İçeriğe atla

Fanyang'ın Lu klanı

Fanyang'ın Lu klanı[1] (范陽盧氏) Doğu Han hanedanlığının sonlarından Song hanedanlığının başlarına kadar etkin olan bir Çin siyasi klanıydı. Zhou hanedanlığı altında bir dükalık devleti olan Qi'deki soylu bir klandan geliyorlardı. Aile adları Lu 盧, Qi'nin yönetici Jiang ailesi tarafından kendilerine verilen tımarın adından türetilmiştir. M.Ö. 386 yılında Tian ailesinden Dük Tai'nin Qi yönetimini Jiang ailesinden almasının ardından Jiang (姜) ailesiyle akraba olan Lu ailesi, kalıtsal tımarlarını ve mülklerini kaybederek diasporada yaşayan bir aile haline geldi. Lu ailesi daha sonra bugünkü Pekin, Tianjin ve Baoding'i kapsayan Fanyang Kumandanlığı'na yerleşmiştir.[2]

Önemli figürler

Lu klanının ilk önemli figürü, Doğu Han hanedanlığında yaşamış ve Liu Bei ve Gongsun Zan gibi diğer önemli figürlere akıl hocalığı yapmış önde gelen bir Konfüçyüsçü âlim ve memur olan Lu Zhi'dir.[3] 180'lerde Sarı Sarık İsyanı patlak verdiğinde, Lu Zhi isyanı bastırmak için Han imparatorluk güçlerine liderlik eden komutanlardan biriydi. Sonuç olarak Lu Zhi ve ailesi ün ve şöhret kazandı.

Kuzey Wei hanedanlığı döneminde, Lu klanından üç erkek Kuzey Wei'deki prenseslerle evlendi. Lu klanı aynı zamanda o dönemde Kuzey Çin'in dört nüfuzlu ailesinden biriydi. Ancak bazı tarihi kayıtlar Lu ailesi üyelerinin yasaları hiçe saydığını ve kanunsuz davrandığını göstermektedir, bu nedenle bazı çağdaş tarihçiler onlar hakkında olumsuz görüşlere sahiptir.[4][5]

Lu klanının ünü ve etkisi Song hanedanlığının başlangıcında azaldı ve 10. yüzyılın sonlarına doğru tarihi kayıtlarda adı geçmez oldu. Tang hanedanından Song hanedanının başlarına kadar Lu ailesinden imparatorluk hükûmetinde şansölye olarak görev yapan toplam on kişi vardı. Tang hanedanlığının önde gelen yazarlarından ve devlet memurlarından Han Yu'nun Lu klanının önemli bir üyesi olan Lu I'in kızıyla evlendiği de bir kayıtta belirtilmiştir.[6] Kayıtlar ayrıca 800 yılı civarında Lu klanının hâlâ önemli görevlerde bulunan ya da imparatorluk bürokratlarıyla evlenen üyeleriyle önde gelen bir aile olduğunu göstermektedir.[7] Shen Kuo'nun (1031-1095) kayıtları, aileyi Boling'in Cui klanı, Longxi'nin Li klanı, Qinghe'nin Cui klanı ve Xingyang'ın Zheng klanı ile birlikte Tang hanedanlığı döneminde en güçlü ve prestijli klanlardan biri olarak tanımlamıştır.[8] Bunlar "Birinci Sınıf Soylar" olarak tanımlanmıştır.[8]

Soylar

  • Güneyli soy (南祖)
    • Güney soyunun yaşlı alt dalı (南祖大房)
  • Kuzey soyu (北祖)
    • Kuzey soyunun yaşlı alt dalı (北祖大房)
    • Kuzey soyunun ikinci alt dalı (北祖第二房)
    • Kuzey soyunun üçüncü alt dalı (北祖第三房)
    • Kuzey soyunun dördüncü alt dalı (北祖第四房)
    • Dishi alt dalı (帝師房)

Şansölyeler

  • Kuzey soyunun yaşlı alt kolundan Lu Chengqing
  • Kuzey soyunun ikinci alt kolundan Lu Shang
  • Kuzey soyunun ikinci alt kolundan Lu Han
  • Kuzey soyunun ikinci alt kolundan Lu Mai
  • Kuzey soyunun üçüncü alt kolundan Lu Huaishen
  • Lu Qi
  • Lu Guangqi
  • Kuzey soyunun dördüncü alt kolundan Lu Wenji
  • Kuzey soyunun dördüncü alt kolundan Lu Duoxun

Kaynaklar

  1. ^ Hartman, Charles (2014). Han Yu and the T'ang Search for Unity. Princeton University Press. s. 34. ISBN 9781400854288. 
  2. ^ Zhao Chao (赵超) (1998). The edited list of chancellors of New book of Tang. Pekin: Zhonghua Book Company. ISBN 7-101-01392-9. 
  3. ^ Chen Shou. Sanguo Zhi (三國志) Book Shu vol.2. 
  4. ^ Wei Shou. Wei Shu (魏書) vol.47. 
  5. ^ Li Yanshou (李延寿). Bei Shi (北史) vol.30. 
  6. ^ Hartman, Charles (1986). Han Yu and the T'ang Search for Unity. Princeton, NJ: Princeton University Press. s. 34. ISBN 0691066655. 
  7. ^ Wang, Robin (2003). Images of Women in Chinese Thought and Culture: Writings from the Pre-Qin Period Through the Song Dynasty. Indianapolis, IN: Hackett Publishing. s. 304. ISBN 0872206521. 
  8. ^ a b Nienhauser, William (2010). Tang Dynasty Tales: A Guided Reader. Hackensack, NJ: World Scientific. s. 78. ISBN 9814287288. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tabgaçlar</span> Çinde yaşamış kökeni tartışmalı toplum

Tabgaçlar, Siyenpilerin bir boyu.

<span class="mw-page-title-main">Konfüçyüs</span> Çinli filozof, eğitimci ve yazar (MÖ 551–479)

Konfüçyüs ya da Kongzi, , Çinli filozof, eğitimci ve yazar.

Neokonfüçyüsçülük, Song Hânedanlığı zamânında oluşup kökeni Konfüçyüsçülük'te olan, fakat aynı zamanda Daoizm ve Budizm'den de etkilenmiş dînî ve felsefî bir akımdır. Neokonfüçyüsçülük, Song Hânedanlığı kurulduğundan beri Çin'e hâkim olmuş en etkin düşünsel akımlardan biridir. Çincede bu kavram, bu şekliyle mevcut değildir. Onun yerine Songxue, Lixue veyâ Xinli Xue diye bilinir.

Kitap yakımı ve bilginlerin gömülmesi, Çin'de Qin Hânedanlığı döneminde M.Ö 213 - M.Ö 206 târihleri arasında yapılmış olan ve birkaç kitap tür hâriç bütün kitapların alenen yakılarak tahrîbiyle sonuçlanıp bugüne kadar unutulamayan, târihe çizgisini koymuş eski bir sansür uygulanmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Vey</span> Kuzey Çinde kurulmuş bir Türk devleti

Vey veya başka tarihsel kaynaklara göre
Kuzey Vey
Toba Vey
Yuan Vey olarak da bilinir. Hanedanlık, Siyenpiler'in Toba (Tabgaç) klanı tarafından kuruldu. Kuzey ve Güney hanedanları döneminde 386'dan 535'e kadar Kuzey Çin'i yöneten ilk hanedandır. "Siyasi kargaşa ve yoğun sosyal ve kültürel değişim çağının bir parçası" olarak tanımlanan Kuzey Vey hanedanı, özellikle 439'da Kuzey Çin'i birleştirmesi, kaotik On Altı Krallık dönemini sona erdirmesi ve 485'teki reformlarla kırsal alan üzerindeki emperyal kontrolü güçlendirmesiyle dikkat çekmektedir. Kuzey Vey, kendilerini Çin kültürünün gerçek savunucuları olarak gören Güney hanedanlarının yazarları tarafından "Örgülü Barbarlar" olarak anılıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Aksu (il)</span> Çinin Sincan Uygur Özerk Bölgesinin orta-batısındaki bir il

Aksu İli, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesinin orta-batısında, bir ildir. Aksu başşehridir.

<span class="mw-page-title-main">Silla</span> krallık

Silla Kore Yarımadası'nın güney ve orta kesimlerinde bulunmuş eski krallıklardan biridir. Silla, Baekje ve Goguryeo ile birlikte Üç Kore Krallığı'nı oluşturmuştur. Nüfusu 7. yüzyılda 894,680 iken 8. yüzyılda 2,000,000' a kadar çıktı. Resmî dili Şillaca idi. Öncülleri Jinhan konfederansı ve Gojoseon iken varisi Goryeo olmuştur. Bugünkü Kuzey Kore ve Güney Kore topraklarında yer almıştır.

Yirmi Dört Tarih, MÖ 3000'den 17. yüzyılda Ming Hanedanı'na kadar uzanan bir dönemi kapsayan Çin resmi tarih kitaplarıdır. İlk olarak Han Hanedanı yetkilisi Sima Qian tarafından oluşturulmuş olup daha sonra Tang Hanedanı'ndan başlayarak her hanedan resmi kayıtları kullanarak selefinin tarihini yazmak için resmi bir büro kurmuştur. Tüm seri Qing Hanedanı döneminde sabitlenmiş ve düzenlenmiş olarak 3213 cilt ve yaklaşık 40 milyon kelime içerir ve Çin tarihinin ve kültürünün en önemli kaynaklarından biri olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Çin tarihi</span> ulusal tarih

Çin tarihi, yazılı kaynaklara göre 3500 yıldan fazla geriye uzanmakta olup yazılı Çin tarihi ise MÖ 1500'lerde Shang Hanedanı döneminden başlamaktadır. Çin binlerce yıllık tarihi ile dünyanın en eski medeniyetlerinden biri ve uygarlığın beşiği olarak kabul edilmektedir. Çin uzun tarihi boyunca değişimli olarak birleşik bir devlet olarak veya birçok devlet halinde parçalanmış olarak varlığını sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Şiveyler</span>

Şiveyler Uzakdoğu Moğolistan, Kuzey İç Moğolistan, Kuzey Mançurya ve Okhotsk Denizi kıyısındaki bölgede yaşayan bir Proto-Moğol halkıydı. Şivilerden bahseden kayıtlar Kuzey Wei zamanındandır. (386-534) Cengiz Han yönetiminden sonra Moğol ve Tatar isimleri Şiveyler yerine kullanılmaya başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Xianbei eyaleti</span>

Birinci siyenpi dönemi veya Siyenpi imparatorluğu veya Xianbei konfederasyonu, günümüz Moğolistan'ında, İç Moğolistan'da, kuzey Sincan'da Sincan Uygur Özerk Bölgesi, Kuzeydoğu Çin'de, Gansu'da, Buryatia'da, Zabaykalsky Krai'de, Irkutsk Oblast'ta, Tuva'da, Altay Cumhuriyeti'nde ve doğu Kazakistan'da ms 93'ten 234'e kadar var olan göçebe bir imparatorluktu. Etnik yapısı konusunda Moğol tezi, Tunguz tezi, Moğol ve Türk boylardan oluşan bir konfederasyon olduğuna dair tez de vardır. Wilhelm Barthold Siyenpilerin Şüphesiz Türk Kökenli bir kavim olduğunu belirtmiştir.

Jin Hanedanlığı'nın altıncı imparatoru olan Jin İmparatoru Zhangzong, kişisel adıyla Madage ve Çinceleştirilmiş adıyla Wanyan Jing, Çin'deki Curçen yönetiminde hüküm sürmüştür. Zhangzong, 20 Ocak 1189'dan 29 Aralık 1208'e kadar saltanat sürmüştür.

Taiyuan Wang Klanı, Han ve Tang hanedanlıkları arasında önem kazanmış, günümüz Shanxi eyaletindeki Taiyuan merkezli bir Çin klanıydı.

Xingyang'ın Zheng klanı (滎陽鄭氏), esas olarak Xingyang çevresinde bulunan önde gelen bir Çin klanıydı. Kökenleri Zheng Devleti'nin hükümdarlarına kadar uzanan bu klan, Kuzey ve Güney hanedanlıkları döneminde yönetimde oldukça öne çıkmış, Kuzey Wei'deki 'Dört Klan'dan biri haline gelmiş ve Tang hanedanlığı döneminde de varlığını sürdürmüştür.

Boling Cui Klanı (博陵崔氏) Han Hanedanlığı'ndan Beş Hanedanlık ve On Krallık döneminin sonuna kadar siyasi olarak aktif olan soylu bir Çin klanıydı. Qinghe'nin Cui klanı ile aynı soyu paylaşıyorlardı. Bu klanın kurucu babası Cui Zhongmou (崔仲牟), Qinghe Cui klanının kurucu babası Cui Ye'nin (崔業) küçük kardeşiydi. Babaları Jizi (季子), bu iki klanın ortak atasıydı.

Qinghe Cui klanı (清河崔氏) yüksek rütbeli devlet memurları ve Konfüçyüsçü âlimlerden oluşan seçkin bir Çin ailesiydi. Klanın atalarının evi, bugünkü Shandong ve Hebei eyaletlerinin bir kısmını kapsayan Qinghe Kumandanlığı'ndaydı (清河郡).

Jingzhao Du klanı, Jingzhao bölgesi merkezli önde gelen bir Çin klanıydı. Kökenleri Batı Han hanedanlığına kadar uzanan bu klan, Tang hanedanlığının sonuna kadar Çin siyasetinde ve toplumunda önemini korumuştur.

Hedong'un Pei klanı (河東裴氏) Han hanedanlığından Beş Hanedanlık ve On Krallık döneminin sonuna kadar siyasi olarak aktif olan önemli bir Çin klanıydı. Atalarının evi Hedong Kumandanlığı'ndaydı. Kurucu babaları, arkaik Feng klanından gelen Jiepei (解𨛬君) Lordu Pei Ling (裴陵) idi.

Hongnong Yang Klanı (弘農楊氏) birçok yüksek rütbeli memur ve imparatorluk cariyesi yetiştirmesiyle bilinen önde gelen bir Çin klanıydı. Atalarının evi Hongnong Kumandanlığı (農楊郡) idi. Hongnong'un Yang klanının Yangshe klanından (羊舌氏) kaynaklanabileceği belirtilmektedir.

Hedong Kumandanlığı, antik Çin'in Qin ve Han hanedanlıklarında tarihi bir bölgeydi. Hedong, Shanxi'deki Sarı Nehir'in doğusunda yer alıyordu.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.