İçeriğe atla

Fas'ta din

Kazablanka şehrinde yer alan ve Fas'ın en büyük camisi olan II. Hasan Camii.

Fas'taki ana din, resmî devlet dini olarak kabul edilen İslam'dır.[1] Resmi olarak nüfusun %99'u Müslüman ve bunların da neredeyse tamamı Sünni'dir.[2] Fas'taki Müslümanların çoğu Sünniliğin Mâlikî mezhebindendir. Yapılan anketler, nüfusunun %80-95'inin en azından bir şekilde dindar olduğunu ortaya çıkarmıştır.[3][4]

Ülkenin ikinci en büyük dini ise Hristiyanlıktır, ancak Fas'taki Hristiyanların çoğu yabancıdır.[5] Ülkede Bahâî inancına mensup olanlar da vardır.[5] Eski Yahudi sayısının yalnızca bir kısmı ülkede kalmış ve çoğu İsrail'e taşınmıştır.

Fas anayasası İslam'ı sadece resmî din kabul etmiş ve her dinden insana ibadet ve din özgürlüğü hakkı vermiştir.

İslam

Amerikan Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) tarafından tutulan The World Factbook'a ve Pew Araştırma Merkezi'nin 2009 tarihli bir raporuna göre, Faslıların yaklaşık %99'u Müslümandır.[2][6] Bunların neredeyse tamamı Sünni'dir.[2] Ancak, Pew'in 2012'deki bir anketinde, hangi mezhebe mensup oldukları sorulduğunda ankete katılanların %67'sinin Sünni yanıtını verdiği, %30'unun ise yalnızca Müslüman olduklarını gönüllü bir şekilde söyledikleri bildirilmiştir. Ankete katılanların hiçbiri Şii cevabını vermemiştir.[7] Ayrıca, Sünni olduğunu söyleyenlerin %50'si, Şiilerin Müslüman olduğuna inanmadığını belirtmiştir.[8]

Fas'ta bir cami.

İslam, MS 680 yılında Şam'ın Arap Emevî Hanedanı tarafından ülkeye götürülerek Fas'a ulaştı. Fas'ı yöneten ilk İslamî hanedan, Şii Zeydi mezhebinden olan İdrîsîler (788-974) idi. Fas anayasasının 6. maddesi, İslam'ın devletin resmî dini olduğunu belirtir.[9] Fas Kralı, İslam peygamberi Muhammed'in soyundan gelen biri olarak meşruiyetini iddia etmektedir.[10]

Halkın çoğu Maliki mezhebinden olup az sayıda Şii nüfus bulunmaktadır. Şu an Fas'ın iktidar partisi olan Adalet ve Kalkınma Partisi (Fas), İslamcı ve İslami demokratik bir siyaset izlemektedir.[11]

Kaynakça

  1. ^ "Morocco's Constitution of 2011" (PDF). 27 Ocak 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2017. 
  2. ^ a b c "Africa :: Morocco — The World Factbook - Central Intelligence Agency". Cia.gov. 7 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2019. 
  3. ^ "Arab Barometer V Morocco Country Report" (PDF). 11 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 11 Aralık 2022. 
  4. ^ "Losing Our Religion? Two Thirds of People Still Claim to Be Religious". Gallup International. 8 Haziran 2015. 11 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2020. 
  5. ^ a b "What is each country's second-largest religious group?". 20 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2022. 
  6. ^ "Mapping the Global Muslim Population". Pew Research Center. 7 Ekim 2009. 30 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2020. 
  7. ^ "Religious Identity Among Muslims in the Survey". 26 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2022. 
  8. ^ "The World's Muslims: Unity and Diversity". Pew Research Center. 9 Ağustos 2012. 10 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2020. 
  9. ^ "Constitution of Morocco, 1996". 16 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2010. 
  10. ^ "Mohammed VI of Morocco - Profile of M6 King Mohammed VI of Morocco". 30 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2013. 
  11. ^ "Morocco nationalists win election". news.bbc.co.uk. 10 Eylül 2007. 11 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2015. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Müslüman</span> İslam dinine mensup kimse

Müslüman, İslam dinine mensup kişi demektir. Sünni, Şii ve Mutezili mezhep inancına göre, Allah'a ve Allah'ın birliğine, Muhammed'in Allah'ın peygamberi olduğuna inanan kişilere denir. İslam dininin farklı mezheplerinde Müslüman kavramı üzerine çeşitli farklılıklar bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sünnilik</span> en yaygın İslam mezhebi

Ehl-i Sünnet ve'l-Cemâat, kısaca Ehl-i Sünnet ya da Sünnîlik, İslam dininin dünya üzerindeki iki büyük kolundan biri ve %77-80'lik bir oran ile en büyük mensubunun bulunduğu mezhepler grubudur. Zaman zaman Sünnî İslam veya Sünnî mezhebi ifadesi de kullanılır. Günümüzde Sünnîlik, kendi içerisinde günümüzde yaşayan iki akaid mezhebi, dört fıkıh mezhebini içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">İslam'ın nüfus yapısı</span> İslamın 2005 yılındaki nüfus yapısı

Aşağıdaki tablo, İslâm'ın demografik yapısını 2005 yılı ortalarındaki verilere göre analiz eder.

<span class="mw-page-title-main">İslam dünyası</span> Müslüman çoğunluklu ülkeleri, yerleri ve bölgeleri kapsayan tanım

İslam dünyası veya Müslüman dünyası, İslâmî bir devlet yapısına sahip ülkeler ile birlikte nüfusunun çoğunluğu Müslüman olan ülkelerin tümünü ifade eden bir kavramdır. Bu, İslâm'ın dini inançlarına ve yasalarına veya İslam'ın uygulandığı toplumlara bağlı olan herkesi kapsamaktadır. Günümüzde İslam ülkelerinin tek çatı altında toplandığı tek uluslararası kurum, İslâm İşbirliği Teşkilatı'dır. Modern bir jeopolitik anlamda bu terimler, dahil edilmek için üzerinde anlaşmaya varılmış kriterler olmamasına rağmen, İslâm'ın yaygın olduğu ülkeleri ifade etmektedir. Müslüman çoğunluklu ülkeler terimi, genellikle ikinci anlamda kullanılan bir alternatif terimdir.

<span class="mw-page-title-main">Kuveyt'te din</span>

Kuveyt'te din çok büyük ölçüde İslam'dır. Nüfusun %95'i Müslümandır, geriye kalan %5 ise Hristiyanlardan, Hindulardan ve Parsilerden (Zerdüştlük) oluşur. Az sayıda Kuveytli Hristiyan ve Yahudi bulunmaktadır. Çoğu yabancı ise Hindu veya Budisttir.

Türkiye'de din, çeşitli dinî inançlardan oluşur. Ülkedeki en yaygın dinin İslam olduğu bilinmekle beraber, bu dine mensup kişilerin oranına ilişkin yayınlanan veriler çelişkilidir. Pew Araştırma Kuruluşu'nun yayımladığı 2012 yılı raporuna göre Müslümanların nüfusa oranı %98'dir. Sabancı Üniversitesi'nin katkılarıyla yapılan bir ankete göre de bu oran %98,3'e ulaşmaktadır. Ipsos'un 2016 tarihli anketine göre Türkiye'deki Müslümanlar nüfusun %82'sini oluşturmaktadır. Optimar'ın 2019'da yayınladığı ankete göre ise Müslümanların nüfusa oranı %89,5'tir. 2021 KONDA anketine göre insanların %92'si Müslüman olarak tanımlandı.

<span class="mw-page-title-main">Suriye'de din</span> Suriyedeki dinî inançlar

Suriye'de din, Suriye vatandaşları tarafından uygulanan çeşitli dinleri ifade etmektedir. Tarihsel olarak bölge, bu dini toplulukların her biri içinde bir dizi farklı mezhebin bulunduğu çeşitli inançların bir mozaiği olmuştur. Suriyelilerin çoğunluğunu Müslümanlar oluşturmaktadır; bunların arasında en kalabalık grubu Sünniler oluştururken, onları Şii gruplar ve Dürziler takip etmektedir. Ayrıca, çeşitli Hristiyan azınlıklar bulunmaktadır. Ayrıca küçük bir Yahudi ve Yezidi topluluğu da bulunmaktadır.

Nijerya'da din çeşitlidir. Ülke aynı anda dünyanın en büyük Hıristiyan ve Müslüman nüfuslarından bazılarına ev sahipliği yapıyor. Güvenilir güncel istatistikler mevcut değildir; ancak Nijerya, çoğunlukla kuzey bölgesinde yaşayan Müslümanlar ile çoğunlukla ülkenin güney bölgesinde yaşayan Hristiyanlar arasında kabaca ikiye bölünmüş durumda. Igbo ve Yoruba etnik kökenlerine özgü olanlar gibi yerli dinler onlarca yıldır azalıyor ve yerini Hristiyanlık veya İslam alıyor. Nijerya'nın nüfusunun Hıristiyan payı da,ülkedeki Müslüman nüfusa göre doğurganlık oranının daha düşük olması nedeniyle artık düşüşte.

2022 yılı itibarıyla Hristiyan Ermeniler en eski Hristiyan kiliselerinden biri olan, Ermenistan'ın ulusal kilisesi olan Ermeni Apostolik Kilisesi'ne bağlıdır. MS 1. yüzyılda kurulmuştur ve MS 301'de devlet dini haline gelen ilk Hristiyan mezhebi olmuştur. Ülkenin etnik homojenliği nedeniyle, Yezîdîzm ve İslam gibi Hristiyanlık dışı dinlerin çok az sayıda inananı var.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek'te İslam</span>

İslam, Bosna-Hersek'teki en yaygın dindir. Osmanlı İmparatorluğu'nun Bosna-Hersek fetihleri sonucu 15. ve 16. yüzyıllarda yerel nüfus İslam ile tanıştı. Müslümanlar, Bosna-Hersek'teki en büyük dini topluluktur (%51), diğer iki büyük grup, hepsi Bosnalı Sırplar olarak tanımlanan Doğu Ortodoks Hristiyanları (%31) ve neredeyse tamamı Bosnalı Hırvatlar olarak tanımlanan Katolikler'dir (%15).

<span class="mw-page-title-main">Rusya'da İslam</span>

Rusya'da İslam, ülkenin en yaygın ikinci dinidir. Rusya, Avrupa'daki en fazla Müslüman nüfusa sahip, Hristiyan çoğunluklu ülkedir; 2024 yılında yapılan ülke çapındaki bir ankete göre, Rusya'daki Müslümanlar toplam nüfusun 14 milyonu veya %10'unu oluşturuyor.

Mezhepsiz Müslüman, İslami mezheplerden herhangi birine bağlı olmayan, kendisini bu mezheplere ait görmeyen veya inancını bu mezhepler içerisinde sınıflandırmayan bir Müslüman.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya'da İslam</span>

Litvanya'daki İslam, diğer birçok kuzey ve batı Avrupa ülkesinin aksine, 14. yüzyıldan başlayan uzun bir tarihe sahiptir. Polonya-Litvanya Topluluğu'nun eski birleşim devleti Litvanya Büyük Dükalığı, Baltık'tan Karadeniz'e kadar uzanan, güneyde Kırım Tatarlarının yaşadığı birkaç Müslüman ülkeyi içeriyordu. Birkaç Müslüman Tatar, Büyük Dük Vytautas'ın yönetimi altında, şimdi Litvanya Cumhuriyeti olan Litvanya topraklarına göç etti. Artık Litvanya Tatarları olarak anılan Tatarlar, zamanla dillerini kaybetmişlerdir ve şimdi Litvanca konuşmaktadırlar; ancak dinleri olarak İslam'ı sürdürmüşlerdir. Litvanya Tatarlarının uygulamaları diğer Sünni Müslümanlardan biraz farklıdır; Litvanyalı Tatarların bir kısmı Halk İslamı olarak adlandırılabilecek bir dini uygulasa da, ayrı bir mezhep olarak görülmezler.

Karadağ'da İslam Hristiyanlıktan sonra ülkedeki en büyük ikinci dindir. 2011 nüfus sayımına göre, Karadağ'daki 118.477 Müslüman toplam nüfusun %20'sini oluşturmaktadır. Karadağlı Müslümanlar çoğunlukla Sünni mezhebe mensuptur. Pew Araştırma Merkezi'nin tahminine göre 2020 itibarıyla Müslümanların nüfusu 130.000'dir.

Endonezya'da İslam, en yaygın dindir. Nüfusun %86.7'si Müslüman'dır. Bu Müslüman nüfusun içinde %99'u Sünni, %1'i Şii'dir. Dünyada en fazla Müslüman nüfusa sahip ülkedir. Endonezya'daki Sünnilerin ameldeki mezhepleri Şâfiîliktir.

<span class="mw-page-title-main">Yemen'de İslam</span>

Yemen'de İslam, İslam peygamberi Muhammed hala hayattayken damadı Ali tarafından bölgeye tanıtıldığı için MS 630 yılına kadar uzanır. Anketlere göre Yemen'deki Müslümanların %65'ini Sünniler oluştururken, Şii kesimin genel nüfusa oranı %30'dur. Sünnilerin %65'i Şafii'dir. Sünniler ağırlıklı olarak güney ve güneydoğu Yemen'de Şiiler ise mezheplerine göre kuzey ya da kuzeybatı Yemen'de yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye'de İslam</span> Suriyede İslam dini

Suriye'de İslam'ın çeşitli mezhep ve tarikatları uygulanmakta olup, bunlar toplu olarak nüfusun yaklaşık %87'sini oluşturmakta ve ülkenin çoğu bölgesinde çoğunluğu teşkil etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kosta Rika'da İslam</span>

İslam, devlet dini Katolik Hıristiyanlık olan Kosta Rika'daki en küçük azınlık inançlarındandır. Herhangi bir devlet kurumunun resmi rakamı olmadan, Kosta Rika'daki Müslümanların sayısının 1000 ila 1500 kişi arasında olabileceği düşünülüyor. İslamiyeti kabul edenler çoğunlukla Cezayir, Hindistan, Irak, İran, Lübnan, Fas, Mısır, Somali, Pakistan, Filistin ve Suriye'den gelen göçmelerden oluşmaktadır. Bu sayının, Kosta Rika topraklarına göç eden Müslümanların yanı sıra din değiştirerek İslam inancını benimseyen Kosta Rikalıları da kapsadığı ve sayının 100 civarında olduğu tahmin edilmektedir. Sünnilerin çoğunlukta olduğu genel olarak kabul edilse de Sünni ve Şii mezheplere karşılık gelen Müslümanlar olsa da sayıları bilinmemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kamerun'da İslam</span>

Kamerun, çoğunluğu Hristiyan olan bir ulustur ve İslam, 2020 itibarıyla toplam nüfusun yaklaşık %20,2'si tarafından uygulanan bir azınlık inancı durumundadır. Kamerunlu Müslümanların yaklaşık %27'si kendilerini Sünni, %2'si Ahmedi ve %3'ü Şii olarak tanımlarken, geri kalanların çoğunluğu kendilerini belirli bir grup veya mezhep ile ilişkilendirmemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Togo'da İslam</span>

Togo'da İslam, toplam nüfusun %18'ini yani üçte birinden fazlasını (%33) temsil etmektedir. İslam Togo'ya Batı Afrika'nın çoğuyla hemen hemen aynı zamanlarda geldi. Togo'daki Müslümanların büyük çoğunluğu Maliki fıkıh mezhebine mensup Sünni, bir kısmı Ahmediyye ve Şii Müslümanlardır.