İçeriğe atla

Faul (futbol)

Faul, futbol maçlarında oyuncular tarafından yapılan ve hakem tarafından kurallara aykırı olarak tanımlanan hareketler. Futbol kurallarının 12. maddesinde "fauller ve fena hareketler" başlığıyla ele alınmış, yapılan hareketin faul olarak tanımlanması için aşağıdaki şartları sağlaması gerekmektedir:

  • Futbol kurallarının 12. maddesinde yer alan ihlallerden birisinin gerçekleşmesi
  • Sahada olan oyunculardan biri tarafından gerçekleştirilmesi
  • Oyun alanında gerçekleşmesi
  • Rakip oyuncuya yapılması (bir oyuncunun hakeme veya kendi takım arkadaşına saldırması faul değil, fena hareket olarak tanımlanır)
  • Topun oyunda olduğu sırada gerçekleşmesi

Hakemin faul kararı vermesinin ardından, yapılan ihlale göre hakem tarafından direkt veya endirekt serbest vuruş kararı verilir. Direkt serbest vuruşlarda vuruşun gerçekleştirilmesinin ardından top kimseye değmeden kaleye girerse gol değeri kazanabilirken, endirekt serbest vuruşlarda bu durumun aksi söz konusudur. Savunma yapan takım oyuncuları tarafından, kendi ceza alanı içerisinde yapılan fauller sonucunda ise penaltı vuruşu kullanılır. Yapılan fauller sonrasında hakem, kurallara göre oyuncuları ikaz niteliğinde olan sarı kartla veya oyuncunun oyundan ihraç edildiğini ifade eden kırmızı kartla cezalandırabilir.

Direkt serbest vuruş

2010 FIFA Dünya Kupası elemeleri kapsamında Japonya ile Bahreyn arasında oynanan maçta direkt serbest vuruş kullanan Shunsuke Nakamura.

Aşağıda belirtilen ihlallerden birisi hakemin kanaatince dikkatsiz, kontrolsüz veya aşırı güç kullanarak yapılırsa, karşı takım lehine bir direkt serbest vuruş verilir:[1]

  1. Rakibe atılan tekme veya tekme atmaya teşebbüs ederse,
  2. Rakibi çelmelerse veya çelmelemeye teşebbüs ederse,
  3. Rakibin üstüne sıçrarsa (kasıtlı olarak yaparsa),
  4. Rakibe şarj yaparsa,
  5. Rakibe vurursa veya vurmaya teşebbüs ederse,
  6. Rakibini iterse,
  7. Rakibe ayakla müdahale ederse.

Bir oyununun aşağıdaki 3 ihlalden birini yapması durumunda ise rakip takım lehine bir direkt serbest vuruş verilir:[1]

  1. Rakibini tutarsa,
  2. Rakibe tükürürse,
  3. Topu eliyle bilerek oynarsa (kendi ceza alanındaki kaleci hariç).

Yukarıdaki ihlallerin herhangi biri bir oyuncu tarafından, kendi ceza alanı içerisinde yapılırsa; diğer takım lehine penaltı vuruşu verilmektedir.[1]

Endirekt serbest vuruş

29 Nisan 2007'deki New England Revolution-FC Dallas maçı esnasında hakem tarafından sarı kart gösterilen Carlos Ruiz.

Kaleci, kendi ceza sahasında aşağıdaki 4 ihlalden birini yaparsa, rakip takım lehine bir endirekt serbest vuruş verilir:[2]

  1. Topu eliyle kontrol ettikten sonra altı saniye içinde oyuna bırakmazsa,
  2. Topu oyuna bıraktıktan sonra, top başka bir oyuncuya değmeden önce topa tekrar eliyle dokunursa,
  3. Takım arkadaşı tarafından ayakla bilerek kendisine verilen topa eliyle dokunursa,
  4. Takım arkadaşının taç atışından doğrudan gelen topa eliyle dokunursa.

Bir oyuncunun, hakemin kanaatine göre aşağıdaki ihlallerden birini yapması durumunda rakip takım lehine bir endirekt serbest vuruş verilir:[2]

  1. Tehlikeli bir tarzda oynarsa,
  2. Rakibinin ilerlemesine mani olursa,
  3. Kalecinin elindeki topu oyuna sokmasına engel olursa,
  4. Oyuncunun ihtar veya ihraç edilmesi için oyunun durdurulmasına neden olan bir ihlalde bulunursa.

Disiplin cezaları

14 Mart 2009'daki Manchester United-Liverpool maçında, hakem Alan Wiley tarafından kırmızı kart gösterilerek oyundan ihraç edilen Nemanja Vidić.

Bir oyuncunun ikaz edildiğini belirtmek için sarı, oyundan ihraç edildiğini belirtmek için kırmızı kart kullanılır. Bu kartlar oyundaki oyunculara gösterilebileceği gibi, yedek kulübesindeki oyunculara da gösterilebilir. Hakemler; oyun alanına girdiği andan, maçın bitişi sonrasında sahadan çıkana kadar kart kullanma yetkisine sahiptir. İhraç edilen oyuncular, sahanın çevresini ve teknik alanı terk etmek zorundadır.[3]

Eğer bir oyuncu aşağıdaki 7 ihlalden birini yaparsa uyarı verilip, sarı kart gösterilir (ilk üç madde aynı zamanda yedek oyuncular için de geçerlidir):[3]

  1. Sportmenliğe aykırı davranıştan suçlu ise,
  2. Oyunun tekrar başlamasını geciktirirse,
  3. Hakeme veya hakemin kararlarına sözle veya hareketle itiraz ederse,
  4. Oyun kurallarını devamlı ihlal ederse,
  5. Oyun bir köşe vuruşu, serbest vuruş veya taç atışı ile tekrar başlarken gerekli mesafeye açılmaz ise,
  6. Hakemin izni olmaksızın oyun alanına ilk kez girer veya tekrar girerse,
  7. Hakemin izni olmaksızın oyun alanını kasıtlı olarak terk ederse.

Eğer bir oyuncu aşağıdaki 7 ihlalden birini yaparsa, kırmızı kart gösterilerek oyundan ihraç edilir:[4]

  1. Ciddi faullü oyundan suçlu ise,
  2. Şiddetli hareketten suçlu ise,
  3. Rakibe veya bir başkasına tükürürse,
  4. Topa bilerek elle oynayıp rakip takımın bariz golünü veya gol atma şansını önlerse (kendi ceza alanındaki kaleci hariç),
  5. Kaleye doğru ilerleyen rakibin bariz gol atma şansını serbest vuruş veya penaltı vuruşu gerektiren bir ihlal ile önlerse,
  6. Saldırgan, hakaret edici veya küfürlü bir şekilde konuşursa ve/veya baş ve el-kol hareketleri yaparsa,
  7. Aynı maçta ikinci kez sarı kart görürse.

Avantaj

Maç esnasında bir ihlal veya kusur oluştuğunda hakem, karşı takım avantajlı durumunu sürdürüyorsa oyunun devam etmesine izin verebilir. Hakemler, avantaj kuralını uygulamak veya oyunu durdurmak kararını verirken aşağıdaki durumları göz önüne almalıdır:

  • İhlalin ciddiyeti: Sonucunda bariz bir gol şansı yoksa ve eğer ihlal durumu oyuncunun oyundan ihraç edilmesini gerektiriyorsa, hakem oyunu durdurup oyuncuyu ihraç eder.
  • İhlalin yapıldığı yer: Rakip kaleye ne kadar yakınsa, o kadar etkili olabilir.
  • Rakibin kalesine ani, umut vadeden hücum şansı.
  • Maçın atmosferi.

Avantaj kuralı uygulanmış; fakat ihlali gerçekleştiren oyuncunun sarı kart görmesi gerekiyorsa, oyunun durduğu ilk anda kendisine sarı kart gösterilir.

Kaynakça

  1. ^ a b c Futbol Oyun Kuralları: 2012/2013; sf. 36
  2. ^ a b Futbol Oyun Kuralları: 2012/2013; sf. 37
  3. ^ a b Futbol Oyun Kuralları: 2012/2013; sf. 38
  4. ^ Futbol Oyun Kuralları: 2012/2013; sf. 39

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Futbol</span> çim veya toprak zeminde, on birer oyuncudan oluşan iki taraf arasında topla oynanan takım sporu

Futbol, on birer oyuncudan oluşan iki takım arasında, kendine özgü küresel bir topla oynanan takım sporudur. 21. yüzyıl itibarıyla 200'ün üzerinde ülkede 250 milyonu aşkın oyuncu tarafından oynanmakta olup dünyadaki en popüler spordur.

<span class="mw-page-title-main">Basketbol</span> bir spor çeşidi, türü

Basketbol ya da Sepettopu, elle idare edilen bir topla oynanan popüler bir takım oyunu ve spor dalı. Profesyonel basketbolda beşer kişilik iki takım, yerden yüksekliği Avrupa standartlarına göre 3,05 metre olan ve pota adı verilen, yere paralel konumdaki bir çemberden topu geçirerek, rakibinden daha fazla sayı yapmak suretiyle, on ikişer, onar veya sekizer dakikalık dört periyottan oluşan maçı kazanmaya çalışır.

<span class="mw-page-title-main">Ofsayt</span> futbol kuralı

Ofsayt, [Offside] Genel Sekreteri Urs Lins imzasıyla ülke federasyonlarına gönderilen 968 nolu sirkülere göre; kendisine pas atılan oyuncunun ayağının, kafasının veya vücudunun herhangi bir bölümünün, pas atıldığı anda kale çizgisine toptan ve sondan ikinci rakipten daha yakın olduğu anlamına gelmektedir. Ofsayt belirlenirken pası atan oyuncunun pas dokunuşunu yaptığı ilk an esas alınır. Topun ayaktan çıktığı anda top kale çizgisine sondan ikinci rakipten daha yakınsa "Son adam" tabiri top için geçerli olur ve bu durumda pası alan oyuncunun ofsayt sayılması için kale çizgisine sondan ikinci rakipten değil, toptan daha yakın olması gerekir. Top ile kale çizgisi arasında hiç rakip olmasa bile "Son adam" tabiri yine top için geçerli olur. Topun ayaktan çıktığı anda pası alan oyuncu kendi yarı alanında ise, oyuncu hiçbir şekilde ofsaytta sayılmaz, ofsayt kuralı yalnızca rakip yarı alanında geçerlidir. Kollar bu tanıma katılmamıştır. Futbol baş, vücut ve ayaklarla oynanan bir oyundur ve sadece bu bölgeler rakibin kale çizgisine yakınsa orada potansiyel bir avantaj vardır. Yalnızca kollar rakibin ilerisindeyse, kazanılacak bir avantaj yoktur şeklinde yapıldı.

<span class="mw-page-title-main">Kale vuruşu</span>

Kale vuruşu, futbolda oyunu başlatmanın bir metodudur. Kale vuruşu ya da başka bir deyişle aut atışıyla top karşı takımın kalesine girerse gol geçerli sayılır, ancak top kale vuruşunu kullanan takımın kendi kalesine girerse gol sayılmaz, rakip takım köşe vuruşuyla oyunu tekrar başlatır.

<span class="mw-page-title-main">Futsal</span> salon futbolu olarak bilinen ve kendine özgü kuralları olan spor

Futsal, salon futbolu olarak bilinen ve genel olarak futbola benzese dahi kendine özgü kuralları olan spordur. Beşe beş futbol, halı saha futbolu ve mini futbol ile benzerlikleri var.

<span class="mw-page-title-main">Penaltı vuruşu</span> futbolda bir tür direkt serbest vuruş

Penaltı vuruşu, bir oyuncunun yalnızca rakip takımın kalecisi tarafından savunulan kaleye tek bir atış yapmasına izin verilen, federasyon futbolunda oyunu yeniden başlatma yöntemidir. Bir oyuncunun kendi ceza sahasında direkt serbest vuruşla cezalandırılabilecek bir faul yapması veya topa el ile dokunması durumunda hakem tarafından verilir. Şut, kale çizgisine 11 m uzaklıkta olan ve taç çizgileri arasında ortalanmış olan penaltı noktasından yapılır.

<span class="mw-page-title-main">Taç atışı</span> top sahayı terk ettiğinde , elle topu oyuna sokmak

Taç atışı, futbolda topun, sahanın yan çizgilerinden dışarı çıkmasının ardından oyunun tekrar başlaması yöntemi. Top iki elle tutulup, baş arkası ve üstünden, ayakların yerden kesilmemesi koşuluyla atış yapılır. Top saha dışına çıkmadan önce son olarak hangi takım oyuncusuna temas ettiyse, taç atışını rakip takım kullanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Avustralya futbolu</span>

Avustralya futbolu, aynı zamanda genellikle futbol ya da Aussie kuralları, günlük konuşma dilinde footy ve tarih bilimi dilinde Avustralasya futbolu ya da Viktorya futbolu olarak geçer, 2 takım ve 18 sporcu arasında açık havada geniş oval şekilli bir çim sahada oynanan bir futbol sporu.

<span class="mw-page-title-main">Direkt serbest vuruş</span>

Direkt serbest vuruş, futbolda savunma durumundaki takımın topa ceza sahası dışında elle dokunması veya bir oyuncuya faul yapması sonucunda kullanılan faul atışı.

<span class="mw-page-title-main">Kaleci (futbol)</span>

Kaleci, futbolda yer alan bir pozisyondur. Spordaki en özelleştirilmiş mevkiidir. Kalecinin asıl görevi rakip takımın gol atmasını engellemektir. Bu, kalecinin topu yakalamak veya kale çizgisinden daha uzağa yönlendirmek için topun yörüngesine doğru hareket etmesiyle gerçekleştirilir. Ceza sahası içinde kalecilerin ellerini kullanmalarına izin verilir, bu da onlara sahada topu elle kontrol etme hakkını verir. Kaleci, takım arkadaşlarından ve rakipten farklı renkte bir forma giymektedir.

<span class="mw-page-title-main">Hakem (basketbol)</span> basketbol maçlarında kurallarının uygulanmasından sorumlu olan kişi

Hakem, Basketbol müsabakasında resmi kuralların uygulanması ve oyun düzeninin korunmasıyla sorumlu olan kişidir. Oyun süresini, skoru takip eden diğer hakemlerde saha içindeki hakemler gibi bu görevlerle sorumludurlar. Basketbol oyunu hızlı olması ve anlık karar alınmasını gerektirdiği için yönetilmesi zor sporlardan birisi olarak kabul edilmektedir.

Endirekt serbest vuruş veya çift vuruş, futbol maçlarında bir takımın oyuncusuna faul yapıldığı zaman o oyuncunun takım arkadaşıyla birlikte topun arkasında durup takım arkadaşı topa dokunduktan sonra yayın yakınında ise şut, dışında ise genellikle pas veya orta açabilir. Bu oynayan futbolcuya bağlı olan bir karardır. Endirekt serbest vuruşlarda direkt olarak kaleye gönderilen top kale çizgisini geçerse gol değeri kazanmaz ve rakip takım oyuna kale atışıyla başlar. Gol değeri kazanması için topun, vuruş kullanıldıktan sonra rakip oyuncu ya da takım arkadaşı fark etmeksizin en az bir oyuncuya temas etmesi gerekir.

Futbol kuralları, futbolun oynanması için hazırlanan kurallardır. Uluslararası Futbol Birliği Kurulu tarafından yazılmış olup, sporun en büyük yönetim kurumu Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği tarafından yayımlanmaktadır. 17 ana kuraldan oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Topun oyunda ve oyun dışı olması</span>

Topun oyunda ve oyun dışı olması, futbolda, topun hangi durumlarda oyunda hangi durumlarda oyun dışında olduğunu belirten futbol kurallarının dokuzuncu kuraldır.

<span class="mw-page-title-main">Başlama vuruşu</span>

Başlama vuruşu, futbolda oyuna başlama yöntemlerinden birisi. Futbol maçlarını oluşturan her iki devrenin başlangıcında, atılan gol sonrasında ve eğer oynanıyorsa her iki uzatma devresinin sonunda, oyuna başlama amacıyla yapılır.

<span class="mw-page-title-main">Hakem atışı</span>

Hakem atışı, futbolda topun oyunda olduğu sırada, yazılı olmayan sebeplerden ötürü oyunun hakem tarafından durdurulması sonrasında uygulanan, oyunu yeniden başlatma yöntemidir. Hakem, oyunun durduğu noktada topu yere bırakır ve top yere değdiği an oyun kaldığı yerden devam eder. Eğer oyun kale alanı içerisinde durdurulmuşsa; hakem atışı, oyun durduğu anda topun bulunduğu yere en yakın kale çizgisine paralel olan kale alanı çizgisi üzerindeki noktadan başlatılır.

<span class="mw-page-title-main">Ceza kartı</span>

Ceza kartı, bazı sporlarda oyuncuları, antrenörleri veya takımdaki diğer görevlileri uyarma ve cezalandırma amacıyla kullanılan kartlardır. Genel olarak müsabakaların hakemleri tarafından, ihlali gerçekleştiren kişiye gösterilir. Kartı eline alan hakem, ihlali gerçekleştiren kişiye bakarak kartı havaya kaldırır. Kartın rengi veya şekli, ihlalin durumu ve büyüklüğüne göre değişiklik gösterebilir.

Seri penaltı vuruşları, genelde eliminasyon sisteminde oynanan futbol maçlarında normal süre ve uzatmaların beraberlikle sonuçlanması durumunda maçın galibini belirlemek için iki takımın sırayla beşer penaltı kullanmaları, sonucun tayin edilememesi halinde ise penaltı vuruşlarına eşitliğin bozuluncaya kadar seri bir şekilde devam edildiği futbol kuralı. Penaltı vuruşlarında, penaltıyı kullanacak ilk beş oyuncu liste ile belirlenir. Bu oyuncuların kullandıkları vuruşlardan sonra eşitlik bozulmazsa penaltı vuruşları takımdaki diğer oyuncuların vuruşlarıyla devam eder. Maç içerisinde kırmızı kart gören ve oyundan alınan oyuncular penaltı vuruşu kullanamazlar. Eğer tüm oyuncular penaltı kullanmış ve eşitlik yine bozulmamışsa, vuruşlar tekrar en baştan sırayla başlar. Seri penaltı vuruşlarında atıcının yalnızca bir vuruş hakkı vardır. Vuruşunu yaptıktan sonra atıcı topa ikinci defa vuruş yapamaz. Top ilk vuruşun aksiyonu ile kale çizgisini geçerse gol kararı uygulanır.

<span class="mw-page-title-main">Pivot (Amerikan futbolu)</span>

Pivot (C), Amerikan futbolu'nda bir pozisyondur ve hücum takımının hücum çizgisinin en içteki, oyun çizgisinin ise en yakınındaki oyuncudur. Aynı zamanda pivot, oyunu başlatmak için pas atan kişidir.

Futbolda geri pas kuralı, çoğu durumda kalecinin bir takım arkadaşı tarafından kendisine pas verildiğinde topu elle tutmasını yasaklayan kuraldır. Futbol kurallarının 12. kural, 2. bölümünde açıklanmıştır.