İçeriğe atla

Fang (simyacı)

Fang
方
DoğumMÖ. 1. yüzyıl
ÖlümMÖ. 95-45
Ölüm sebebiİntihar
MilliyetÇinli
VatandaşlıkHan Hanedanlığı
MeslekSimyacı
EvlilikCheng Wei

Fang (Çince: 方), MÖ. 1. yüzyılda Han hanedanı döneminde yaşamış Çinli bir bilim insanı ve simyacıydı.[1] Çin'de kayıtlara geçmiş en eski kadın simyacıdır. Fang, cıvayı gümüşe dönüştürme yönteminin keşfiyle tanınmıştır. Cıva kullanarak cevherlerden gümüş ekstraksiyon kimyasal tekniğini kullanmış olabileceğine inanılıyordu, burada kaynatılan cıvadan geriye saf gümüş kalıntısı kalıyordu.

Hayatı ve çalışmaları

Sadece Fang soyadıyla bilinmektedir. Simya sanatlarında yetenekli, bilgili bir ailede yetişmiş, İmparator Han Wudi'nin eşlerinden biriyle simya çalışmış ve böylece toplumun en üst düzeylerine erişebilmiştir. Fang'ın kocası Cheng Wei (Çince (basitleştirilmiş): 程伟; Çince (geleneksel): 程偉) idi.[2][3] Kocasının yapamadığını başardı.[4][5]

Chheng Wei, Chen Chung Hung Pao adlı kitabı kullanarak simya yapmayı denedi ancak başarısız oldu. Fang onun çabaladığını görünce bir keseden bir madde çıkararak simya kabına atmış ve maddeler gümüşe dönüşmüştür. Wei, ona bu bilgiye nasıl sahip olduğunu ve bunu kendisine nasıl söyleyemediğini sorduğunda, "Doğru kadere sahip olunmadıkça elde edilemez."[6] Chheng Wei, karısının simya sırlarını öğrenmeyi takıntı haline getirmiş ve Pao P'u Tzu'ya göre ona kıyafet ve özel yiyeceklerle rüşvet vermeye çalışmıştır. Bu işe yaramayınca Wei, Fang'ı kırbaçlayarak sırları elde etmeye çalışmıştır. Ko Hung şöyle yazar:

“ Tao'nun yalnızca uygun kişilere ilham vereceğini beyan etti. Eğer uygun kişiler iseler, Tao onlara mutlak yabancı olsalar bile ustalar tarafından ilham yoluyla bildirecekti. Eğer doğru türden değillerse, bedeninin lime lime parçalanması cezasına çarptırılsalar bile, Tao'nun sırlarını ustadan elde edemezlerdi.[7]„

Yine de Chheng Wei inatla Fang'a baskı yapmaya devam etti, ta ki Fang çıldırana, çırılçıplak dışarı fırlayana, kendini çamura bulayıp ölene kadar."[8] Ölümü MÖ 95-45 yılları arasında olarak kaydedilmiştir.[9] Fang'ın hayatının ayrıntıları yazar ve simyacı Ge Hong tarafından kaydedilmiştir.[1]

Konuyla ilgili okumalar

Kaynakça

  1. ^ a b Rayner-Canham, Marelene; Rayner-Canham, Geoffrey (2001). Women in Chemistry: Their Changing Roles from Alchemical Times to the Mid-Twentieth Century (History of Modern Chemical Sciences. Philadelphia: Chemical Heritage Foundation. ss. 4-5. ISBN 978-0941901277. 
  2. ^ Meschel, S. V. (Eylül 1992). "Teacher Keng's heritage: A survey of Chinese women scientists". Journal of Chemical Education. 69 (9). s. 723. doi:10.1021/ed069p723. ISSN 0021-9584. 
  3. ^ Maxwell-Stuart, P. G. (15 Mayıs 2008). The Chemical Choir: A History of Alchemy (İngilizce). Bloomsbury Publishing. ISBN 978-1-4411-4136-1. 9 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2024. 
  4. ^ Wawrytko, Sandra A.; Cleary, Thomas; Little, Stephen (Temmuz 1991). "Immortal Sisters: Secrets of Taoist Women". Philosophy East and West. 41 (3). s. 442. doi:10.2307/1399263. ISSN 0031-8221. JSTOR 1399263. 
  5. ^ Campany, Robert Ford (Mayıs 2006). "Secrecy and Display in the Quest for Transcendence in China, ca. 220 BCE–350 CE". History of Religions. 45 (4). ss. 291-336. doi:10.1086/507857. ISSN 0018-2710. 
  6. ^ Needham, Joseph (1954), Science and Civilisation in China, 1–5, New York: Cambridge University Press, s. 38, 3 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 3 Nisan 2024, with the research assistance of Wang Ling 
  7. ^ Davis, Tenney L. (1934), "Ko Hung (Pao P'u Tzu), Chinese alchemist of the fourth century", Journal of Chemical Education, 11 (9), s. 259, doi:10.1021/ed011p517, 3 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 3 Nisan 2024 
  8. ^ Meschel, S. V. (Eylül 1992), "Teacher Keng's Heritage: A survey of Chinese women scientists", Journal of Chemical Education, 69 (9), s. 725, doi:10.1021/ed069p723 
  9. ^ "Alchemical Sisters from China". 3 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Galyum</span> Sembolü Ga, atom numarası 31 olan element

Galyum, kimyasal sembolü Ga, atom numarası 31 olan kimyasal elementtir. Oda sıcaklığında katı halde bulunur, yine oda sıcaklığında insan ile temasında erir. Boksit ve çinkonun saflaştırılması sırasında alüminyumla beraber elde edilir. En çok kullanılan bileşikleri galyum nitrit ve galyum arseniktir. Yarı iletkenlerin yapımında ve kızılötesi alıcılarında kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Soy gaz</span> Kimyasal element grubu

Soy gaz veya asal gaz, standart şartlar altında her biri, diğer elementlere kıyasla daha düşük kimyasal reaktifliğe sahip, kokusuz, renksiz, tek atomlu gaz olan kimyasal element grubudur. Helyum (He), neon (Ne), argon (Ar), kripton (Kr), ksenon (Xe) ve radon (Rn) doğal olarak bulunan altı soy gazdır ve tamamı ametaldir. Her biri periyodik tablonun sırasıyla ilk altı periyodunda, 18. grubunda (8A) yer alır. Grupta yer alan oganesson (Og) için ise önceleri soy gaz olabileceği ihtimali üzerinde durulsa da günümüzde metalik görünümlü reaktif bir katı olduğu öngörülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Bütan</span>

Bütan, (ya da n-bütan) dört karbon atomu içeren dalsız bir bileşiktir: CH3CH2CH2CH3. İzobütan (i-bütan, 2-metilpropan) bütanın izomeridir, CH3CH(CH3)2. Normal şartlar altında bütan; aşırı yanıcı, renksiz ve kolay sıvılaşan bir gazdır.

<span class="mw-page-title-main">Laozi</span>

Lao Zi kimi pinyin kullanılmayan eski kaynaklarda adı Lao Tzu, Lao Tse, Laotze diye geçer. Lao Çince 'yaşlı', Zi ise 'üstad', 'bilge' anlamına gelir. Tao Düşüncesi'nin kurucusu kabul edilen önemli bir Çin düşünürüdür. Dao De Çing kitabının yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tapputi</span>

Tapputi ya da Tapputi-Belatekallim, dünyanın ilk kimyageri olduğu düşünülen Mezopotamyalı kadın. MÖ iki bin'lerde Babilli Mezopotamya'da bir çivi yazısı tabletinde parfüm üreticisi olarak bahsi geçmektedir. Kraliyet Sarayı'nda "Belatekallim" yani hanım sultan idi, (—)-ninu adında bir araştırmacı ile çalışmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Enantiyoselektif sentez</span>

Enantiyoselektif sentez ya da asimetrik sentez, bir kimyasal sentez şeklidir. IUPAC, bir veya daha fazla yeni kiralite elementinin bir substrat molekülünde oluşturulduğu ve stereoizomerik ürünleri eşit olmayan miktarlarda üreten kimyasal reaksiyon olarak tanımlanır.

Bu, bilimle uğraşan kadınların nadir olduğuna inanılan zaman dilimini ele almayı amaçlayan tarihsel bir listedir. Bu nedenle aşağıdaki liste 20. yüzyıl ile bitmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kurşun dioksit</span> Kimyasal bileşik

Kurşun(IV) oksit, PbO2 formülüne sahip inorganik bileşiktir. Kurşunun +4 yükseltgenme durumunda olduğu bir oksittir. Suda çözünmeyen koyu kahverengi bir katıdır. İki kristal formda bulunur. Elektrokimyada, özellikle kurşun asit akülerin pozitif plakası olmak üzere birçok önemli uygulamaya sahiptir.

Bakire Paphnutia, Panopolisli simyacı Zosimos ile kız kardeşi Theosebeia arasındaki mektuplarda bahsedilen, 300'lü yıllarda yaşamış Mısırlı simyacı. Bu mektuplarda Zosimos, Theosebeia'yı eğitimsiz ve yanlış simya uygulayan biri olarak düşündüğü Paphnutia ile konuşup fikir alışverişinde bulunduğu için eleştirir. Bu eski simyacı hakkında, bir simya okuluna bağlı olabileceği veya bir rahibe olabileceğinden başka çok az şey biliniyor.

<span class="mw-page-title-main">Eva Armstrong</span>

Eva Vivian Armstrong, Amerikalı sekreter, kütüphaneci, küratör ve bilim tarihçisiydi. Pennsylvania Üniversitesi Kimya Tarihi'nde Edgar Fahs Smith Anıt Koleksiyonu'nun küratörüydü. 1 Mart 1931'de açılan koleksiyon, 16 Mart 2000'de Ulusal Tarihi Kimyasal Dönüm Noktası olarak belirlendi.

<span class="mw-page-title-main">Kimyanın zaman çizelgesi</span>

Bu kimya zaman çizelgesi, maddenin bileşiminin ve etkileşimlerinin bilimsel çalışması olarak tanımlanan ve kimya olarak bilinen modern bilim hakkında insanlığın anlayışını önemli ölçüde değiştiren çalışmaları, keşifleri, fikirleri, icatları ve deneyleri listelemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Lesley Yellowlees</span> Britanyalı kimyager

Lesley Jane Yellowlees, Britanyalı kimyager. Yellowlees, 2012-2014 Kraliyet Kimya Derneği'nin başkanı seçildi ve bu rolü üstlenen ilk kadın kimyager oldu.

<span class="mw-page-title-main">Kimya tarihi</span> kimya biliminin tarihi

Kimya tarihi, antik çağdan günümüze kadar uzanan zaman aralığında kimya biliminin ortaya çıkışı ve gelişimini konu alır. MÖ 1000 yılına gelindiğinde antik uygarlıklar ileride kimyanın çeşitli dallarının temelini oluşturacak teknolojileri kullanmaktaydı. Ateşin keşfi, cevherlerden metal elde edilmesi, çömlek ve sır yapımı, bira ve şarabın fermantasyon ile elde edilmesi, ilaç ve parfüm yapmak için bitkilerden kimyasalların özütlenmesi, yağın sabuna dönüştürülmesi, cam imâli ve bronz gibi çeşitli alaşımların üretimi bu teknolojiler arasında sayılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Simyacı Kleopatra</span>

Simyacı Kleopatra bir Yunan simyacı, yazar ve filozoftu. Pratik simya ile deneyler yaptı ancak aynı zamanda felsefe taşını üretebilen dört kadın simyacıdan biri olarak da kabul edildi. Bazı yazarlar, onu bir damıtma cihazı olan imbik'in mucidi olarak görüyor.

<span class="mw-page-title-main">Ge Hong</span>

Ge Hong, nezaket adı Zhichuan (稚川), Doğu Jin hanedanlığı döneminde Çinli bir dilbilimci, Taocu uygulayıcı, filozof, doktor, politikacı ve yazardı. Diğerlerinin yanı sıra Çince Karakterler Üzerine Denemeler Baopuzi, Acil Durum Formülleri at an Dirsek Uzunluğu'nun yazarıydı. Geleneksel Çin tıbbında ilk yardımın kurucusuydu ve sonraki nesiller kendisinden etkilenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yahudi Meryem</span>

Meryem veya Yahudi Meryem, aynı zamanda Kâhin Meryem ya da Kıptî Meryem Yunan simya geleneği temsilcileri ve Panopolisli Zosimos'un çalışmalarıyla tanınan erken dönem simyacılardan biridir. Zosimos'un aktardıkları kapsamında İskenderiye'de milattan önce birinci ve üçüncü yüzyıllar arasında yaşamıştır. Birinci yüzyıldan daha erkene dayanmayan çalışmaları nedeniyle French, Taylor ve Lippman tarafından ilk simya yazarlarından biri olarak kabul edilmektedir.

Mary Peters Fieser, kocası Louis Fieser ile birlikte yazdığı birçok kitapla tanınan Amerikalı kimyagerdir.

<span class="mw-page-title-main">Elizabeth Fulhame</span> İngiliz kimyager ve yazar

Elizabeth Fulhame (İngiltere), kataliz kavramını icat eden ve fotoredüksiyonu keşfeden ilk İngiliz kimyagerdir. Fulhame, "modern kimyanın ilk solo kadın araştırmacısı" olarak tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Vera Popova</span>

Vera Yevstafyevna Popova, evlilik öncesi soyadı Vera Bogdanovskaya, Rus kimyager. Rusya'daki ilk kadın kimyagerlerden biridir ve kimya ders kitaplarının ilk Rus kadın yazarıdır. Popova, laboratuvarındaki patlama sonucu "muhtemelen kimya yüzünden ölen ilk kadın oldu".

Keng Hsien-Seng yada Master Geng Çinli bir simyacıydı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.