İçeriğe atla

Felluce Muharebesi (2014)

Felluce Muharebesi
Tarih30 Aralık 2013 - 4 Ocak 2014
Bölge
Felluce, Irak
Sonuç Kesin IŞİD zaferi
Coğrafi
Değişiklikler		 IŞİD, Felluce'yi kontrol altına aldı
Taraflar
 Irak ve Şam İslam Devleti

 Irak

Güçler
200-300 militan 10.000+ asker
Kayıplar
50'den fazla ölü 450 asker veya polis


Felluce Muharebesi veya Felluce'nin düşüşü, 30 Aralık 2013'te başlayıp 4 Ocak 2014'te sona eren, IŞİD'e bağlı militanların ve bölgedeki isyancı sünnilerin Felluce'yi ele geçirmesiyle sonuçlanan muharebedir. Muharebenin başladığı 30 Aralık 2013, Felluce şehrinin Anbar iline bağlı olması sebebiyle IŞİD ile Irak ordusu arasında uzun süre sürecek Anbar çatışmalarının başlangıcı olarak kabul edilmektedir.

Şehrin düşüşü

Sünni isyancılar bir süredir Nuri el-Maliki'ye karşı protestolar düzenlemekteydi. Anbar genelinde gerçekleşen bu protestolara Irak ordusu ve Irak polisi 30 Aralık 2013'te müdahale etti. İlk gün hem protestoculardan hem de Irak birliklerinden kayıplar olduğu, toplam ölü sayısının 13'e ulaştığı bildirildi. Anbar'daki çatışmaların yansıması Felluce'de de görülmeye başlandı, devriye gezen Irak ordusu araçlarına saldırılar gerçekleşmeye başladı.[1] 2 Ocak 2014'te Anbar ilinin başkenti sayılan Ramadi, el-Kaide ve IŞİD militanları tarafından ele geçirildi. Irak ordusunun çekilmesi sonrası IŞİD militanları Felluce'ye de girdi. Felluce'deki polis güçleri ile IŞİD arasında çatışmalar çıktı. IŞİD'in medya organları ile yayınladığı videolarda Felluce Emniyet Müdürlüğünde çatışmalar olduğu görüldü. Felluce Emniyet Müdürlüğünün ele geçirilmesinin ardından Irak ordusuna ve polisine ait birçok silaha IŞİD tarafından el koyuldu, 100'den fazla tutuklu serbest bırakıldı. Emniyet müdürlüğünün ele geçirilmesi sonrası Irak polislerinin terk ederek kaçtığı polis karakolları ateşe verildi.[2]

4 Ocak 2014'te Felluce'nin kontrolü tamamen IŞİD'e geçti. Irak ordusu şehri geri alabilmek amacıyla karşı saldırı başlattı ve havanlarla şehri vurdu. Irak ordusunun karşı saldırısı başarısız oldu.[3] Maliki bu gelişmelerin ardından Irak devlet televizyonunda şehirleri ele geçiren IŞİD militanlarının yok edileceğine dair söz verdi. İlerleyen günlerde sünni kabileleri Irak ordusunun şehre girmesine izin vermedi, kabileler üstünden Irak ordusu ile IŞİD arasında görüşmeler yapıldı, Irak ordusu şehri geri alamadı.[4]

Sonrası

Felluce'nin IŞİD tarafından ele geçirilmesinden 4 ay sonra Irak İç Savaşı başlamıştır. Felluce'nin ve Ramadi'nin düşüşü Anbar çatışmalarının başlangıcı kabul edilmektedir. 2016 yılında Irak ordusu Felluce'yi tekrar kontrol etmek için yeni bir saldırı başlamıştır ve bu saldırı sonucu şehri geri almıştır.[5]

Kaynakça

  1. ^ "Fighting erupts as Iraq police break up Sunni protest camp". Reuters (İngilizce). 30 Aralık 2013. 18 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2020. 
  2. ^ "Al Qaeda seizes partial control of 2 cities in western Iraq | FDD's Long War Journal". www.longwarjournal.org. 2 Ocak 2014. 7 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2020. 
  3. ^ "Iraqi Army Shells Al-Qaeda Rebels". RadioFreeEurope/RadioLiberty (İngilizce). 25 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2020. 
  4. ^ "Iraq government loses control of Fallujah". www.aljazeera.com. 6 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2020. 
  5. ^ "Iraqi commander: 'Fallujah fight is over'". USA TODAY (İngilizce). 30 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Felluce</span> Irakta El-Anbar iline bağlı kasaba

Felluce ; başkent Bağdat'ın 70 km batısında Fırat Nehri kenarında yer alan, Irak'ın El-Anbar iline bağlı kasaba. ABD'nin Irak'ı işgali ve sonrasındaki Irak Savaşı sırasında Amerikan askerlerine karşı en sert direnişin olduğu bölgedir. Özellikle I. ve II. Felluce Muharebeleri sırasında kent içerisinde Amerikan ordusu ve direnişçiler arasında kanlı çatışmalar gerçekleşmiş, Amerikanlar tarafından şehirde beyaz fosfor ve diğer kimyasal silahlar kullanılmış ve sivil halk arasında büyük kayıplar yaşanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Irak İslam Ordusu</span> Iraklı direniş örgütü

Irak İslam Ordusu Irak'ın 2003 yılında ABD öncülüğündeki Koalisyon güçleri tarafından işgal edilmesinin ardından Irak'ta kurulan yeraltı İslamcı militan bir örgüttü ve ardından Saddam Hüseyin liderliğindeki Baas rejiminin çöküşünü takiben Irak'ta kurulan yeraltı İslamcı militan bir örgüttü. Irak İslam Ordusu, Koalisyon güçlerine karşı asimetrik bir askerî isyana öncülük eden Irak'taki en büyük, sofistike ve en etkili Sünni direniş gruplardan biri olarak kabul edildi. Grup, ABD ve Irak askerlerine yönelik kaçırma ve saldırılarla ilgili tüyler ürpertici videolarıyla tanındı.

<span class="mw-page-title-main">Deyrizor çatışmaları (2011-14)</span>

Deyrizor Kuşatması, IŞİD ile Suriye Ordusu arasında Deyrizor şehir merkezi ve civarındaki yerleşim bölgelerindeki çatışmalardır.

<span class="mw-page-title-main">Irak ve Şam İslam Devleti</span> Irak, Suriye ve Afrikada faaliyet gösteren Selefi cihatçı silahlı örgüt

Irak ve Şam İslam Devleti veya 2014'ten beri kullandığı resmî isimle İslam Devleti, ağırlıklı olarak Afrika'da, ayrıca Irak ve Suriye'de de etkinlik gösteren, bu bölgede hilâfet devleti kurmak amacıyla güvenlik güçlerine ve sivillere karşı eylemler yapan yasa dışı, silahlı ve ele geçirdiği topraklardaki meşruluğu hiçbir ülke tarafından devlet olarak tanınmayan Selefi cihatçı örgüttür. Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler ile aralarında ABD, Türkiye, Suudi Arabistan, Kanada'nın da bulunduğu pek çok ülke ve kuruluş tarafından terör örgütü olarak tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Bekir el-Bağdadi</span> IŞİDin lideri

Ebu Bekir el-Bağdadi veya doğum ismiyle İbrahim Avvad İbrahim Ali el-Bedri el-Samarai, kendini İslam halifesi ilan etmiş, silahlı örgüt IŞİD'in kurucusu ve 2014'ten 2019'a kadar lideriydi.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Irak Taarruzu (Haziran 2014)</span> Irak Şam İslam Devletinin Irak ve Suriye saldırıları

Kuzey Irak Taarruzu , IŞİD ve onları destekleyen Sünni aşiretler ve eski Baas partisi mensuplarının Musul'a yaptıkları taarruzla başlayan çatışmalardır. Kuzey Irak'taki IŞİD ilerlemesi, IŞİD'in güneye doğru ilerlemeye başladığı ve Tikrit'e saldırdığı 26 Haziran'a kadar devam etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kobani Kuşatması</span> Kobani kasabasının kırsal bölgesinde yaşanan silahlı çatışmalar

Kobani Kuşatması, Suriye'nin Halep vilayetine bağlı Kobani kasabasının kırsal bölgesinde 13 Eylül 2014 tarihinde Irak Şam İslam Devleti militanlarının PYD'nin kontrolünde bulunan köylere taarruzuyla başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye İç Savaşı Güney Cephesi</span> Güney Suriyedeki çatışma alanları

Suriye İç Savaşı Güney Cephesi, Suriye'nin güney sınırında Lübnan, Golan Tepeleri ve Ürdün'e komşu olan Kuneytire, Süveyda ve Dera illerindeki çatışmaları kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Irak İç Savaşı (2013-2017)</span>

Irak İç Savaşı (2013-2017), IŞİD'in Musul'a saldırmasıyla başlayan iç çatışmaları kapsamaktadır. IŞİD ve IŞİD'e destek veren eski Baas partisi mensupları, Sünni Arap aşiretleri ve diğer radikal örgütler ile Irak Ordusu, Peşmerge, İran destekli Şii milisler, Süryani/Asuri/Yezidi azınlık savaşçıları ve merkezi hükûmete destek veren Sünni ve Şii Arap, Kürt ve Türkmen aşiretleri arasındaki çatışmalar günümüzde de devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Felluce Kuşatması</span>

Felluce Kuşatması, Irak Ordusu'nun IŞİD'i Felluce şehir merkezinde kuşattığı çatışmalardır.

<span class="mw-page-title-main">Irak İslam Devleti</span> silahlı cihatçı Selefi örgüt (2006-2013)

Irak İslam Devleti, el-Kaide'ye bağlı olarak Irak'ta faaliyet gösteren silahlı cihatçı Selefi örgüttür.

<span class="mw-page-title-main">Suriye İç Savaşı'ndaki isyancılar arasındaki çatışmalar</span> Suriye iç savaşındaki hükümet ve halkın çatışmaları

Suriye İç Savaşı'ndaki isyancılar arasındaki çatışmalar, Suriye İç Savaşı'nda hükûmete karşı silahlı savaş veren isyancı gruplar arasındaki çatışmaları ifade eder. Özgür Suriye Ordusu ile müttefikleri, el-Kaide'ye bağlı gruplar ile müttefikleri ve Irak ve Şam İslam Devleti'nin başını çektiği bu gruplar, Ocak 2013 başlarından itibaren birbirleriyle çatışmaya başladı.

<span class="mw-page-title-main">Amiriyah Felluce</span>

El-Amiriyah veya Amiriyah Felluce ya da Ameriyah, Amiriyyah, Ameriya, Amiriyat, Ameriyat ve benzeri, Irak'ın Felluce kentinin yaklaşık 30 km güneyinde olan Anbar bölgesinin Felluce Sınırlarında yer alan bir semttir. Ameriyah sakinleri, Dulaim aşiretine bağlı bilhassa Albu Issa alt-aşiretindendirler.

Ebu Ömer el-Bağdadi, Ebu Hamza el-Bağdadi veya doğum adı olan Hamid Dawud Mohamed Khalil al Zawi adlarıyla da bilinir. 7 islamcı örgütün birleşerek oluşturduğu Mücahit Şura Meclisinde liderlik yapan kişilerden birisiydi, Mücahit Şura Meclisinin lağvedilmesinden sonra kurulan Irak İslam Devleti'nin liderliğini yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Musul Muharebesi (2014)</span>

Musul Muharebesi veya Musul'un düşüşü, IŞİD militanlarının 4 Haziran 2014'te Musul'a saldırmasıyla gerçekleşmiştir. Irak güvenlik güçleri 30 bin asker ve 30 bin polisten oluşmasına karşın sayısı 800 ile 1500 arasında değişen IŞİD militanlarına karşı şehri tutamamıştır. 6 gün süren çatışmalar sonucunda 10 Haziran 2014'te Musul'un tümü, Musul Havalimanı, Musul'daki bankalar ve petrol yönetimi IŞİD'e geçmiştir. 500 bin sivil çatışmalardan kaçmak için Musul'dan göç etmiştir.

Beyci Muharebesi , Irak Silahlı Kuvvetlerinin 29 Ekim 2014'te Beyci'yi geri almak için taarruz gerçekleştirmesiyle başlayan muharebedir.

Nakşibendi Tarikatının Adamlarının Ordusu ya da daha bilinen adıyla Nakşibendi Ordusu, Irak'taki Baasçı ve Sufi yeraltı militan isyancı örgütlerden birisidir. Batı medyasında örgüt, Arapça adının baş harfleriyle, JRTN olarak adlandırılır. Cihat ve Özgürlük Yüce Komutası, Nakşibendi Ordusu'nun üyesi olduğu çatı örgütün teknik adıdır, ancak bazen Nakşibendi Ordusu'ndan bahsederken de kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Irak Türkmen Soykırımı</span> IŞİDin Türkmenlere uyguladığı zulüm

Irak Türkmen Soykırımı, Irak Türkmenlerinin Irak ve Şam İslam Devleti tarafından bir dizi katliam, tecavüz, infaz, sürgün ve zorla cinsel köle haline getirilmesini içermektedir. IŞİD'in 2014 yılında Iraklı Türkmenlerin topraklarını ele geçirmesiyle başladı ve IŞİD Irak'taki tüm topraklarını kaybedene kadar devam etti. 2017 yılında IŞİD'in Iraklı Türkmenlere uyguladığı zulüm Irak Parlamentosu tarafından resmen soykırım olarak tanındı. 2018 yılında ise Iraklı Türkmen kızların ve kadınların cinsel köleliğe maruz kalması Birleşmiş Milletler tarafından resmen tanındı.

<span class="mw-page-title-main">Dulaim Kabilesi</span>

Dulaim, yedi milyondan fazla üyesi olan bir Arap kraliyet kabilesidir. Kabilenin tarihi İslam öncesi zamanlara kadar uzanır ve kabile mensupları bugün Irak, Suriye, Kuveyt ve Ürdün gibi ülkelerde yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Irak Halk Hareketi</span>

Irak Halk Hareketi veya Sünni Halk Hareketi ya da sadece Halk Hareketi veya Hirak, Irak'ta Sünni bir siyasi harekettir. Hareketin sözcüsü Şeyh Muhammed Taha el-Hamdun'dur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.