İçeriğe atla

FA Amateur Cup

FA Amateur Cup, amatör kulüpler için bir İngiliz futbol yarışmasıydı. 1893'te başladı ve 1974'te Futbol Federasyonu resmî amatör statüsünü kaldırdığında sona erdi.

Tarihçe

Corinthian FC takımından N.L. Jackson, Amateur Cup'ın kurulmasında etkili isimlerdendi.

Futbolda profesyonelliğin yasallaştırılmasının ardından, profesyonel takımlar hızla FA Cup'ı domine etmeye başladılar. Buna cevaben, ülkenin en eski kulübü Sheffield FC, 1892'de sadece amatör takımlar için ayrı bir ulusal kupa düzenlenmesini önerdi ve hatta kupanın kendisi için ödeme yapmayı teklif etti.[1] Futbol Federasyonu (FA) kulübün teklifini reddetti, ancak bir yıl sonra böyle bir yarışmayı düzenlemeye karar verdi.[1] Corinthian FC'den N.L. Jackson, Amateur Cup alt komitesinin başkanı olarak atandı ve £30.00 değerinde bir kupa hazırlandı ve ilk turnuva 1893-94 sezonunda gerçekleşti.[1] İlk finali, Casuals FC takımını 2-1 mağlup eden Old Carthusians kazandı.[2]

FA, profesyonel ve amatör kulüpler arasındaki farkı ortadan kaldırdığı için, 1973-74 turnuvası sonuncu organizasyon oldu. Takımlar daha sonra FA Trophy organizasyonuna katıldılar.

Yapısı

İlk turnuvaya 81 takım katıldı ve üç eleme turu sonrasında oynanan ilk turda bu sayı 32'ye düştü.[3] Bir sonraki sezon için, önceki sezonun yarı finalistleri, FA tarafından seçilen diğer önde gelen kulüplerle birlikte ilk turdan itibaren yarışmaya katıldı.[4] Bu, 1907'ye kadar standart format olarak kaldı; ilk tura katılan takım sayısı 64'tü ve yarı finallerden önceki tur sayısı dörde çıktı. Yarışma, 1974'te sona erene kadar bu format altında devam etti.

Mekanlar

Wembley Stadyumu, 1949 ve 1974 yılları arasındaki finallerin mekânı oldu.

Amateur Cup maçlarının berabere sonuçlanması durumunda, tekrar maçı, ilk olarak deplasmanda oynayan takımın sahasında oynandı. İkinci tekrar ve daha fazla tekrar maçı ise genellikle tarafsız sahada oynandı. Final, yarışmanın ilk yıllarında çeşitli mekanlarda oynandı ve genellikle seçilen mekan iki katılımcı kulübün bulunduğu şehire yakın ortak bir noktada yer alıyordu. 1949'da final Wembley Stadyumu'nda oynanmaya başlandı ve yarışma bitene kadar her yıl orada oynandı. 1950'lerde finale katılım, FA Cup finali ile kıyaslanabiliyordu ve bu seyirci sayısı 100.000'e ulaşmıştı.[2]

Kazananlar ve finalistler

Kupayı otuz altı farklı kulüp kazandı. Aşağıdaki kulüpler turnuvayı bir kereden fazla kazandı:

Kulüp Lig Kazanma sayısı
Bishop AucklandNorthern League[5]10
Claptonyok/Isthmian League[A][6]5
Crook TownNorthern League[7]5
Dulwich HamletIsthmian League[8]4
BromleyIsthmian League/Athenian League3
HendonIsthmian League/Athenian League3
LeytonstoneIsthmian League3
StocktonNorthern League3
EnfieldIsthmian League2
IlfordIsthmian League2
LeytonAthenian League2
MiddlesbroughNorthern League2
Old Carthusiansyok2
Pegasusyok2
Walthamstow AvenueIsthmian League2
  • A. ^ Clapton, kulübün ilk Amateur Cup şampiyonluğu sırasında bir ligde oynamıyordu, ancak geri kalan dört şampiyonluk sırasında Isthmian League'nde mücadele ediyordu.

Kaynakça

  1. ^ a b c Samuel, Richard (2003). The Complete F.A. Amateur Cup Results Book. Soccer Books Limited. s. 3. ISBN 1-86223-066-8. 
  2. ^ a b Cox, Richard; Dave Russell; Wray Vamplew (2002). Encyclopedia of British Football. Routledge. s. 21. ISBN 0-7146-5249-0. 
  3. ^ Samuel, Richard. The Complete F.A. Amateur Cup Results Book. s. 5. 
  4. ^ Samuel, Richard. The Complete F.A. Amateur Cup Results Book. s. 6. 
  5. ^ "Bishop Auckland". The Football Club History Database. 20 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2009. 
  6. ^ "Clapton". The Football Club History Database. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2009. 
  7. ^ "Crook Town". The Football Club History Database. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2009. 
  8. ^ "Dulwich Hamlet". The Football Club History Database. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2009. 

Konuyla ilgili yayınlar

  • Morris, Terry (2015). In A Class of Their Own: A History of English Amateur Football. Chequered Flag Publishing. ISBN 978-0-9932152-4-7. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sheffield FC</span>

Sheffield Football Club, Ekim 1857'de kurulan ve FIFA tarafından dünyada halen futbol oynayan en eski kulüp olarak tanınmaktadır. Kuzey İngiltere'de bulunan Sheffield şehri'nin takımıdır. Sheffield FC başlangıçta Sheffield Kurallarına göre oyunlar oynadı ve 1878'e kadar yeni FA kurallarını resmî olarak kabul etmedi.

<span class="mw-page-title-main">Liverpool FC</span> İngiliz futbol kulübü

Liverpool Football Club ; Merseyside, Liverpool'da kurulmuş İngiltere'nin en köklü futbol kulüplerinden birisidir. Kurulduğu yıl olan 1892'den beri, 6 Şampiyonlar Ligi şampiyonluğu, 3 UEFA kupası şampiyonluğu, 19 Premier League şampiyonluğu ve 8 FA Cup şampiyonluğu elde etmiştir. İngiliz kulüpleri arasında en fazla lig şampiyonu olan ikinci takımdır. Ayrıca toplamda en fazla sayıda kupası bulunan kulüptür. Kulübün stadyumu 53.394 kapasiteli Anfield stadyumudur. Lakabı ambleminde de olduğu gibi Kırmızı Anka Kuşları'dır ancak Kırmızılar olarak bilinir. Kulübün sloganı "You'll Never Walk Alone", en ateşli olarak bilinen taraftar grubu ise The Kop'tur.

<span class="mw-page-title-main">Middlesbrough FC</span>

Middlesbrough Football Club ya da kısaca Boro, EFL Championship'te mücadele eden Middlesbrough merkezli İngiliz futbol kulübüdür. 1876 yılında kurulan ve ismini Middlesbrough şehrinden alan kulüp, Ağustos 1995 tarihinden beri maçlarını Riverside Stadyumu'nda oynamaktadır. Riverside, Middlesbrough'un profesyonelliğe geçtiği 1889 yılından bu yana kullandığı üçüncü stadyumudur. Ayresome Park, 1903-1995 yılları arasında kulüp tarafından 92 yıl kullanılmış ve kulüp tarihinde en fazla kullanılan stadyum olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Manchester City FC</span> İngiliz futbol kulübü

Manchester City Football Club, İngiltere'nin Manchester şehrinde bulunan ve Premier League'de mücadele eden futbol kulübü. 1880'de St. Mark's ismiyle kurulan kulüp, 1887'de Ardwick Association Football Club ve 1894 yılında da Manchester City ismini almıştır. Kulüp, 1923 yılından 2003 yılına kadar iç saha maçlarını Maine Road'da oynamıştır. 2003 yılında ise Manchester Şehir Stadyumu'na taşınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ipswich Town FC</span>

Ipswich Town Football Club, Ipswich, Suffolk merkezli bir İngiliz profesyonel futbol kulübüdür. 2024/2025 sezonu itibarıyla Premier League'de mücadele edecektir. Mavi-beyaz renklere sahip olan kulüp maçlarını Ipswich'teki 30,311 kişilik Portman Road'da oynamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Aston Villa FC</span> İngiliz futbol kulübü

Aston Villa Football Club ; Aston, Birmingham'da kurulan ve Premier League'de mücadele eden İngiliz futbol kulübü. 1874'te kurulan kulüp, 1897'den beri iç saha maçlarını Villa Park'ta oynamaktadır. 1888'de kurulan English Football League'in de kurucularından olan Aston Villa, aynı zamanda 1992'de kurulan Premier League'in de kurucuları arasındadır. Kulübün sahibi ve başkanı Amerikalı iş insanı Randy Lerner tarafından satışa sunulan kulüp, Haziran 2016'da Çinli iş insanı Tony Xia tarafından satın alındı.

<span class="mw-page-title-main">Stanley Matthews</span>

Stanley Matthews, İngiliz eski millî futbolcudur.

<span class="mw-page-title-main">Joe Mercer</span>

Joseph "Joe" Mercer, İngiliz futbolcu ve teknik direktör.

<span class="mw-page-title-main">Aston Villa FC sezonları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Aston Villa FC sezonları listesi, İngiltere futbol kulübü Aston Villa FC'nin FA Cup'ta ilk kez yer aldığı 1879 yılından, günümüze kadarki lig, Avrupa kupaları ve ulusal kupalardaki sezonlarının listesini içermektedir. Kulüp, 1874'te, Aston, Birmingham'da yer alan Villa Cross Wesleyan Şapeli'ne bağlı kriket takımı üyeleri tarafından kuruldu. İlk maçını, şehrin yerel ragbi takımlarından Aston Brook St Mary's ile Aston'daki Wilson Road'da oynadı. Rakibin ragbi takımı olması sebebiyle 90 dakikalık maçın ilk yarısında ragbi, ikinci yarısında ise futbol kuralları geçerliydi. 1870'lere kadar küçük çaplardaki maçlarda mücadele eden Villa, 1880'lerde şekillenmeye başladı. 1879-80 sezonundan beri FA Cup'a katılmaya başlayan kulüp, 1888'de, William McGregor tarafından kurulan English Football League'de mücadele eden 12 kulüp arasında yer aldı.

1970 UEFA Kupa Galipleri Kupası finali 1969-70 UEFA Kupa Galipleri Kupası sezonunun şampiyonunu belirleyen, kupa tarihindeki onuncu final. Mücadele 29 Nisan 1970'te, İngiltere'nın Manchester City takımıyla, Polonya'dan Górnik Zabrze arasında, Avusturya'nin başkenti Viyana'daki Prater Stadyumu'nda oynandı. Karşılaşmayı City, Neil Young ve Francis Lee'nin golleriyle, 2-1 kazanmayı başardı.

<span class="mw-page-title-main">1873 FA Cup finali</span> FA Cupın 2. final maçı

1873 FA Cup finali, 29 Mart 1873'te, İngiltere'nin başkenti Londra'daki Lillie Bridge'de, Wanderers ile Oxford University arasında oynanan ve FA Cup'ın 1872-73 sezonunun finali olan futbol maçıdır. Turnuvanın ikinci sezonunun finali olan maç, aynı gün düzenlenen yıllık Oxford-Cambridge kürek yarışı ile çakışmaması adına, alışılmadık bir şekilde sabah oynatıldı. Bir önceki turnuvayı kazanan Wanderers, önceki şampiyonun finalde yer alacağına dair kural nedeniyle doğrudan finalist oldu. Turnuvaya birinci turdan dâhil olan Oxford University ise, dört turu geçmesinin ardından, yarı finaldeki rakibi Queen's Park'ın yarışmadan çekilmesiyle finale yükseldi.

<span class="mw-page-title-main">Corinthian FC</span>

Corinthian Futbol Kulübü Londra merkezli İngiliz amatör futbol kulübü. Kuruluşundan günümüze dek maçlarını Crystal Palace, Queen's Club and Leyton gibi çeşitli statlarda yapmıştır. Kulüp 1882'de N. Lane Jackson tarafından kurulmuştur. Jackson dönemin İngiltere Futbol Federasyonu başkan yardımcısıdır. Takımın kurulma nedeni İngiliz takımlarının İskoçya millî futbol takımına karşı aldığı başarısız sonuçları telafi edebilecek, güçlü bir takım oluşturabilme isteğidir.

<span class="mw-page-title-main">Queen's Park FC</span>

Queen Park 1867 yılında kurulmuş olan, İskoçya'nın en eski futbol kulübüdür. Kulüp kurulduktan kısa bir süre sonra 1884 ve 1885 yıllarında FA Cup organizasyonunda final oynama başarısı göstermiştir. FA Cup'ta final oynamış olan tek İskoç futbol kulübü olma unvanını hala korumaktadır.

<span class="mw-page-title-main">FA Cup Finali</span>

İngiltere'de yaygın olarak sadece Cup Final olarak adlandırılan FA Cup finali, Football Association Challenge Cup'taki son maçtır. 2017 finali, 89.472 resmi seyirci katılımı ile dünyanın en çok izlenen yerel futbol etkinliklerinden biridir. Final, İngiltere'deki Futbol Federasyonu'na ait kulüpler arasında bir eleme yarışmasının sonucudur, ancak İskoç ve İrlandalı takımlar da organizasyonun ilk yıllarında mücadele etmiştir. Galli takımlar ise günümüzde de düzenli olarak organizasyonda yer almaktadır. Cardiff City, 1927'de kupayı kazanıp 1925 ve 2008'de finale yükseldi.

Royal Engineers Association Football Club, Britanya Ordusu'na bağlı Kraliyet Mühendisleri'ni temsil eden İngiliz futbol kulübü. 1863 yılında kurulan kulüp, 1871-72 sezonunda düzenlenen ilk FA Cup'ta finalde mücadele eden iki takımdan biri oldu. 1874-75 sezonunda ise FA Cup şampiyonluğuna ulaştı.

Leyton Orient, resmî adı Leyton Orient Football Club olan İngiliz futbol kulübü.

<span class="mw-page-title-main">New Milton Town FC</span>

New Milton Town Football Club, New Milton, Hampshire, İngiltere merkezli bir futbol kulübüdür. Şu anda Wessex Football League'de mücadele etmektedir.

The Football Association Challenge Trophy veya kısaca FA Trophy, İngiliz Futbol Federasyonu tarafından yönetilen ve yarı profesyonel futbol kulüpleri arasında oynanan bir erkek turnuvadır. FA Trophy, futbolcularına para ödeyen ve bu nedenle FA Amateur Cup'a katılamayan lig dışı kulüplere hizmet vermek için 1969'da başlatıldı.

Crystal Palace FC, 1861 yılında kurulan ve oluşum yıllarında futbolun gelişmesinde önemli bir rol oynayan amatör bir futbol kulübüydü. 1863'te Futbol Federasyonu'nun kurucu üyesi olan kulüp ve 1871-72'de ilk FA Cup yarışmasında yarıştı.

2022 FA Cup finali, 14 Mayıs 2022'de İngiltere'nin Londra kentindeki Wembley Stadyumu'nda oynanan bir futbol maçıdır. Chelsea ve Liverpool, tıpkı 2022 EFL Cup finalinde olduğu gibi finalistlerdi. Bu, aynı takımların, 1993 yılında Arsenal ve Sheffield Wednesday FC'den bu yana aynı sezonun hem EFL Cup Finalinde hem de FA Cup Finalinde iki kez karşılaşacakları ilk finaldi. Futbol Federasyonu (FA) tarafından düzenlenen bu karşılaşma, Football Association Challenge Cup'ın 141. finali idi. Maç aynı zamanda 1872'de oynanan ilk FA Cup finalinin 150. yıl dönümüne işaret ediyor.