İçeriğe atla

Fatıma bint Musa el-Kâzım

Fatıma bint Musa el-Kâzım bilinen adıyla Fatıma Masume (Arapça: فاطمة المعصومة, Farsça: فاطمه معصومه), Musa el-Kâzım ve Necme Hatun’un kızı. Mezarının bulunduğu Fatıma-ı Masume Türbesi, İran’ın Kum şehrindedir.[1]

Hayatı

Fatımâ-ı Masume 12 İmamlar’dan 7.’si olan Musa el-Kâzım’ın kızı ve 8.’si olan Ali er-Rızâ’nın kız kardeşidir. Eski kaynaklarda doğum tarihi hakkında kesin bilgiler mevcut değildir ama bazı kaynaklarda doğum tarihi hicretin 173. yılında Zilkade ayının birinci günü Medine’de olduğu belirtilmiştir.[2]

Masume’nin adı Fatıma’dır. Çeşitli lakapları vardır: Tahire, Hamide, Barre, Raşide, Takiye, Nakiye, Raziye, Merziye, Seyyide, Uhtu Rıza.

Fatıma Masume hicretin 201 yılında kardeşini görmek için Medine'den İran'a doğru hareket etti. Meşhed'e doğru giderken İran'ın Save şehrine ulaştığında, hastalandı. Kum şehrine ulaştıktan 17 gün sonra 28 yaşında öldü.[3][4]

Fatıma Masume'nin Türbesi

Ölüm tarihi hakkında kesin bilgiler mevcut değildir, ancak yeni kaynaklara göre hicretin 201. Yılında Rebiülahir ayının 10’unda ölmüştür[5]

Fatıma Masume’nin kabrinin ziyaretinin faziletli olduğu yönünde Masum İmamlardan bazı hadisler nakledilmiştir. Ca'fer es-Sâdık'tan nakledilen bir hadis şöyledir: "Allah’ın bir haremi vardır ve orası Mekke’dir. Resulullah’ın bir haremi vardır ve orası, Medine’dir. Müminlerin Emiri’nin bir haremi vardır ve orası, Kufe’dir ve biz Ehlibeyt’in bir haremi vardır ve orası, Kum’dur."[6]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Hz. Fatıma Masume'nin Vefatı Münasebetiyle". 18 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2018. 
  2. ^ "Hz. Mâsume'nin Ölüm Tarihi". 25 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2018. 
  3. ^ "چرا دختر موسی بن جعفر(ع) معصومه(س) نام گرفت؟/ ورود حضرت معصومه (س) به قم". 3 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2018. 
  4. ^ "Hz. Masume'nin (s.a) Kısaca Hayatı". 19 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2018. 
  5. ^ "H Hz. Masume'nin Vefat ve Defni/Hz. Masume aleyhaselam'ın Hastalanması". 8 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2018. 
  6. ^ "10- Hz. Mâsume'nin Mezarını Ziyaret Etmenin Sevabı". 25 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2018. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ali</span> İslam Devletinin dördüncü halifesi ve Şiilerin birinci imamı

Ali bin Ebu Talib, İslam Devleti'nin 656-661 yılları arasındaki halifesi. İslam peygamberi Muhammed'in damadı ve amcası Ebu Talib'in oğlu olan Ali, Muhammed'in İslam'a davetini kabul eden ilk erkek kişidir. Sünni İslam'a göre Ali, dört halifenin sonuncusu, Şii İslam'a göre ise imamların ilki ve Muhammed'in hak vârisidir. Şii ve Sünni İslam arasındaki farklılaşmanın ana nedeni Muhammed'in gerçek vârisinin kim olduğu konusundaki görüş farklılığından ileri gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Caferilik</span> İslam dininde bir fıkıh ekolü

Câferîlik ya da Câʿferîyye, İslam dininin Şii fıkıh mezheplerinden biridir. İsmini kurucusu olan Ca'fer es-Sâdık'tan (699-765) alır. Başta İran olmak üzere Azerbaycan ve Irak'ta yaygındır. Yer yer Türkiye'nin Kars, Iğdır gibi illerinde ve bazı İslam toplumlarında görülmektedir. İsnâ‘aşer’îyye'nin temelini teşkil eden fıkıh ekolüdür. Şiîlerin çoğunluğunun mensup olduğu fıkhî mezheptir. Günümüzde Şiîler başlıca üç ana fırkaya ayrılmışlardır. Bunlar nüfus oranlarına göre sırasıyla İsnâ‘aşer'îyye, İsmâ‘îl’îyye ve Zeyd’îyye fırkalarıdır. İran'nda hakim olan İsnâ‘aşer'îyye fırkasının %90'ının takip ettiği resmî fıkhî mezhep Câferîlik'tir. Ayrıca, İsmâ‘ilîğin Mustâ‘lî-Tâyyîb’îyye kolu tarafından da fıkhî meselelerde takip edilmekte olan mezheptir.

<span class="mw-page-title-main">Fatıma</span> İslam peygamberi Muhammedin küçük kızı

Fatıma bint Muhammed, Fatımatü'z-zehra, İslam peygamberi Muhammed'in kızı, Ali bin Ebu Talib'in eşi.

Medine'ye Hicret, İslam peygamberi Muhammed ve beraberindeki Müslümanların, 622'de Mekke'den Medine'ye göç etmelerine verilen isimdir. Bu göçün sonucunda Medine'de, Medine Sözleşmesi ile günümüzde İslam devleti olarak sınıflandırılan devletlerden ilki kabul edilen Medine Şehir Devleti kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Hasan bin Ali</span> Sünnilerin 5. halifesi, Şiilerin 2. imamı; sahabe

Hasan bin Ali bin Ebu Talib, Ali bin Ebu Talib ve Fatıma’nın büyük oğulları ve İslam peygamberi Muhammed'in ilk torunudur. Şiâ çoğunlukla onu on iki imamlarının ikincisi kabul eder, çok küçük bir fırkaya göre ise ikinci imam Hüseyin bin Ali'dir. Bununla birlikte hem Sünni, hem de Şiî ve Alevî İslam anlayışında çok önemli bir yeri vardır; onun, peygamberin Ehli beyt'inden olduğu konusunda herkes hemfikirdir. Babası ile 37 yıl, dedesi ile ise 8 yıl birlikte bulunmuştur. Soyundan gelenlere Şerif denilir.

İlk Müslümanlar, İslam'ı ilk kabul eden sahabelerdir.

<span class="mw-page-title-main">Aişe</span> Muhammedin eşi, Ebu Bekirin kızı

Aişe bint Ebu Bekir, İslam peygamberi Muhammed'in üçüncü ve en genç karısı ve birinci İslam halifesi Ebû Bekir'in kızıdır.

14 Mâsûm-u Pâk, Alevîlik'te küçük yaşta öldürülen Ehl-i Beyt ve On İki İmâmlar'ın oğulları için kullanılan bir kavramdır.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin</span> Alinin oğlu, Şianın 3. imamı, sahabe

Hüseyin bin Ali bin Ebu Talib, İslâm peygamberi Muhammed'in torunudur. Dördüncü Hâlife olan Ali bin Ebu Talib'in oğludur. Annesi, Muhammed'in kızı Fatıma Zehra’dır. On İki İmâmlar'ın üçüncüsü olan Hüseyin bin Ali, İslam Devleti’nin bir Emevî saltanatına dönüşmemesi için mücadele vermiş ve Emevîler tarafından öldürülmüştür. Soyundan gelenler Hüseynî ya da Seyyid olarak tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Mus'ab bin Umeyr</span> sahabe

Mus'ab bin Umeyr, İslam peygamberi Muhammed'in sahabesidir. Mekke'deki Kureyş kabilesinin Abdüddar boyuna mensuptur. 614 yılında İslam'ı kabul etti ve 625 yılında Uhud Muharebesi'nde öldü.

<span class="mw-page-title-main">Zeynelâbidîn</span> Alinin torunu, Muhammedin torununun oğlu

Zeynelâbidîn, Ali bin Hüseyin veya Ali el-Asgar, İslam peygamberi Muhammed'in torunu olan Hüseyin'in oğullarından biridir. Annesi ise İran'ın fethinden sonra Müslüman olup, Hüseyin ile evlenen son Sasani İmparatoru III. Yezdigirt'in kızı olan Sasani-Pers prensesi Şehri Bânû Gazele'dir. İsnâaşeriyye’nin dördüncü ve İsmâiliyye’nin üçüncü imamı kabul edilir, tâbiîndendir.

<span class="mw-page-title-main">Ali er-Rızâ</span>

Ali er-Rıza,, tam ismi Ali bin Musa ibn-i Cafer, İslâm Peygamberi Muhammed'in yedinci göbekten torunudur. Şiîliğin İsnâaşerîyye mezhebinde ve onun kolları olan Câferîlik ile Alevîlik'te "Sekizinci İmâm" olarak yer alan "Ali er-Rıza" Mûsâ el-Kâzım'nın oğludur.

Fatıma bint Esed, Esed bin Haşim'in kızı, Ebu Talib'in eşi, Şiilerin ilk İmamı, Sünnilerin dördüncü halifesi olan Ali bin Ebu Talib'in annesi, İslam peygamberi Muhammed'in kızı olan Fatıma bint Muhammed'in kayınvalidesi, Muhammed'in öksüz ve yetim olduğu günlerde eşiyle birlikte bakımını üstlenendir. Hatice bint Hüveylid'den sonra müslüman olan ilk kadındır.

Onikiciler ya da İsnâ'aşer'îyye, On İki İmam'a inanan Onikicilik mensuplarını tanımlamak için kullanılan tabir. On İki İmama inanmalarından dolayı (Onikicilik/On İki İmamcılık) olarak adlandırıldıkları da olur.

<span class="mw-page-title-main">Kum, İran</span> İranda bir şehir

Kum, İran'da Kum Eyaleti'nin yönetim ve İsnâaşeriyye mezhebinin eğitim merkezi konumunda olan şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Taki Behcet Fumeni</span>

Büyük Ayetullah Muhammed Taki Behcet Fumeni İranlı Taklit Mercii idi. İran'ın Fumen şehrinde dünyaya geldi. 16 aylık iken annesini kaybetti. Babası Mahmud Kerbelai Fumen'de bir mersiyehandı.

<span class="mw-page-title-main">Fatıma-ı Masume Türbesi</span>

Hazret-i Fatımâ Masume Türbesi (Farsça:ﺤﺭﻢ ﺤﺿﺮﺖ ﻔﺎﻄﻤﻪ ﻤﻌﺻﻮﻤﻪ, İran'ın Kum kentinde bulunan bir türbedir. Başta İslam'ın Şii itikadına bağlı Müslümanlar olmak üzere, özellikle İran coğrafyasında yaşayanlar için önemli bir yere sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Ümmü'l-Benîn</span>

Ümmü’l-Benin diye meşhur olan Fatıma bint Hizam, Müminlerin Emiri Ali bin Ebu Talib’in eşidir. Ümmü’l-Benin, Şialar nezdinde saygınlığı ve ihtiramı yüksek olan bir hanımefendidir. Ümmü’l-Benin; Ebu’l-Fazlı’l Abbas, Abdullah, Cafer ve Osman’ın annesidir. Bunların her dördü de Kerbela’da Aşura günü şehit olmuşlardır. Dört erkek çocuğun annesi olduğu için kendisine Ümmü’l-Benin denmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Silsiletu’z Zeheb Hadisi</span>

Silsiletu’z Zeheb Hadisi ; şiilerin sekizinci imamı olan Ali er-Rızâ tarafından nakl edilmiş kudsi hadis. Şii inancına göre, şii imamlar bu hadisi atalarından ve sonra İslam peygamberi olan Muhammed tarafından nakl etmişler. Genel olarak bu hadis tevhit ve şartları hakkındadır. Ali er-Rızâ, bu hadisi, Merv’e doğru giderken Nişabur’da beyan etti.

Hem Sünniler hem de Şiiler, İslam'ın en kutsal üç mekanının sırasıyla Mekke'deki Mescid-i Haram ; Medine'deki Mescid-i Nebevi; ve Kudüs'teki Mescid-i Aksa olduğu konusunda içtihat birliğindedirler.