İçeriğe atla

Februus

Februus ve Febris

Antik Roma dininde, Februus, arınma tanrısıydı. Ayrıca Etrüskler tarafından arınma tanrısı ve yeraltı dünyası olarak aynı isim altında ibadet edildi. Etrüskler için Februus aynı zamanda zenginlik (para / altın) ve ölüm tanrısıydı ve her ikisi de daha iyi bilinen Roma tanrısı Pluto ile yeraltı dünyasına bağlıydı. Çoğu Avrupa dilinde Şubat kelimesinin geldiği Latince Februarius kelimesi, ismini bu tanrıdan ve ilişkili Februa festivalinden almıştır.[1]

Februus sonradan ateş ve sıtma tanrıçası Febris'e dönüştürülmüş olabilir.

Februus muhtemelen daha eski olan Februa (ayrıca Februalia ve Februatio), bahar yıkama ve arınma festivali onuruna adlandırılmıştır. Februus'un kutsal ayı Februarius'dur (Februa'ya ait).

Kaynakça

  1. ^ Johannes Lydus, de Mensibus, 25

İlgili Araştırma Makaleleri

Şubat ya da küçük ay, Gregoryen Takvimi'ne göre yılın 2. ayı. Artık yıllarda 29, diğer yıllarda 28 çeker.

<span class="mw-page-title-main">Etrüskler</span> Antik İtalyada Roma öncesi uygarlık

Etrüskler, İtalya'nın Tiber ile Arno nehirleri arasında yer alan Etruria bölgesinde yaşamış ve MÖ 6. yüzyıla dek varlığını sürdürmüş bir halk olup Antik Romalılar tarafından Etrusci veya Tusci adlarıyla tanımlanmışken Yunanlar Tyrrhen, Tyrsen diye tanımlamıştır. Kendilerine Rasena diyen Etrüsk halkının bir kısmı ve kültürü zamanla Roma İmparatorluğu içinde erimiştir. Etrüskler İtalya'da dönemlerindeki diğer kavimlerden çok daha ileri bir uygarlık düzeyindeydiler. Roma uygarlığının, Etrüsk mitolojisindeki ilahlardan, hukukundan yol yapım tekniklerine kadar, kökünü hemen hemen tümüyle Etrüsk uygarlığından almış olduğu günümüzde saptanmış durumdadır. Etrüskler'in dini, Ciceronun değindiği gibi, vahyedilmiş bir dindi ve 12'li sistemi baz alan bir inisiyatik örgütlenmeleri vardı.

<span class="mw-page-title-main">Apollon</span> Antik Yunan Tanrısı

Apollon, mitolojide müziğin, sanatların, Güneş'in, ateşin ve şiirin tanrısı, kehanet yapan, bilici tanrıdır. Aynı zamanda kâhinlik yeteneğini diğer insanlara da transfer edebilir. Biseksüel yönüyle ağır basan Apollon'un mitolojideki eşi Kassandra olup Zeus ve Leto'nun oğlu, Artemis'in ikiz kardeşidir. Sarışın ve çok yakışıklıdır. Orijini Yunan olan Apollon, Roma mitolojisine Apollo ismiyle geçmiştir. Mitolojideki en önemli tanrılardan biri olan Apollon, Anadolu kökenlidir.

Fufluns veya Puphluns, Etrüsk mitolojisinde bitkilerin, şenliğin, sağlığın, büyümenin ve canlılığın tanrısı. Arz-tanrıça Semia'nın oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Roma mitolojisi</span> Antik Romada yaşayan insanların mitolojik inançlarının bütünü

Roma mitolojisi, Antik Roma'da yaşayan insanların mitolojik inançlarının bütününe verilen isimdir. Genelde iki ana bölümü olduğu düşünülür; ilk bölüm ki daha sonraları etkin olmuştur ve edebidir, genellikle Etrüsk mitolojisindeki öğelerin Romalılaştırılmış hallerinden meydana gelir, ikinci bölüm ise daha erken dönemlerde etkin olmuş olan ve daha çok kültik olan farklı uygulama ve inançlara sahip daha özerk bir bölümdür.

<span class="mw-page-title-main">Mars (mitoloji)</span> Roma mitolojisinde savaş Tanrısı

Mars, Roma mitolojisindeki savaş tanrısıdır. Juno ile Jüpiter'in oğludur. Mars sözcüğünün herhangi bir Hint-Avrupalı türevi olmadığına göre, büyük ihtimalle Etrüsk ziraat tanrısı Maris'in Latinize edilmiş bir biçimidir. Başlarda Romalı bereket ve bitki tanrısı, çiftlik hayvanlarının, ekin alanlarının koruyucusuyken daha sonraları savaşla özdeşleştirilmiştir; sonunda Yunan mitolojisindeki Ares'in Roma mitolojisindeki dengi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Vulcan</span>

Vulcanus, Roma mitolojisinde Jüpiter'in ve Juno'nun oğlu, Maia ve Venüs'ün kocası ve Caeculus'un babasıdır. Ateşin ve yanardağların tanrısıdır, sanatın, silahların, demirin ve tanrılarla kahramanların zırhlarının üreticisidir. Yunan mitolojisinde Vulcan'ın karşılığı olan tanrı Hephaestus'dur. Ayrıca Roma mitolojisinde Mulciber ("yumuşatıcı") olarak ve Etrüsk mitolojisinde ise Sethlans olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Etrüsk mitolojisi</span> Etrüsklerin mitolojik yazın ve inançları ile birlikte yaptıkları dini adet ve uygulamalar

Etrüsk mitolojisi veya Etrüsk dini, Etrüsklerin mitolojik yazın ve inançları ile birlikte yaptıkları dini adet ve uygulamaların bütünüdür.

<span class="mw-page-title-main">Romulus ve Remus</span>

Romulus ve Remus, Roma Mitolojisine göre MÖ 753'te Roma şehrinin kurucularıdır. Efsaneye göre Savaş Tanrısı Mars ile Rhea Silvia'nın ikizleridir. Ataları ise Truva'dan kaçan Afrodit'in oğlu Prens Aeneas'tır. Aeneas, Hektor'un kuzenidir.

<span class="mw-page-title-main">Roma Krallığı</span> Antik Romada kralların hüküm sürdüğü dönem

Roma Krallığı, Antik Roma döneminde Roma şehri ve topraklarının monarşi ile yönetildiği dönemdir. Efsaneye göre Roma'yı Romulus ve Remus kardeşler kurmuştur. Eski çağ tarihçileri, Roma Krallığı'nın başlangıcı olarak MÖ 753 tarihini verirler. Roma’nın krallık dönemi politik tarihi hakkında bilinenler oldukça azdır. Arkeolojik bulgulara göre Roma krallık döneminde geniş caddelerin ve görkemli yapıların inşa edilmeye başlandığı büyük bir şehir olma yolundaydı. Roma henüz bu dönemde Latium bölgesinde yaşayan Latin şehirleri birliğinin önderiydi. Etrüskler, üzerinde egemenlik kurdukları Latin köylerini birleştirip Roma kentini kurarken yerli halkı kentin kurulmasında zorla çalıştırmışlar. Bu durum iki toplumun arasını açmıştır. Latin halkının zamanla güçlenen aristokratları, iki buçuk yüzyıl sonra ayaklanarak MÖ 509 yılında Etrüsk kralını kovmuşlar ve Roma Cumhuriyeti'ni kurmuşlardır.

<span class="mw-page-title-main">Plüton (mitoloji)</span>

Plüton Roma mitolojisinde yeraltı dünyasının hükümdarıdır. Mitolojideki bu tanrının önceki ve daha yaygın olan ismi Yunan mitolojisindeki yeraltı tanrısı Hades'tir. Antik Yunan dini ve mitolojisinde, Plüton öbür dünyada başkanlık yapan tanrı olarak olumlu bir şekilde kavramlaştırılmıştır. Ploutōn, maden zenginlikleri yeraltında bulunduğundan ve kitonik bir tanrı olarak bol bir hasat için gerekli tohumları içeren toprağın derinlerini yönettiğinden dolayı sıkça zenginlik tanrısı Ploutos ile bir görülmektedir.

Antik Roma'da din, kökenleri büyük ölçüde Antik Yunan ve İtalya Yarımadası'nın pagan geleneklerinden alan, inanç ve kültlerin bileşimidir.

<span class="mw-page-title-main">Nergal</span>

Nergal, Sümerlerde Lagalmeslam olarak anılan bir yeraltı tanrısı. Yunan mitolojisindeki karşılığı Ares, Roma mitolojisindeki karşılığı ise Mantus'tur. Kehanetlerinde genelde felaketler, ölümler ve hastalıklar vardır. Bunların bir kısmı insanlar, bir kısmı ise sığırlar ile ilgilidir.

Soranos Etrüsk, Faliscan, Capenate ve Sabine içinde de benimsenen Antik Roma dinindeki tanrıdır. Mt. Soracte'de tapıldı. Bölge, Dis Pater gibi yeraltı tanrıları için kutsaldı.

<span class="mw-page-title-main">Gece tanrıları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bir gece tanrısı, mitolojilerde gece, gece gökyüzü veya karanlıkla ilişkilendirilen bir tanrıça veya tanrıdır. Çok tanrılı dinlerde yaygın olarak bulunurlar. Aşağıdakiler, çeşitli mitolojilerdeki gece tanrılarının bir listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Cautha</span>

Catha Etrüsk mitolojisinde ay veya güneş tanrıçasıdır. Doğumla da ilişkilendirilir. Yeraltı dünyasıyla da bağlantısı olan Catha aynı zamanda İtalya'nın Pyrgi kentindeki güney kutsal alanının tanrıçasıdır Sık sık bir kült paylaştığı Etrüsk tanrısı Śuri ile birlikte görülür. Catha, sıklıkla Yunan tanrısı Dionysos'un muadili olan Etrüsk tanrısı Fufluns ve Roma tanrısı Bacchus'un muadili olan Pacha ile eşleştirilir. Ayrıca, Pyrgi'de Catha, Yunan tanrısı Apollon'un muadili olan tanrı Aplu ile de bağlantılıdır. Aplu, Etrüsk dinine dahil edildiğinde, Catha'nın bazı özelliklerini bile almış olabilir. Giovanni Colonna, Catha'nın Yunan Persephone ile bağlantılı olduğunu, çünkü Catha'nın eşi Suri'nin Roma mitolojisindeki Dis Pater ile ilişkilendirdiğini öne sürdü.

<span class="mw-page-title-main">Laran</span>

Antik Etrüsk dininde Laran savaş tanrısıdır. Sanatta miğfer, zırh, mızrak ve kalkan taşıyan çıplak bir genç olarak tasvir edildi. Yeraltı dünyası ile de ilişkili görünmektedir. Nitelikleri arasında barışı koruma sorumluluğu vardır. Sınırların koruyucu tanrısıdır. Diğer sekiz Etrüsk tanrısı gibi yıldırım kullanabilir. Tapula Capuana'ya göre Laran'ın festivali Mayıs ayında kutlanmaktadır. Laran ayrıca Yunan Ares'in ve Romalı Mars'ın eşitidir. Eşi tanrı Turan'dır.

Etrüsk mitolojisinde Persipnei veya Phersipnai yeraltı dünyasının kraliçesiydi. Yunan tanrıçası Persephone ve Roma tanrıçası Proserpina ile eşdeğerdi. Yeraltı dünyasının efendisi Aita ile evliydi. Bu tanrıların ikisi birlikte, Mantus ve Mania tarafından korunan Etrüsk yeraltı dünyasını yönetirdi. Nitekim adı Etrüskler tarafından Yunanlardan ödünç alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tiberinus Silvius</span>

Tiberinus Titus Livius'un aktardığı geleneksel Roma tarihine göre Alba Longa'nın dokuzuncu kralıydı. Alba Longa'nın sekizinci kralı Capetus'un varisi ve muhtemelen oğlu idi. Alban kralları Aeneas'ın soyundan geldiklerini iddia etti. Aeneas, Truva'nın yağmalanmasının ardından Truva halkından kaçabilenlerle İtalya'ya geldi ve Latium'a yerleşti. Alba soyu, Aeneas ve Lavinia'nın oğlu ve Alba kraliyet soyunun kurucusu Ascanius'tan gelmektedir. Tiberinus dahil Alban kralları, ormanda doğduğu söylenen Ascanius'un oğlundan sonra Silvius cognomen'ini taşıyordu.