İçeriğe atla

Federal Yönetilen Kabile Alanları

Federal yönetilen kabile alanları
Aşiretler Bölgesi
مرکزي قبایلي سیمې
Federal bölge
Federal yönetilen kabile alanları Aşiretler Bölgesi bayrağı
Bayrak
Ülke içindeki konumu
Ülke içindeki konumu
ÜlkePakistan Pakistan
Yönetim merkeziPeşaver
İdare
 • Hayber-Pahtunhva ValisiSyed Masood Kausar
Yüzölçümü
 • Toplam27.220 km²
Nüfus
 • Toplam3.176,331
 • Yoğunluk116.7/km²
Zaman dilimiUTC+05.00 (DST)
 • Yaz (YSU)UTC+05.00 (DST)
Resmî site
www.fata.gov.pk

Federal yönetilen kabile alanları (FATA)(Aşiretler Bölgesi), Peştuca :مرکزي قبایلي سیمې) Pakistan'ın kuzey batı kesiminde Afgan sınırı boyunca uzanan siyasi ve ekonomik yönetim merkezi Peşaver olan çoğunluğu Peştun kökenli aşiret ve kabilelerden oluşan Pakistan'a bağlı yarı özerk federal bir bölge ve Pakistan'ın üst düzey idari birimlerindendir. Ülke içinde yalnızca Hayber-Pahtunhva ve Belucistan eyaletleri ile sınırları mevcuttur. 3,5 milyon nüfusa sahip olup 27.220 km² alan kaplamaktadır.

Seyrek bitki örtüsü ile kaplıdır. Ayrıca çoğunlukla kurak ve dağlık bir alandır. Peştunların çoğunluğunu oluşturduğu bölgede Peştuca ağırlıklı konuşulan dildir. Okuma ve yazma oranı Pakistan genelinde en düşük olan alandır. Nüfusun büyük çoğunluğu kırsal ve köylük alanlarda, kentsel yerlerde ise % 3,1 nüfus yaşamaktadır. Her kabilenin kendi bölgelerinde kendi yasalarını oluşturduğu ve çoğunlukla İslami şeriat yasalarının uygulandığı bölge, Afganistan'da yönetim ve etkileri savaş sonrası azalan, Taliban ve el-Kaide örgüt mensuplarının sığındıkları bir yer olmuştur. Bölgede Taliban oldukça etkindir, sık sık Pakistan ordusu bölgedeki İslamcı gruplar ve aşiretlerle çatışmalar yaşamaktadır (özellikle Veziristan). Aşiretler bölgesi-FATA) 7 aşiret ajansı ve 6 küçük sınır bölgelerinden oluşmaktadır.

İdari bölümler

Ana şehirler

Ajanslar

Sınır bölgeleri

  • Peşaver sınır bölgesi
  • Kohat sınır bölgesi
  • Tank sınır bölgesi
  • Bannu sınır bölgesi
  • Lakki sınır bölgesi
  • Dera İsmail Han sınır bölgesi
Federal yönetilen kabile alanları (FATA)
FATA - Amblem

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Afganistan</span> Batı, Orta ve Güney Asyanın birleştiği yerde bulunan devlet

Afganistan ya da resmî adıyla Afganistan İslam Emirliği, Orta Asya'nın güneyinde denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Doğu ve güneyde Pakistan; batıda İran; kuzeyde Türkmenistan, Özbekistan ve Tacikistan; kuzeydoğuda ise Çin ile komşudur. 652.000 km² yüz ölçümlü, kuzey ve güneydoğusunu düzlüklerin oluşturduğu dağlık bir ülkedir. Başkenti ve en büyük şehri Kâbil'dir. Yaklaşık 40 milyonluk nüfusunun çoğunluğunu Peştunlar, Tacikler, Hazaralar ve Özbekler oluşturur. Ülke, uluslararası alanda Afganistan İslam Cumhuriyeti olarak tanınmaktadır. ABD'nin Afganistan'dan çekilmesine akabinde gerçekleşen Taliban saldırıları ile 15 Ağustos 2021'de Taliban'ın başkent Kâbil'i ele geçirmesi sonucunda kurulmuş olup, yönetimin devri konusundaki tartışmalar ve görüşmeler devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Host (il)</span>

Host, Afganistan'ın 34 vilayetinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Peştunlar</span> Afganistan ve Batı Pakistana özgü İranî etnik grup

Paştun ya da Peştu, Afganistan'ın güneydoğusu ile Pakistan'ın kuzeydoğusunda yaşayan İranlı bir ulus. Konuştukları dil, İran dillerinden Peştucadır. Afganistan nüfusunun çoğunluğunu oluşturan Paştunlar, Afgan adının bütün Afganistan halkı için kullanılmaya başlamasından önce bu adı taşırlardı.

<span class="mw-page-title-main">Belucistan, Pakistan</span> Pakistanın en büyük eyaleti

Belucistan, Pakistan'ın en batıdaki ve en büyük eyâleti. Batıdan İran, kuzey ve kuzeybatıdan Afganistan, kuzeydoğudan Hayber Pahtunhva, doğudan Pencab ve Sind eyâletleri ile çevrilidir. Güneyde Umman Denizine 1062 kilometrelik kıyısı vardır. Eyâlet bugünkü sınırlarıyla 1 Temmuz 1970'te oluşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ketta</span>

Ketta Pakistan'ın Belucistan Eyaleti'nin yönetim merkezi olan şehir.

<span class="mw-page-title-main">Zâbul (il)</span>

Zabul Vilayeti (Farsça:ولایت زابل) Afganistan'ın 34 vilayetinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Veziristan</span>

Veziristan Pakistan'ın kuzeybatısında, Afganistan sınırında 11.585 km²lik bir alan kaplayan dağlık bir bölgedir. Yerel aşiretlerin yaşadığı, kendi kuralları olan bir bölgedir.

<span class="mw-page-title-main">Hayber Pahtunhva</span>

Hayber-Pahtunhva, 2010 yılına kadar Kuzeybatı Sınır Eyaleti, Pakistan'ın kuzeybatısında yer alan eyalet. Bu bölgedeki dağlar Pakistan ve Afganistan arasındaki sınırı oluşturmaktadır. Ülkenin toplam alanının %6'sını kapsayan bölgede toplam nüfusun %13'ü yaşamaktadır. Bu bölgede yaşayan insanlara Peştun denmektedir.

Pakistan Yahudileri Pakistan'ın küçük bir dini azınlığını oluşturmaktadır. Çeşitli hesaplamalar 20. yüzyılın başlarında Karaçi'de yaklaşık 2500 Yahudinin, Peşaver'de küçük bir Yahudi cemaatinin ve diğer şehir merkezlerinde sayısı bilinmeyen Yahudilerin olduğunu gösterir. Bu iki şehirde de birer sinagog bulunmaktaydı, raporlara göre Peşaver'deki sinagog hala aktiftir. Diğer hesaplamalara göre Orta Asya, İran ve Afganistan'dan gelen Yahudilerle bu nüfus daha fazladır.

<span class="mw-page-title-main">Gilgit-Baltistan</span>

Gilgit-Baltistan veya Pakistan Kuzey Bölgeleri, Keşmir bölgesinin kuzey kesiminde Pakistan sınırları içinde özerk bir statüye sahip Pakistan'ın Keşmir Bölgesindeki Federal idari yönetim bölgesi.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Veziristan</span>

Kuzey Veziristan Veziristan bölgesinin kuzeyini teşkil eden, Pakistan'ın kuzeybatısında bulunan dağlık bir bölgedir. Kuzey Veziristan ile Afganistan arasında 11,585 kilometre uzunluğunda bir sınır vardır. Batısında ve güneybatısında Peşaver, güneyinde Gomal nehri ile çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Güney Veziristan</span> Pakistanda bir bölge

Güney Veziristan Veziristan bölgesinin güneyini teşkil eden, Pakistan'ın kuzeybatısında bulunan dağlık bir bölgedir. Güney Veziristan Afganistan ve Pakistan'ın tam ortasındadır ve güneybatısında Peşaver, güneyinde Gomal nehri ve batısında Toçi nehri ile çevrilidir.Aşiretler Bölgesi'nde bulunur ve merkezi Wana kentidir. 6,500 km² büyüklüğünde olan bölge Pakistan'ın en istikrarsız bölgelerinden birisidir.

Pakistan'ın en üst düzey idari birimleri dört eyalet, bir federal başkenti bölgesi, iki özerk bölge ve federal idare aşiret bölgelerinden bir grup oluşur. Bu üst birimlerin altında 27 bölün, yüzden fazla ilçe (zilla), dört yüzü aşkın bucak (tehsil) ve birkaç bin birlik konseyleri bulunur.

Kurram, Pakistan'da Hayber-Pahtunhva eyaletinin Kohat bölümüne bağlı bir ilçedir. 2018'den önce Federal Yönetilen Kabile Alanları'nda yer alan bir yönetim birimiydi. Yönetim merkezi Paraçınar şehridir. Bölgenin nüfusu 1998 yılı verilerine göre 448.310'dur ve çoğunluğu Paştun kökenlidir.

Afgan Sosyal Demokrat Partisi, daha çok Afgan Mellat adıyla bilinir, Afganistan'da Peştun milliyetçisi bir partidir. Parti yönetimi kendilerini sosyal demokrat olarak tanımlar ancak parti Sosyalist Enternasyonal tarafından tanınmamıştır. Partinin şu anki lideri 3 Ekim 2012'de gerçekleştirilen 6. parti kongresinde başkan seçilen Stanagul Şerzad'dır.

Peştunlaştırma veya Afganlaştırma, Peştun olmayan biri ya da bir şeyin Peştun kültürel ve dilsel etkisiyle Peştunlaşma sürecidir. Peştunlar Afganistan'daki en büyük ve Pakistan'daki en büyük ikinci etnik gruptur.

<span class="mw-page-title-main">Veziristan Savaşı</span>

Veziristan Savaşı ya da Kuzeybatı Pakistan Ayaklanması, Pakistan Ordusunun, radikal örgütler Pakistan Talibanı, Cundullah, Laşkari İslam, İslam Hukukunun Uygulanması Hareketi, El-Kaide ve DEAŞ'a karşı yürüttüğü savaştır.

<span class="mw-page-title-main">Paraçınar</span> Hayber-Pahtunhvada bir şehir, Pakistan

Paraçınar, Pakistan'ın Federal Yönetilen Kabile Alanları'nın Kurram ilçesinin merkezi olan şehir. Aynı zamanda nüfus bakımından Federal Yönetilen Kabile Alanları'nın en büyük şehridir. Peşaver'in güneybatısında bulunur ve ülkenin Afganistan sınırında, Paktiya iline komşudur. Federal Yönetilen Kabile Alanları'nın tek havalimanı olan Paraçınar Havalimanı da şehirde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tora Bora</span> Afganistanın doğusundaki Beyaz Dağların parçası olan mağaralarla dolu dağlık bölge.

Tora Bora, Afganistan'ın doğrusundaki Beyaz Dağlar'ın parçası olan mağaralarla dolu dağlık bölge. Nangarhar ilinin Paçir ve Agam ilçesinde, Hayber Geçidi'nin yaklaşık 50 km (31 mi) batısında, Pakistan'ın Federal Yönetilen Kabile Alanları sınırının ise 10 km (6,2 mi) kadar kuzeyinde yer alır.

Afridiler, Sefid Kuh'un doğu burnundan Pakistan'ın Peşaver bölgesi sınırlarına uzanan dağlık bölgede yaşayan Peştu kabilesi. Toprakları Hayber Geçidine kadar dayanan Afridilerin kökenleri bilinmemektedir. Peşaver yöresinde yaşayan ve Herodotos'un söz ettiği Aparitler ile aynı kabile oldukları sanılmışsa da, bu konuda kesin kanıya varılamamıştır.