (1908 – 2000)

Willard Van Orman Quine, analitik felsefe geleneğinden Amerikalı filozof ve mantıkçı. "Yirminci yüzyılın en etkili filozoflarından biri" sayılır. 1930'dan 70 yıl sonraki ölümüne kadar Quine sürekli olarak Harvard Üniversitesi ile öyle ya da böyle yakından ilgiliydi, önce bir öğrenci; sonra da bir profesör olarak. 1956-78 yıllarında Harvard Edgar Pierce Felsefe Kürsüsünde ders verdi.

<span class="mw-page-title-main">Pierre Abélard</span>

Pierre Abélard veya Pierre Abailard veya Pierre Abeilard, Fransız skolastik düşünürü, tanrıbilimci; dil, diyalektik ve ahlak filozofu. Tümeller sorununa getirdiği çözüm ve diyalektiği özgün kullanım biçimiyle tanınan Fransız ilahiyatçı ve felsefeci. Ayrıca şiirleri ve Héloise ile yaşadığı aşk macerasıyla da ünlüdür.

<span class="mw-page-title-main">Alfred Jules Ayer</span>

Sir Alfred Jules "Freddie" Ayer , genellikle AJ Ayer olarak anılan, özellikle Language, Truth ve Logic (1936) ve The Problem of Knowledge (1956) kitaplarında mantıksal pozitivizmi desteklemesiyle tanınan İngiliz filozoftur.

Rudolf Carnap 1935'ten önce Avrupa'da, sonrasında Amerika'da etkin olan Alman filozof. Viyana Çevresinin önemli bir üyesi ve mantıksal olguculuğun bir destekçisiydi. "Yirminci yüzyıl filozofları arasında bir dev" sayılmaktadır.

Alonzo Church, matematiksel mantığa ve teorik bilgisayar biliminin temellerine büyük katkılarda bulunan Amerikalı bir matematikçi ve mantıkçıydı. En çok, Entscheidungsproblem, Frege-Church ontolojisi ve Church-Rosser teoreminin çözülemezliğini kanıtlayan lambda kalkülüs, Church-Turing tezi ile tanınır. Ayrıca dil felsefesi üzerinde çalıştı.

<span class="mw-page-title-main">Afrika felsefesi</span>

Yazılı bir geleneği pek bulunmamakla birlikte, Afrika'nın çoğunlukla sözlü gelenekleri ile örf ve adetlerinden beslenen bir felsefesi olduğundan bahsetmek mümkündür. Afrika'nın yazılı felsefesinin ilk ve ender ürünleri Eski Mısır'a aittir. Buna karşılık çağdaş Afrika felsefesine sözlü gelenek hakimdir.

<span class="mw-page-title-main">Saul Kripke</span> Amerikalı filozof (1940 – 2022)

Saul Aaron Kripke Princeton Üniversitesi'nden emekli Amerikalı filozof ve mantıkçı. Rockefeller Üniversitesi ve Princeton Üniversitesi'nde dersler verdi. Emekli olduktan sonra, 2003'ten itibaren New York Şehir Üniversitesi'nde öğretim görevlisi oldu. Model mantığın anlambilimine büyük katkılar yaptı. 1960'larda önemli yayınlar çıkardı. İsimlendirme ve Gereklilik adlı kitabı en önemli çalışması olarak bilinir. Ludwig Wittgenstein'ın Felsefi Soruşturmalar adlı eserindeki önermelerinden ilham alarak dilbilimsel anlama şüphecilikle yaklaştı. Wittgenstein ve dilbilim hakkında yayınları vardır.

<span class="mw-page-title-main">John Perry</span> Amerikalı filozof

John R. Perry Stanford Üniversitesi'nde Henry Waldgrave Stuart profesörü. mantık, dil felsefesi ve zihin felsefesini kapsayan felsefe alanlarında katkıları vardır.

David Benjamin Kaplan, Kaliforniya Üniversitesi, Los Angeles'ta akademik hayatını sürdüren Amerikalı felsefeci ve mantıkçı. Felsefi çalışmaları daha çok mantık, felsefi mantık, modaliti, dil felsefesi, metafizik ve bilgi felsefesi odaklıdır.

<span class="mw-page-title-main">Felsefe</span> soyut, genel ve temel birtakım probleme ilişkin yapılan sistematik çalışma

Felsefe veya düşünbilim; varlık, bilgi, değerler, gerçek, doğruluk, zihin ve dil gibi konularla ilgili soyut, genel ve temel problemlere ilişkin yapılan sistematik çalışmalardır. Felsefe ile uğraşan kişilere filozof denir.

<span class="mw-page-title-main">Filozof</span> kapsamlı bir felsefe bilgisi olan kişi

Filozof, felsefe ile uğraşan kişidir. Filozof kelimesi Antik Yunanca bilgelik aşığı anlamına gelen φιλόσοφος (filasofos) kelimesinden gelir. Cicero ve Diogenes Laertius’un, Eflâtun’un öğrencisi Herakleides Pontikos’un bugün elde bulunmayan bir eserine dayanarak verdikleri pek kesin olmayan bir rivayete göre filozof kelimesini ilk kullanan düşünür Pisagor olmuştur.

Dilbilim antropolojisi, dilin toplumsal yaşama etkilerini inceleyen disiplinler arası bir bilim dalı. Antropolojinin bir dalıdır. Ölmekte olan dilleri belgeleme çalışmaları ile başladı. Dilin yapısı ile kullanımının her yönünü kapsayacak biçimde son 100 yılda büyüdü.

Gertrude Elizabeth Margaret Anscombe, genellikle G. E. M. Anscombe veya Elizabeth Anscombe olarak anılan, bir İngiliz analitik filozofuydu. Zihin felsefesi, eylem felsefesi, felsefi mantık, dil felsefesi ve etik üzerine yazdı. Analitik Thomizm'in önde gelen isimlerinden biriydi.

Felsefi çalışmaların gelişmesi sürecinde on dokuzuncu yüzyılda sembolik mantık ile yürüyen mantık, yirminci yüzyılda matematiksel mantıkla devam ederken, geleneksel olarak basit mantığın ötesine geçiyorsa, mantığın bir parçası olarak değil de felsefi mantık veya mantık felsefesi olarak değerlendirildi.

<span class="mw-page-title-main">Graham Oppy</span> Avustralyalı filozof

Graham Robert Oppy, ana araştırma alanı din felsefesi olan Avustralyalı filozof. Halen Monash Üniversitesi'nde felsefe profesörü ve Araştırma Dekanı Yardımcılığı görevlerini sürdürmektedir. Aynı zamanda Avustralya Felsefe Derneği'nin CEO'su, Australasian Philosophical Review'un baş editörü, Australasian Journal of Philosophy'nin yardımcı editörü olarak ve Philo, Philosopher's Compass, Religious Studies ve Sophia dergilerinin yayın kurullarında görev yapmaktadır. 2009 yılında Avustralya Beşeri Bilimler Akademisi üyesi seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Jaakko Hintikka</span>

Kaarlo Jaakko Juhani Hintikka, Fin filozof ve mantıkçıdır.