İçeriğe atla

Fatıma-ı Masume Türbesi

Hazreti Fatıma-ı Masume Türbesinin dışarıdan görüntüsü

Hazret-i Fatımâ Masume Türbesi (Farsça:ﺤﺭﻢ ﺤﺿﺮﺖ ﻔﺎﻄﻤﻪ ﻤﻌﺻﻮﻤﻪ(Haremê Hazret-i Fatımâ Masume), İran'ın Kum kentinde bulunan bir türbedir. Başta İslam'ın Şii itikadına bağlı Müslümanlar olmak üzere, özellikle İran coğrafyasında yaşayanlar için önemli bir yere sahiptir.

Asıl adı Fatıma bint Musa el-Kâzım olan Fatımâ-ı Masume, 12 İmamlar’dan 6. İmam olup Şiî Caferîlik mezhebinin de kurucu imamı olan Cafer-i Sâdık’ın torunu 7.’si olan Musa el-Kâzım’ın kızı ve 8.’si olan Ali er-Rızâ’nın kız kardeşi olan Fatımâ’dır.[1][2]

Fatımâ-ı Masume (Fatımâ binti Musa el- Kâzım) hicri takvime göre 1 zilkade 173 yılında yani miladi 22 Mart 790 günü Medine-i Münevvere’de dünyaya gelmiş ve İran’a yaptığı bir seyahat esnasında Saveh kentinde rahatsızlanarak, hicrî takvime göre 12 Rebi’ul- Sani 201 yani miladi 7 Kasım 816 günü burada, öldüğü yer olan Kum şehrinde gömülmüştür.[3]

Vefât ettiğinde henüz 26 yaşındaydı.[4]

Mimari

Hazret-i Fatımâ Masume Türbesi, altunî renkte 3 kubbeli ve 6 minareli bir cami olup, 410 bin m²’lik bir alanı kaplar. İçinde, Fatımâ Masume'nin naaşının bulunduğu türbenin alanı ise 38 bin m²’dir.

Toplam 3 avlulu olan ve 3 büyük dua salonu barındıran caminin içinde, namaz kılınması için bir değil 3 mescîd bulunmaktadır ve her mescîdin ayrı bir ismi bulunmaktadır. Bunlar; Tabatabaî (ﻄﺒﺎﻄﺒﺎﻴﻰ), Bala Ser (ﺒﺎﻻ ﺴﺮ) ve Âzâm (ﺍﻋﻆﻢ) mescidleridir.[5]

Galeri

Kaynakça

  1. ^ El-İrşat, c. 2, s. 244.
  2. ^ Delailu’l İmamet, s. 309.
  3. ^ Müstedrek Sefinetu’l Bihar, c. 8, s. 261.
  4. ^ Encum Feruzan, s. 58; Gencine-i Asar-ı Kum, c. 1, s. 386.
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2015. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hicrî takvim</span> Müslümanlar tarafından dinî günleri belirlemek için kullanılan Ay takvimi

Hicrî takvim, İslami, Müslüman ya da Arap takvimi, 1 yılı 354 ya da 355 gün olan ve 12 kameri aydan oluşan, İslam peygamberi Muhammed'in Mekke'den Medine'ye hicretini başlangıç yılı kabul eden ve Ay'ın Dünya çevresinde dolanımını esas alan bir takvim sistemidir. Resmi olarak Afganistan ve İran tarafından kullanılmaktadır. Hicretin, Muharrem ayı yani takvimin başlangıç günü ya da ayıyla bir ilgisi yoktur.

7. yüzyıl, 601'den 700'e kadar sürmüş olan yüzyıldır.

<span class="mw-page-title-main">Mevlid Kandili</span> İslam peygamberi Muhammedin doğum günü vesilesiyle kutlanan dinî uygulama

Mevlid Kandili ya da Veladet Kandili, İslam peygamberi Muhammed'in doğum gecesi ve aynı zamanda hicri rebiülevvel ayının on ikinci gecesidir. İslam Nebisi, Ashab-ı Kiram, Emevîler ve Abbâsîler dönemlerinde herhangi bir kutlama örneğine rastlanmayan rebiülevvel ayının on ikinci gecesi olan Mevlid Kandili, ilk defa hicretten yaklaşık üç yüz elli yıl kadar sonra Mısır'da, Şii Fâtımî Devleti döneminde kutlanmaya başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Veysel Karanî</span> Yemenli sahabe, müslüman ve mistik

Veysel Karani (Üveys el-Karanî), Yemenli bir Müslüman ve mistik. İslam peygamberi Muhammed döneminde yaşamasına rağmen onu görememiştir. Meşhur hikâyede Medine'ye kadar gitmiş ancak zamanlamasından dolayı onu görememiş ve geri dönmesi gerekmiştir. Bunun üzerine Muhammed ona hırkasını hediye olarak göndermiştir. Sıffin Savaşı sırasında Ali tarafında savaştı. 657 yılında öldü. Tabiin'in büyüklerindendir. Naaşını almaya gelen 3 kabilenin taşıdığı tabutlarda da keramet göstererek göründüğü söylenir. Böylece bu üç ayrı kabilenin yerleşim yerleri olan Yemen ve Şam'da bulunan türbelerinin yanında Siirt ilinin Baykan ilçesinin ziyaret beldesinde de bir türbesi vardır. 23 Haziran 2014 tarihinde Suriye'deki türbesi IŞİD tarafından bombalanarak yıkılmıştır. Bursa'da Sembolik olarak Osmangazi ilçesindede Veysel Karani türbesi ve camii bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Meşhed</span> İranda bir şehir

Meşhed, İran'ın Razavi Horasan Eyaleti'nin yönetim merkezi ve ülkenin ikinci büyük şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Nişabur</span>

Nişabur, İran'ın Razavi Horasan Eyaleti'nde şehir.

<span class="mw-page-title-main">Ali er-Rızâ</span>

Ali er-Rıza,, tam ismi Ali bin Musa ibn-i Cafer, İslâm Peygamberi Muhammed'in yedinci göbekten torunudur. Şiîliğin İsnâaşerîyye mezhebinde ve onun kolları olan Câferîlik ile Alevîlik'te "Sekizinci İmâm" olarak yer alan "Ali er-Rıza" Mûsâ el-Kâzım'nın oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Kum, İran</span> İranda bir şehir

Kum, İran'da Kum Eyaleti'nin yönetim ve İsnâaşeriyye mezhebinin eğitim merkezi konumunda olan şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">İmam Ali Türbesi</span>

Irak'ın Necef kentinde bulunan İmam Ali Türbesi (Arapça:حرم الإمام علي ya da kısa adıyla İmam Ali Mescidi veya İmam Ali Camii, İslam'ın Şii itikadına bağlı yaklaşık 200 milyon Müslüman için Suudi Arabistan'da bulunan Kabe ve Medine'de Mescid-i Nebevî' ve Kudüs taki ilk islam kıblesi Mescid-i Aksa dan sonra dördüncü kutsal yerdir. Burası İslam peygamberi Muhammed'in amcasının oğlu ve damadı ve dördüncü İslam halifesi ve ilk şii imamı olan Ali ibn Ebu Talib'in defnedildği yerdir. Ayrıca Şii inancına göre bu camide İmam Ali'nin yanında Adem ile Havva ve Nuh peygamberin de bedenleri defnedilmiş bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İmambakır, Harran</span>

İmambakır, Şanlıurfa ili Harran ilçesine bağlı bir mahalledir. Harran'ın 3 km. kuzeydoğusunda İmam Bakır Köyün de 12 İmamdan beşincisi olan Ebu Ca'fer İmam Muhammet Bakır'a atfedilen bir türbe ve bitişiğinde onun adını taşıyan bir cami yer alır. Halife Ömer zamanında Urfa ve Harran'ın fethi savaşına katılan Ebu Ca'fer İmam Muhammet'in kopan bir parmağının buraya gömülerek üzerine türbenin yapıldığı ve köye "İmam Bakır" adı verildiği rivayet edilir.

Büyük Ayetullah Seyyid Sadık Hüseyni Şirazi, Iraklı-İranlı taklit merciidir. 1942'de Irak'ın Kerbela şehrinde dünyaya geldi. Kum ve Necef'te dini eğitim aldı. Günümüzde Kum şehrinde dini eğitim vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Musa es-Sadr</span>

Musa es-Sadr din adamı ve siyasetçidir. İran'ın Kum şehrinde Lübnanlı Şii El-Sadr ailesinin bir ferdi olarak dünyaya geldi. Babası Sadruddin Sadr ona Musa ismini verdi. Musa Sadr çocukluk ve gençlik yıllarını bu mahallede geçirdi. Dini eğitim ve akademik eğitimini tamamladıktan sonra siyasi hareketlerin içinde ve başında yer aldı. Lübnan İç Savaşında Emel ordusunun komutanlarındandı. Hayatta olup olmadığı bilinmemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Veled-i Yaniç Camii</span> Erken dönem Osmanlı camisi

Veled-i Yaniç Camii ya da Yaniçoğlu Camii, Bursa'nın Osmangazi ilçesi, hisar semtinde bulunan erken dönem Osmanlı camisidir. Kapısı üzerindeki yazıtına göre 844 Hicri Safer ayında Yaniçoğlu Hacı Hayrûddin oğlu Mahmud Çelebi tarafından yaptırılmıştır. Mimarı bilinmeyen caminin kitabe ve vakfiyesi mevcuttur. Plan şeması ve özellikle son cemaat yerinin kullanılışı nedeniyle özel bir düzenlemeye sahiptir.

Rum Mehmet Paşa Camii, İzmir'in Tire ilçesinde bulunan tarihi cami.

Fatıma bint Musa el-Kâzım bilinen adıyla Fatıma Masume, Musa el-Kâzım ve Necme Hatun’un kızı. Mezarının bulunduğu Fatıma-ı Masume Türbesi, İran’ın Kum şehrindedir.

Aşağıdaki taslakta İslam dini ile ilgili çeşitli kavramlar, olaylar, kişiler ve kurumlar yer almaktadır

<span class="mw-page-title-main">Rukiyye bint Hüseyin</span>

Rukiyye bint Hüseyin bin Ali bin Ebu Talib, Dördüncü İslam halifesi ve İslam peygamberi Muhammed'in damadı Ali'nin oğlu üçüncü Şii imamı Hüseyin’in kızıdır. Hüseyin ve destekçilerinden oluşan küçük bir grup, Emevi halifesi Yezid'in emriyle 680'deki Kerbela Savaşı'nda katledildi. Sağ kalan kadın ve çocuklar daha sonra esir alındı ve başkent Şam'a götürüldüler. Rivayete göre Rukiyye burada yaklaşık üç yaşındayken öldürüldü. Şam'daki Rukiyye'ye atfedilen türbe, Şiiler için kutsal bir ziyaret yeridir. Hüseyin'in Kerbela olayından kısa bir süre sonra ölen çocuğu bazen Sakine olarak anılır.

<span class="mw-page-title-main">El-Kazımiye Camii</span>

El-Kazımiye Camii, Irak'ın başkenti Bağdat'ta bulunan bir Şii cami ve türbedir. Cami, MS 762 yılında inşa edilmiş olup Kazımiye ilçesinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İmamzade Türbesi (Berde)</span>

Berde İmamzade Türbesi, Berde şehrinin merkezinde yer alan tarihi bir dini-mimari eserdir. Başlangıçta türbe olarak inşa edilen Berde imamzadesi, zamanla hac yeri haline geldiğinden çevresine cami yapılmış, böylece bir dini anıtlar külliyesi oluşmuştur.

Hem Sünniler hem de Şiiler, İslam'ın en kutsal üç mekanının sırasıyla Mekke'deki Mescid-i Haram ; Medine'deki Mescid-i Nebevi; ve Kudüs'teki Mescid-i Aksa olduğu konusunda içtihat birliğindedirler.