İçeriğe atla

FMK-3 mayını

FMK-3 cam elyafı kasaya sahip Arjantin yapımı bir tür basınçlı tanksavar mayınıdır. Mayın Direccion General de Fabricaciones Militares tarafından üretilmiştir. Mayında aslında FMK-1 anti personel mayınına ait fünye kullanılmıştır. FMK-1 modelinde bulunun fünyenin baskı tapası değiştirilmiş ve daha yüksek basınçta çalışır hale getirilmiştir. Arjantin depolarında bulunan FMK-1 anti personel mayınları 2003 yılında geliştirilerek mayının üst kısmında bulunan plastik baskı tapası kaynakla mayına tutturulmuştur. Mayın bu sayede metalsiz mayınlar grubuna girer. İstenilen durumlarda mayın tarayıcılar tarafından bulunması için metal bir daire eklenebilir.

Kullanımı

Arjantin ile Birleşik Krallık arasında çıkan Falkland Savaşında Arjantin Silahlı Kuvvetleri tarafından kullanılmıştır.

Özellikleri

  • Ağırlığı: 7.1 kg
  • Patlayıcı ağırlığı: 6.1 kg RDX/TNT ve Balmumu
  • Uzunluğu: 250 mm
  • Boyu: 90 mm
  • Eni: 250 mm
  • Çalışma ağırlığı: 150 ila 250 kg. 300 kg (2003 yılındaki değişiklikle)

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  • Jane's Mines and Mine Clearance 2005-2006
  • FMK-3 mayını hakkında bilgi ORDATA

İlgili Araştırma Makaleleri

M7 ABD tarafından geliştirilen ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan küçük metal kasalı bir [[tanksavar mayını|basınçlı tanksavra mayınıdır. Mayının geliştirilmesinde İngiltere yapımı Hawkins el bombasından yararlanılmıştır. Toplamda 2.5 milyon adet üretilmiştir. ABD Ordusunun kullanımından kaldırılmış olan mayın Angola, Burma, Kamboçya, Çat, Eritre, Etiyopya, Kore, Lübnan, Myanmar, Somali, Tayland ve Zambiya tarafından kullanılmıştır.

TM-44, Sovyetler Birliği tarafından geliştirilen ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan dairesel metal kutulu tanksavar mayınıdır. Mayının kutusu kısa silindir şeklinde ve üst kısmında baskı tapası bulunmaktaydı. Mayın normal şartlarda kendisine oldukça benzeyen basit ve daha küçük olan TM-41 mayını gibi mat yeşil renge boyanmıştır.

M6, M6A1 ve M6A2 ABD yapımı metal kutulu dairesel tanksavar mayınıdır. Daha sonra yerlerini M15 mayınına bırakmışlardır. Mayın doğal şartlarda zeytin yeşili renginde olup mayının merkezinde büyükçe bir baskı tapası bulunmaktadır.Mayının merkezinde bulunan baskı tapasını 3 farklı konuma getirilmekteydi. KURULU, TEHLİKELİ ve GÜVENLİ. Baskı tapası akordeona benzeyen bir yapıda durur ve yeterinde güç kullanıldığında bu baskıyı aşağıya iletir. Aşağıya iletilen bu baskı ateşleme tapası içerisindeki yayı harekete geçirir ve fünye içerisindeki iğne fünyeyi patlatır. Patlayan fünye çevrecinde bulunan ana patlayıcıyı infilak ettirir.

<span class="mw-page-title-main">M15 mayını</span>

M15 mayını ABD yapımı geniş dairesel bir basınçlı tanksavar mayınıdır. Daha önce kullanılmakta olan M6A2 tanksavar mayınının daha geniş bir modelidir. Mayın Kore Savaşı sırasında kullanılmıştır. Her ne kadar M19(plastik kılıflı ve minimum metal içeren modern tasarım) mayınları M15 mayınlarının yerini almışsa da, ABD M15'leri güvenilir ve efektif gördüğü için elinde büyük miktarda stok bulundurmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tellermine 35</span> tanksavar mayını

Tellermine 35 (T.Mi.35) Almanya tarafından geliştirilen ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan yapımı metal kasalı bir tanksavar mayınıdır. Mayının kasası çelik ten olup, ortasında bulunan ateşleme fünyesine doğru dışbükey bir şekildedir. İki adet ikincil fünye ise mayının yan ve taban yüzeyinde olup mayının yerinden çıkartılması durumunda tuzaklama amaçlı takılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tellermine 43</span> Almanya tarafından üretilen dairesel metal kutulu bir tanksavar mayını

Tellermine 43 Almanya tarafından üretilen ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan dairesel metal kutulu bir tanksavar mayınıdır. Tellermine 42 modelinin biraz daha geliştirilmiş modeli olan mayının üretimi çok basitti. Almanlar Mart 1943 tarihinden savaşın sonuna kadar toplam olarak 3.6 milyon adet Tellermine 43 mayını üretmiştir. Mayının Danimarka (M/47), Fransa ve Yugoslavya (TMM-1) tarafından kopya modelleri üretilmiştir. Mayın günümüzde Mısır ve Libyada bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">TM-65 mayını</span> Fin yapımı dairesel şekilli metalsiz tahripli tanksavar mayını

TM-65 Fin yapımı dairesel şekilli metalsiz tahripli tanksavar mayınıdır. Yapım aşamasında Rus yapımı TM-62 mayınından yararlanılmıştır. Mayının kasasında ince bir zar kalınlığında cam elyafı kullanılmıştır. Bu kasanın içerisinde ana patlayıcı,ateşleyici fünye ve bunun üzerinde baskı tapası bulunmaktadır. İlk üretilen TM-65ler üzerinde SM-65 anti personel mayınında da kullanılan US-65 model fünye bulunmaktadır. Daha sonra üretilen TM-65/77 modelinde ise Rus yapımı MV-5 fünye kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">M1 mayını</span> Mayın

M1,M1A1 ve M4 ABD tarafından geliştirilen ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan çelikten metal kasalı tahripli tanksavar mayınıdır. Mayının Arjantin tarafından üretilen kopyası daha sonra Falkland Savaşı sırasında kullanılmıştır. Başka bir kopyası olan No.4 mayını ise Çinliler tarafından üretilmiştir. Mayına ait bazı modeller hala Çad ve Tunusda kullanılmaktadır.

FMK-5 daire şeklinde Arjantin yapımı metalsiz bir tahripli tanksavar mayınıdır. Ateşleme mekanizmasında aynen FMK-3 mayınında olduğu gibi FMK-1 anti personel mayını kullanır. FMK-1 modeline yerleştirilen üç adet sert mandal sayeside mayın 300 kiloluk basınçla ateşlenir. Bu sert mandalların çıkartılması durumunda ise 50 kilodan az bir ağırlıka mayın patlar.

PP Mi-D mayını Çekya yapımı olan ve aslı II. Dünya Savaşı sırasında Almanlar tarafından üretilen Schu-mine 42 model tahripli tanksavar mayınının bir kopyasıdır.

Model 52 mayını İsveç yapımı dairesel plywood kasalı tahripli tanksavar mayınıdır. Mayın hala İsveç Ordusu tarafından kullanılmaktadır. Mayın üzerinde birçok farklı fünye ve baskı plakası kullanılabilir. Bunlar içerisinde uzatma çubuklu fünye, altıgen baskı plakasını sayabiliriz.

PMZ-40 dairesel şekilli metal kasalı Eski Sovyetler Birliği yapımı çok amaçlı kara mayınıdır. Mayın II. Dünya Savaşı sırasında kullanılmıştır. Kış Savaşı sırasında kullanılan Fin yapımı Panssarimiina m/36 modeline çok benzemektedir.Tabanında bulunan testere dişleri yapısı sayesinde buz üzerine de döşenebilmiştir. Dört dik çubuk yardımı ile duran baskı plakası kendisine yapılan çok düşük bir basıncı bile altında bulunan fünyeye iletmesi sonucunda mayın patlar. Çok hassas olmasından ötürü mayın anti personel mayını olarak da kullanılmıştır.

TMD-1 ve TMD-2 Yugoslavya tarafından geliştirilen ahşap kasaya sahip bir tahripli tanksavar mayınıdır Rus yapımı TMD-B modeline benzemektedir. Mayın ahşap bir kutu ve içerisindeki ana patlayıcı olarak kullanılan TNTden oluşur. Bir yüzünde kayış taşıma sapı bulunur. Baskı plakasının hemen altında fünye bulunur. Plakaya yapılan bir basınç hemen fünyeye iletilmekte o da ana patlatıcıyı infilak ettirmektedir.

TMD-44 ve TMD-B basit birer dikdörtgen şeklinde SSCB tarafından geliştirilen ahşap kasaya sahip birer tanksavar mayınıdır. Mayınlar II. Dünya Savaşı sırasında kullanılmıştır. Ebat olarak birebir aynı olan mayınların tek farkı sahip oldukları fünyelerdi. Sahip oldukları ahşap mayın kutusu çürümeye veya böcekler tarafından yenilmeye açıktı. Bu sebepten mayın çok kolay bozulabilmekte veya çalışma ağırlığı 3 kiloya kadar düşmekteydi. Mayın günümüzde aşağıdaki ülkelerde bulunmaktadır: Afganistan, Angola, Çad, Küba, Mısır, Kore, Mozambik, Namibya, Ruanda, Yemen, Zambiya ve Zimbabve.

GATOR mayın sistemi ABD tarafından 1980'li yıllarda geliştirilen misket bombalarından türetilen havadan bırakılan tanksavar ve anti personel mayını sistemidir. İki farklı dağıtm sistemi kullanır. Deniz Kuvvetleri için üretilen 250 kgluk CBU-78/B ve Hava Kuvvetleri için üretilen 500 kgluk CBU-89/Bdur.Buna ilaveten Volcano mayın sistemi ile kara taşıtları ve helikopterler ile de döşenebilir.

<span class="mw-page-title-main">LPZ mayını</span>

L.P.Z. mayını veya Leichte Panzermine Alman yapımı dairesel şekilli metal kasalı bir tür tahripli tanksavar mayınıdır. Mayın II. Dünya Savaşı sırasında kullanılmıştır. 1941 yılında ordu servisine alınmış olup, genel olarak paraşütçü birlikleri tarafından kullanılmıştır. 1942 yılında üretimi durdurulan mayından toplamda 31.700 adet üretilmiştir. Mayın ilk olarak Girit adasının hava indirme birlikleri tarafından işgali olan Merkür Operasyonu sırasında kullanılmıştır.

P2 Mk2 ve P3 Mk2 Pakistan yapımı plastik kasalı metalsiz bir tür tahripli tanksavar mayınıdır. P2 Mk2 kare şeklinde olup kasasının merkezinde yivli baskı plakası bulunur. P3 modelinin kasası ise dairesel olup yine merkezinde daire şeklinde bir baskı plakası bulunur. Her iki mayında anti personel mayını olarak kullanılabilir. Mayınların üzerinde bulunan baskı plakalarının çıkartılması ile mayınlar çok daha düşük ağırlıklarda harekete geçebilir. Mayının yan yüzeyinde branda kumaşından sarı renkte taşıma sapı bulunur. Her iki modelin alt kısmında yerinden oynatılmaları durumunda patlamaya hazır tuzaklama amaçlı ikincil fünyeler bulunur. GLM-2 model elektronik fünye takılarak bubi tuzağı yapılabilir. Çok az olmakla beraber metal kutulu olarak üretilen modelleri kolaylıkla tespit edilebilir. Ancak ilk olarak 1980 yılında Birleşmiş Milletler tarafından imzaya açılan Klasik Silahlar Anlaşmasının imzalayan Pakistan, II nolu protokolde belirtilen şartlara uygun olarak 1997 yılından itibaren depolarında bulunan plastik kasalı mayınlara çelikten tarama plakaları eklemiştir. Mayın günümüzde Afganistan, Angola, Eritre, Etiyopya, Pakistan, Somali ve Tacikistan'da bulunmaktadır.

T-AB-1 Brezilya yapımı kare şeklinde plastik kasalı bir tahripli tanksavar mayınıdır. Mayın T-AB-1 anti personel mayınını fünye olarak kullanır. Mayın üst kısımda bulunan ABS model plastik basınç plakası altındaki AP mayını ve büyük miktarda patlayıcıdan oluşur. ABS plastik basınç plakası mayın kasasına 200 kgluk ağırlığa kadar dayanabilen pimler ile tutturulmuştur. Bu ağırlık ve üzerindeki basınca maruz kalan pimler kırılarak AP mayınını tetikler. AP mayının patlamasıda AT mayınının ana patlayıcısının infilak etmesine neden olur.

Mle 1951 veya MI AP ID 51 Fransa yapımı küçük kahverengi renkli silindir plastic mayın kasasına sahip minimum metalli bir tür tahripli anti personel mayınıdır. Mayında çok hassas bir fünye kullanılmıştır. Fünye cam tüp içerisindeki Kırmızı Fosfordan oluşuyordu. Mayın bünyesinde etkisiz hale getirmeyi önlemek amacıyla tuzaklama düzeneyi bulunmaktaydı..

Model 49 büyük bir silindir şeklinde kasaya sahip İsviçre yapımı bir kazıklı anti personel mayınıdır. Mayın günümüzde İsviçre Ordusu envanterinden kaldırılmıştır. Depolarda bulunan tüm stoklar imha edilmiştir. Mayının ana gövesi bir kazığa monteliyidi.Mayında kullanılan ZDZ-39 model fünye hem elle hem de gerilme düzeneği ile çalışmaktaydı. Mayının betondan olan dış gömleği içerisinde şarapnel görevi görmesi amacıyla çelik parçalar gömülmüştü.