İçeriğe atla

FedEx Express'in 14 sefer sayılı uçuşu

Koordinatlar: 40°41′14″N 74°10′27″W / 40.6872°K 74.1742°B / 40.6872; -74.1742
FedEx Express'in 14 sefer sayılı uçuşu
Yangın söndürüldükten sonra uçağın enkazı
Özet
Tarih31 Temmuz 1997
Olay türüPilot hatası nedeniyle iniş sırasında düştü
BölgeNewark Uluslararası Havalimanı pisti 22R, Newark, New Jersey, Amerika Birleşik Devletleri
Koordinatlar40°41′14″N 74°10′27″W / 40.6872°K 74.1742°B / 40.6872; -74.1742
Hava taşıtı
KalkışSingapur
DestinasyonNewark Uluslararası Havalimanı, Amerika Birleşik Devletleri
Yolcu sayısı3
Mürettebat2
Yaralı sayısı5
Ölü sayısı0
Kurtulanlar5
Hava taşıtı modeli McDonnell Douglas MD-11F
İşletmeciFedEx
IATA sefer No.FX14
ICAO sefer No.FDX14
Sefer sayısıFEDEX 14
Kuyruk numarasıN611FE
Zemin kayıpları
Zemin ölümleri0
Zemin yaralanmaları0

FedEx Express'in 14 sefer sayılı uçuşu Singapur'dan Newark, New Jersey'e Malezya, Tayvan ve Alaska üzerinden tarifeli bir kargo uçuşuydu. Bu rotada uçan uçak 31 Temmuz 1997'de Newark Uluslararası Havalimanı'na (EWR) inişi sırasında düşmüş, ters dönerek alev almış ve uçaktaki beş kişinin tamamı yaralanmıştır.[1]

Özet

Uçak, 31 Temmuz 1997'de Newark Havalimanı'ndaki 22R pistine iniş yaparken düştü. Uçuş Singapur'dan başlayıp Penang, Malezya, Taipei, Tayvan ve ardından Anchorage, Alaska'da ara duraklarla devam etmiştir. Kaptan ve İkinci Kaptana ek olarak uçakta biri atlama koltuğunda olmak üzere üç yolcu bulunmaktaydı.

Uçuş sırasında pilotlar inişten sonra çok az durma mesafesine sahip olacaklarından endişe duymuşlar ve kaptan uçağı piste erken indirmek istediğini söylemiştir. Uçak (sol motordaki) bir itme ters çeviricisi çalışmaz hâlde kalkmıştı ve pilotlar uçağın bakım kayıtlarında iniş sırasında otomatik frenlerin devreye girmediği olaylardan haberdardı. Ayrıca pist verilerini yanlış yorumlamışlar ve bu nedenle gerçekte mevcut olandan daha az durma mesafesine sahip olduklarına inanmışlardı.[2][3]

Flare aşamasının başlangıcına kadar iniş normaldi. MD-11 yere indi, sıçradı ve sağa doğru yuvarlandı. İkinci inişte, yaklaşık 1.100 feet (340 m) sonra, sağ dişli kırıldı ve 3 numaralı motor (sağ kanat motoru) piste temas etti ve sağ kanat dikmeleri kırılana kadar sağa dönüş devam etti. Uçak pistin sağ tarafında sırt üstü durmuş ve alev almıştır. Uçaktaki beş yolcu da kokpit penceresinden kaçmıştır. Uçak yangın nedeniyle tahrip olmuştur.[3][4]

Uçak ve Mürettebat

Kazaya karışan uçak N611FE, kazadan 11 ay önce

FedEx tarafından Joshua olarak adlandırılan, yapım numarası 48603 ve hat numarası 553 olan uçak, üç General Electric CF6-80C2D1F motoruyla çalışan bir McDonnell Douglas MD-11F nakliye modeliydi. Amerika Birleşik Devletleri'nde N611FE,[5] olarak tescil edilen uçak, Eylül 1993'te FedEx'e yeni teslim edilmişti. Kazadan önce uçağın toplam 13,034 uçuş saati ve 2,950 uçuş döngüsü (bir uçuş döngüsü kalkış ve iniş olarak tanımlanır) vardı ve daha önce iki olaya karışmıştı. Ocak 1994'te Memphis Uluslararası Havalimanı'na zıplayarak inişi sırasında alt karnı hasar görmüştü. Daha sonra Kasım 1994'te uçak Anchorage Uluslararası Havalimanında bir kuyruk çarpmasına karışmıştır. Anchorage kazasının kalıcı onarımları kuyruk çarpmasından sonraki günlerde yapılmış, Memphis kazasının kalıcı onarımları ise Ağustos 1995'teki bir sonraki C kontrolünde gerçekleştirilmiştir.[2]

Kaptan pilot 46 yaşındaki Robert M. Freeman, FedEx'e 1988 yılında, daha önce 1978'den beri çalıştığı Flying Tiger Line'ı satın aldığında katılmıştı. Freeman, MD-11'de 1.253 saat olmak üzere toplam 11.000 uçuş saati kaydetmişti. Birinci pilot 39 yaşındaki Donald E. Goodin'di. 1994'ten beri FedEx'te çalışan Goodin, 1977'den 1994'e kadar eski bir ABD Hava Kuvvetleri pilotu olarak görev yapmış ve sadece 592'si FedEx'te olmak üzere 3.703 uçuş saatine sahipti. Goodin'in MD-11'de sadece 95 saati vardı.[2]:11–12[6][7][8]

Soruşturma

Ulusal Ulaşım Güvenliği Kurulu (NTSB) kazayla ilgili kapsamlı bir soruşturma yürütmüş ve kazanın muhtemel nedeninin kaptanın iniş sırasında uçağı aşırı kontrol etmesi ve dengesiz bir flare'den sonra etrafından dolaşmaması olduğu sonucuna varmıştır. Kaptan pilot pistin yaklaşık 17 feet (5,2 m) yukarısından başlayarak, muhtemelen daha erken bir iniş sağlamak için burnu aşağı indirmiş, ardından kaldırmış ve uçağın inişini yavaşlatmak için itiş gücünü artırmış, ardından uçağı pistte tutmaya çalışmak için (ilk iniş sırasında) burnu tekrar aşağı itmiştir. Bu son kontrol girdileri inişi dengelemek için “çok geç ve çok büyüktü” ve uçağın yüksek alçalma oranı ve sağa doğru yuvarlanması ikinci inişte sağ iniş takımı dikmesini sıkıştırarak sağ kanat arka sparını kırdı ve sağ yakıt tankını patlattı.[2][3][4]

Güvenlik önerileri

NTSB, bu kazayla ilgili soruşturmasının sonucunda, MD-11 tipi uçakların operasyonlarının güvenliğini artırmak için bulgu ve sonuçlarına dayanarak yeni tavsiyelerde bulunmuştur; Federal Havacılık İdaresi, “tasarım batma oranı limitleri; yuvarlanma açısı limitleri; kontrol girdilerinin yuvarlanma oranı; yunuslama oranı; tek vitesli inişler; azalan kaldırma kuvvetinin etkisi gibi iniş takımları, kanatlar ve gövdeyi içeren yapısal arızalara katkıda bulunabilecek faktörler hakkında bilgi içeren yeni pilot eğitim araçları geliştirmiştir; ve iniş takımı dikmelerinin ve lastiklerinin alçalmasının yapısal yükleme sonuçları; iniş flare'sine stabilize yaklaşımların uygulanması, stabilize olmayan iniş flare'lerinin tanımlanması ve flare'den inişe uygun yüksek alçalma oranı kurtarma teknikleri, inişten önce yunuslamada aşırı kontrolden kaçınma ve kurtarma teknikleri ve sıçramalı bir iniş sırasında aşırı kontrolden ve erken derotasyondan kaçınma teknikleri dâhil olmak üzere bu durumlardan kurtarma konusunda simülatör eğitimi için bir müfredat sağlamak; ve proaktif bir go-around'a doğru bir yönelimi teşvik etmek.“[2][3][4]

Sonrası

Kazadaki rolü nedeniyle Kaptan Freeman 30 Ekim 2000 tarihinde FedEx'ten kovuldu. Ancak FedEx pilot sendikası kararı eleştirdi ve kazanın uçak tasarım hatalarından kaynaklandığını gerekçe göstererek karara itiraz edeceklerini açıkladı.[9]

Medya

FedEx Express'in 14 sefer sayılı uçağının düşmesi ve 2009 yılında Japonya'nın Narita Uluslararası Havalimanı'nda bir başka McDonnell Douglas MD-11, FedEx Express'in 80 sefer sayılı uçağının düşmesi Mayday (Uçak Kazası Raporu) dizisinin 14. sezon 5. bölümü olan "The Final Push "ta ele alınmıştır.[10]

Ayrıca Bakınız

Kaynakça

  1. ^ Ranter, Harro. "ASN Aircraft accident McDonnell Douglas MD-11F N611FE Newark International Airport, NJ (EWR)". aviation-safety.net. Aviation Safety Network. 30 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2020. 
  2. ^ a b c d e Crash During Landing, Federal Express, Inc. McDonnell Douglas MD-11, N611FE, Newark International Airport, Newark, New Jersey, July 31, 1997 (PDF). National Transportation Safety Board. 25 Temmuz 2000. NTSB/AAR-00/02. 20 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 27 Aralık 2017. 
  3. ^ a b c d "Destabilized Approach Results in MD-11 Bounced Landing, Structural Failure" (PDF). Accident Prevention. Alexandria, VA: Flight Safety Foundation. 58 (1). January 2001. 5 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Nisan 2024. 
  4. ^ a b c Dismukes, Key; Berman, Benjamin A.; Loukopoulos, Loukia D. (2007). The Limits of Expertise: Rethinking Pilot Error and the Causes of Airline Accidents. Hampshire, UK: Ashgate Publishing, Ltd. ss. 85-94. ISBN 978-0-7546-4965-6. 19 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2024 – Google Books vasıtasıyla. 
  5. ^ "FAA Kaydı (N611FE)". Federal Havacılık İdaresi. 
  6. ^ "Operations 2 - Group Chairman Factual Report" (PDF). National Transportation Safety Board. 21 Kasım 1997. 4 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Mayıs 2020. 
  7. ^ "NTSB DISCUSSES 1997 FEDEX CRASH AT NEWARK". www.joc.com. Associated Press. 25 Temmuz 2000. 4 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2020. 
  8. ^ "PILOT SAW HARD LANDING BEFORE NEWARK CRASH A 1997 FEDEX FLIGHT WENT FROM ROUTINE TO LIFE-THREATENING IN A MATTER OF MINUTES". Greensboro News and Record. Washington. Associated Press. 2 Aralık 1998. 4 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2020. 
  9. ^ "TMF: Union Contests Firing of FedEx MD-11 Pilot/Fedex Corp". boards.fool.com. Knight Ridder/Tribune Business News. 9 Kasım 2000. 9 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2020. 
  10. ^ "Mayday - The Final Push (FedEx Flight 80 & 14) - TheTVDB.com". thetvdb.com. 8 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2024. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">McDonnell Douglas MD-80/MD-90</span> Yolcu Uçağı

McDonnell Douglas MD-80 ve MD-90; çift motorlu, orta sınıf ve tek koridorlu ticari jet uçağı. Her ikisi de DC-9 adlı modelden türetilmiştir. MD-80'ler 1980 yılında piyasaya sunulmaya başlanmasının ardından, 1989 yılında da MD-90'lar geliştirilmiştir. Her iki uçağın da yolcu kapasitesi aslen 140 iken, 172 yolcuya kadar çıkarılabilmekteydi. İlk ticari yolculuğuna Swissair ile çıkan uçak, 1998 yılında ise yerini Boeing 717'ye bıraktı. 717'nin orijinal ismi MD-95 olmasına karşın McDonnell Douglas—Boeing şirketlerinin birleşmesi sonrası yeniden adlandırıldı. 23 Mayıs 2006 tarihinde son iki Boeing 717 siparişinin teslimi ile DC-9 uçak ailesinin 41 yıllık üretim süreci sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">McDonnell Douglas DC-10</span>

McDonnell Douglas DC-10 Üç motorlu, orta ve uzun mesafeler için tasarlanmış, geniş gövdeli uçak. İki motor kanatlarda yer alırken üçüncü motor kuyrukta, dikey stabilizatörün altına yerleştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Atlasjet'in 4203 sefer sayılı uçuşu</span> havacılık kazası

Atlasjet 4203 sefer sayılı uçuşu, Atlasjet tarafından İstanbul Atatürk Havalimanı'ndan Isparta Süleyman Demirel Havalimanı'na yapılması planlanan ancak tüm yolcu ve mürettebatın ölümüne sebep olan bir kazayla sonuçlanan bir iç hat yolcu seferidir.

United Airlines Uçuş 232, 19 Temmuz 1989 yılında Denver'den kalkan Douglas DC-10 uçağının Iowa'nın Sioux şehrinde açil inişle son bulan uçuşunun numarasıdır.Uçak Alfred C. Haymes'in komutasındadır.

Türkiye sınırları içinde yaşanmış havacılık kazaları ve olayları listesi.

<span class="mw-page-title-main">Tenerife faciası</span> 1977de yaşanan havacılık kazası

Tenerife faciası, 27 Mart 1977 tarihinde, İspanya'nın Tenerife Adasında bulunan Los Rodeos Havalimanı'nda iki Boeing 747 uçağının yerde çarpışmasıyla oluşmuş kazadır. Kaza, pek çok ihmalin ve "İsviçre Peynir Modeli"'ne göre pek çok peynir deliğinin bir araya gelmesi ile oluşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Tailstrike</span>

Tailstrike, havacılıkta uçağın arkadaki kuyruk kısmının piste çarması olayıdır. Kalkış esnasında manevra kolunun ani bir şekilde geriye doğru çekilmesi sonucunda veya iniş anında piste yaklaşma açısının pilot tarafından iyi ayarlanamadığı durumlarda meydana gelebilir.

<span class="mw-page-title-main">Pegasus Hava Yolları'nın 8622 sefer sayılı uçuşu</span> 2018de meydana gelen havacılık kazası

Pegasus Hava Yolları'nın 8622 sefer sayılı uçuşu, 13 Ocak 2018 tarihinde Pegasus Hava Yolları'na ait Boeing 737-800 tipi yolcu uçağının pistten çıkması ile sonuçlanan uçuştur. Ankara-Trabzon seferini yapan ve Ankara Esenboğa Havalimanı'ndan kalkan uçak, Trabzon Havalimanı'na indikten sonra pistten çıkmış fakat uçakta bulunan kimse yaralanmamıştır. Uçak Karadeniz'e 25 metre kala durmuştur. Kullanılamaz hale gelen uçağın enkazı önce Trabzon'un Yomra ilçesine taşındı. 2021 yılında uçak enkazı pide salonuna çevrildi.

<span class="mw-page-title-main">Aeroflot'un 20 sefer sayılı uçuşu</span> Uçak kazası

Aeroflot'un 20 sefer sayılı uçuşu, 4 Ocak 1965'te Moskova'dan Almatı'ya yapılan bir tarifeli uçuş sırasında düşük görüş mesafesi koşullarında düşerek uçaktaki 103 kişiden 64'ünün ölmesiyle sonuçlanan bir Aeroflot uçuşudur.

<span class="mw-page-title-main">Aeroflot'un 19 sefer sayılı uçuşu</span>

Aeroflot'un 19 sefer sayılı uçuşu, 22 Kasım 1966'da Almatı Havalimanı'ndan duraklama noktası olan Semey Havalimanı üzerinden Domodedovo Havalimanı'na yapılan bir tarifeli uçuş sırasında düşerek uçaktaki 68 kişiden üçünün ölmesiyle sonuçlanan bir Aeroflot uçuşudur.

<span class="mw-page-title-main">West Caribbean Airways'in 708 sefer sayılı uçuşu</span>

West Caribbean Airways'in 708 Sefer Sayılı Uçuşu, 16 Ağustos 2005 Salı sabahının erken saatlerinde Venezuela'nın kuzeybatısındaki dağlık bir bölgede düşen ve 160 yolcu ve mürettebatın öldüğü bir West Caribbean Airways charter uçuşuydu. Uçak, HK-4374X kayıt numaralı bir McDonnell Douglas MD-82, Panama City, Panama'daki Tocumen Uluslararası Havalimanı'ndan (PTY), Fort-de-France, Martinik, Fransa'daki Martinik Aimé Césaire Uluslararası Havaalanı'na (FDF) geçiyordu. 33.000 fit (10.000 m) yükseklikte seyreden uçağın hızı aerodinamik bir durak haline gelene kadar yavaş yavaş azaldı. Karışıklık ve eylemsizlik kaza ile sonuçlandı.

Zagros Havayolları, Tahran ve Abadan Uluslararası Havalimanı'nda yerleşkesi bulunan İran merkezli bir havayoludur.

<span class="mw-page-title-main">Aeroflot'un 558 sefer sayılı uçuşu</span>

Aeroflot'un 558 sefer sayılı uçuşu, 31 Ağustos 1972'de Karağandı'dan Moskova'ya yapılan bir tarifeli uçuş sırasında Magnitogorsk'a acil iniş yapmaya çalışırken düşen tarifeli bir Aeroflot iç hat yolcu uçuşudur. Uçuşta kullanılan İlyushin İl-18V'nin Ebyelil ilindeki bir tarlaya düşmesi sonucu uçakta bulunan 102 kişinin tamamı öldü.

<span class="mw-page-title-main">Terrance B. Lettsome Uluslararası Havalimanı</span> Britanya Virjin Adalarında bulunan havalimanı

Terrance B. Lettsome Uluslararası Havalimanı veya eski adıyla Beef Adası Havalimanı, Karayipler'de bir Britanya Denizaşırı Toprakları'ndan biri konumunda olan Britanya Virjin Adaları'nda hizmet veren ana havalimanıdır. Havaalanı, Britanya Virjin Adaları içindeki hemen hemen tüm adalara açılan kapı görevi görür. Havaalanı aynı zamanda yakınlardaki ABD Virjin Adaları'na giden yolcular için de bir kapıdır. Havaalanı, Tortola Adası'nın açıklarındaki küçük bir ada olan ve Tortola Adası'na Kraliçe II. Elizabeth Köprüsü ile bağlanan Beef Adası'nda yer almaktadır. Birçok yolcu, diğer küçük Britanya Virjin Adaları'na feribotla gitmek için Beef Adası'na uçar.

<span class="mw-page-title-main">Fine Air'ın 101 sefer sayılı uçuşu</span> ABDdeki bir uçak kazası

Fine Air'ın 101 sefer sayılı uçuşu, 7 Ağustos 1997'de N27UA kuyruk numaralı bir McDonnell Douglas DC-8-61F tarafından Miami Uluslararası Havaalanı'ndan Las Américas Uluslararası Havaalanı'na gitmesi planlanan bir tarifeli kargo uçuşudur. Ancak kalkıştan sonra düştü ve uçakta bulunan 4 kişinin tamamı ve yerdeki bir kişi öldü.

<span class="mw-page-title-main">FedEx Express'in 1478 sefer sayılı uçuşu</span>

FedEx Express 1478 sefer sayılı uçuş, Memphis Uluslararası Havaalanı'ndan Tallahassee Uluslararası Havaalanı'na tarifeli bir yurt içi kargo uçuşuydu. 26 Temmuz 2002'de, bu rotada uçan Boeing 727-232F uçağı, Tallahassee'ye iniş sırasında düştü. Üç uçuş ekibi üyesi de kazadan ciddi yaralarla kurtuldu ancak uçak tahrip oldu.

<span class="mw-page-title-main">Reeve Aleutian Hava Yolları’nın 8 sefer sayılı uçuşu</span> 1983’deki havacılık olayı

Reeve Aleutian Hava Yolları’nın 8 sefer sayılı uçuşu, 8 Haziran 1983'te Alaska, Cold Bay'den Seattle, Washington'a bir Amerikan iç hat uçuşuydu Kalkıştan kısa bir süre sonra, Reeve Aleutian Airways'e ait Lockheed L-188 Electra’nın pervanelerinden biri motordan ayrılıp gövdeye çarparak uçuş kontrollerine zarar verdi. Pervane uçaktan ayrıldığı esnada pilotlar Pasifik Okyanusu üzerinde seyahat ediyorlardı. Pilotlar, Anchorage Uluslararası Havalimanı'na acil iniş yapabildiler; Olayda uçaktaki 15 yolcu ve mürettebattan hiçbiri yaralanmadı.

<span class="mw-page-title-main">American Airlines 331 sefer sayılı uçuşu</span>

22 Aralık 2009'da, American Airlines 331 sefer sayılı uçuşu işleten ve 148 yolcu ve altı mürettebat taşıyan bir American Airlines Boeing 737-800, kötü hava koşullarında Kingston'a inerken 12. pisti aştı. Uçak, havaalanı çevresi dışında yerde devam etti ve sahilde parçalanarak yaralanmalara neden oldu.

<span class="mw-page-title-main">1972 Adana Türk Hava Yolları DC-9 kazası</span> 1972 yılında Adanada gerçekleşen uçak kazası

21 Ocak 1972'de Türk Hava Yolları tarafından işletilen TC-JAC tescilli McDonnell Douglas DC-9-32 tipi yolcu uçağı, Adana Havalimanı'na acil iniş yapmaya çalışırken yaklaşma sırasında düştü. Suudi Arabistan'ın Cidde kentindeki Kandara Havalimanı'ndan Ankara Esenboğa Havalimanı'na gitmekte olan uçak, bir gün önce Hacca yolcu taşıdıktan sonra sadece beş mürettebatla Mezzeh Askeri Havaalanı'na uğramıştı.

<span class="mw-page-title-main">FedEx Express'in 80 sefer sayılı uçuşu</span> havacılık kazası

FedEx Express 80 sefer sayılı uçuşu, Çin Halk Cumhuriyeti'ndeki Guangzhou Baiyun Uluslararası Havalimanı'ndan Japonya'nın Chiba Eyaleti Narita kentindeki Narita Uluslararası Havalimanı'na tarifeli bir kargo uçuşuydu. 23 Mart 2009 tarihinde, uçuşu gerçekleştiren McDonnell Douglas MD-11F (N526FE) JST saatiyle 06:48'de, şiddetli rüzgâr koşullarında 34L pistine iniş yapmaya çalışırken düştü. Uçak flare ve touchdown sırasında dengesizleşerek iniş takımları ve gövdede yapısal arızayla birlikte düzeltilemeyen bir “sıçramalı” inişe neden olmuş ve pistten çıkarak ters dönmüş ve şiddetli bir şekilde yanarak durmuştur. Uçağın tek yolcuları olan kaptan pilot ve ikinci kaptan pilot ölmüştür.