İçeriğe atla

Federal Güvenlik Servisi

Federal Güvenlik Servisi (FSB)
Федеральная служба безопасности (ФСБ)
FSB bayrağı
FSB arması

Federal Güvenlik Servisi'nin Moskova'daki karargâhı
Genel bilgiler
Kuruluş tarihi3 Nisan 1995
Önceki kurumlar
BağlılığıRusya Devlet Başkanı
AdresMoskova, Rusya
Yönetici(ler)
Web sitesiwww.fsb.ru
Makale serilerinden
İfşalar
Programlar ve yazılımlar
  • XKeyscore
  • PRISM
  • ECHELON
  • Carnivore
  • Dishfire
  • Stone Ghost
  • Tempora
  • Frenchelon
  • Fairview
  • MYSTIC
  • DCSN
  • Boundless Informant
  • Bullrun
  • Pinwale
  • Stingray
  • SORM
  • RAMPART-A
  • Mastering the Internet
  • Tempora
  • Jindalee Operational Radar Network
Ajanslar
Kişiler
Mekanlar
  • The Doughnut
  • Fort Meade
  • Menwith Hill
  • Pine Gap
  • Utah Veri Merkezi
  • Bad Aibling İstasyonu
  • Dagger Kompleksi
  • GCHQ Bude
Hukuk
  • Beş Göz
  • ABD
    • ABD Özgürlük Yasası
    • FISA
  • Avrupa Birliği
    • Veri Saklama Yönergesi
    • Kişisel Bilgilerin Korunması Yönergesi
  • Çin
    • Milli İstihbarat Kanunu
    • Sivil Güvenlik Kanunu
  • Birleşik Krallık
    • 2016 Araştırma Yetki Yasası
Kavramlar
İlişkili konular

Federal Güvenlik Servisi (FSB) (Rusça: Федера́льная слу́жба безопа́сности (ФСБ), romanize: Federalnaya slujba bezopasnosti), Rusya'nın devlet iç güvenlik kurumudur. 3 Nisan 1995 tarihinde Federal Karşı İstihbarat Servisi'nin yerini almış olup Sovyetler Birliği dönemindeki KGB'nin baş halefidir. Federal Güvenlik Servisi, karşı istihbarat, iç güvenlik ve sınır güvenliği, terörle mücadele, diğer bazı ciddi organize suçlar ile mücadele ve federal yasa ihlallerini araştırmaktan sorumludur ve doğrudan Rusya Devlet Başkanı'na karşı sorumludur.[1] Karargâhı, Kuznetski Most Caddesi üzerinde yer almaktadır.

Tarihçe

Kurum, Sovyetler Birliği dönemindeki KGB'nin yerini alan kurumlardan biri olup önceden Federal Karşı İstihbarat Servisi olarak bilinirdi. Devlet başkanı Boris Yeltsin tarafından 3 Nisan 1995 tarihinde Federal Meclis'in her iki kanadından da geçip yasalaşan FSK'nın yeniden yapılanması ve genişlemesiyle ilgili kanun maddesi yürürlüğe kondu.

2003 yılında FSB'nin sorumlulukları, daha önce bağımsız olan Sınır Muhafaza Servisi ile eski Federal Hükûmet İletişim ve Bilgi Ajansı'nın (FAPSI) büyük bir bölümünün birleştirilmesiyle genişletildi.

Yetkileri

Casusluk görevlerini Dış İstihbarat Servisi (eski KGB Birinci Baş Müdürlüğü) üzerine aldığı için FSB daha çok iç işler ile ilgilenir. Ancak FSB ayrıca yurt dışında elektronik dinlemeleri yürüten FAPSI ile sınır güvenliğinden sorumlu Sınır Muhafaza Servisi diye adlandırılan iki alt kuruma da sahiptir. İlaveten FSB, son kabul edilen terörle mücadele yasasına uygun olarak eski Sovyet cumhuriyetlerinde serbestçe operasyon yapabilir, eğer devlet başkanı emir verirse dünyanın herhangi bir bölgesinde askeri terörle mücadele harekâtları yürütebilir. Rusya'daki bütün kolluk ve istihbarat daireleri gerektiğinde FSB'nin kılavuzluğunda çalışır.[2] Örnek olarak, GRU, Spetsnaz ve Rusya İçişleri Bakanlığı'nın İç Birlikleri Çeçenistan'da FSB ile birlikte çalışırlar.

FSB Rusya devletinin iç güvenliğinden, karşı casusluktan ve organize suçlardan, terörizmle ve uyuşturucu kaçakçılığı ile mücadeleden sorumludur. Ancak, tenkitçiler iç muhalefeti bastırmakla uğraştığını, Rusya'nın nüfusunun tamamını topyekûn denetim altına almaya çalıştığını, siyasi olayları eskiden KGB'nin yaptığı şekilde etkilemeye çalıştığını iddia ederler. Bu amaçlarına ulaşabilmek için FSB'nin kitlesel dinleme ve gözetleme yaptığı, aralarında yanlış bilgi vermenin, devlet denetimindeki kitlesel medyada propaganda yapmanın, araştırmacı gazetecileri, aykırı fikirdekileri ve muhalif siyasetçileri provoke edilmesinin ve baskı altında tutulmasının da bulunduğu çeşitli aktif tedbirlere başvurduğu söylenir. Terörizmle mücadelede toplumun ilgisini çekmek ve onayını almak için teröristlerce gerçekleştirilen vahşet görüntüleri kurumun internet sitelerinde yayınlanması da propagandanın örneklerindendir.

FSB, İç Kuvvetler birliğini, spetsnaz ve çok geniş bir sivil bilgi toplama ağını kumanda etmektedir. 2006 yılında bütçesinin yaklaşık %40 arttığı rapor edilse de FSB'nin personel sayısı ve bütçesi kanunen devlet sırrıdır. 1992 yılında Rusya'da Çeka'ların sayısının aşağı yukarı 500.000 kişi olduğu tahmin edilmekteydi.

Eleştirenler, FSB'nin diğer ülkelerdeki ayrı yapılanmalar altında faaliyet gösteren bütün iç güvenlik ve istihbarat kuvvetlerinin görevlerini üstlendiğini, sadece bir emniyet ve istihbarat teşkilatı değil aynı zamanda eski KGB gibi bir siyasi güç hâline geldiğini iddia ederler.

Kurumsal yapısı

2004 yılındaki bir kararname ile yeni yapısına kavuşan FSB'de zaman içinde gerçekleşen reformlar esas olarak anayasal düzenin korunması ve teröre karşı mücadele departmanında yapılmıştır. FSB'nin kurumsal yapısı içinde yer alan bazı servisler arasında şunlar yer alır:[3]

  1. Karşı istihbarat servisi
  2. İdari Servis
  3. Ekonomik Güvenlik Servisi
  4. Kontrol Servisi
  5. Faaliyet Destek Servisi

Kaynakça

  1. ^ "Статья 1. Федеральная служба безопасности и ее назначение" (Rusça). 16 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2022. 
  2. ^ Sakwa, Richard. Russian Politics and Society. 4th. s. 98. 
  3. ^ İstihbarat Bilimi, editör: Sait Yılmaz, 5. baskı, Kripto yayınları, s. 40

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Federal Güvenlik Servisi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">KGB</span> Sovyetler Birliğinin istihbarat ve gizli servisi

KGB, Devlet Güvenlik Komitesi, Sovyetler Birliği'nin istihbarat ve gizli servisidir. İlk olarak 1918 yılında Çeka adıyla kurulan teşkilat pek çok kez isim değişikliğine maruz kalmış ve son olarak 13 Mart 1954'te KGB adını almıştır.

<span class="mw-page-title-main">FBI</span> Amerika Birleşik Devletleri federal kolluk kuvveti

Federal Soruşturma Bürosu, kısaca FBI, Amerika Birleşik Devletleri'nin iç istihbarat ve güvenlik gücüdür. Aynı zamanda Amerika Birleşik Devletleri'nin başlıca Federal kolluk kuvveti organizasyonudur. ABD Adalet Bakanlığı yetki alanı altında çalışır. FBI şu anda ABD İstihbarat Topluluğu'nun üyelerinden biridir ve Adalet Bakanı'na ve Ulusal İstihbarat Direktörü'ne bildirim yapar. ABD'nin bir terörle mücadele, karşı casusluk ve suç araştırma organizasyonu olan FBI'ın tam 200 kategoriden fazla federal suç üstünde yargılama yetkisi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Dış İstihbarat Servisi (Rusya)</span>

Rusya Federasyonu Dış İstihbarat Servisi (Rusça: Служба внешней разведки, Rusça telaffuz: [Sluʐbə vnʲɛʂnʲɪj rɐzvʲɛtkʲɪ]; tra. Sluzhba vneshney razvedki; ya da SVR RF ağırlıklı sivil işler için, Rusya'nın dış istihbarat kuruluşudur. SVR, KGB'nin Birinci Baş Direktörlüğü organizasyonunun halefidir. Askeri casusluk işlerinde karşılığı GRU olmaktadır. SVR RF Aralık 1991 yılından bu yana KGB'nin Birinci Baş Direktörlüğü halefi konumundadır. SVR'nin yönetim merkezi Moskova'da Yasenevo Bölgesi'nde bulunur.

<span class="mw-page-title-main">İstihbarat teşkilatı</span>

İstihbarat teşkilatı, kolluk, millî güvenlik, savunma ve dış politika hedeflerine destek amacıyla analiz ederek veya araştırarak bilgi ve istihbarat toplamaktan sorumlu kamu kurumudur. İstihbarat teşkilatlarının açık veya gizli, casusluk, istihbarata karşı koyma, iletişimi durdurma, kriptoanaliz, diğer kurumlar ile iş birliği ve kamu kaynaklarının değerlendirilmesi gibi görevleri bulunmaktadır. Bu bilgilerin toplanma ve yayılması istihbarat analizi veya istihbarat olarak bilinir.

Bu makale, ülkelere göre istihbarat teşkilatlarının bir listesidir. Bu liste, sadece şu anda faaliyet gösteren kurumları kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Özel İletişim Servisi</span>

Rusya Federasyonu Federal Koruma Servisi Özel İletişim ve Bilgi Servisi bilgi güvenliği ve kriptanaliz/şifreleme içeren bilgilerin toplanması ve yabancı iletişim ve yabancı sinyallerin istihbarat analizi, yanı sıra Rusya'nın devlet muhabere ve bilgi sistemlerini korumaktan sorumlu Rusya Federal Koruma Servisi bir kripto istihbarat kuruluşudur. Bu Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Güvenlik Ajansı'nın eşdeğerdir.

<span class="mw-page-title-main">Belarus Cumhuriyeti Devlet Güvenlik Komitesi</span>

Belarus Cumhuriyeti Devlet Güvenlik Komitesi, , Belarus Cumhuriyeti'nin ulusal istihbarat kuruluşudur. Transdinyester ve Güney Osetya kendi benzerleriyle birlikte, Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra Rusça adı "KGB" olarak devam eden Belarusça çeviri kaybı da olsa birkaç istihbarat ajansından biridir. Bununla birlikte "Özel Çevik Kuvvet'e" yine de OMON denir.) Sovyetler Birliği'nin KGB'nin halefi Belarus kuruluşudur. Çeka kurucusu Felix Edmundovich Dzerzhinsky şimdi Belarus'ta esas Bolşevik istihbarat emniyeti ulusal kahramanı olarak görülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Millî Güvenlik Servisi (Özbekistan)</span>

Millî Güvenlik Servisi Özbekistan devletinin ulusal istihbarat kuruluşudur. Sovyetler Birliği'nin çökmesinin ardından KGB'nin halefi olarak oluşturulmuş ve paramiliter polis ve özel kuvvetler de dahil olmak üzere, aynı sorumlulukta ve işlevsel birimlerin benzer bir dizisini oluşturmuştur. Onun kontrolü altına olduğu zaman SNB, 2005 yılına kadar İçişleri Bakanlığı'nın bir rakibi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Soruşturma ve Ulusal Güvenlik Merkezi</span> Meksika istihbarat teşkilatı

Soruşturma ve Ulusal Güvenlik Merkezi İçişleri Sekreterliği tarafından kontrol edilen bir Meksika istihbarat kuruluşudur. Selefi yürürlükten kalktıktan sonra CISEN 1989 yılında kurulmuştur. Ulusal Güvenlik Yasası, ana güvenlik ajansı olarak Merkezi, Deniz Kuvvetleri, Ordu, Hava Kuvvetleri ve Başsavcı Ofisi'ne yardımcı olur ve her biri işlevleri adanmış istihbarat organlarını korumak olduğu düşünülebilir.

<span class="mw-page-title-main">Alfa Grubu</span>

Alfa Grubu, Sovyetler Birliği'nde KGB'nin ve daha sonra Rusya'da FSB'ye bağlı polis taktik birimidir. 1972 Münih Katliamı'nın ardından 1974 yılında KGB bünyesinde kurulmuş olup başlıca görevleri terörle mücadele etmektir. Rusya'nın yanı sıra eski Sovyet ülkelerinin gizli servislerinde de bulunmaktadır.

Sovyet gizli polis teşkilatlarının zaman içinde devamlılıkları vardı. Ekim Devriminden sonra Vladimir Lenin'in 20 Aralık 1917 tarihli kararıyla oluşturulan ilk gizli polise "Çeka" (ЧК) adı verildi. Sovyetler Birliği'nin dağılması sonrasında KGB'nin ardılı konumundaki Rusya Federal Güvenlik Servisi'nde çalışanlar hâlâ gayriresmî olarak Çekist olarak adlandırılmaktadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Nikolay Patruşev</span> Rusya Federasyonu Cumhurbaşkanı Başdanışmanı

Nikolay Platonoviç Patruşev, Rusya Federasyonu Güvenlik Konseyi Sekreteri olarak görev yapan Rus subay ve siyasetçi. Patruşev, 1999-2008 yılları arasında Federal Güvenlik Servisi'nin (FSB) başkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Vladimir Kryuçkov</span>

Vladimir Aleksandroviç Kryuçkov, Sovyet devlet adamı. Sovyetler Birliği İstihbarat ve Devlet Güvenlik Komitesi KGB'nin 1988-1991 yıllarında görev yapmış başkanı. Politbüro üyesi.

Sinan Selen, Türk asıllı Alman avukat ve uluslararası terörizm uzmanıdır. 21 Ocak 2019'da Almanya iç istihbarat teşkilatı birimi Federal Anayasa Koruma Teşkilatı Başkan Yardımcılığı görevine getirildi. Selen'in bu göreve atanmasıyla ilk defa göçmen kökenli bir kişi, Almanya'da güvenlikle ilgili bir devlet kurumunun en üst makamlarından birine atanmış oldu. Selen'in çalıştığı alanlar arasında uluslararası terörizm, casusluk ve siber saldırılara karşı mücadele ile aşırı sağ, aşırı sol ve yurt dışı kaynaklı aşırı akımlarla mücadele bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Federasyonu Federal Güvenlik Servisi Sınır Muhafıza Servisi</span>

Rusya Federasyonu Federal Güvenlik Servisi Sınır Muhafıza Servisi, Rusya Federal Güvenlik Servisi'nın ülke sınırlarının korunmasından sorumlu birimidir. Sınır Muhafaza Servisi, bünyesinde sahil güvenlik birimini de barındırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna Güvenlik Servisi</span>

Ukrayna Güvenlik Servisi, Ukrayna'nın devlet iç güvenlik teşkilâtıdır. 20 Eylül 1991 tarihinde ülkenin bağımsızlığının ardından kurulmuş olup istihbarata karşı koyma ve diğer askerî olmayan istihbarat faaliyetleri, anayasal düzeni ve devlet sırlarını korumak ve terörizm ve uluslararası organize suçlarla mücadele etmekten sorumludur ve doğrudan Ukrayna cumhurbaşkanına bağlı olarak görev yapmaktadır. Merkezi başkent Kiev'de yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Federal Devlet İstatistik Servisi</span> Rusya Federasyonunun resmi istatistik kurumu.

Rus Federal Devlet İstatistik Servisi (Rosstat) Rusya Federasyonunun resmî istatistik kurumudur. 2017 yılından beri çalışmalarını Federal Ekonomik Kalkınma Bakanlığına bağlı olarak yürütür.

Devlet Ulusal Güvenlik Komitesi, Kırgızistan'da terörizmle mücadele ve organize suçla ilgili istihbarattan sorumlu olan ulusal kurumdur. Bu görevi yerine getirirken, organize terörizme ve suça karşı hem önleyici hem de soruşturma amaçlı tedbirler alır.

Devlet Güvenlik Bakanlığı, Sovyetler Birliği'nde devlet güvenliği ve istihbarattan sorumlu bakanlıktı. Bakanlık 1946 yılında Devlet Güvenliği Halk Komiserliği'nin (NKGB) adının değiştirilmesi sonucu kurulmuş olup gizli polis görevleri, dış ve iç istihbarat ve karşı istihbarat ile ilgilenmekteydi. 1954 yılında KGB adını aldı.

<span class="mw-page-title-main">Federal Koruma Servisi (Rusya)</span>

Federal Koruma Servisi, Rusya'da üst düzey devlet görevlisinin yanı sıra belirli federal mülklerin korunmasıyla ilgili görevlerle ilgilenen bir güvenlik kurumudur. 27 Mayıs 1996 tarihinde kurulmuş olup kökeni, Sovyetler Birliği döneminde KGB'nin Dokuzuncu Baş Müdürlüğü'ne ve daha sonra Devlet Başkanlığı Güvenlik Servisi'ne (SBP) kadar uzanmaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.