İçeriğe atla

FDI Dünya Diş Hekimleri Birliği numaralandırması

FDI Dünya Diş Hekimleri Birliği numaralandırması belirli bir dişten bahsetmek için tüm dünya çapında diş hekimleri tarafından kullanılmaktadır.

FDI Dünya Diş Hekimleri Birliği tarafından geliştirilmiştir ve Dünya Diş Hekimleri Birliği numaralandırması aynı zamanda ISO 3950 olarak bilinir.

Tablonun yönü geleneksel olarak "diş hekiminin bakış açısına göre" belirlenir, yani hastanın sağı numaralandırmanın solundadır. Tablonun "sağı" ve "solundan" kasıt hastanın sağı ve soludur.

Tablonun kodlaması

Diş ve çene X-ray'i normal kalıcı dişleri gösteriyor. Hastanın solundaki (diş hekiminin sağındaki) son iki dişi, 28 ve 38 - maksiller ve mandibular üçüncü azı dişleri (halk arasında üst ve alt yirmilik dişleri) tamamen gömülüdür.
FDI iki-rakamlı numaralandırma
Kalıcı Dişler
hastanın üst sağıhastanın üst solu
18171615141312112122232425262728
48474645444342413132333435363738
hastanın alt sağıhastanın alt solu
Süt Dişleri (bebek dişler)
üst sağüst sol
55545352516162636465
85848382817172737475
alt sağalt sol
Dişler ve Kök Sayıları
KodlarİsimlerNormal kök sayısı
11 21 51 61Maksiller orta kesici diş1
41 31 81 71Mandibular orta kesici diş1
12 22 52 62Maksiller yan kesici diş1
42 32 82 72Mandibular yan kesici diş1
13 23 53 63Maksiller köpek dişi1
43 33 83 73Mandibular köpek dişi1
14 24Maksiller birinci küçük azı dişi2
44 34Mandibular birinci küçük azı dişi1
15 25Maksiller ikinci küçük azı dişi1
45 35Mandibular ikinci küçük azı dişi1
16 26 54 64Maksiller birinci azı dişi3
46 36 84 74Mandibular birinci azı dişi2
17 27 55 65Maksiller ikinci azı dişi3
47 37 85 75Mandibular ikinci azı dişi2
18 28Maksiller üçüncü azı dişi3
48 38Mandibular üçüncü azı dişi2

Kodların oluşturulması

Söz dizimi: <çeyrek kodu><diş kodu>

Bazen çeyrek kodu ile diş kodu arasına, diğer numaralandırma sistemleri ile karıştırılmasın diye bir nokta eklenir.

Çeyrek kodları
1üst sağ kalıcı dişler
2üst sol kalıcı dişler
3alt sol kalıcı dişler
4alt sağ kalıcı dişler
5üst sağ süt dişleri
6üst sol süt dişleri
7alt sol süt dişleri
8alt sağ süt dişleri
Diş kodları
1orta kesici dişler
2yan kesici dişler
3köpek dişleri
41. küçük azı dişleri (kalıcı dişler) / 1. azı dişleri (süt dişleri)
52. küçük azı dişleri (kalıcı dişler) / 2. azı dişleri (süt dişleri)
61. azı dişler (kalıcı dişler)
72. azı dişler (kalıcı dişler)
83. azı dişler (kalıcı dişler)

Örnekler:

  • "13" = kalıcı üst sağ köpek dişi
  • "32" = kalıcı alt sol yan kesici diş

Ayrıca bakınız

Kaynakça

FDI World Dental Federation notation (Son erişim tarihi: 23.12.2017)

İlgili Araştırma Makaleleri

Elektrokardiyografi (EKG), kalp kasının ve sinirsel iletim sisteminin çalışmasını incelemek üzere kalpte meydana gelen elektriksel faaliyetin kaydedilmesi işlemidir. Bu kayıt ile elde edilen grafiğe elektrokardiyogram (EKG), kullanılan alete de elektrokardiyograf denir. Bir akım yükselteci (amplifikatör) tarafından yükseltilen gerilimler genellikle ısıya duyarlı kâğıt üzerine kaydedilir.

<span class="mw-page-title-main">Aile hekimliği</span> tıbbi uzmanlık dalı

Aile hekimliği, bir tıp disiplinidir. Diğer tıp branşları gibi kendine özgü bir eğitimi, uygulaması ve araştırma konuları bulunan, dahili tıp bilimleri içinde değerlendirilebilinen klinik bir branştır. Çocuk, genç ve yaşlı tüm bireylere hem koruyucu hem de tedavi edici sağlık hizmetleri sunan bir tıp uzmanlık dalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Lateks</span> polimer mikropartiküllerin sulu bir ortamda kararlı dağılımı

Lateks, papatya ve sütleğen gibi pek çok bitkiden çıkarılan süte benzer madde. Bitkinin kesilen bir kısmından süzülür ve hava ile karşılaştığında katılaşır. Kauçuk ağacından çıkarılan lateks, doğal kauçuğun başlıca kaynağıdır.

<span class="mw-page-title-main">İnsan dişi</span> besinleri parçalamak için kullanılan insanların ağzındaki kalsifiye beyazımsı yapı

İnsan dişi, besinleri yutmaya ve sindirmeye hazırlık aşamasında keserek ve ezerek besinlerin mekanik olarak yıkımında görev yapar. İnsanlarda, her birinin belirli bir işlevinin olduğu kesici diş, köpek dişi, küçük azı dişi ve azı dişi olmak üzere dört tip diş vardır. Kesici dişler besini keser, köpek dişleri besini koparır ve küçük azı ve azı dişleri besini ezer. Dişlerin kökleri maksilla ya da mandibula içerisine yerleşmiş ve diş eti ile kaplanmıştır. Dişler yoğunluğu ve sertliği farklı çeşitli dokulardan yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Beyin ölümü</span> Beyin işlevlerinin geri dönülmemek üzere yitirilmesidir

Beyin ölümü, tüm beyin fonksiyonlarının geri dönüşsüz kaybıdır. İlk olarak 1968 yılında Harvard'da tanımlanmış ve beyin ölümü kriterleri Harvard Kriterleri olarak yerleşmiştir. Bu nedenle Beyin ölümü tanısı dünyanın her yerinde aynı standartlarda konur.

<span class="mw-page-title-main">Klavye (bilgisayar)</span>

Bilgisayar klavyesi ya da tuş takımı, daktilo örnek alınarak bilgisayar için tasarlanmış bir harici giriş aygıtıdır. Üzerinde harfler, rakamlar, işaretler ve bazı işlevleri bulunan tuşlar vardır.

Anestezik, hücrelerin özellikle sinir sistemi hücrelerinin biyolojik fonksiyonlarını geçici olarak yavaşlatan veya durduran ilaç. Anestetik ilaçların canlı üzerindeki bu etkisine anestezi veya narkoz denir. Genel anestezide merkezî sinir sisteminin çalışması o derece yavaşlatılır ki acıya karşı duyarlılık kaybolur ve hasta bilincini kaybeder. Anestezi için anestetik maddenin kanda belirli bir konsantrasyona ulaşması ve bu konsantrasyonda kalması gerekir. Madde miktarı belirli bir konsantrasyonun altına düştüğü zaman hücreler normal fonksiyonlarına tekrar başlar. Bu konsantrasyon dietil eter için 100 mL kanda 150 mg iken kloroform için 100 mL kanda 30 mg'dır. Daha yüksek konsantrasyonlar tehlikelidir.

Diş hekimliğinde, hipodonti edinsel ya da doğumsal diş eksiklikleri olgusu için kullanılan terimlerdendir; anodonti ve oligodonti kavramları da hipodonti başlığı altında yer alan diş eksikliği olgularıdır.

Diş uzmanları, yazarken ya da konuşurken, belirli bir diş hakkında bahsetmek için birkaç farklı diş numaralandırma sistemi kullanırlar. En yaygın olan sistemler ISO Sistemi, Üniversal Numaralandırma Sistemi ve Palmer numaralandırma yöntemi. ISO sistemi tüm dünya genelinde kullanılırken üniversal sistem Birleşik Devletler genelinde kullanılır. ISO sistem bilgisayarlı işlemlere kolayca adapte olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Üniversal Numaralandırma Sistemi</span>

Üniversal Numaralandırma Sistemi belirli bir dişi belirtmek için kullanılan diş numaralandırma sistemidir. Yaygın olarak Birleşik Krallık'ta ve Birleşik Devletler'de kullanılır.

Palmer numaralandırma yöntemi belirli bir dişten bahsetmek için diş hekimlerince kullanılan bir sistemdir. Ayrıca Askeri Sistem olarak da bilinir. Her ne kadar FDI Dünya Diş Hekimleri Birliği numaralandırması yerini alsa da, Birleşik Krallık'ta diş hekimliği öğrencileri ve pratisyenler tarafından çoğunlukla tercih edilen yöntem olmaya devam ediyor.

<span class="mw-page-title-main">Diş anatomisi</span>

Diş anatomisi, anatominin çalışma alanlarından biri olup insan dişi yapılarını inceler. Dişlerin gelişimi, görünüşü ve sınıflandırılması bu çalışma alanı içerisine girer. Diş oluşumu doğumdan önce başlar ve dişlerin doğal morfolojisi o sıralarda belirginleşir. Diş anatomisi aynı zamanda taksonomik bir bilimdir. Dişleri ve onları oluşturan yapıları isimlendirmek çalışma alanı içerisine girer ve bu bilgiler diş tedavilerinde pratik bir amaca hizmet eder.

<span class="mw-page-title-main">Maksiller birinci küçük azı dişi</span>

Maksiller birinci küçük azı dişleri ya da maksiller ikinci premolarlar üst çenede maksiller kaninlerin distalinde, maksiller ikinci premolarların meziyaline yerleşmiştir. Bu premoların görevi kaninlere besini koparmak açısından benzer. Bu işlev mastikasyon ya da çiğneme esnasında büyük bir öneme sahiptir. Maksiller birinci premolarların iki adet tüberkülü bulunur. Bukkal tüberkül, etçil hayvanlardaki tutucu dişlere benzer şekilde keskindir. Süt maksiller premolar dişler bulunmaz. 10-11 yaşlarında, öncelikle molar dişler çıkar ardından kalıcı premolarlar sürer. Bir premoların köküyle birlikte tamamen kalsifiye olması 3 yılı bulabilir.

<span class="mw-page-title-main">Maksiller ikinci küçük azı dişi</span>

Maksiller ikinci küçük azı dişleri ya da maksiller ikinci premolarlar üst çenede maksiller birinci premolarların distalinde, maksiller birinci molarların meziyaline yerleşmiştir. Bu premoların görevi molarlara besini koparmak açısından benzer. Bu işlev mastikasyon ya da çiğneme esnasında büyük bir öneme sahiptir. Maksiller ikinci premolarların iki adet tüberkülü bulunur. Ancak bu iki tüberkül de maksiller birinci premolara kıyasla daha az keskindir. Süt maksiller premolar dişler bulunmaz. Onun yerine, kalıcı maksiller premolarların önünde süren dişler süt maksiller molar dişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Maksiller ikinci azı dişi</span>

Maksiller ikinci azı dişi ya da maksiller ikinci molar, maksiller birinci molarların distaline ve maksiller üçüncü molarların meziyaline yerleşmiştir. Ancak bu yalnızca kalıcı dentisyonda doğrudur. Süt dişlerde, maksiller ikinci molar ağızdaki son molar diştir ve arkasında üçüncü molar bulunmaz. Bu moların işlevi de diğer molarlar gibi çiğnemenin önemli görevlerinden olan besini öğütmektir. Maksiller molarların dört adet tüberkülü vardır, bunların ikisi bukkalde ve ikisi de palatinalde bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Mandibular orta kesici diş</span>

Mandibular orta kesici diş ya da mandibular santral, çeneye yüzün orta hattına bitişik olacak şekilde yerleşmiştir. Mandibular laterallerin meziyalinde bulunur. Diğer kesici dişler gibi, işlevi mastikasyon ya da çiğneme esnasında besini kesmektir. tüberkülü bulunmaz. Onun yerine besini kesen yüzey alanına kesici kenar ya da insizal kenar denir. Benzer olsalar kalıcı ve süt mandibular santraller arasında küçük farklar bulunur. Mandibular santraller genelde ağızda görünen ilk diştir. Yaklaşık 6-8 yaşlarında görülmeye başlanır.

<span class="mw-page-title-main">Mandibular yan kesici diş</span>

Mandibular yan kesici diş ya da mandibular lateral, mandibular santralin distaline ve mandibular kaninin meziyaline yerleşmiştir. Diğer kesici dişler gibi, bu dişin görevi de çiğneme veya mastikasyon sırasında besini kesmektir. tüberkülü bulunmaz. Onun yerine besini yerken kullanılan yüzey alanına kesici kenar veya insizal kenar denir. Neredeyse aynı olmalarına rağmen süt ve kalıcı mandibular lateraller arasında küçük farklar vardır.

<span class="mw-page-title-main">Mandibular köpek dişi</span>

Mandibular köpek dişi ya da mandibular kanin, mandibular yan kesici dişlerin distaline mandibular birinci küçük azı dişlerinin ise meziyaline yerleşmiştir. Maksiller ve mandibular kaninlere ağzın "köşetaşı" denir çünkü orta hattan üç diş uzağa yerleşirler ve küçük azıları kesicilerden ayırırlar. Kaninin konumu gereği kesici ve küçük azı dişleri ayırdığı gibi mastikasyon ya da çiğneme esnasında her iki dişin işlevini gerçekleştirir. Yine de, kaninlerin en çok görülen işlevi besinleri koparmaktır. Kanin dişler çiğneme esnasında meydana gelen muazzam lateral (yan) basınçlara dayanabilmektedir. Kaninlerin tek bir tüberkülü vardır ve etçillerde tutma-kavrama görevi görür. Görece aynı olsalar da, mandibular kaninlerin süt dişleri ile kalıcı dişleri arasında küçük farklar bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Masseter kası</span>

Masseter kası, insan ve memeli hayvanların anatomisinde çiğneme kaslarından biridir. Sadece memelilerde bulunan kas, bitkisel maddelerinin çiğnenmesini kolaylaştırmak için otoburlarda özellikle güçlüdür. Ayrıca en belirgin, yüzeysel ve güçlü çiğneme kasını oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Diş protezi</span>

Diş protezi, diş sağlığında sorun yaşayan hastalar için kullanılan ağız içi protezdir. Prostodonti, diş protezlerini uygulayan diş hekimliği uzmanlığıdır. Bu tür protezler çiğnemek, konuşmaya yardımcı olmak ve estetik amaçlarla kullanılır. Yaygın uygulanan diş protez türleri takma diş, hareketli takma diş, palatal tıkaç, braket, diş implantı, diş köprüsü ve kuron'dur.