İçeriğe atla

FLIR

Thales tarafından geliştirilen bir FLIR seyrüsefer podu

FLIR veya FLİR, (İng. Forward Looking InfraRed) yani İleri Bakan Kızılötesi, elektromanyetik spektrumda kızılötesi aralığa tekabul eden radyasyona duyarlı sensörlerden oluşan ve özellikle askeri amaçlarla kullanılan modern bir elektro-optik gözlem cihazıdır.

FLIR temel prensip olarak cisimlerden yayılan ısı enerjisinin hassas sensörlerce ölçülüp bilgisayar aracılığıyla yapay olarak renklendirilerek eşzamanda görüntüye dönüştürülmesi prensibini kullandığı için, operatörün gece ve hatta kötü hava şartları altında çevresini ve -özellikle askeri kullanımda- ısı yayan tehdit unsurlarını oldukça net bir şekilde görebilmesini sağlar. Gece görüş kameraları ile FLIR (termal) kameralar arasındaki en büyük fark, gece görüş kameralarının görünür ışınım bandında çalışıp, az olan ışık miktarını operatöre yükselterek gösterirken, FLIR tabanlı termal sistemlerin, daha düşük dalgaboyuna sahip kızılötesi (ısı) aralığında ve klasik anlamda ışık kaynaklarından bağımsız çalışabilmesidir. Gece görüş kameraları etkili olabilmeleri için ortamda az da olsa ışığa gereksinim duyarlar. FLIR sistemleri ise ortamda görünür ışık olsun veya olmasın, aralarında sıcaklık farkı olan cisimleri kolayca birbirinden ayırabilme özelliğine sahiptirler.

Askeri kullanım

FLIR sistemleri özellikle askeri uçak, helikopter ve insansız hava araçlarında (İHA) seyrüsefer, hedef tespit veya kendini koruma amacıyla sıkça kullanılmaktadır. Dünya'da olduğu gibi Türkiye'de de askeri elektronik firması Aselsan tarafından termal dürbünlerden silah nişangahlarına, entegre bölge gözlem sistemlerinden helikopter ve uçak podlarına kadar çeşitli FLIR uygulamaları geliştirilmiş ve Türk Silahlı Kuvvetleri kullanımına sunulmuştur.

Sivil kullanım

Termal kameralar sanayide motor, kompresör, enerji aktarım ve ısı yalıtımı malzemeleri gibi ürünlerde meydana gelebilecek ısı sızıntısı ve enerji kaçak noktalarının saptanması, endotermik ve egzotermik kimyasal reaksiyonlarda enerji çevrimi, çeşitli materyallerin sıcaklığa duyarlılığı ve genleşme oranları gibi fiziksel veya metalurjik verilerin ölçülerek gerekli mühendislik hesaplamarın yapılması gibi birçok amaçla kullanılmaktadırlar.

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

Bina otomasyonu, bir binanın HVAC, elektrik, aydınlatma, gölgeleme, Erişim Kontrolü, Güvenlik Sistemleri ve Bina Yönetim Sistemi (BYS) veya Bina Otomasyon Sistemi gibi birbiriyle ilişkili diğer sistemlerin otomatik merkezi kontrolüdür. Bina otomasyonunun temel amacı, kullanıcı konforunu artırmak, bina sistemlerinin verimli çalışmasını sağlamak, enerji tüketimini azaltmak, işletme ve bakım maliyetlerini azaltmak ve güvenliği artırmaktır.

<span class="mw-page-title-main">Infrared Data Association</span>

Infrared Data Association (ing.) kısa adıyla IrDA, bir çeşit kızılötesi iletişim teknolojisidir. IrDA teknolojisiyle çalışan en tanınmış elektronik ürün uzaktan kumandadır.

<span class="mw-page-title-main">Termal kamera</span> Termal kamera, normal şartlar altında göremediğimiz ısı enerjisini görüntüleyebilen kameradır.

Termal kamera, görüntüleme yöntemi olarak gözle görülmeyen IR enerjiyi (ısıyı) esas alan ve görüntünün genel yapısını IR enerjiyi göre oluşmuş renkler ve şekillerin belirlendiği görüntüleme sistemidir. Genelde güvenlik amaçlı da kullanılabilir ama çok çeşitli sektörlerin de kullanımına açıktır. Özellikle ısıya güdümlü füze, gece görüş sistemleri ve benzeri askeri tekniklerin gelişmesi ile önemi artmıştır.

Atılgan Kaideye Monteli Stinger Sistemi, Kaideye Monteli Stinger (KMS) projesi için üretilen M113 zırhlı personel taşıyıcısını alt platform olarak kullanan, kızılötesi (ısı) güdümlü FIM-92G Stinger füzesini ana silah olarak kullanan ve öz savunması için bir adet 12,7 mm çaplı makinalı tüfek kullanan alçak irtifa hava savunma sistemidir. Platform 4 veya 8 stinger füzesi taşıyabilmektedir. Tüm özellikleri bilgisayar veya operatör tarafından kontrol edilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Güneş enerjisi</span> Güneşten gelen, çeşitli teknolojilerde kullanılan parlak ışık ve ısı

Güneş enerjisi, kaynağı Güneş olan ısı ve parlak ışıktır. Güneş'in çekirdeğinde yer alan füzyon süreci ile açığa çıkan ışınım enerjisidir. Güneşteki hidrojen gazının helyuma dönüşmesi füzyon sürecinden kaynaklanır. Güneş'in yüzeyinde güneş radyasyonunun yoğunluğu yaklaşık 6,33 x 107 W/m2dir. Dünya atmosferinin dışında Güneş ışınımının şiddeti, aşağı yukarı sabit ve 1370 W/m2 (Watt/m2) değerindedir; ancak yeryüzünde 0-1100 W/m2 değerleri arasında değişim gösterir. Bu enerjinin Dünya'ya gelen küçük bir bölümü dahi, insanlığın mevcut enerji tüketiminden kat kat fazladır. Güneş enerjisinden yararlanma konusundaki çalışmalar özellikle 1970'lerden sonra hız kazanmış, Güneş enerjisi sistemleri teknolojik olarak ilerleme ve maliyet bakımından düşme göstermiş, Güneş enerjisi çevresel olarak temiz bir birincil enerji kaynağı olarak kendini kabul ettirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Termografi</span> kızılötesi görüntülemenin bir çeşidi

Termografi, termal görüntüleme veya termal video, kızılötesi görüntülemenin bir çeşididir. Termografik kameralar elektromanyetik spektrumun kızılötesi bölümündeki elektromanyetik ışınımı tespit ederler ve bu ışınımdan resimler oluştururlar. Kızılötesi ışınım sıcaklıklarına göre tüm cisimlerden salınır, Kara cisim ışıması kanununa göre, termografi görünür aydınlatma olmadan cisimlerin görünebilmesini sağlar. Bir cisim tarafından salınan ışınımın miktarı sıcaklık arttıkça artar, bu yüzden termografi sıcaklıktaki farkları görmemizi sağlar. Termografik bir kamera tarafından görüntülendiklerinde, sıcak cisimler daha soğuk arka planların yanında oldukça göze çarpar; insanlar ve diğer sıcak kanlı hayvanlar, gündüz veya gece, çevrede rahatlıkla görülebilir hale gelir. Sonuç olarak termografinin geniş kullanımı tarihi olarak askeri ve gizli servislere bağlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kızılötesi</span> dalga boyu görünür ışıktan uzun, fakat terahertz ışınımından ve mikrodalgalardan daha kısa olan elektromanyetik ışınımdır

Kızılötesi, görünür ışıktan daha uzun ancak mikrodalgalardan daha kısa dalga boylarına sahip elektromanyetik radyasyondur (EMR). Kızılötesi spektral bant, kırmızı ışığınkinden biraz daha uzun dalgalarla başlar, bu nedenle IR insan gözü için görünmezdir. IR'nin genellikle yaklaşık 750 nm (400 THz) ila 1 mm (300 GHz) arasındaki dalga boylarını içerdiği anlaşılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Meteoroloji uyduları</span>

Meteoroloji uyduları, Dünya'nın çevresindeki bulutların resimlerini çeken, sıcaklık ölçümleri yapan ve bu verileri Dünya'daki merkezlere gönderen uydulardır.

Fotosel, Fotodetektör, ışık sensörü, optik dedektör, optoelektronik sensör 'ler fotoelektrik etki kullanarak algıladığı ışını elektrik sinyaline dönüştüren veya gelen radyasyona bağlı bir elektrik direnci gösteren bir sensör'dür. Optoelektronik'te "ışık" terimi yalnızca görünür ışığı değil aynı zamanda görünmez kızılötesi ışığı ve ultraviyole radyasyonu'nu da ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Pasif kızılötesi sensör</span>

Pasif kızılötesi sensör, görüş alanındaki nesnelerden yayılan kızılötesi (IR) ışığı ölçen elektronik bir sensör'dür. En çok PIR esaslı hareket dedektörlerinde kullanılır. PIR sensörü, güvenlik alarmlarında ve otomatik aydınlatmalarda yaygın kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">AGM-65 Maverick</span> ABD yapımı, güdümlü bir havadan karaya taktik taarruz füzesi

AGM-65 Maverick, Amerikalı Hughes firması tarafından geliştirilen yakın hava desteği, düşman hava savunmasının bastırılması, kritik düşman birimlerinin imhası gibi görevlerde kullanılan güdümlü bir havadan karaya taktik taarruz füzesidir.

<span class="mw-page-title-main">Yoğunlaştırmalı güneş enerjisi</span>

Yek-odaklı güneş enerjisi santralleri veya Konsantre güneş enerjisi sistemleri, aynalar ve bu aynalara bağlı güneşi izleme sistemleri vasıtasıyla geniş bir alana düşen güneş ışınlarını nispeten küçük bir alana yansıtma esasına dayanır. Küçük bir alana odaklandırılan güneş ışınları, klasik enerji santrallerinde ısı kaynağı olarak ya da güneş panellerine düşürülerek elektrik enerjisi kaynağı olarak kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">İyonlaştırıcı olmayan radyasyon</span> Düşük frekanslı radyasyon

İyonlaştırıcı olmayan radyasyon, bir atomdan veya molekülden bir elektronu tamamen koparabilmek için atomları veya molekülleri iyonlaştırabilecek yeterli enerji taşıyan kuantumlara sahip olmayan herhangi bir elektromanyetik radyasyon türüdür. Elektromanyetik radyasyon, maddenin içinden geçerken yüklü iyonlar üretmez. Yalnızca, bir elektronu daha yüksek enerji seviyesine çıkaran uyarım için yeterli enerjiye sahiptir. İyonlaştırıcı olmayan radyasyondan daha yüksek bir frekansa ve daha kısa dalga boyuna sahip olan iyonlaştırıcı radyasyon birçok kullanım alanına sahiptir, ancak sağlık için bir tehdit olabilir. İyonlaştırıcı radyasyona maruz kalmak yanıklara, radyasyon hastalıklarına, kansere ve genetik hastalıklara sebep olabilir. İyonlaştırıcı radyasyon kullanmak, iyonlaştırıcı olmayan radyasyon kullanılırken genelde gerekli olmayan dikkatli ve özenle alınmış radyolojik korunma önlemleri gerektirir.

<span class="mw-page-title-main">Kara cisim ışınımı</span> opak ve fiziksel yansıma gerçekleştirmeyen siyah cisimden yayılan ve sabit tutulan tekdüze ısı

Siyah cisim ışıması içinde elektromanyetik ışıma ya da çevresinde termodinamik dengeyi sağlayan ya da siyah cisim tarafından yayılan ve sabit tutulan tekdüze ısıdır. Işıma çok özel bir spektruma ve sadece cismin sıcaklığına bağlı olan bir yoğunluğa sahiptir. Termal ışıma, birçok sıradan obje tarafından kendiliğinden yayılan bir siyah cisim ışıması sayılabilecek türden bir ışımadır. Tamamen yalıtılmış bir termal denge ortamı siyah cisim ışımasını kapsar ve bir boşluk boyunca kendi duvarını yaratarak yayılır, boşluğun etkisi göz ardı edilebilecek kadar küçüktür. Siyah cisim oda sıcaklığında siyah görünür, yaydığı enerjinin çoğu kızılötesidir ve insan gözü ile fark edilemez. Daha yüksek sıcaklıklarda, siyah cisimlerin özkütleleri artarken renkleri de soluk kırmızıdan kör edecek şekilde parlaklığı olan mavi-beyaza dönüşür. Gezegenler ve yıldızlar kendi sistemleri ve siyah cisimler ile termal dengede olmamalarına rağmen, yaydıkları enerji siyah cisim ışımasına en yakın olaydır. Kara delikler siyah cisim olarak sayılabilirler ve kütlelerine bağlı bir sıcaklıkta siyah cisim ışıması yaptıklarına inanılır . Siyah Cisim terimi, ilk olarak Gustav Kirchhoff tarafından 1860 yılında kullanılmıştır.

Fotometri bir astronomik nesnenin ışık akısı veya elektromanyetik radyasyonunun yoğunluğunun ölçülmesi ile ilgili bir astronomi tekniğidir.

Isıl ışınım maddedeki yüklü parçacıkların ısıl hareketiyle meydana gelmiş elektromanyetik ışınımdır. Isısı mutlak sıfırdan büyük olan her madde ısıl ışınım yayar. Isısı mutlak sıfırdan büyük olan maddelerde atomlar arası çarpışmalar, atomların ya da moleküllerin kinetik enerjisinde değişime neden olur.

<span class="mw-page-title-main">Askerî helikopter</span>

Askerî helikopter, askerî kuvvetler tarafından kullanılmak üzere özel olarak üretilmiş veya dönüştürülmüş helikopterdir. Bir askerî helikopterin misyonu, tasarımının veya dönüşümünün bir işlevidir. Askeri helikopterlerin en yaygın kullanımı birliklerin nakliyesidir, ancak nakliye helikopterleri muharebe arama-kurtarma (CSAR), sıhhi tahliye (MEDEVAC), hava komuta merkezi gibi diğer görevleri gerçekleştirmek için değiştirilebilir veya dönüştürülebilir. Bunun yanında yer hedeflerine saldırmak için silahlandırılabilir. Özel askerî helikopterler belirli görevleri yerine getirmesi için tasarlanmıştır. Özel askerî helikopterlere örnek olarak saldırı helikopterleri, gözlem helikopterleri ve anti denizaltı savaş helikopterleri verilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Hareket detektörü</span>

Hareket dedektörü yakındaki hareketi algılamak için bir sensör kullanan elektrikli bir cihazdır. Hareket dedektörü bir görevi otomatik yapan veya bir alanda hareket olduğunda kişiyi uyaran sistemin bileşeni olarak çalışır. Güvenlik, otomatik aydınlatma kumandası, ev kontrolü, enerji verimliliği ve diğer yararlı sistemlerin hayati bir bileşenidir. Mekanik veya elektronik yöntemlerle gerçekleştirilebilir. Doğal organizmalar tarafından yapıldığında buna hareket algısı denir.

<span class="mw-page-title-main">Kızılötesi arama ve takipleme sistemi</span> Kızılötesi radyasyon yayan nesneleri algılama ve takip etme yöntemi

Kızılötesi arama ve takipleme sistemi veya (IRST) (İng. InfraRed Search and Track), jet uçakları veya helikopterler gibi kızılötesi radyasyon yayan nesneleri tespit etmek ve takiplemek için kullanılan sistemdir.