İçeriğe atla

Favniyye

Favniyye
Ülke(ler)Türkiye
YaratıcısıOsmanlı mutfağı
Tipitatlı
ÇeşitleriFransız tostu, ekmek balığı

Favniyye, ekmek tatlısı, yumurtalı ekmek tatlısı[1] ya da kabartlama, Osmanlı mutfağında ekmekten yapılan bir çeşit yiyecektir. Kitâb-ı Me’kûlât'da tarifi verilmiştir.[2] Osmanlı mutfağında kabartlama çeşidi ayrıca yapılmaktadır.[3]

On, on beş yumurtaya tuz katılıp çalkalanır . Bir tepside bekletilir. Ekmek dilim dilim kesilir. Bir tepside bal eritilir ve bekletilir, Tavaya yağ konulur ve sonra ocağın üzerine konulur. Ekmeği yumurtaya batırılarak yağ içinde kavrulur. Ekmekler bir tepsiye dizilir. Ekmelerin tümü pişirilip tepsiye dizildikten sonra üzerine bal ve yağ dökülür.[3]

Çeşitleri

Türkiye

Çullama ekmeği, Kastamonu'da yumurtalı ekmek veya dilim kayganası; Çankırı'nın bazı yerlerinde de balık ekmek denir. Bu ekmeği yaparken ekmeklerin daha yumuşak olması için yumurtaya süt veya taze yoğurt katıldığı da bilinir.[4]

Kaynakça

  1. ^ Sarı, İbrahim (13 Eylül 2017). Her Derde Deva Osmanlı Yemekleri: Güzel Yemekler. noktaekitap. 17 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2021. 
  2. ^ Altun, Nesrin. Kitāb-ı Me'kulāt (Yiyecekler Kitabı). 19 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2021. 
  3. ^ a b Sarı, İbrahim (13 Eylül 2017). Her Derde Deva Osmanlı Yemekleri: Güzel Yemekler. noktaekitap. 
  4. ^ Kongresi, Milletlerarası Türk Halk Kültürü (1992). IV. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi bildirileri. Kültür Bakanlığı. ISBN 978-975-17-0994-3. 17 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tokat kebabı</span> patlıcan ve patatesli, kuzu etinden, fırında yapılan Tokata özgü et yemeği

Tokat kebabı; taze kuzu eti, kuyruk yağı, patlıcan, domates, yeşil biber, patates, soğan, sarımsak ve özel pişirilmiş kebap pidesi kullanılarak yapılan Tokat yöresine ait bir yemektir. Tokat'ın dışında; Sivas, Ordu ve Amasya gibi illerde de yöresel farklılıklar gösterebilen Tokat kebapları yapılır. Özel kebap ocaklarında yapılır.

<span class="mw-page-title-main">İrmik helvası</span> Türk mutfağına özgü irmik helvası, genellikle dondurmalı yenir.

İrmik helvası, irmiğin un, şeker, yağ ve arzuya göre çam fıstığı, su, süt gibi diğer katkılarla kavrulmasıyla elde edilen Türk tatlısıdır. Sıcak veya soğuk yenilebilir. Yüksek kalorili olan irmik helvası lif bakımından zengindir.

<span class="mw-page-title-main">Muhallebi</span> Türk mutfağından sütlü tatlı

Muhallebi, süt kullanılarak yapılan ve soğuk servis edilen bir çeşit tatlı. Sakızlı muhallebi, su muhallebisi gibi çeşitleri bulunmaktadır. Efsanelerde tatlının kökeni Sasani İmparatorluğu'na dayandırılmaktadır.

Balıkesir mutfağı, Balıkesir ve çevresine ait yemek kültürü.

<span class="mw-page-title-main">Pirinç unu helvası</span>

Pirinç unu helvası, ana maddeleri pirinç unu, su, tereyağı ve şeker olan, ünlü bir Türk tatlısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Nişasta helvası</span>

Nişasta helvası, ana maddeleri nişasta, su, tereyağı ve şeker olan, ünlü bir Türk tatlısıdır. Erzurum nişasta tatlısı, boncuk helvası, tık tık helvası, nişasta palızası, tenem helva, sabuniye, kırma helva, hasuda, nişasta pelezesi, kum kum helva, tez pişti, dolu helva, hoşmani, hapısa, palıza, haside, reşadiye, pesude olan çeşitleri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Uludağpare</span>

Uludağpare Türk mutfağından bir çeşit şerbetli tatlıdır. Osmanlı mutfağında bulunur. Malzemeleri tereyağı, pudra şekeri, kırma un, yumurta, kabartma tozudur.

<span class="mw-page-title-main">Mutancana</span>

Mutancana, malzemeleri kuzu eti, arpacık soğan, soyulmuş iç badem, kuru kayısı, razaki üzüm, kurutulmuş mürdüm eriği, kuru incir, tereyağı, bal, tuz, su ve sumak olan et yemeğidir. Osmanlı mutfağında yer alır. Edirne mutfağında yer alır. Kitâbü't-Tabîh (Bağdâdî) mutancana adı ile daha kısa bir tarif olarak yer verilmişken Kitâb-ı Me’kûlât'da butancana daha uzun bir tarif olarak tarifi verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzu haşlama</span> Türk mutfağından et yemeği

Kuzu haşlama malzemeleri kuzu eti, kuru soğan, patates, sıvı yağ, salça, tuz et yemeğidir.Osmanlı mutfağında yer alır. Türk mutfağının milli yemeklerindendir. Her yörede yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Darüzziyafe köftesi</span>

Darüzziyafe köftesi ,tavuk, soğan, dana eti, kuzu eti, mantar, yufka, yumurta, tuz, kimyon, biber salçası, pul biber, fıstık, beyaz ekmek, maydanoz ile yapılan bir tür köftedir. Osmanlı mutfağında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Paluze</span>

Paluze (Felûzec), nişasta ve şekerle yapılan ve üzerine dövülmüş ceviz serpilerek servis edilen bir tür Osmanlı tatlısıdır. Kıbrıs mutfağında yer alır. Geleneksel Türk tatlılarındandır. Bolu yöresinde palize, Şanlıurfa yöresinde palıza, Aydın yöresinde pelvize, Samsun ve yöresinde palüze Mersin yöresinde paluza, denilmektedir. Diyarbakır mutfağında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Ekmek dolması</span>

Ekmek dolması, Fodula veya nân-ı harcî, Osmanlı mutfağında olan bir çeşit dolmadır. Ege yöresi lezzetlerinden olan ekmek dolmasının ekmeği, diğer ekmek türlerinden farklı olarak, daha yumuşak bir hamurdan hazırlanır. Hamurun yumuşak olması için ise, içine şerbet eklenir.

<span class="mw-page-title-main">Erişte pilavı</span>

Erişte pilavı erişte ile yapılan pilav çeşididir. Yörelere göre iç malzemesi değişmektedir. Osmanlı mutfağında yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Zırva tatlısı</span>

Zırva tatlısı veya Zırvâ esas malzemesi nişasta, kuru üzüm, kuru incir, kuru kayısı olan tatlıdır. Osmanlı mutfağında bulunur. Osmanlı Devleti fetihlerle yeni topraklara kazandıkça, zırva da malzemesini değiştirmiştir. Bal, pekmez, hurma ve daha sonraları ceviz, çam fıstığı gibi maddelerin katılması ile aşure kıvamında bir tatlı haline gelmiştir. Bartın mutfağında yapılan çeşidi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Kavurma-yı kabakiyye</span>

Kavurma-yı kabakiyye bir çeşit kabak kızartması veya yoğurtlamasıdır. Osmanlı mutfağında bulunur.Tarifi Kitâb-ı Me’kûlât da günümüz Türkçesi ile şu şekilde verilmiştir:Kabaklar uzunca doğranır, çekirdekleri çıkarılır ve kabuğu soyulur. Tuzsuz suda haşlanır.Piştikten sonra una batırılıp yağda kızartılır.Üstüne yoğurtlu sarımsak konulur ve kuru nane serpilir.

<span class="mw-page-title-main">Lahmi alel acun</span>

Lahmi alel acun bir çeşit tepsi böreğidir. Osmanlı dönemi yemek kitabı Kitâb-ı Me’kûlâtda tarifi verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İşkembe dolması</span>

İşkembe dolması veya Zerbûdil (Zerbedûl) bir çeşit dolmadır. Osmanlı mutfağında yapılan yemektir.

<span class="mw-page-title-main">Elma dolması</span>

Elma dolması veya Tuffâhiyye bir çeşit dolmadır. Osmanlı mutfağında yapılan yemektir. İstanbul mutfağında yapılmaktadır. Zeytinyağlı elma dolması Erzincan mutfağında yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gil helva</span>

Gil helva , Osmanlı döneminde yapılan bir çeşit un helvasıdır. Gil Farsça sıradan demektir. Malzemeleri; un, bal, şırlağan yağı, badem, gül suyu, safrandır. Safran, badem ve gül suyu isteğe göre konulur. Kitâb-ı Me’kûlât'da tarifi verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hay hay (yemek)</span>

Hay hay, Osmanlı döneminde yapılan bir çeşit pastırma yemeğidir. Malzemeleri yağlı pastırma, un ve bal köpüğüdür. Kitâb-ı Me’kûlât'da tarifi verilmiştir.Kitâb-ı Me’kûlât tarifi; Yağlı pastırma ufak doğranıp kavrulur ve yağı çıkarılır. Elenmiş undan bulamaç hazırlanır ve kavrulmuş pastırmanın üstüne aktarılır. Karışım devamlı olarak karıştırılır. Bulamaç pişip kızardıktan sonra balın köpüğü alınıp içine konulur. En son yemek pişirildiği tencereden servis yapmak üzere servis tepsine aktarılır.