İçeriğe atla

FIFA Dünya Kupası (kupa)

FIFA Dünya Kupası
Manchester'daki Ulusal Futbol Müzesi'nde kupanın kopyası
AçıklamaFIFA Dünya Kupası'nı kazanan takıma verilir
DağıtanFIFA
Verilmeye başlandığı yıl1930 (Jules Rimet Kupası)
1974 (FIFA Dünya Kupası)
Son kazanan Arjantin
En çok kazanan Brezilya (5 kez)

FIFA Dünya Kupası, dünya genelinde düzenlenen ve FIFA üyesi ülkelerin erkek millî takımlarının katıldığı futbol turnuvası FIFA Dünya Kupası'nı kazanan takıma verilen kupadır. Turnuvaların ilki olan 1930 FIFA Dünya Kupası'ndan itibaren kazanan takıma, sonraki turnuvaya kadar geçici olarak elinde bulunduracağı Jules Rimet Kupası verilirken bu kupanın 1970'te daimi olarak Brezilya'ya verilmesi sonrasında yeni bir kupa tasarlandı. 2002 sonrasında bu yeni kupanın geçici olarak da olsa hiçbir ülkeye verilmemesine ve yalnızca final maçlarının ardındaki törenlerde kullanılmasına, bunun yerine şampiyonluk elde eden ülkelere bir kopyasının kalıcı olarak verilmesine başlandı.

Abel Lafleur'un tasarladığı "Zafer" adlı ilk kupa 1946'da, FIFA Başkanı Jules Rimet'nin adını aldı. Yunan tanrıçası Nike'nin som gümüşten yapılan altın kaplama bir tasvirini içeren bu kupa, lapis lazuliden üretilen bir kaideye oturtulmuştu. Turnuvayı kazanan takım kupayı geçici olarak elinde bulundururken organizasyonda üç şampiyonluğa ulaşan takım, kupanın daimi sahibi olacaktı. 1966'da İngiltere'de halka açık bir sergi sırasında çalınsa da bir hafta sonra bulundu. 1970 FIFA Dünya Kupası'nda turnuva tarihindeki üçüncü şampiyonluğunu elde eden Brezilya, kupanın daimi sahibi oldu. Toplamda ise 5 farklı takım, kupayı kazanmıştı. Jules Rimet Kupası, 1983 yılında Brezilya'da çalınmasının ardından bir daha bulunamadı.

Turnuvayı kazanan takımlara verilmek üzere Silvio Gazzaniga tarafından tasarlanan ikinci kupa, 1974'te tanıtıldı. 18 ayar altından imal edilen ve Dünya'yı ellerinde tutan iki insan figürünü tasvir eden bu tasarım, malahitten yapılan bir kaideye oturtulmuştu. Değiştirilen FIFA yönetmeliği sonrasında bu kupa, hiçbir şampiyona kalıcı olarak verilmeyecekti. Turnuva tarihinde on farklı takım şampiyonluğa ulaşırken 2022'deki son turnuvada şampiyon olan Arjantin, kupayı son kaldıran takım konumundadır.

Jules Rimet Kupası

Jules Rimet, 1930'daki ilk FIFA Dünya Kupası'nda şampiyonluğa ulaşmalarının ardından Uruguay Futbol Federasyonu Başkanı Raúl Jude'ye kupayı takdim ederken

1930'da düzenlenen ilk FIFA Dünya Kupası'nı kazanan takıma verilmesi için Abel Lafleur tarafından 50.000 Fransız frangı karşılığında tasarlanan kupa, "Zafer" adını taşımaktaydı.[1][2] Kupanın ana kısmında, Yunan mitolojisindeki zafer tanrıçası Nike'nin altın kaplı som gümüşten imal edilen bir tasvirine yer verilmişti.[1][3] Bu tasvirin oturtulduğu 10 cm yüksekliğindeki mavi-beyaz lapis lazuli kaide, sekizgen şeklindeydi.[4][5] Turnuvayı kazanan takıma kupanın geçici olarak verilmesi, toplamda üç turnuvada şampiyonluğa ulaşan takıma ise kalıcı olarak verilmesi planlanmıştı.[6] Bu kupa, turnuvanın düzenlendiği Uruguay'a, 21 Haziran 1930'da Cenevre'den kalkan ve turnuvada mücadele edecek olan Fransa, Belçika ve Romanya millî takımları kafilelerini, turnuvada görev alacak hakemlerden üçünü ve bazı FIFA yetkililerini de taşıyan Conte Verde adlı gemiyle götürüldü.[7] Turnuvayı şampiyon olarak tamamlayan Uruguay, kupayı kazanan ilk takım oldu ve ülkenin adı, kaidenin üstüne çakılmış altın levhaya işlendi.[4][5] 1934 ve 1938 turnuvalarını kazanan İtalya'nın adı, kaidenin diğer iki yüzüne çakılan altın levhalarda yer almaktaydı.[4][5] II. Dünya Savaşı nedeniyle 1942 ve 1946 yıllarında turnuva organize edilemezken savaş sırasında ülkede bulunan kupayı FIFA Başkan Yardımcısı ve İtalya Futbol Federasyonu Başkanı Ottorino Barassi, bir ayakkabı kutusunda saklamıştı.[3]

Savaşın sona ermesinin ardından 25 Temmuz 1946'da, Lüksemburg'da düzenlenen 25. FIFA Kongresi'nde, FIFA başkanı oluşunun 25. yılı onuruna, 1929'da başlattığı oylamayla turnuvanın kurulmasına öncülük eden FIFA Başkanı Jules Rimet'nin adı verildi.[8] 1950 FIFA Dünya Kupası'nda şampiyon olan Uruguay'ın adının da kaide üzerine çakılan bir levhaya işlenmesiyle birlikte kaide üzerinde başka levha eklenecek yer kalmamıştı.[5] 1954 FIFA Dünya Kupası'nı kazanan Batı Almanya, kupanın kaidesinde kendi isminin ekleneceği bir yer kalmaması üzerine kupanın kaidesi, yine lapis azuliden yapılan, daha uzun bir eşkenar sekizgen kaideyle değiştirildi.[5][9] Bu kaidenin ön yüzünde kupanın adı yazarken kalan yedi yüzünde ise, her birisine ikişer levhanın çakılabileceği kadar boşluk bulunmaktaydı.[9] Bu değişiklik sonrasında kupanın uzunluğu 35 cm, ağırlığı ise 3,8 kg idi.[3] İlgili değişiklik ayrıca, 1954'te Batı Almanya'nın kazandığı kupanın kaybolduğu, zarar gördüğü ya da çalındığı; Almanya Futbol Federasyonunun da bu durumu açıklamak yerine Hanau'da kupanın bir kopyasını üreterek sonraki Dünya Kupası'nda bu kopyanın kullanıldığı yönünde iddiaların ortaya çıkmasına da yol açmıştı.[9]

1958 FIFA Dünya Kupası'nı kazanan Brezilya'nın kaptanı Hilderaldo Bellini, kupayı aldıktan sonra protokolü bozarak iki eliyle tuttu ve başının üstüne kaldırdı. Bu hareket daha sonra gelenekselleşti ve kupayı alan her takım kaptanı tarafından uygulanmaya başlandı.[10]

Birleşik Krallık Kraliçesi II. Elizabeth, 1966 FIFA Dünya Kupası şampiyonu İngiltere kaptanı Bobby Moore'a Jules Rimet Kupası'nı takdim ederken

İngiltere'de düzenlenen 1966 FIFA Dünya Kupası'ndan önce Methodist Central Hall Westminster'da halka açık bir sergide sergilenen kupa, 20 Mart 1966 tarihinde çalındı.[11] Yürütülen soruşturma sonrasında polis, kupayı geri vermesi karşılığında Futbol Birliğinden £5.000 isteyen Edward Betchley'i tutukladı.[12] 27 Mart'ta kupa, sahibinin gezdirdiği bir köpek tarafından Upper Norwood, Londra'daki bir parkta, gazeteye sarılı olarak bulundu.[13] Hırsızlık olayıyla ilgili olarak herhangi bir mahkûmiyet olmazken yalnızca şantajı yapan Betchley, iki yıllık hapis cezasına çarptırıldı.[12] Olayın ardından Futbol Birliği tarafından güvenilir olarak görülen kuyumcu George Bird'e emanet edilen kupa, ülkedeki çeşitli sergilere de Bird tarafından götürüldü. Güvenlik gerekçesiyle, sergilerde bir kopyanın sergilenmesi önerisinin FIFA tarafından reddedilmesi üzerine Futbol Birliği, Bird'e kupanın bir kopyasını üretmesi yönünde gizli bir talimat verdi. Kupanın İngiltere tarafından kazanılması sonrasında bir polis memuru, takım oyuncularından Nobby Stiles'in elindeki orijinal kupayı alarak kendisine kopyayı verdi ve sonraki kutlamalarda kopya kupa kullanıldı. Bu kopya kupanın varlığı, Bird'ün 1995 yılındaki ölümünden iki yıl sonra ailesi tarafından düzenlenen müzayedede açık arttırmaya sokulmasıyla ortaya çıktı. Kupa, £254.500 karşılığında FIFA tarafından satın alındı.[14] Bir süre Futbol Birliğinin Londra'daki merkezinde tutulan kopya, 2001-2010 yılları arasında Preston'da sergilenirken 2012'de ise Manchester'da yer alan Ulusal Futbol Müzesi'nde sergilenmeye başladı.[12][15]

Brezilya'daki Jules Rimet Kupası'nın kopyasını tutan, 1958 Dünya Kupası'nda şampiyonluğa ulaşan kadronun iki oyuncusu, Djalma Santos (soldaki) ve Hilderaldo Bellini (sağdaki) ile Federal Bölge Valisi José Roberto Arruda (Haziran 2008)

1970 FIFA Dünya Kupası'nda kupa tarihindeki üçüncü şampiyonluğunu elde eden Brezilya, kupanın daimi sahibi olmaya hak kazandı.[6] Kupa, Brezilya Futbol Konfederasyonunun Rio de Janeiro'daki merkezinde sergilenmeye başlandı. 20 Aralık 1983'te buradan çalınan kupa hâlen bulunamadı.[16] Yürütülen soruşturmalar kapsamında birkaç kişi tutuklansa da, bu hırsızlıkla ilgili hüküm giyen biri olmadı. Ortaya atılan bir görüşe göre kupanın eritilmiş olma ihtimali de bulunmaktaydı. 19 Ocak 1984'te Kodak Brasil, Brezilya Futbol Konfederasyonuna kupanın bir kopyasını yapma talebini iletti. 1954'te turnuvada şampiyonluğa ulaşarak geçici olarak kupanın sahibi olan Batı Almanya'da, kupanın kalıbı alınmıştı ve bu kalıp Frankfurt'ta tutulmaktaydı. Batı Almanya'da Degussa tarafından iki ayda üretilen kupanın kopyası, Frederic adındaki Brezilyalı bir kuyumcu tarafından işlendi. 1958, 1962 ve 1970 turnuvalarını kazanan kadroların kaptanları Hilderaldo Bellini, Mauro Ramos ve Carlos Alberto Torres; iki Brezilyalı gazeteci ve Kodak Brasil'in temsilcilerinden oluşan bir komite, 27 Mart'ta Batı Almanya'ya giderek kupayı aldı ve 3 Nisan'da Brezilya'ya döndü. 4 Nisan günü kupa, Brezilya Devlet Başkanı João Figueiredo'ya takdim edildi. Ülkenin tüm eyaletlerinin başkentlerinde ve ardından, Brezilya Futbol Konfederasyonunun FIFA üyeliğinin 60. yıldönümü kutlamalarında sergilenmesinin ardından 10 Haziran 1984'te, Brezilya Futbol Konfederasyonu merkezine konuldu.[17] Bu kopya, 1,8 kg altın kullanarak üretilmişti.[16][18] Ocak 2015'te FIFA, Zürih'teki merkez binasının bodrumundaki depoda, ilk kupaya ait, üzerinde ilk dört turnuvayı kazanan takımların isimlerinin işlenmiş olduğu dört levhalı kaidenin bulunduğunu açıkladı.[4][9] Bu kaide, Şubat 2016'da açılan Zürih'teki FIFA Müzesi'nde sürekli olarak sergilenmeye başlandı.[9]

FIFA Dünya Kupası

1982 Dünya Kupası'nda şampiyon olan İtalya'nın oyuncularından Paolo Rossi, kupayla birlikte

Jules Rimet Kupası'nı Brezilya'nın alması sonrasında turnuvada şampiyonluğa ulaşan takımlara verilmek üzere yeni bir kupanın tasarlanması ihtiyacı doğdu. FIFA'ya sunulan yedi ülkeden elli üç tasarım arasından Silvio Gazzaniga'nın tasarımı seçildi.[19] 36,5 cm yüksekliğinde 6,175 kg ağırlığında olan ve 18 ayar altından yapılan kupa,[19] İtalya'nın Milano ilindeki Paderno Dugnano kasabasında bulunan GDE Bertoni adlı şirket tarafından üretildi.[20][21] Dünya'yı tutan iki insan figüründen oluşan üst kısım, 13 cm çapındaki dairesel, iki katmanlı malahit kaide üzerine oturtulmuştu.[19] Martyn Poliakoff, tamamının altından imal edilmediğini ve içinin boş olduğunu öne sürdüğü kupanın, dolu olduğu takdirde ağırlığının en az 70 kg olması gerektiğini belirtmişti.[22]

Yeni tasarımın ilk kez sunulduğu 1974 FIFA Dünya Kupası'nı kazanan Batı Almanya oldu. 1994 FIFA Dünya Kupası sonrasında kupanın tabanına bir levha eklendi ve 1974'ten itibaren düzenlenen turnuvaların yılları ile turnuvaları kazanan ülkelerin adı resmî dillerinde alt alta yazıldı.[18] 2010 FIFA Dünya Kupası'nı kazanan İspanya'nın adı ise ülkenin resmî dili İspanyolca olarak değil İngilizce olarak yazılmıştı.[23] GDE Bertoni tarafından 2005'te yapılan çalışmalarla, kupanın matlaşan altın kısmı parlatılırken zarar gören malahit kısmı ise yenilendi.[24] 2014 FIFA Dünya Kupası itibarıyla kupanın altında 11 ülkenin adı yazarken toplamda 17 ülke adı sığdırılabileceğinden 2038'deki organizasyon sonrasında bu kısımda ülke adının yazılabileceği bir alan kalmayacaktı.[18] 2018 FIFA Dünya Kupası sonrasında FIFA tarafından kupanın alt kısmındaki levha yenilendi ve tasarımı da değiştirildi. Yeni tasarımda, levhanın merkezinde "World Champions" (İngilizcede "Dünya Şampiyonları") yazarken çevresinde de 1974'ten beri kupayı kazanan ülkelerin resmî dillerindeki adları sarmal biçiminde işlenmişti.[25][26] 2002 yılına kadar şampiyon olan takım, sonraki turnuvaya kadar geçici olarak bu kupayı ülkesinde bulundurmaya hak kazanmaktaydı. Günümüzdeki FIFA yönetmeliklerine göre yalnızca final maçının ardından gerçekleştirilen törenlerde kullanılan bu kupa hiçbir ülkeye daimi ya da geçici olarak verilmemekte; ancak bunun yerine altın kaplama bronzdan imal edilmiş bir kopya takdim edilmektedir.[19]

FIFA'nın sponsorlarından olan The Coca-Cola Company, 2006 yılından itibaren her turnuva öncesinde kupayı çeşitli ülkelerin farklı şehirlerinde, halka açık bir biçimde sergilemeye başladı.[27][28][29] Kupa günümüzde, Şubat 2016'da açılan FIFA Müzesi'nde sürekli olarak sergilenmektedir.[25]

Kazananlar

Jules Rimet Kupası
FIFA Dünya Kupası

Kaynakça

Özel
  1. ^ a b Atherton 2008, s. 7.
  2. ^ Molinaro, John F. (27 Nisan 2010). "History of the World Cup Trophy" (İngilizce). CBC Sports. 27 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2015. 
  3. ^ a b c "Jules Rimet Cup" (İngilizce). FIFA.com. 18 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2015. 
  4. ^ a b c d Mendola, Nicholas (13 Ocak 2015). "FIFA "discovers" lost base of original Jules Rimet Throphy in its basement" (İngilizce). NBC Sports. 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2015. 
  5. ^ a b c d e "Stone base of original World Cup trophy found at Fifa HQ". The Guardian (İngilizce). Associated Press. 13 Ocak 2015. 14 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2015. 
  6. ^ a b Buckingham, Mark. "1970 World Cup - Mexico" (İngilizce). Sky Sports. 13 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2015. 
  7. ^ Burnton, Simon (13 Mayıs 2014). "World Cup: 25 stunning moments... No16: Conte Verde's trip to Uruguay". The Guardian (İngilizce). 7 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2015. 
  8. ^ Molinaro, John F. (21 Kasım 2009). "1950 World Cup: Getting back on track after World War II" (İngilizce). CBC Sports. 11 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  9. ^ a b c d e "Lost and found: FIFA's masterpiece" (İngilizce). FIFA Müzesi. 23 Şubat 2016. 13 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  10. ^ "Blatter mourns loss of ex-Brazil captain Bellini" (İngilizce). FIFA.com. 21 Mart 2014. 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2015. 
  11. ^ "1966: Football's World Cup stolen" (İngilizce). BBC News. 20 Mart 1966. 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2015. 
  12. ^ a b c Atherton, Martin (Nisan 2005). "The Other Jules Rimet Trophy". Sport in Public History (İngilizce). 25 (1): 138-151. doi:10.1080/17460260500073298. 
  13. ^ Reid, Alastair (10 Eylül 1966). "The World Cup". The New Yorker (İngilizce). 24 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2015. 
  14. ^ Kuper, Simon (14 Nisan 2006). "Solid gold mystery awaits the final whistle". Financial Times (İngilizce). 16 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2015. 
  15. ^ "A twist in the tale". The Observer (İngilizce). 23 Nisan 2006. 24 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2015. 
  16. ^ a b Rowe, Sam (6 Aralık 2013). "Missing for 30 years: What happened to the Jules Rimet trophy?". FourFourTwo (İngilizce). 15 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2015. 
  17. ^ Atherton 2008, ss. 100-101.
  18. ^ a b c "Trophy as filled with history as Cup" (İngilizce). Yokohama: CNN/SI. 25 Haziran 2002. 29 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2015. 
  19. ^ a b c d "FIFA World Cup™ Trophy" (İngilizce). FIFA.com. 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2015. 
  20. ^ Sarfatti, Micole (12 Haziran 2014). "Mondiali 2014: la Coppa del Mondo prodotta in Italia. A Paderno Dugnano è nato il trofeo più famoso di sempre". The Huffington Post (İtalyanca). 17 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2015. 
  21. ^ Canali, Sara (14 Haziran 2014). "La Coppa del Mondo? «È come una donna. Ed è italiana»". Vanity Fair (İtalyanca). 19 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2015. 
  22. ^ "Professor says World Cup trophy cannot be solid gold" (İngilizce). BBC News. 12 Haziran 2010. 26 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2015. 
  23. ^ "İlgili resim". 27 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2015. 
  24. ^ Klüver, Henning (15 Temmuz 2014). "Diebe schmolzen den alten Weltmeisterpokal ein". Süddeutsche Zeitung (Almanca). Milano. 3 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2020. 
  25. ^ a b "FIFA World Cup Trophy back on display with new engraving" (İngilizce). FIFA Müzesi. 28 Eylül 2018. 27 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  26. ^ FIFA World Cup Trophy engraving (İngilizce). FIFA.com. 16 Ekim 2018. Etkinlik zamanı: 0.52. 
  27. ^ Matthews, Sam (22 Kasım 2005). "Coca-Cola renews Fifa football sponsorship until 2022" (İngilizce). Londra: Brand Republic. 28 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2015. 
  28. ^ "2006 FIFA World Cup™ Trophy Tour by Coca-Cola" (İngilizce). FIFA.com. 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2015. 
  29. ^ "History and key facts of the FIFA World Cup™ Trophy Tour by Coca-Cola" (İngilizce). FIFA.com. 27 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2015. 
Genel

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta FIFA Dünya Kupası (kupa) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

FIFA Dünya Kupası, uluslararası alanda futboldan sorumlu en üst düzey yönetim organı olan Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği (FIFA) üyesi ülkelerin erkek millî takımlarının katılabildiği uluslararası futbol turnuvası. 1930'daki ilk turnuvadan beri, II. Dünya Savaşı sebebiyle gerçekleştirilemeyen 1942 ve 1946 yılları dışında dört yılda bir düzenlenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Almanya millî futbol takımı</span> Almanyayı uluslararası turnuvalarda temsil eden erkek futbol takımı

Almanya millî futbol takımı, Almanya'yı ulusal seviyede temsil eden futbol takımıdır. Futbolda dünyanın en başarılı millî takımları arasında yer alır. Almanya millî futbol takımı, Dünya Kupası'nı 4 kez kazanma başarısını göstermiştir. Ayrıca, 3 kez Avrupa Şampiyonası'nı kazanarak Avrupa'nın en güçlü takımlarından biri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">1930 FIFA Dünya Kupası</span> Uruguayda düzenlenen ilk FIFA Dünya Kupası

İlk FIFA Dünya Kupası, dönemin FIFA Başkanı Jules Rimet'in onuruna Jules Rimet Kupası, 1930 yılında Uruguay'da 13 - 30 Temmuz tarihleri arasında 1929'da Barcelona Kongresi'nde alınan FIFA kararı çerçevesinde düzenlendi ve tüm maçlar başkent Montevideo'da oynandı. Uruguay'ın seçilmesinin ana sebeplerinden biri, Uruguay'ın futbolda 1928 Olimpiyat şampiyonu olmasıydı. Turnuvayı finalde Arjantin'i 4-2 yenen ev sahibi Uruguay şampiyon olarak tamamlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">1950 FIFA Dünya Kupası</span> Brezilyada, 24 Haziran - 16 Temmuz 1950 arasında düzenlenmiş futbol müsabakası

1950 FIFA Dünya Kupası, II. Dünya Savaşı nedeniyle ertelenen fakat 12 yıl aradan sonra tekrar faaliyete geçen Dünya Kupalarının dördüncüsü olan bu turnuva, Brezilya'da, 24 Haziran - 16 Temmuz 1950 tarihlerinde düzenlenmiştir. Brezilya, Temmuz 1946'da FIFA tarafından ev sahibi ülke olarak seçilmiştir. İlk defa Jules Rimet Kupası olarak adlandırılan kupayı, son maçta şampiyonluk için beraberliğin bile yettiği ev sahibi Brezilya'yı 2-1 ile yenen Uruguay tarihinde ikinci defa kazanmıştır. Turnuva grup usulü yapılmış ve kupayı kazanan takım final grubunda en çok puan kazanan takım olmuştur. Final maçı ayrıca, 174.000 civarı seyirciyle Dünya Kupası tarihinin en çok seyirci çeken maçı olarak rekor kırmıştır. İsveç turnuvayı 3. tamamlarken, İspanya da 4. oldu.

<span class="mw-page-title-main">Jules Rimet</span> Fransız futbolcu

Jules Rimet, Fransız futbol yöneticisidir. FIFA'nın 3.başkanı olmakla beraber 1921 senesinden 1954 senesine kadar yönetimde kaldığından başkanlığı en uzun süren isim olmuştur. Ayrıca 1919'dan 1942'ye kadar Fransa Futbol Federasyon başkanlığını üstlenmiştir. Ayrıca Red Star Paris takımını kurmuştur. İlk Dünya Futbol Kupası 1930'da verilmiştir. Jules Rimet Kupası onuruna adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">1978 FIFA Dünya Kupası</span>

1978 FIFA Dünya Kupası, 11'inci Dünya Kupası olarak Arjantin'de 1 Haziran ve 25 Haziran arasında gerçekleşmişti. Arjantin ev sahibi olarak FIFA tarafından Haziran 1966'da seçilmişti. 1978 Dünya Kupası'nı Arjantin, finalde Hollanda'dayı uzatma dakikalarında attıkları gollerle 3-1 kazanarak aldı. Bu; Uruguay, İtalya, Batı Almanya ve İngiltere'den sonra kupayı ilk kez kazanan Arjantin, kupayı ev sahibi olarak kazanan 5. ülke oldu. Hollanda ise 2. defa üst üste finalde kaybetti. Turnuvada Brezilya 3., İtalya da 4. oldu.

<span class="mw-page-title-main">1970 FIFA Dünya Kupası</span> Futbol Etkinliği

1970 FIFA Dünya Kupası, Dünya Kupalarının dokuzuncusu olan bu turnuva, Meksika'da, 31 Mayıs-21 Haziran tarihleri arasında düzenlenmiştir. Meksika Ekim 1964'te FIFA tarafından ev sahibi ülke olarak seçildi. Bu turnuva aynı zamanda Kuzey Amerika kıtasında düzenlenen ilk dünya kupası olmuştur. Bu turnuvanın şampiyonu 21 Haziran günü finalde İtalya'yı 4-1'lik sonuçla geçen Brezilya oldu. Brezilya bu kupayı üçüncü kez kazandı ve Jules Rimet kupasının ebedi sahibi oldu. Brezilya teknik direktörü Mario Zagallo, Dünya Kupası'nı hem futbolcu hem de teknik adam olarak kazanan ilk isim unvanını elde etti. Pelé de Dünya kupalarında 3 kez şampiyon olan ilk futbolcu oldu. Turnuvada Batı Almanya 3., Uruguay da 4. oldu.

<span class="mw-page-title-main">1974 FIFA Dünya Kupası</span> Batı Almanyada düzenlenen Dünya Kupası turnuvası

1974 FIFA Dünya Kupası, FIFA'nın 4 yılda bir uluslararasında düzenlediği dünya şampiyonalarının onuncusudur. 13 Haziran ile 7 Temmuz 1974 tarihleri arasında Batı Almanya'da düzenlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sepp Maier</span> Kaleci mevkiinde oynamış Alman eski futbolcu

Josef Dieter "Sepp" Maier, Alman eski kalecidir.

<span class="mw-page-title-main">Mário Zagallo</span> brezilyalı futbolcu.

Mário Jorge Lobo Zagallo, Brezilyalı teknik direktör ve eski futbolcudur. FIFA Dünya Kupası hem oyuncu, hem teknik direktör (1970), hem de teknik direktör yardımcısı (1994) olarak kazanan ilk futbolcudur.

FIFA Kulüpler Dünya Kupası, altı konfederasyona bağlı şampiyonlar liglerinin şampiyonları arasında oynanan kıtalararası turnuvadır.

1938 FIFA Dünya Kupası elemeleri, 1938 FIFA Dünya Kupası'na katılacak olan takımların belirlenmesi için yapılan ön turnuvadır. Elemelere toplamda 37 ülke katılmış ve bu takımlardan 16'sı turnuvaya katılma hakkı kazanmıştır. Bu turnuvada ilk kez son kupa şampiyonu ile ev sahibi ülke, eleme oynamadan otomatikman finallerde mücadele etmeye hak kazanmıştır. Bu yüzden, ev sahibi Fransa ile son şampiyon İtalya, turnuvaya otomatikman katılmıştır.

1950 FIFA Dünya Kupası finali ya da Uruguay - Brezilya maçı, Uruguay ile Brezilya millî takımları arasında yapılan final maçı niteliği taşıyan, 1950 FIFA Dünya Kupası kapsamında oynanan final grubunun son maçıdır. Maç öncesi Uruguay'dan 1 puan önde olmasından dolayı beraberliğin şampiyonluğunu ilan etmesi için yettiği Brezilya'nın, 1-0 öne geçtiği maçı 2-1 kaybetmesiyle Uruguay, Dünya Kupasını 2. kez müzesine götürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Millî takımların FIFA Dünya Kupası performansları</span>

İlki 1930'da düzenlenen FIFA Dünya Kupası'nda 13 takım mücadele ederken dönem içinde bu sayı artış gösterdi ve günümüzdeki katılımcı sayısı olan 32'ye ulaştı. Her düzenlenişinde en az bir takımın ilk kez katıldığı turnuvada, zaman içerisinde dağılan ülkelerin bazı ardılları FIFA tarafından eski takımın devamı olarak nitelendirildiğinden 80 farklı millî takım mücadele etti. Bu takımların 52'si ilk turu geçmeyi başarırken 43'ü çeyrek final, 25'i ise yarı final oynadı. Katılımcılar arasından 13 farklı finalist ve 8 farklı şampiyon çıktı.

<span class="mw-page-title-main">UEFA kulüp müsabakalarında şampiyonluk kazanan teknik direktörler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

UEFA tarafından kulüpler için günümüzde UEFA Şampiyonlar Ligi, UEFA Avrupa Ligi, UEFA Konferans Ligi ve UEFA Süper Kupası düzenlenir. Kurum, geçmişte ise UEFA Kupa Galipleri Kupası ve UEFA Intertoto Kupası'nın yanı sıra, CONMEBOL ile birlikte Kıtalararası Kupa ve Kıtalararası Şampiyonlar Süper Kupası'nı organize etmişti. UEFA'nın kulüpler için organize ettiği ilk turnuva, 1955'te gerçekleştirilen ve günümüzde Şampiyonlar Ligi adıyla düzenlenen Şampiyon Kulüpler Kupası'ydı. 1960-1999 yılları arasında Kupa Galipleri Kupası, 1961-2008 yılları arasında Intertoto Kupası'nı düzenleyen kurum; 1971'de UEFA Kupası'nı, 1973'te Süper Kupa'yı, 2021'de UEFA Avrupa Konferans Ligi'ni oluşturdu. 1960-2004 yılları arasındaki Kıtalararası Kupa, CONMEBOL ile birlikte gerçekleştirildi. Kıtalararası Kupa'da şampiyonluk elde eden takımların mücadele ettiği Kıtalararası Şampiyonlar Süper Kupası ise yine CONMEBOL ile birlikte, 1968 ve 1969 yıllarında oynandı.

<span class="mw-page-title-main">FIFA Kulüpler Dünya Kupası şampiyonluğu kazanan teknik direktörler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

FIFA Kulüpler Dünya Kupası, futbolun küresel yönetim organı Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği tarafından düzenlenen uluslararası bir futbol organizasyonudur. Turnuva, iki haftalık bir süre içerisinde ev sahibi ülkede belirlenen stadyumlarda oynanır ve ev sahibi ülkenin ulusal şampiyonu ile birlikte altı kıtadan toplam yedi kıta şampiyonu takım katılır. Asya'daki AFC Şampiyonlar Ligi, Afrika'daki CAF Şampiyonlar Ligi, Kuzey Amerika'daki CONCACAF Şampiyonlar Ligi, Güney Amerika'daki Copa Libertadores, Okyanusya'daki OFC Şampiyonlar Ligi ve Avrupa'daki UEFA Şampiyonlar Ligi'nin şampiyonları bu turnuvada mücadele eden takımlardır.

<span class="mw-page-title-main">2014 FIFA Dünya Kupası finali</span> 2014 FIFA Dünya Kupası turnuvasının final maçı

2014 FIFA Dünya Kupası finali, 13 Temmuz 2014 tarihinde Brezilya'nın Rio de Janeiro şehrindeki Maracanã Stadyumu'nda, Almanya ile Arjantin takımları arasında 2014 FIFA Dünya Kupası kazananını belirlemek için oynanan futbol maçıdır. Bu maç, 1986 ve 1990 yıllarındaki finallerin ardından, iki millî takım arasında oynanan 3. final maçı oldu. Almanya, maçın uzatma bölümünde bulduğu golle maçı 1-0 kazandı ve kupanın sahibi oldu.

FIFA tarafından düzenlenen FIFA Konfederasyonlar Kupası, 1992 ile 1995 yıllarında Kral Fehd Kupası adıyla anılmıştı. İlk turnuvada 4 takım mücadele ederken dönem içinde bu sayı artış gösterdi ve 2017'deki son turnuvadaki katılımcı sayısı olan 8'e ulaştı. Her düzenlenişinde en az bir takımın ilk kez katıldığı turnuva tarihi boyunca 33 millî takım mücadele etti. Katılımcılar arasından son dörde kalan 21, son ikiye kalan 10, şampiyon olan ise 5 farklı takım çıktı.

FIFA Dünya Kupası, FIFA başkanı Jules Rimet'in uluslararası bir futbol turnuvası hazırlamaya karar verdikten sonra turnuva ilk kez 1930 yılında düzenlendi. 1930 yılındaki ilk turnuvaya on üç takım davet edildi. O yıldan itibaren yapılan Dünya Kupası turnuvaları zaman geçtikçe gelişti ve dünyadaki 200 takım arasından 32 takımın turnuva finallerine katıldığı şu anki kullanılan sisteme geçildi.

<span class="mw-page-title-main">Jules Rimet Kupası'nın çalınması</span>

FIFA tarafından düzenlenen FIFA Dünya Kupası'nı kazanan takıma geçici olarak verilen Julet Rimet Kupası, İngiltere'de düzenlenecek olan 1966 FIFA Dünya Kupası öncesinde, Methodist Central Hall Westminster'da halka açık bir sergide sergilendiği sırada, 20 Mart 1966 tarihinde çalındı. Yürütülen soruşturma sonrasında polis, kupayı geri vermesi karşılığında Futbol Federasyonundan £5.000 isteyen Edward Betchley'i tutukladı. 27 Mart'ta kupa, sahibi David Corbett'in gezdirdiği Pickles adlı bir köpek tarafından Upper Norwood, Londra'daki bir parkta, gazeteye sarılı olarak bulundu. Hırsızlık olayıyla ilgili olarak herhangi bir mahkûmiyet olmazken yalnızca şantajı yapan Betchley, iki yıllık hapis cezasına çarptırıldı. Olayın ardından Futbol Federasyonu tarafından güvenilir olarak görülen kuyumcu George Bird'e emanet edilen kupa, ülkedeki çeşitli sergilere Bird tarafından götürüldü. Güvenlik gerekçesiyle, sergilerde bir kopyanın sergilenmesi önerisinin FIFA tarafından reddedilmesi üzerine Futbol Federasyonu, Bird'e kupanın bir kopyasını üretmesi yönünde gizli bir talimat verdi. Kupanın İngiltere tarafından kazanılması sonrasında bir polis memuru, takım oyuncularından Nobby Stiles'in elindeki orijinal kupayı alarak kendisine kopyayı verdi ve sonraki kutlamalarda kopya kupa kullanıldı. Bu kopya kupanın varlığı, Bird'ün 1995 yılındaki ölümünden iki yıl sonra ailesi tarafından düzenlenen müzayedede açık arttırmaya sokulmasıyla ortaya çıktı. Kupa, £254.500 karşılığında FIFA tarafından satın alındı. Bir süre Futbol Federasyonunun Londra'daki merkezinde tutulan kopya; 2001-2010 yılları arasında Preston'da, 2012'den itibaren ise Manchester'da yer alan Ulusal Futbol Müzesi'nde sergilenmektedir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.