İçeriğe atla

Fahrettin Çiloğlu

Fahrettin Çiloğlu
Doğum05 Ekim 1956 (67 yaşında)
Ünye, Ordu, Türkiye
MeslekYazar, şair, çevirmen, editör
DilTürkçe, Gürcüce
EğitimGazetecilik

Fahrettin Çiloğlu (d. 5 Ekim 1956, Ünye, Türkiye), Türkiye'ye göç etmiş Gürcü bir aileden gelen yazardır. İki dilde yazan yazar, Gürcüce yazar adı olarak önce ფარნა ჭილაძე (Parna Çiladze),[1] sonra ფარნა-ბექა ჩილაშვილი (Parna-Beka Çilaşvili)[2] ve bazı Türkçe çevirilerde Parna-Beka Çiladze ile Parna-Beka Çilaşvili[3] adlarını kullanmıştır. Tanrı'nın Sıcak Eli adı öykü kitabında Parna-Beka Çiladze adını kullanmıştır.

Biyografi

Gazetecilik öğrenimi gördü. Uzun yıllar ansiklopedi yayıncılığı alanında editör olarak çalıştı ve İstiklal Kitabevi'nin yayın yönetmenliği yaptı. Pek çok dergi ve gazetede, özellikle Gürcü kültürü üzerine yazıları yayımlandı. Nodar Dumbadze, Otar Çiladze, Dato Turaşvili, Erlom Ahvlediani, Miheil Cavahişvili gibi yazarlar başta olmak üzere, Gürcüceden edebi ve edebiyat dışı çeviriler yaptı. 2007-2010 yılları arasında İstanbul'da Türkçe ve Gürcüce olarak iki dilde yayımlanan Pirosmani dergisinin yayın yönetmenliğini yaptı.

Edebi yapıtları

Fahrettin Çiloğlu, edebiyata şiirle başladı ve şiirleri İnsancıl, Adam Sanat gibi dergilerde yayımlandı. Daha sonra öykü yazmaya başladı. İlk öyküsü, İzmit'te yayımlanan Üçüncü Öyküler dergisinde basıldı. Daha sonra öyküleri Üçüncü Öyküler’in yanı sıra Adam Öykü, kitap-lık[4] dergilerinde yayımlandı. 2004 yılında, şiirleri Nisan Şiirleri, öyküleri Beni Bırak Uzaklara, günlük notları Aşksız Mutluluk Yoktur adlarıyla kitap olarak basıldı. 2006 yılında Gürcüce şiirleri ve Türkçeden çevrilen öyküleri სასაზღვრო ფიქრები (Sasazğvro Pikrebi / “Sınır Düşünceleri”) adıyla Tiflis’te yayımlandı. Yazarın 2007 yılında Uçinmaçini adıyla Türkçe ikinci öykü kitabı çıktı.[5][6][7] Türkçenin yanı sıra Gürcüce de yazan Fahrettin Çiloğlu’nun 2012 yılında Tiflis’te სანამ თოვს (Sanam Tovs / “Ne Zaman Kar Yağsa”) adlı yeni öykü kitabı yayımlandı.[8] Bu kitapta yer alan "ბებიაჩემის მოგზაურობა სტამბოლში" (“Babaannemin İstanbul’a Yolculuğu”) adlı öyküsü, 2008 yılında Unser Istanbul adlı Almanca antolojide “Die Reise meiner Großmutter nach Istanbul” adıyla yayımlanmıştı.[9] “İsmail, Şopen ve Şopenaver” adlı kısa öyküsüyle, 252 yazarın yer aldığı öyküden çıktım yola (2014) adlı kitabın yazarlarından biri oldu. Türkçe "Cimdik" adıyla yazdığı çocuk masalı Gürcüceye çevrilerek ნამცეცა (Namtsetsa) adıyla yayımlandı.[10]

Edebiyat dışı çalışmaları

Toplumsal alanda da yazan Fahrettin Çiloğlu'nun Gürcülerin Tarihi adlı kitabı 1993'te basılmıştı ve bu kitapta “Türkiye Gürcüleri” bölümü Türkiye'de yaşayan Gürcüler üzerine yazılmış ilk çalışma özelliği taşımaktadır. Fahrettin Çiloğlu, 1998 yılında Ole Høiris ve Sefa Martin Yürükel editörlüğünde yayımlanan Contrasts and Solutions in the Caucasus ("Kafkasya'da Çatışmalar ve Çözümler") adlı kitabın yazarlarından biriydi.[11] Fahrettin Çiloğlu ayrıca, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş yıllarına ilişkin Kurtuluş Savaşı Sözlüğü adı altında bir özel adlar sözlüğü hazırlamıştır.[12] Fahrettin Çiloğlu, Gürcistan’da bilimsel pedagojinin kurucusu Iakob Gogebashvili’nin çalışmasını örnek alarak, Türkçe bilenlere Gürcüce okuma-yazma öğretmek amacıyla Deda Ena / დედა ენა (“Anadili”) adlı kitabı hazırladı.[13] 2003 – 2009 arasında çeşitli yerlerde çıkan Türkçe yazıları Gürcüceye çevrildi ve 2014'te “Bir Damla Limon” („ერთი წვეთი ლიმონი“) adıyla Gürcistan’da kitap olarak yayımlandı.[14]

Yapıtları

  • Gürcülerin Tarihi (araştırma); 1993
  • Kurtuluş Savaşı Sözlüğü, 2004 - Türkiye'nin kuruluş yıllarını ele alan özel adlar sözlüdür.[15] İlk baskısı 1999 yılında Doğan Kitap tarafından yapıldı. 100.000 adet basılıp Hürriyet gazetesi ile birlikte o yıl, Türk Kurtuluş Savaşı'nın başlangıcı sayılan 19 Mayıs günü okurlara ulaştı. Sözlüğün genişletilmiş basımı, Kurtuluş Savaşı Sözlüğü adıyla 2004 yılında Livane Yayınları tarafından yayımlandı. Kurtuluş Savaşı Sözlüğü, yazarın 3. Boyut tarafından yayımlanan "Kurtuluş Savaşı CD Romu"na dayanır. Kitap, Çiloğlu tarafından yeniden genişletildi ve 2017'de Alfa Yayınlarınca Nutuk Sözlüğü adıyla tekrar yayımlandı.
  • Beni Bırak Uzaklara (öyküler), 2004
  • Nisan Şiirleri (şiirler); 2004
  • Aşksız Mutluluk Yoktur (aforizmalar); 2004
  • სასაზღვრო ფიქრები ("Sınır Düşünceleri") (Gürcüce öykü ve şiirler) ; 2006
  • Uçinmaçini (öyküler); 2007
  • Deda Ena / დედა ენა (Gürcüce okuma-yazma kılavuzu); 2008
  • სანამ თოვს ("Ne Zaman Kar Yağsa") (Gürcüce öyküler); 2012
  • ერთი წვეთი ლიმონი ("Bir Damla Limon"; Türkçe yazılarının Gürcüce çevirisi); 2014
  • Tanrı'nın Sıcak Eli (Öyküler), 2021, ISBN 978-605-74673-5-5

Edebi çevirileri

Yer alan öyküler şunlardır:
  1. Guram Doçanaşvili – “Müzisyen”
  2. Guram Odişaria – “Düş ve Gerçek”
  3. Tamri Phakadze – “Savaş veya Barış”
  4. Kote Candieri – “Külkedisinin Gecesi”
  5. İrakli Lomouri – “Co(r)co”
  6. Zurab Lejava – “Buzdolabına Seks”
  7. İrakli Samsonadze – “Korku İçindeki Sokak”
  8. Miho Mosulişvili – “Mart Kapıdan Baktırır”
  9. Gela Çkvanava – “Darecan’ın İntikamı”
  10. Ana Kordzaia-Samadaşvili – “Tarihsel Bellek”
  11. İna Arçuaşvili – “Ebegümeci”
  12. Maka Ldokoneni – “Bichat Yastıkları”
  13. Beso Hvedelidze – “Büyü”
  14. Beka Kurhuli – “Başka Yerdeki Eve”
  15. Bela Çekurişvili – “Pınar’ın Kolyesi”
  16. Teona Dolencaşvili – “İtaat”
  17. Tea Topuria – “Ev”
  18. Luka Bakanidze – “Neredesin, Lazare”
  19. Zviad Kvaratshelia – “Kızılcık”
  20. Tsotne Tshvediani – “Underground”

Edebiyat dışı çevirileri

  • Borçka Mektupları, gazete yazıları, 2002, İvane Caiani; ISBN 9789758260126
  • Gürcü Köyleri, gezi notları (Osmanlıca), 2002; İsmetzade Doktor Mehmed Arif; ISBN 9789758260119
  • İstanbul Gürcüleri, inceleme, 2003, Eugenio Dallegio D'Allesio; ISBN 9758260154
  • Acara Mektupları, gazete yazıları, 2006, Abdul Mikeladze; ISBN 9758260227

Dış bağlantıları

Kaynakça

  1. ^ "'სასაზღვრო ფიქრები' (Sınır Düşünceleri) (Gürcüce)". ქართული დიასპორა. 2006. 16 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2013. 
  2. ^ "დამსხვრეული შუშის დღე" ფარნა-ბექა ჩილაშვილი ("Kırık Cam Gündüzü" Parna-Beka Çilaşvili) (Gürcüce)". რეზონანსი. 9 Mayıs 2010. 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2013. 
  3. ^ "Madrabaz Kvaçi Çevirmen: Parna-Beka Çilaşvili". 5 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2017. 
  4. ^ "Fahrettin Çiloğlu - Sınır hikâyeleri - 3 Şaşorti Kali". kitap-lık. Ocak 2005. 3 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2014. 
  5. ^ "Bir varmış, bir yokmuş: 'Uçinmaçini'". cnnturk. 27 Nisan 2007. 9 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2013. 
  6. ^ "Nar çiçeği kokulu öyküler". kultur.sabah. 25 Nisan 2007. 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2013. 
  7. ^ "Mitoloji ve şiirle kardeş öyküler". radikal. 27 Temmuz 2007. 9 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2013. 
  8. ^ "მწერალი ქართულ-თურქულ კულტურულ დიალოგში" / "Gürcüce-Türkçe Kültür Diyalogu İçinde Bir Yazar" – "Ne Zaman Kar Yağsa" (სანამ თოვს) üzerine bir yazı". 24 საათი. 5 Haziran 2012. 8 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2014. 
  9. ^ "Fahrettin Çiloğlus »Die Reise meiner Großmutter nach Istanbul«". Das Kulturmagazin des Westens. Ekim 2008. 30 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2013. 
  10. ^ "ფარნა-ბექა ჩილაშვილი „ნამცეცა" (Parna-Beka Çilaşvili "Namtsetsa")". 6 Mayıs 2016. 
  11. ^ "Contrasts and Solutions in the Caucasus". 12 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2014. 
  12. ^ ""Kurtuluş Savaşı Sözlüğü"". 2004. 3 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2013. 
  13. ^ ""Deda Ena Seti Çıktı"". Chveneburi.net. 26 Kasım 2008. 2 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2013. 
  14. ^ ""ერთი წვეთი ლიმონი - ჩილაშვილი" "Bir Damla Limon" - Çilaşvili". 2014. 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2014. 
  15. ^ "Nutuk’u sözlüksüz okumayın" - Mazlum Vesek

İlgili Araştırma Makaleleri

Gürcü sineması ya da Gürcistan sineması, Avrupa’nın önde gelen sinematografilerinden biridir. İtalyan film yönetmeni Federico Fellini, Gürcü sinemasının hayranlarından biriydi: "Gürcü sineması tamamen benzersiz bir fenomen, canlı, felsefi açıdan ilham verici, çok bilgece, çocuk ruhlu. Beni ağlatabilecek her şey var ve söylemeliyim ki (ağlamam) kolay bir şey değil.”

<span class="mw-page-title-main">Miho Mosulişvili</span>

Miho Mosulişvili, Gürcü öykü ve roman yazarı. Yazdığı tiyatro oyunlarıyla da tanınır.

Otar Çiladze, Gürcü şair ve yazardır. Stalin sonrası dönemde Gürcü edebiyatının canlanmasında belirleyici rol oynadı. Romanlarında Sümer ve Yunan mitolojilerinden büyük ölçüde yararlandı. Efsanevi bir Yunan anlatısını trajik bir aşk hikâyesiyle birleştiren Yolda Bir Adam Gidiyordu adlı epik romanı Türkçeye çevrilmiştir.

<i>Uçinmaçini</i>

Uçinmaçini, Fahrettin Çiloğlu’nun öykü kitabıdır. Kitabın adı, insanı görünmez kıldığına inanılan Gürcüce “Uçinmaçinis kudi” deyişinden gelir.

<span class="mw-page-title-main">Donald Rayfield</span>

Donald Rayfield, Britanyalı Gürcü ve Rus edebiyatları profesörüdür. Gürcü ve Rus edebiyatları, Stalin ve onun gizli polisi üzerine kitaplar yazdı. Rus yazarlar ve entelejansiyası üzerine bir dizi kitabın editörlüğünü yaptı. Rayfield'in The Literature of Georgia: A History adlı kitabı, Gürcü edebiyatı üzerine İngilizce yazılmış en önemli çalışmadır. Rayfield, Gürcü ve Rus şairleri ve yazarları İngilizceye çevirmişitir.

<span class="mw-page-title-main">Tamaz Çiladze</span>

Tamaz Çiladze, , Gürcü yazar, şair ve oyun yazarı. Şair ve yazar Otar Çiladze’nin büyük kardeşidir. Bazı şiirleri Türkçeye de çevrilmiştir.

<i>Sivrisinek Şehirde</i>

Sivrisinek Şehirde, Gürcü yazar Erlom Ahvlediani’nin romanı. Roman, büyük bir olasılıkla 1960’lardan başlayarak son birkaç on yıl boyunca yazılıyordu ve 2010 yılında ilk kez Gürcüce yayımlandı. Kitap ertesi yıl, Gürcistan’da önemli edebiyat ödülü olan Saba ödülünü aldı. Sivrisinek Şehirde, Gürcüce aslından çevrilerek 2014’te Türkçe yayımlandı.

<span class="mw-page-title-main">Miheil Cavahişvili</span>

Miheil Cavahişvili , Gürcü yazar.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Gürcüleri</span>

Türkiye Gürcüleri, etnik Gürcü olan veya soyundan gelen Türkiye vatandaşları ve sakinlerini ifade eder. Bu topluluk iki farklı gruptan oluşur. Artvin ve Ardahan Gürcüleri bölgenin yerlileri iken Türkiye'nin diğer bölgelerinde yaşayan Gürcüler ise, Osmanlı sınırları içindeki Gürcü topraklarının 19. yüzyılda Rusların eline geçmesi üzerine, bu bölgeden gerçekleşen göçlerle ortaya çıkmıştır. Bu ikinci grup içinde Müslüman ve Katolik Gürcüler yer alır.

<i>Madrabaz Kvaçi</i>

Madrabaz Kvaçi, Gürcü yazar Miheil Cavahişvili'nin romanı. Özgün adı Kvaçi Kvaçantiradze olan roman, 1924'te yazılmış ve Parna-Beka Çilaşvili tarafından Türkçeye çevrilip 2017'de Madrabaz Kvaçi adıyla yayımlanmıştır. Madrabaz Kvaçi, Gürcü edebiyatında pikaresk roman türünün en önemli örneği kabul edilir.

<i>Lambalo ve Kaşa</i> Miheil Cavahişvili romanı

Lambalo ve Kaşa, Gürcü yazar Miheil Cavahişvili’nin romanı. Çarlığın din kardeşliği üzerinden yürüttüğü politikayı alaya alan Miheil Cavahişvili, bu eserini 1925 yılında kaleme aldı. Lambalo ve Kaşa aynı yıl Mnatobi dergisinde basıldı. 1926 yılında “İki Hüküm” adlı öyküsüyle birlikte kitap olarak yayımlandı. Lambalo ve Kaşa, yazarın 1937'de kurşuna dizilmesinden önce, 1933 ve 1937'de iki kez daha basıldı. Roman 2018'de Türkçe yayımlandı.

Kadının Yükü,, Gürcü yazar Miheil Cavahişvili'nin romanı. Yazarın altıncı ve son romanıdır. Roman 1936'da yayımlandı. Bu romanın yayımlanmasından sonra Miheil Cavahişvili işkence gördü ve ertesi yıl kurşuna dizildi.

Beyaz Yaka, Gürcü yazar Miheil Cavahişvili'nin romanıdır. Eser ilk kez 1926'da Mnatobi adlı dergide yayımlandı. 1934'te başka eserleriyle birlikte kitap olaraka basıldı. 1937'de kurşuna dizilen yazarın itibarının iade edilmesinden sonra Beyaz Yaka, yazarın en önemli yapıtlarından biri sayılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Niyazi Ahmet Banoğlu</span>

Niyazi Ahmet Banoğlu, tarihi araştırma kitaplarıyla tanınan gazeteci ve yazar. Gürcü edebiyatından Türkçeye ilk çevirileri yapan kişi olarak da bilinir.

Eugène Dallegio d'Alessio, Evgenios Dalezios olarak da tanınır, Venedik kökenli İtalyan araştırmacı. Türkiye'nin Marmara bölgesinde yaşayan Gürcüler üzerine Fransızca yazdığı araştırması İstanbul'da önce Gürcüce, sonra Türkçe yayımlandı.

<span class="mw-page-title-main">Tacim Çiçek</span> Türk şair, eleştirmen ve yazar

Tacim Çiçek ; Türk şair, eleştirmen, yazar.

Taner Artvinli, Artvin bölgesinin tarihi, halk edebiyatı ve yer adları üzerine çalışmalarıyla tanınan araştırmacıdır. Artvin Yer Adları Sözlüğü ve Artvin Etimoloji Sözlüğü, Artvin bölgesi üzerine alanında yapılmış ilk çalışmalar olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Gürcü edebiyatı</span>

Gürcü edebiyatı, 4. yüzyılda Hristiyanlığın benimsenmesinden sonra dinsel kitapların ana dile çevrilmesine duyulan gereksinme sonucunda ortaya çıktı. Dinsel kitapların çevirilerini azizlerin yaşamlarını anlatan ürünler izledi.

<span class="mw-page-title-main">Deda Ena</span>

Deda Ena, Gürcü dilinde ilköğretimde başlangıç sınıflarında okutulan ders kitabıdır. Gürcü eğitimci ve yazar İakob Gogebaşvili tarafından ilk kez 1876 yılında hazırlanmıştır. "Deda ena", Gürcü dilinde "anadili" anlamına gelir.

Rabat, Orta Asya ve İran'da 7-8. yüzyıllarda, bir yerleşmenin zanaat ve ticaret erbabının yerleştiği dış semtlerine deniyordu. Rabatlar 9-10. yüzyıllarda siyasal ve iktisadi yaşamın merkezi haline gelmiştir. Arapça kelime Gürcü diline "rabati" (რაბათი) olarak girmiştir.