Feke
| Feke | |
|---|---|
 | |
 Türkiye'de yeri | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Adana |
| Coğrafi bölge | Akdeniz Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Vahit Yılmaz[1] |
| • Belediye başkanı | Cömert Özen (AK Parti) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 1233 km² |
| Rakım | 560 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 17.555 |
| • Kır | - |
| • Şehir | 16.536 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| Posta kodu | 01660 |
| İl alan kodu | 322 |
| İl plaka kodu | 01 |
Resmî site [1] | |
Feke, Adana ilinin bir ilçesidir. Adana'ya 122 km uzaklıkta olup deniz seviyesinden 620 m yüksekliktedir.
Tarihçe
Feke ilk çağlardan günümüze kadar birçok kavim ve devletlere yerleşim alanı olmuştur. Feke'nin MÖ 16. yüzyılda Hititlerin hakim olduğu bir federasyon bölgesinde kurulduğu rivayet edilmektedir. Son yıllarda Kayseri Kültepe ve Osmaniye Karatepe tablet ve yazıtlarından anlaşıldığına göre yönetim yeri Mezopotamya'daki Asur kenti olan, Asur Devleti vatandaşlarından oluşan tüccarlar MÖ 19. ve 18. yüzyılda Kültepe ve çevresi ile Anadolu’nun değişik yerlerinde ticaret kolonileri kurarak iyi örgütlenmiş bir Pazar ağı geliştirmişlerdir. MÖ 19. yüzyılda Asur ticaret kolonilerinin oluşturduğu Pazar ağında: İç Anadolu Bölgesi'nin yüksek Platoları ile Kilikya Ovası arasındaki bağlantıyı sağlayan bir geçit olması ve bu güzergahtan geçen ticaret kervanlarının güvenliğini ve denetimini sağlamak amacıyla hakim noktalara karakollar kurulmuştur. Feke MÖ 6. yüzyılda Perslere, MÖ 333 yılında ise Persleri yenen Büyük İskenderin eline geçmiştir. İskenderden sonra MÖ 1. yüzyıl sonlarına doğru Roma İmparatorluğuna, daha sonraları Bizanslıların eline geçmiştir. 1375 yılında Mısır Memluklarının işgali ile Ermeni hakimiyetine son verildi. Vahka (Feke) Yavuz Sultan Selim’in 1517 yılında Mısır seferi sırasında Osmanlı Devleti tarafından ele geçirilmiştir. Sonraki yıllarda Yüreğir Türkmen Beylerinden Ramazanoğlu ailesinin idaresine girmiştir. Daha sonraki yıllarda Avşarlar, Varsaklar ile Kınık boyuna bağlı sırkıntı, bozdoğan, berber gibi Türkmen boyları bu bölgeyi yaylak olarak kullanmışlardır.
15. yüzyılın sonlarında Osmanlıların Kilikya'yı ele geçirmeleri üzerine Kozanoğulları, Sırkıntıoğulları, Menemencioğulları, Küçükalioğulları gibi birtakım derebeyleri ortaya çıkmıştır. Bunlardan Kozanoğulları Kozan'da idi ve askerleri Feke havalisinde bulunuyordu.
I. Dünya Savaşı sırasında Fransızların Maraş-Antep ve Adana’yı işgalini fırsat bilen Haçin ve Feke Ermenileri buralarda bulunan Türklere, Fransızların tahrikiyle akla hayale gelmedik işkenceler yapmaya başlamışlardır. Kozan’ın Fransızlar tarafından işgal tarihi olan 1919 yılı Feke’nin de işgali demektir.
Gerçi Feke’ye işgal maksadıyla doğrudan bir Fransız askeri kuvveti gelmemiş olmakla beraber, Fransız askerinden güç alan Ermeniler Türklere işkenceye ve işgal hareketine başlamıştır. Ermenilerin bu hareketlerini önlemek için Kaymakam Şeref Bey şehrin ileri gelenlerini ve halkı silahlandırarak bunlarla mücadeleyi başlatmıştır. Ermeni vahşeti kısa zamanda millî bir ayaklanmaya neden olmuştur. Feke'nin bu vahşetten kurtuluşu 1920 yılının Mart ayına rastlar. Arap Ali kumandasındaki kuvvetlerin Feke'ye girmesiyle Feke’nin kurtuluşu gerçekleşmiştir. Fekeliler her yıl 22 Mart tarihini kurtuluş günü kutlamaktadır.
Nüfus
1893 yılında Osmanlı Devleti tarafından yapılan nüfus sayımına göre Feke'nin nüfusu 12.919 kişidir. Bunun %75'i Türklerden, %14'ü Ermenilerden, %9'u Kürtlerden ve %1'i protestanlardan oluşmaktaydı.
İlçenin nüfusu 2020 genel nüfus sayımına göre 16.536'dır.
İlçeye bağlı; 48 mahalleden oluşmaktadır.
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1927[4] | 10.495 | 467 | 10.028 |
| 1935[5] | 12.073 | 610 | 11.463 |
| 1940[6] | 13.476 | 598 | 12.878 |
| 1945[7] | 13.544 | 1.846 | 11.698 |
| 1950[8] | 14.822 | 1.965 | 12.857 |
| 1955[9] | 16.126 | 2.303 | 13.823 |
| 1960[10] | 16.054 | 2.446 | 13.608 |
| 1965[11] | 17.527 | 3.030 | 14.497 |
| 1970[12] | 19.557 | 4.006 | 15.551 |
| 1975[13] | 22.247 | 5.576 | 16.671 |
| 1980[14] | 24.487 | 4.932 | 19.555 |
| 1985[15] | 24.214 | 4.903 | 19.311 |
| 1990[16] | 21.751 | 4.669 | 17.082 |
| 2000[17] | 20.890 | 4.632 | 16.258 |
| 2007[18] | 19.489 | 4.728 | 14.761 |
| 2008[19] | 19.952 | 4.671 | 15.281 |
| 2009[20] | 19.332 | 4.534 | 14.798 |
| 2010[21] | 18.996 | 4.603 | 14.393 |
| 2011[22] | 18.724 | 4.687 | 14.037 |
| 2012[23] | 18.055 | 4.608 | 13.447 |
| 2013[24] | 18.534 | 18.534 | veri yok |
| 2014[25] | 17.820 | 17.820 | veri yok |
| 2015[26] | 17.214 | 17.214 | veri yok |
| 2016[26] | 17.033 | 17.033 | veri yok |
| 2017[26] | 16.572 | 16.572 | veri yok |
| 2018[26] | 17.555 | 17.555 | veri yok |
| 2019[26] | 16.919 | 16.919 | veri yok |
| 2020[26] | 16.536 | 16.536 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Mahalleler
Feke'nin 48 mahallesinin 9'u merkezde bulunmaktadır. Merkez mahallelerinde 4.608 kişi (%22) yaşamaktadır. En uzak mahallesi ise 54,4 km uzaklıktaki Çondu'dur. Merkez mahalleleri dışında nüfusu en fazla olan, 1.057 kişi ile Paşalı mahallesidir. Feke'nin nüfusu 2017 yılında %2,74 azalmıştır.
Feke ilçesinin mahallelerinin ilçeye uzaklığı, rakımı ve nüfusu
| Sıra | Mahalle | Km* | Rakım | Nüfus | |||
| 2016[27] | 2017[28] | 2018 | 2019 | ||||
| 1 | Belenköy Mah. | 8,8 | 332 | 322 | |||
| 2 | Gökçeli Mah. | 9,1 | 34 | 36 | |||
| 3 | İslam Mah. | 0,0 | 1.640 | 1.564 | |||
| 4 | Karacaoğlan Mah. | 3,4 | 1.045 | 991 | |||
| 5 | Karacauşağı Mah. | 5,0 | 75 | 80 | |||
| 6 | Kazancı Mah. | 6,5 | 182 | 176 | |||
| 7 | Keklikçi Mah. | 8,4 | 549 | 549 | |||
| 8 | Sülemişli Mah. | 5,0 | 282 | 311 | |||
| 9 | Yeşil Düşmüş Mah. | 4,0 | 584 | 579 | |||
| Feke (Merkez) | 558 | 4.723 | 4.608 | ||||
| 10 | Akkaya Mah. | 10,4 | 779 | 280 | 286 | ||
| 11 | Akoluk Mah. | 28,2 | 1.207 | 279 | 253 | ||
| 12 | Bağdatlı Mah. | 17,0 | 1.004 | 107 | 106 | ||
| 13 | Bahçecik Mah. | 47,1 | 1.386 | 390 | 375 | ||
| 14 | Çandırlar Mah. | 27,0 | 1.042 | 411 | 377 | ||
| 15 | Çondu Mah. | 54,4 | 1.169 | 160 | 135 | ||
| 16 | Çürükler Mah. | 12,5 | 710 | 128 | 123 | ||
| 17 | Değirmenciuşağı Mah. | 21,1 | 1.196 | 66 | 55 | ||
| 18 | Gaffaruşağı Mah. | 37,0 | 1.044 | 177 | 170 | ||
| 19 | Gedikli Mah. | 37,7 | 1.133 | 522 | 513 | ||
| 20 | Göbelli Mah. | 18,0 | 1.012 | 219 | 204 | ||
| 21 | Gürümze Mah. | 30,6 | 1.282 | 678 | 657 | ||
| 22 | Güzpınarı Mah. | 29,4 | 899 | 487 | 479 | ||
| 23 | Hıdıruşağı Mah. | 30,8 | 1.032 | 205 | 196 | ||
| 24 | İncirci Mah. | 22,3 | 996 | 460 | 449 | ||
| 25 | Kaleyüzü Mah. | 28,3 | 1.282 | 339 | 344 | ||
| 26 | Kaşaltı Mah. | 21,9 | 835 | 128 | 133 | ||
| 27 | Kayadibi Mah. | 27,7 | 1.025 | 141 | 129 | ||
| 28 | Kırıkuşağı Mah. | 14,8 | 1.078 | 493 | 479 | ||
| 29 | Kısacıklı Mah. | 17,7 | 864 | 292 | 275 | ||
| 30 | Kızılyer Mah. | 11,5 | 982 | 207 | 210 | ||
| 31 | Koçyazı Mah. | 27,1 | 622 | 149 | 141 | ||
| 32 | Konakkuran Mah. | 36,6 | 1.179 | 366 | 374 | ||
| 33 | Kovukçınar Mah. | 15,1 | 1.406 | 270 | 270 | ||
| 34 | Mansurlu Mah. | 48,0 | 1.296 | 326 | 319 | ||
| 35 | Musalar Mah. | 33,0 | 825 | 344 | 327 | ||
| 36 | Olucak Mah. | 11,3 | 1.046 | 204 | 208 | ||
| 37 | Ormancık Mah. | 40,2 | 1.203 | 628 | 605 | ||
| 38 | Ortaköy Mah. | 38,1 | 956 | 191 | 181 | ||
| 39 | Oruçlu Mah. | 41,2 | 1.326 | 730 | 698 | ||
| 40 | Paşalı Mah. | 20,3 | 932 | 1.082 | 1.057 | ||
| 41 | Süphandere Mah. | 19,7 | 828 | 459 | 444 | ||
| 42 | Şahmuratlı Mah. | 53,9 | 1.129 | 339 | 346 | ||
| 43 | Tenkerli Mah. | 17,2 | 892 | 224 | 215 | ||
| 44 | Tokmanaklı Mah. | 28,3 | 963 | 338 | 316 | ||
| 45 | Tortulu Mah. | 17,1 | 1.065 | 168 | 176 | ||
| 46 | Uğurlubağ Mah. | 22,4 | 1.011 | 67 | 62 | ||
| 47 | Yaylapınar Mah. | 15,1 | 1.066 | 85 | 90 | ||
| 48 | Yerebakan Mah. | 10,6 | 1.008 | 171 | 187 | ||
| Feke (Kırsal) | 12.310 | 11.964 | |||||
| Feke (İlçe tamamı) | 21.585 | 20.993 | |||||
* Km, İslam Mahallesi'nde bulunan kaymakamlığa olan uzaklıktır.
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 5 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2012.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2012.
- ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016.
- ^ . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Feke Nüfusu - Adana". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Adana Feke Nüfusu". nufusune.com.
- ^ TÜİK 31 Ocak 2017 verileri
- ^ TÜİK 1 Şubat 2018 verileri
