İçeriğe atla

Farabundo Martí Ulusal Kurtuluş Cephesi

Farabundo Martí Ulusal Kurtuluş Cephesi
Frente Farabundo Martí para la Liberación Nacional
KısaltmaFLMN
Kuruluş tarihi10 Ekim 1980
İdeolojiDemokratik sosyalizm
Kurtuluş teolojisi
Hristiyan sosyalizmi
Sosyal demokrasi
Sol milliyetçilik
21. yüzyıl sosyalizmi
Sendikalizm
Tarihsel:
Marksizm-Leninizm
Devrimci sosyalizm
Anti-emperyalizm
Siyasi pozisyonSol
Tarihsel:
Aşırı sol
DiniRoma Katolikliği
Uluslararası üyelikSão Paulo Forumu
İlerici İttifak[1]
Müttefikler:
Guatemala Ulusal Devrimci Birliği
Sandinista Ulusal Kurtuluş Cephesi
Tarihsel:
Filistin Kurtuluş Örgütü[2]
Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri[3]
Túpac Amaru Devrimci Hareketi
Yasama Meclisi
0 / 60
İnternet sitesi
El Salvador

Farabundo Martí Ulusal Kurtuluş Cephesi (İspanyolcaFrente Farabundo Martí para la Liberación Nacional, FLMN), El Salvador'da iki büyük siyasi partiden biridir. 10 Ekim 1980 tarihinde Farabundo Martí Halk Kurtuluş Kuvvetleri (FPL), Halk Devrimci Ordusu (ERP), Ulusal Direniş (RN), Salvador Komünist Partisi (PCS) ve Orta Amerika Devrimci İşçi Partisi (PRTC) olmak üzere beş solcu gerilla örgütünün birleşmesiyle kurulmuştur.

İdeoloji

Siyasi görüşleri

Marksizm-Leninizm'in siyasi ve toplumsal görüşlerinden etkilenerek kurulan FMLN, kendisini oluşturan bileşenlerin yaklaşımlarını yansıtmaya devam etmiştir. PCS'nin benimsediği demokratik mücadele eğilimi ve FPL'nin aradığı gerilla savaşı yöntemlerini birleştirerek, iktidarı elde edebilmek için ülkedeki büyük solcu grupların ortak hareket etmelerini amaçlamışlardır. El Salvador'un kültürel değerleri ve Farabundo Marti'nin devrimciliğini örnek almışlar, zaman içerisinde özgün bir sosyalizm yorumu geliştirmişlerdir.

Salvador İç Savaşı'nın başlamasıyla birlikte hükûmete karşı uzun soluklu bir silahlı mücadele başlatmışlar ve kurtarılmış bölgeler ilan etmişlerdir. Bu dönemde, sol milliyetçilik ve kurtuluş teolojisi başta olmak üzere daha kapsayıcı ideolojileri de görüşlerine dahil etmişlerdir. Schafik Handal gibi teorisyenlerin yanı sıra, Batı Marksizmi'ni benimseyen Antonio Gramsci ve Louis Althusser'in yorumlarından da[4] etkilenmişlerdir. Küba Devrimi ve Vietnam Savaşı'nın birikiminden oldukça yararlanmışlardır.

1992 yılında Salvador İç Savaşı'nın sona ermesiyle birlikte, FMLN'nin politikaları Marksizm-Leninizm'den demokratik sosyalizme dönme eğilimi göstermiştir. Günümüzde, parti içerisinde Latin Amerika'daki diğer sosyalist partilerle iş birliği içerisinde olan bazı radikal fraksiyonlar bulunmaya devam etmektedir. Ancak, sosyal demokrasi ve ilericiliğe daha yakın duran, pragmatik siyaseti savunan liderlerin sayısı artmaktadır.

2009 yılında sosyal demokrat yöneticilerden Mauricio Funes ve 2014 yılında eski bir isyancı olan Salvador Sanchez Ceren, çoğunluğu elde ederek iktidara gelmişlerdir.

Ekonomik görüşleri

FMLN'nin ekonomi politikaları, sosyal adalet üzerine kurulmuş ve ülke içerisinde eşitliğin sağlanmasını amaçlamıştır. Marksist ekonominin yanı sıra, piyasa sosyalizmi ve ekonomik demokrasi gibi teorilerden etkilenmişlerdir. 2009 yılında başlayan ve 2019 yılında son bulan FMLN yönetimi, ekonomide izleyeceği politikaları bazı temel görüşler çerçevesinde geliştirmiştir:

FMLN, hedeflerinin çoğunda ilerlemeler kaydetmesine rağmen, gerçekleştirdiği reformlarda beklentilerin[6] altında kalmıştır. Bu süreçte uyguladıkları politikalar, piyasa şartlarını yeterince göz önünde bulundurmadığı ve yoksulluğu yeterince azaltamadığı gibi gerekçelerle eleştirilmiştir.

El Salvador, makroekonomik verilere bakıldığında, FMLN yönetiminde ekonomik büyümesini sürdürmüştür. Mauricio Funes'in başkanlığında gayri safi yurt içi hasıla, %28 oranında artarak 22.6 milyar dolara ulaşmıştır. Salvador Sanchez Ceren'in liderliğinde ise, %19 oranında bir büyüme göstererek 26.8 milyar dolar olmuştur. Çin'le diplomatik ve ekonomik ilişkiler, ülke tarihinde ilk kez bu dönemde[7] kurulmuştur. 2009 yılında ihracat[8] 4.2 milyar dolarla sınırlı kalırken, 2019 yılında 6.3 milyar dolara yükselmiştir.

Dini görüşleri

FSLN'ye benzer bir şekilde İncil'in ve Hristiyan geleneğinin insanları eşitsizliğe karşı çıkmaya ve adaletli bir düzen kurmaya teşvik ettiğini düşünmüşlerdir. Latin Amerika'da kurtuluş teolojisinden etkilenen birçok siyasi partide olduğu gibi, rahipler ve halk arasında kurulan ilişkiler, silahlı mücadele döneminde grubun kabul görmesini kolaylaştırmıştır. Hristiyan sosyalizmi, FMLN'nin yaklaşımlarında çoğu zaman belirleyici bir yere sahip olmuştur.

Uluslararası ilişkiler

FMLN, Sao Paulo Forumu'nun katılımcılarından biri olmuş ve Orta Amerika Meclisi'nde Parlamenter Sol Grup dahilinde çalışmalar yürütmüştür. FSLN ve URNG'yle güçlü bağlantılar kurmuşlar, tarihsel olarak bazı aşırı sol gruplarla da birlikte hareket etmişlerdir. Salvador İç Savaşı sırasında Küba, Sovyetler Birliği, Libya Arap Cemahiriyesi ve Suriye gibi ülkeler tarafından desteklenmişlerdir.

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2017. 
  2. ^ "Orta Amerika'da PLO ve İsrail" (PDF). The PLO and Israel in Central America: The Geopolitical Dimension. RAND Corporation. 13 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024.
    • The geopolitical confrontation in Nicaragua between the PLO and Israel has also spilled over into surrounding Central American countries. PLO arms and training have been provided to the Farabundo Marti National Liberation Force (FMLN) in El Salvador (a coalition of the five principal rebel groups in that country), as well as to the Guatemalan National Revolutionary Union (URNG), a rebel force operating in Guatemala.
     
  3. ^ "Latin Amerika'daki Terörist Gruplar". Terrorist Groups in Latin America: The Changing Landscape. InSight Crime. 7 Nisan 2014. 30 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024.
    • The Reyes documents also show that the FARC maintained significant contacts with members of another former ally in El Salvador. A key player in supplying weapons to the FARC appears to be Jose Luis Merino, a senior figure in the Communist Party, one of the five parties that made up the FMLN in El Salvador during that nation’s 11-year civil war. During that time, the FMLN was also closely aligned with the Sandinistas, led by Ortega, in Nicaragua. Merino used the alias “Ramiro Vasquez” during the conflicts, and is still known by his nom de guerre, as are many former rebels who adopted other identities during the war. The FMLN formally demobilized in 1991 and became a legal political party, and its candidate, Salvador Sanchez Ceren, another long-time friend of the FARC and former senior rebel commander, is the favorite to win this year’s presidential election.
     
  4. ^ Alberto Martín Álvarez. "Tarihsel Bağlam ve Siyasi-Askeri Örgütlerin Yükselişi". Devrimci Savaştan Demokratik Devrime. From Revolutionary War to Democratic Revolution. Berghof Conflict Research. s. 11.
    • Another element which marked the revolutionary counterculture of that time in El Salvador was Marxism-Leninism. However, as opposed to the textbook Marxism exported by the Soviet Union and spread by the PCS, which was the dominant version of Marxism prevalent in Salvadoran universities (the breeding ground that yielded most of the revolutionary organisations' founders) in the late 1970s, there was the so-called "Western Marxism". The works of Antonio Gramsci, Herbert Marcuse or Louis Althusser in particular and readings by economists aligned with Trotskyism such as Ernest Mandel, as well as the work of Vladimir Ilyich Lenin, the Vietnamese Marxism of Truong Chinh or the thoughts of Che Guevara were the sources for the version of Marxism-Leninism that the first militants of the Salvadoran guerrilla groups drew from.
     
  5. ^ Hank Johnston ve Paul Almeida. "FMLN ve Sosyal Hareket Partizanlığı". Latin Amerika Sosyal Hareketleri. Latin American Social Movements: Globalization, Democratization and Transnational Networks. Rowman & Littlefield Publishing Group. ss. 68-71. 
  6. ^ "FMLN ve El Salvador'da Savaş Sonrası Politikalar" (PDF). The FMLN and Post-War Politics in El Salvador. Berghof Foundation. 13 Haziran 2015. 4 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Ağustos 2024.
    • Expectations with respect to the first leftist government in Salvadoran political life were high, especially in the socio-economic domain. While the Peace Accords had brought about significant political and institutional transformations, a leftist government seemed to provide an opportunity to drive relevant and high-impact economic changes to tackle social exclusion and inequality.
    • However, the FMLN government seems to have brought about only minimal reforms. The economic system based on financial services and trade remains unchanged, with little or scarce development of the domestic productive sector – there are few indications that it will evolve in the near future.
    • In the social area, some innovations can be observed with respect to social programmes targeting vulnerable groups living in extreme poverty, however, there are no general policies aimed at achieving the well-being of the population at large or overcoming the historically unsatisfied needs of large segments of the population.
     
  7. ^ "El Salvador, Çin'i Tanıdı". El Salvador Recognizes China in Blow to Taiwan. The New York Times. 21 Ağustos 2018. 21 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2024.
    • El Salvador severed diplomatic relations with Taiwan on Tuesday and established ties with China, leaving only 17 nations that officially recognize the Taiwanese government.
     
  8. ^ "El Salvador". The Observatory of Economic Complexity. 26 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">El Salvador</span> Orta Amerikada bulunan bir ülke

El Salvador, Orta Amerika'da yer alan yaklaşık 6,9 milyonluk nüfusa sahip bir ülkedir. Ülke, batıda Guatemala'ya, kuzey ve doğuda Honduras'a komşudur. Güneyinde Büyük Okyanus bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Magna Carta</span> 1215 yılında imzalanmış İngiliz belgesi

Magna Carta veya Magna Carta Libertatum, 1215 yılında imzalanmış bir İngiliz belgesidir. Bu belge ile İngiltere kralının; yetkilerinin birkaçından feragat etmesi, yasalara uygun davranması ve hukukun arzu ve isteklerinden daha üstün olduğunu kabul etmesi zorunlu kılınarak İngiltere tarihinde kralın yetkileri ilk kez kısıtlanmış ve derebeylere bazı haklar tanımıştır. Magna Carta, günümüzdeki anayasal düzene ulaşana kadar yaşanılan tarihsel sürecin en önemli basamaklarından birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Sandinista Ulusal Kurtuluş Cephesi</span>

Sandinista Ulusal Kurtuluş Cephesi, Nikaragua'daki demokratik sosyalist bir siyasi partidir.

Siyasetçi veya politikacı, parti politikasında etkin olan bir kişi ya da hükûmette herhangi bir görevi elinde bulunduran bir kişi. Politikacılar, ülkeyi ve dolayısıyla insanlarını yöneten yasalar ya da politikalar önerir, destekler ve oluşturur. Politikacı, herhangi bir bürokratik kurumda, politik iktidara ulaşmaya çalışan herhangi biri de olabilir.

Neoliberalizm veya neo-liberalizm, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra gerileme yaşayan serbest piyasa kapitalizmiyle ilişkilendirilen 19. yüzyıl fikirlerinin 20. yüzyılın sonlarında yeniden ortaya çıkması için kullanılan bir terimdir. Muhafazakar ve liberteryen örgütlerin, siyasi partilerin ve düşünce kuruluşlarının yükselişinde önemli bir faktör olan neoliberalizm, genellikle ekonomik liberalleşme politikalarıyla ilişkilendirilir. Bu politikalar arasında özelleştirme, düzenlemelerin kaldırılması, küreselleşme, serbest ticaret, para politikası, kemer sıkma politikaları ve devlet harcamalarının azaltılması gibi unsurlar yer alır. Bu politikalarla ekonomi ve toplumda özel sektörün rolünün artırılması amaçlanır. Neoliberal proje aynı zamanda kurumların tasarlanmasına odaklanmakta ve bir siyasi boyutu bulunmaktadır. Neoliberalizmin düşünce ve pratikte belirleyici özellikleri, büyük ölçüde akademik tartışmanın konusu olmuştur.

Irk, toplum tarafından genellikle farklı görülen biyolojik, fiziksel ve sosyal niteliklere göre insanların gruplandırılmasıdır. Terim öncelikle ortak bir dil konuşanları ve sonrasında belirli milliyetten insanları anlatmak için kullanılmıştır. On yedinci yüzyıl itibarıyla bu terim fiziksel (fenotipik) özellikleri işaret etmek için kullanılmaya başlanmıştır. Modern bilim ırk terimini sosyal bir inşa olarak görmektedir. Sosyal inşa bireyin toplum tarafından koyulmuş kurallara dayanan kimliğidir. Her ne kadar kısmen gruplar arasındaki fiziksel benzerliklere bağlı olsa da ırk terimi fiziksel ya da biyolojik bir anlam taşımamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri</span> Marksist-Leninist gerilla örgütü

Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri – Halk Ordusu, FARC veya FARC-EP kısaltmasıyla bilinen, Marksist-Leninist devrimci gerilla örgütüdür.

<span class="mw-page-title-main">Mauricio Funes</span> eski El Salvador Devlet Başkanı

Carlos Mauricio Funes Cartagena, eski El Salvador Devlet Başkanıdır. 2009 başkanlık seçimini solcu siyasi parti FMLN adayı olarak kazandı ve 1 Haziran 2009'da göreve başladı.

<span class="mw-page-title-main">Antonio Saca</span>

Elías Antonio Saca González El Salvadorlu bir politikacı ve El Salvador devlet başkanı. Seçildiği 2004'ten başlayan beş yıllık görev süresi 2009'da sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">Ses konuşma tanımlayıcı yazılımlar</span>

Sesli konuşmayı yazıya çeviren bilgisayar yazılımları veya daha yaygın ve bilinen İngilizce adıyla "Speech recognition"

<span class="mw-page-title-main">Amerikalılar</span> Amerika Birleşik Devletlerinde doğan veya sonradan vatandaşı olan Amerika yerlileri

Amerikalılar veya Amerikanlar, Birleşik Devletler'de doğan ya da sonradan vatandaşı olanları kapsayan diplomatik bir topluluktur. Birleşik Devletler, çoğunlukla son 500 yıl içinde kıtaya göçen Avrupalılar, Asyalılar, Afrikalılar ve Orta Doğululardan oluştuğu için belirli bir etnisite değil, belirli bir yasa çerçevesi içinde ilerlemiş bir demonime sahiptir. Bir diğer bakış açısıyla birçok farklı etnik gruba ev sahipliği yaptığı için kültürü, yasası ve ulusu ırksal ya da etnik şekilde değil, diplomatik değerler topluluğu şekilde yorumlanır.

<span class="mw-page-title-main">Portekizliler</span> Portekizin yerli halkı

Portekizliler, İber Yarımadasının güneybatısında yer alan Portekiz'in yerli halkıdır. Portekizliler bir Latin halkıdır, dilleri Latinceye dayanan Portekizcedir. Bir sömürge devleti olan Portekiz İmparatorluğu döneminde Portekizlilerin önemli bir kısmı dünyanın farklı yerlerine dağılmıştır.

Kültürel milliyetçilik, kendini sosyal bağlarla ve ortak kültürle tarif eden bir milliyetçiliktir, etnik milliyetçilik ile sivil milliyetçilik arasında orta bir konuma sahiptir. Bu nedenle milliyet, ortak ata, ırk veya etnisite kavramlarına değil, kültürel gelenekler ve ortak bir dil tarafından şekillendirilen bir ulusal kimliğe odaklanır.

Francisco Morazán 1830-1839 yılları arasında Orta Amerika Federal Cumhuriyeti başkanlığı da yapan siyasetçi. Orta Amerika başkanı olmadan önce Honduras devlet başkanı idi. 11 Kasım 1827 tarihinde yapılan La Trinidad Savaşı ile popülaritesi arttı. Savaştan sonra 1842 yılında idamına kadar, Morazán Orta Amerika'nın siyasi ve askeri alanında önemli bir yere sahipti.

<span class="mw-page-title-main">Karl Korsch</span>

Karl Korsch Alman Marksist teorisyen. 1920'li yıllarda György Lukács ile birlikte Batı Marksizminin temelini atan en önemli figürlerden birisidir.

Electro house, house müziğin daha sert biçimi. Karakteristik çalgıları bassline ve bas davuldur, dakika başına 125 ile 135 vuruşluk temposu olan bir tarzdır. Kökeni elektro, electroclash, pop, synthpop ve tech house tarzlarıdır. DJ Mag Top 100 DJs; Avicii, David Guetta, Dimitri Vegas & Like Mike, Seven Lions, Ekali, Skrillex, Steve Aoki ve Porter Robinson'dan elektro house müzisyenleri diye bahseder.

<span class="mw-page-title-main">Nayib Bukele</span> Salvadorlu siyasetçi ve iş adamı

Nayib Armando Bukele Ortez, Salvadorlu siyasetçi ve iş insanı. 43. El Salvador devlet başkanı olarak bu görevi 1 Haziran 2019 tarihinden beri sürdürmektedir. 1989 yılından beri ülkenin ülkenin iki büyük siyasi partisi olan sağcı Milliyetçi Cumhuriyetçi İttifakı (ARENA) ve eskiden üyesi olduğu solcu Farabundo Martí Ulusal Kurtuluş Cephesi'nden (FMLN) birinin dışında seçilen ilk Salvadorlu devlet başkanıdır. Ayrıca 1944 yılından beri yeniden seçilen ilk Salvadorlu devlet başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Bölgesel Grupları</span>

Birleşmiş Milletler Bölgesel Grupları, Birleşmiş Milletler'e üye devletlerin jeopolitik sınıflandırmasıdır. İlk yıllarda BM üye ülkeleri gayriresmî olarak 5 coğrafi bölgeye ayrıldı. Genel Kurul komiteleri için görev dağılımını paylaşmanın bir yolu olarak başlayan bu gayriresmî sınıflandırma, çok daha geniş roller üstlenmiştir. Birçok BM organı coğrafi temsil temelinde özgülenmiştir. Genel Sekreterlik ve Genel Kurul Başkanlığı da dahil olmak üzere üst düzey liderlik pozisyonları bölge grupları arasından dönüşümlü olarak seçilir. Gruplar ayrıca somut politikayı eşgüdümler ve müzakereler ve oylama için ortak cepheler oluştururlar.

Sosyal anarşizm, bireysel özgürlüğü karşılıklı yardımlaşma ile bağlantılı gören anarşizmin bir dalıdır. Sosyal anarşist düşünce özerklik ve kişisel özgürlüğün tamamlayıcısı bağlamında topluluk ve sosyal eşitliği vurgular. Bu dengeyi ademi merkeziyetçi bir federalizmde korunan ifade özgürlüğü, düşüncede etkileşim özgürlüğü ve yetki ikamesi aracılığıyla gerçekleştirmeye çalışır.

<span class="mw-page-title-main">2020 El Salvador siyasî krizi</span> El Salvadorda siyasî durum

2020 El Salvador siyasi krizi, 9 Şubat 2020 tarihinde El Salvador'da gerçekleşen bir olaydır. Siyasî kriz sırasında El Salvador Devlet Başkanı Nayib Bukele, ülkenin güvenlik planı için Amerika Birleşik Devletlerin'den gelen 109 milyon dolarlık kredi talebini siyasetçilere zorla onaylatmak amacıyla Salvador Ordusu'ndan 40 askeri Yasama Meclisi binasına göndermiştir.