İçeriğe atla

Fairy-Queen

Fairy Queen
Periler Kraliçesi
̊̊Fairy Queen operasının 1692'de ilk temsili için basılmış afiş
MüzikHenry Purcell
Gala2 Mayıs 1692
İlk gösterim yeri"Queen's Tiyatrosu", Dorset Garden, Londra
Oyuncular
  • Sarhoş Şair, bas
  • Birinci Peri, soprano
  • İkinci Peri, soprano
  • Gece, soprano
  • Gizem, soprano
  • Gizlilik, kontrtenor
  • Uyku, bas
  • Corydon, bas
  • Mopsa, soprano/kontrtenor
  • Nimf, soprano
  • Oberon'un hizmetlileri, 1 soprano, 2 kontrtenor
  • Phoebus, tenor
  • İlkbahar, soprano
  • Yaz, kontrenor
  • Sonbahar, tenor
  • Kış, bas
  • Juno, soprano
  • Çinli erkek, kontrtenor
  • Çinli kadın, Dafne, soprano
  • Hymen, bas
  • Koro: Periler ve Hizmetlileri


'Fairy Queen (Türkçeː Periler Kraliçesi) (Purcell dizin numarası Z.629))[1] İngiliz Barok stilinde müzik bestecisi Henry Purcell tarafından yazarı bilinmeyen, ünlü İngiliz tiyatro eseri yazarı ʽWilliam Shakespeareʼ'in Bir Yaz Gecesi Rüyası (Midsümers Night's Dream)" eserinden uyarlanmış İngilizce liberetto ile hazırlanan 5 perdeden oluşan bir "mask" veya "yarım-opera" janrında bir opera eseridir.

Eserin prömiyer ilk temsili 2 Mayıs 1692'de Londra'da Dorset Garden mevkiinde bulunan "Queen's Tiyatrosu" 'de "United Company" adını taşıyan bir opera trupu tarafından yapılmıştır. Bu eser besteci Purcell'in nispeten genç yaşta, 35 yaşında, ölümünden 3 yıl önce bestelenmiş ve sahnelenmişti. Purcell 21 Kasım 1695'te öldüğü zaman hazırladığı 860 kadar müziksel eseri arasında bu eserin temsil metni ve partitür notalarının kayıp olduğu anlaşılmış ve bundan sonra 20. yüzyıla kadar bu eser hiç yapımlanmamıştır. 20. yüzyılın başlarında 1901'de bu eserin partitür notaları yeniden bulunmuş ve Purcell'in eserlerini bulmak ve yaymak gayesi ile kurulmuş olan "Purcell Society" tarafından yayımlanmıştır.[2] Bu eser Barok tipi müziğin 20 yüzyılda popüler olarak müzikseverler tarafından tutulması dolayısıyla bu dönemde önce İngiliz ve Amerikan sonra diğer operaevleri repretuvarılarna girmiştir. Ayrıca bu opera eserinin önemli pasajları ve hatta tümü birkaç kez (değişik medya, örneğin LP, tape, casattte, CD, MP3 vb, ile) ses kayıtlarına ve sonra video kayıtlarına alınmıştır.[3]

Hazırlanma ve temsiller

Bu eserin prömiyer temsilinin yapıldığı Queen's Tiyatrosu, Dorset Garden, Londra

Roller

Rol Ses tipi Prömiyerde roller: 2 Mayıs 1692
(Orkestra şefi:
Sarhoş Şair bas
Birinci Peri soprano
İkinci Peri soprano
Gece soprano
Gizem soprano
Gizlilik kontrtenor
Uyku bas
Corydon bas
Mopsa soprano/kontrtenor
Nimf soprano
Oberon'un hizmetlileri 1 soprano, 2 kontrtenor
Phoebus tenor
İlkbahar soprano
Yaz kontrenor
Sonbahar tenor
Kış bas
Junosoprano
Çinli erkek kontrtenor
Çinli kadın, Dafnesoprano
Hymen bas
Koro: Periler ve Hizmetlileri.[4]

Orkestra

Bu opera eseri için orijinal olarak hazırlanan partitür notaları orkestrada şu çalgıların bulunmasını içermektedirː 2 blokflüt, 2 obua, 2 trompet, timpaniler, yaylı çalgılar ve klavsen.

Konu özeti [5]

I. Perdeː

Birinci sahne açılışı Titania'nın Oberon'la bir Hint erkek çocuğa kimin sahip olacağı konusunda yaptığı dalaşma sonunda birbirlerinden ayrılmalarından hemen sonraki durumu müziksel olarak ele almaktadır. Titania'nın iki peri hizmetlisi kırsal alanların büyüleyici güzelliğinden bahseden bir şarkıyı söylemeye başlarlar ("Come, come, come, come, let us leave the town (Gel, gel, gel, gel şehri geriye bırakalım.") Kekeleyen Sarhoş Şair sahneye girerek "Fill up the bowl then (O halde kabı ağzına kadar doldur )" içki içme şarkısını söyler. Bu kekeme taklidi yapılmanın bestecinin "Thomas d̊Urfey" i alaya almak için yapıldığı zamanın seyircisi tarafından bilinmekteydi. Fakat aynı zamanda politik güçlü "Elkanah Settle" de kekeme idi ve besteci bu kişiyi alaya almak istemeyeceği sanılmaktaydı. Bunun için kritikler uzun yıllar bu kişiyi alaya almanın, libretto yazarının bu alayı bilmeden düşünmeden yaptığını iddia etmektedirler. Perilerin bilerek alaya aldıkları Sarhoş Şair oradan hemen ayrılmak zorunda kalır.[5]

II. Perdeː

Bu perdenin başında Periler Kralı Oberon Puck'a Demetrius'un gözlerine sevda-suyu serperek onu büyüleyip kutsanmasını emreder. Titania ve perileri mesut bir şekilde dansa başlarlar "Come all ye songsters of the sky . (Ey göğün şarkıcılarının hepsi, hepiniz gelin.)". Gece "Now the Night (Şimdi gece.)", Gizem "Mystery's song (Gizem'in şarkısı)", Gizlilik "One charming night (Bir büyüleyici gece)" ve Uyku "Hush, no more, be silent all (Artık susun tam olarak sessiz durun.)" onları büyüleyip uyuşturup uykuya gönderecek şarkılar söylerler ve uykuya dalanların uykularında güzel rüyalar görmelerini sağlarlar.[5]

III. Perdeː

Bottom eşek başı maskesini takmıştır. Büyü altında olan Titania Bottom'a aşık olur. Bu da Oberon'u çok eğlendirir. Bir Nımf aşka düşmenin zevklerini ve azap çektiren yönlerini ele alan bir aşk şarkısı söyler. Titania ve Bottom birlikte birkaç dansa kalkarlar. Sonra yakında saman döven iki köylü Corydon ve Mopsa'nın birbirlerine biraz aptalca biraz güldürücü laf atmalarını dinleyip eğlenirler.[5]

IV. Perdeː

Titania kendine yapılan büyüden kurtulmaya başlamıştır. Oberon'un doğum gününü kutlamak için kısa bir "divertimento"'ya başlar "Now the Night (Şimdi gece.)" ve "Let the fifes and the clarions (Düdükler ve borular çalınsın. )"ː. Fakat bu perdenin geri kalan zamanında şarkı söyleyenler ölümsüz tanrı Phoebus "When the cruel winter (Ne zaman insafsız kış. )" ve Dört Mevsim (İlkbahar "Thus, the ever grateful spring (Böylece gayet büyük minnetle İlkbahar.)"; Yaz "Here's the Summer (Burada yaz.)"; Sonbahar "See my many coloured fields (Renkli tarlalarımın çoğunu gör. )"; ve Kış "Now Winter comes slowly (Şimdi yavaşça kış geliyor.)" olup bunlar kendi şarkılarını söylerler.

V. Perdeː

Theseus sevgililerin koruda olan maceralarını dinledikten sonra Juno bir düğün kasidesi söylemeye başlar "Thrice happy lovers (Üç katlı mesut aşıklaɾ)". Bunu, bir kadın çok iyi bilinen kederli şarkı olan "O let me weep (Oh. Beni ağlamaya bırak.)" şarkısı ile takip eder. Bir Çinli kadın ve bir Çinli erkek sahneye girerler. Birbirlerinin arkalarından dünyalarının güzelliklerini öven şarkılar söylemeye başlarlarː"Thus, the gloomy world (Böylece, kasvetli dünya.)", "Thus happy and free (Böylece mesut ve hür.)" ve "Yes, Xansi. (Evet Xansi.)". Sahneye gelen diğer iki Çinli kadın Hymen'i çağırırlar. Hymen evliliğin eksizsiz mutluluğu hakkında bir şarkı söyler. Böylece bu opera eserinin teması ile Bir Yaz Gecesi Rüyası eserinin teması birbirine bağlanır ve aynı zamanda bu şekilde Kral William ve Kraliçe Mary'nin evlenme yıldönümü kutlanır.[5]

Seçilmiş müziksel parçalar

  • "Fill up the bowl then (O halde kabı ağzına kadar doldur )"
  • "See even night (Geceyi bile gör)"
  • "I am come to lock all fast (Gayet sıkı kilitlemeye geldim.)"
  • "One charming night (Bir büyüleyici gece. )"
  • "Hush, no more, be silent all (Artık susun tam olarak sessiz durun.)"
  • "If love's a sweet passion (Eğer aşk bir tatlı tutku ise.)"
  • "Now the Night (Şimdi gece.)"
  • "Let the fifes and the clarions (Düdükler ve borular çalsın. )"
  • "When the cruel winter (Ne zaman insafsiz Kış. )"
  • "Thus, the ever grateful spring (Boylece gayet buyuk minnetle İlkbahar.)"
  • "Here's the Summer (Burada yaz.)"
  • "See my many coloured fields (Renkli tarlalarımın çoğunu gör. )"
  • "Now Winter comes slowly (Şimdi yavaşca Kış geliyor. )"
  • "Thrice happy lovers (Üç katlı mesut aşıklaɾ)"
  • "O let me weep (Oh. Beni ağlamaya bırak.)"
  • "Thus, the gloomy world (Böylece, kasvetli dünya.)"
  • "Thus happy and free" Böylece mesut ve hür.)"
  • "Yes, Xansi. (Evet Xansi.)"

Seçilmiş ses ve video kayıtları

Ses kayıtları

Yıl Orkestra şefi Opera evi, Orkestra, Operaevi Marka
1957Benjamin BrittenEnglish Chamber Orchestra, Ambrosian Opera Korosu,2 CD - Decca 4685612.
1972Alfred DellerThe Deller Consort, Stour Music Korosu2 CD - Harmonia Mundi.
1982John Eliot GardinerThe English Baroque Soloists The Monteverdi Korosu,2 CD - Archiv Produktion 419 221–2.
1989William ChristieLes Arts Florissants2 CD - Harmonia Mundi HMC 90 1308/0.
1992David van AschThe Scholars Baroque Ensemble2 CD - Naxos 8.550660-1.
1994Roger NorringtonThe London Classical Players, Londra Schütz Korosu2 CD - EMI Classics 7243 5 55234 2 6.
1993Harry ChristophersThe Sixteen2 CD - Coro COR16005.
1994Ton KoopmanAmsterdam Baroque Orchestra ve Korosu2 CD - Erato 98507.
1995Nikolaus HarnoncourtConcentus Musicus Wien, Arnold Schoenberg Korosu2 CD - Teldec Classics 4509-97684-2.
2005Antony WalkerCantillation, Orchestra of the Antipodes2 CD - ABC Classics ABC4762879
2006Christopher MonksArmonico Consort1 CD - Deux-Elles DXL1120.
2012Ottavio DantoneAccademia Bizantina & New English Voices1 CD - Brilliant Classics 94221

Video Kayıtları

Yıl Orkestra şefi Sahne Direktörü Opera evi, Orkestra, Operaevi Marka
1995Nicholas KokDavid PountneyEnglish National Opera,1 DVD- Arthaus Musik 100200
2010William ChristieJonathan KentThe Glyndebourne Chorus & Orchestra of the Age of Enlightenment2 DVD- Opus Arte OA1031D

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ F.629 Amerikan müzikologu Franklin B. Zimmerman tarafından hazırlanan Henry Purcell eserleri katalogunda "Fairy Queen" operasına verilen dizin numarası
  2. ^ Westrup, J. A. (1972) Purcell. Londra: J. M. Dent & Sons Ltd
  3. ^ Örneğin, İstituto Europeo di Musica, bu eserin tümünün videosunun arşivini You Tube'da yayımlamıştır
  4. ^ Tipik olarak koro ya aryaların sonunda aryanın ana temasını kısaca tekrarlamak için ya da özel olarak dramatik müzikle birlikte (örneğin IV. Perde'de Phoebus'un sahneye girişinde) kullanılmıştır.
  5. ^ a b c d e Muller, Frans ve Muller, Julie, (2005) "Completing the picture: the importance of reconstructing early opera" Early Music Ciltː33 Noː4 say.667-682 [1] 25 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)

Dış kaynaklar

  • Wood, Bruce ve Pinnock, Andrew (eds) (2010)̠ Henry Purcell: The Fairy Queen Purcell Society Edition Cilt. 12) Londraː Stainer ve Bell (İngilizce)
  • Savage, Roger. "The Fairy-Queen: an Opera" Kaynak Burden, Micheal (ed) (2000) Henry Purcell's Operas, The Complete Texts, Ocxfordː Oxford University Press (İngilizce)

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Brian May</span> Britanyalı müzik grubu Queenin baş gitaristi, şarkıcı, söz yazarı, astrofizikçi

Brian Harold May İngiliz müzisyen, şarkıcı, şarkı yazarı, kayıt prodüktörü ve astrofizikçi. Rock grubu Queen'in baş gitaristi.

<span class="mw-page-title-main">Freddie Mercury</span> Britanyalı şarkıcı, şarkı yazarı ve müzik grubu Queenin baş vokalisti

Freddie Mercury, Britanyalı şarkıcı, şarkı yazarı ve müzik grubu Queen'in solistidir.

<span class="mw-page-title-main">Benjamin Britten</span> İngiliz piyanist, orkestra şefi ve besteci

Edward Benjamin Britten, piyanist, orkestra şefi ve Grammy Ödülü sahibi İngiliz modern dönem bestecilerden birisidir. Vokal eserleri ile ün kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Henry Purcell</span> İngiliz besteci

Henry Purcell, erken barok döneminin İngiliz bestecisidir.

<span class="mw-page-title-main">Elvis Presley şarkıları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Elvis Presley'in 1953 yılından 1977 yılına kadar yapmış olduğu tüm şarkıların listesi:

<i>Bir Yaz Gecesi Rüyası</i>

Bir Yaz Gecesi Rüyası, William Shakespeare'in erken dönem romantik komedya oyunu. İlk basımı 1600 olmakla beraber yazımı ve ilk sahnelenişinin 1594 ya da 1595 yıllarında gerçekleştiği sanılmaktadır. Ana teması aşk ve evliliktir. Karışık ilişkiler üzerinden bu iki kavramın komikliğine vurgu yapmıştır. Olaylar Antik Yunanistan'da bir düğün çevresinde geçmektedir.

<i>Bir Yaz Gecesi Rüyası</i> (film, 1935) 1935 filmi

Bir Yaz Gecesi Rüyası 1935 ABD yapımı fantastik komedi filmidir. Özgün adı A Midsummer Night's Dream dir.

<span class="mw-page-title-main">Külkedisi (opera)</span>

Külkedisi Gioacchino Rossini tarafından bestelenmiş iki perdelik opera veya dramma giocosodir. Eserin librettosu, Fransız yazar Charles Perrault tarafından yazılmış Külkedisi masalından uyarlanarak Jacopo Ferretti yazılmıştır. Ancak eserin hazırlandığı sıralarda tiyatrolarda özel efektler çok sınırlı olduğu için, eser orijinal masalda bulunan fantezi peri sihirlerinden arındırılmış ve daha gerçekçi olarak sunulmuştur. Eserin prömiyeri 25 Ocak 1817'de Romada "Teatro Valle"de verilmiştir

<span class="mw-page-title-main">La sonnambula</span> İtalyan yapımı opera

La sonnambula Sicilyalı İtalyan besteci Vincenzo Bellini tarafından bestelenmiş opera semiseria janrında 2 perdelik bir operadır. Eserin librettosu, "Eugène Scribe" hazırladığı bale-pantomimden uyarlanarak, Felice Romani tarafından İtalyanca olarak yazılmıştır. Operanın prömiyer sahnelenmesi 6 Mart 1831'de Milanoda "Teatro Carcano" da yapılmıştır. Devlet Operası ve Balesi Ankara Opera Sahnesi'nde ilk defa temsil edilmesi 1957'dedir.

<span class="mw-page-title-main">Oberon (opera)</span>

Oberon orijinal adı İngilizce Oberon or The Elf King's Oath olarak Alman romantik dönem opera müziği bestecisi Carl Maria von Weber tarafından hazırlanmış 3 perdelik bir opera eseridir. İngilizce librettosu "James Robinson Planche" tarafından "Christoph Martin Wieland"'in bir şiirden, Shakespeare'in Bir Yaz Gecesi Rüyası oyunundan ve "Huon de Bordeaux"'in bir Fransız Orta Çağ macera masalından uyarlanmıştır. Bu opera besteci tarafından sipariş üzerine İngiltere'de İngilizce opera olarak hazırlanmış ve prömiyeri Londra'da eski "Covent Garden Tiyatrosu"'nda 12 Nisan 1826'da sahnelenmiştir.

Judith Weir CBE İskoç asıllı bir ailede doğup İngiltere'de çalışıp yaşayan Britanyalı opera ve batı klasik müzik bestecisidir.

<span class="mw-page-title-main">Harold Arlen</span> Amerikalı besteci (1905 – 1986)

Harold Arlen Amerikalı bir popüler müzik bestecisidir. 500 şarkı bestelemiş ve bu şarkılardan birçoğu dünya çapında bir başarı yakalamıştır. The Wizard of Oz adlı film için düzenlenen beste yarışmasına katılmış ve bu film için 1938 yılında bestelediği "Over the Rainbow” şarkısı klasikler arasına girmiştir. Ayrıca Arlen'in "Great American Songbook" 'a çok büyük katkıları olmuştur. "Over the Rainbow" şarkısı Recording Industry Association of America (RIAA) ve National Endowment for the Arts (NEA) tarafından 20. yüzyılın en iyi şarkısı olarak olarak kabul edilmiştir.

Clori, Tirsi e Fileno Cantata a tre, HWV 96 George Frideric Handel'in 1707 yılında bestelediği komik kantatı. İki erkeği seven bir kadın çobanın kararsızlığı yüzünden ikisini de kaybetmesini konu alır. Üç ses ve refakçı orkestra olarak 1 alto) ve 2 blokflüt, 2 obua, 1 lavta, yaylıçalgılar ile klavsenden oluşan bir "continuo" bölümü için hazırlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dido ve Aeneas</span>

Dido and Aeneas İngiliz Barok stilinde muzik bestecisi Henry Purcell tarafından Nahum Tate'un İngilizce liberetto ile hazırlanan bir prolog ve 3 perdeden oluşan bir opera eseridir. Eserin ilk temsili 1688 yazından sonra Londra'da Chelsea'de bulunan bir özel kız okulu olan "Josias Priest Yatılı Kız Okulu"'nda temsil edilmiş ve ilk halka açık temsili bir mask olarak kraliyet sarayında yapılmıştır. Bu opera librettosunun konusu Antik Romalı şair yazar Vergilius'in klasik Truva'li kahramanı olan Aeneas eserinin IV. Kitap'ından uyarlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Semele (opera)</span>

Semele George Frideric Handel tarafından, liberettosu İngilizce olarak hazırlanmış ve prömiyeri 10 Şubat 1744'te Londra Covent Garden Tiyatrosu'nda sahnelenmiş 3 perdeden oluşan bir 'müziksel dram' veya opera ve oratoryo.

<span class="mw-page-title-main">Acis ve Galatea (Handel)</span>

Acis ve Galatea George Frideric Handel tarafından, librettosu John Gay tarafından İngilizce olarak hazırlanmış bir "müziksel eğlence" tipi. Bu eser ilk olarak 1718'de Handel tarafından yapımlanarak bir perde olarak ana pastoral konulu bir mask veya semi-opera eseri olarak temsil edilmiştir. 1732'de Handel bu eserdeki müziksel parçaları ve yeni hazırladığı ek parçaları birleştirerek Londra'da temsiller yapan bir İtalyan Opeara trüpü için 3 perdelik bir "serenata" olarak hazırlamıştır. Handel bu eseri hazırlamakta iken yazdığı bir notta eseri bir "küçük opera" olarak nitelendirmiştir. Genel olarak bir "müziksel eğlence" olarak isimlendirilmektedir. İngilizce opera konusunda en önemli otoriter kaynak eseri olarak kabul edilen "New Grove Dictionaray of Music" ise bu eseri oratoryo olarak isimlendirmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Dilenci Operası</span>

Dilenci Operası, müziği Johann Christopher Pepusch tarafından, liberettosu John Gay tarafından İngilizce olarak hazırlanmış 1 prolog ve 3 perdelik bir "ballad opera" janrında bir müziksel eser. Prömiyer temsili 29 Ocak 1728'de Londra'da Lincolns'İnn Field 'de bulunan "Royal Tiyatro Salonu" yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Köy Falcısı</span>

Köy Falcısı bestesi ve librettosu Jean-Jacques Rousseau tarafından Fransizca olarak hazırlanmış bir perdeden oluşan, intermezzo buffo janrında bir kısa opera eseri.

<span class="mw-page-title-main">Tancredi</span>

Tancredi Gioacchino Rossini tarafından bestelenen 2-perdelik opera seria veya "kahramanlik melodrami " janrindan opera eseridir.Gaetano Rossi tarafından yazılan İtalyanca libretto Voltaire tarafından 1760'ta Fransızca yazılan Tancrède adlı bir tiyatro oyunundan uyarlanmıştır. Bu eserin prömiyer temsili 9 Mayıs, 1812'de Venedik'te Fenice Tiyatrosu'nda yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Otello (Rossini)</span>

Otello Gioacchino Rossini tarafından bestelenen 3-perdelik operatik müzikli dram janrında bir operadır. Salsa Markisi Francesco Mario Berio tarafından İtalyanca olarak yazılan opera librettosu, 1792'de Jean François Ducis'in Fransızca çevirisi Othello ou Le More du Venise oyununa ve 1813'te Giovanni Carlo Baron Cosenzas'ın İtalyanca çevirisi olarak hazırladığı Othello oyununa dayandırılmıştır. Bu Fransızca ve İtalyanca oyun eserlerinin orijinali ise tanınmış İngiliz oyun yazarı William Shakespeare'in 1603 basımlı İngilizce yazılmış Othello, the Moore of Venice tregedyasıdır.