İçeriğe atla

FAT

FAT
Geliştirici(ler)Microsoft, NCR, SCP, IBM, Compaq, Digital Research, Novell, Caldera
Tam adıFile Allocation Table
Varyantlar8-bit FAT, FAT12, FAT16, FAT16B, FAT32, ExFAT, FATX, FAT+
Tanıtım1977 (1977) with Standalone Disk BASIC-80
Disk bölümü IDleriMBR/EBR:
  • FAT12: 0x01 e.a. (Extended Attribute)
  • FAT16: 0x040x060x0E e.a.
  • FAT32: 0x0B0x0C e.a.
  • BDP: EBD0A0A2-B9E5-4433-87C0-68B6B72699C7
Yapı
Dizin içeriğiTable
Dosya tahsisiLinked list
Bozuk bloklarCluster tagging
Sınırlar
Max disk hacmi
  • FAT12: 32 MB (256 MB for 64 KB clusters)
  • FAT16: 2 GB (4 GB for 64 KB clusters)
  • FAT32: 2 TB (16 TB for 4 KB sectors)
Max dosya boyutu4,294,967,295 bytes (4 GB − 1) with FAT16B and FAT32[1]
Max dosya no.
  • FAT12: 4,068 for 8 KB clusters
  • FAT16: 65,460 for 32 KB clusters
  • FAT32: 268,173,300 for 32 KB clusters
Max dosya adı uzunluğu8.3 filename, or 255 UCS-2 characters when using LFN[nb 1]
Özellikler
Tarih kayıtları
  • Modified date/time, creation date/time (DOS 7.0 and higher only),
  • access date (only available with ACCDATE enabled),[2]
  • deletion date/time (only with DELWATCH 2)
Tarih aralığı1980-01-01 to 2099-12-31 (2107-12-31)
Tarih çözümlemesi
  • 2 seconds for last modified time,
  • 10 ms for creation time,
  • 1 day for access date,
  • 2 seconds for deletion time
ÇatallanmalarNot natively
ÖzniteliklerRead-only, hidden, system, volume, directory, archive
Dosya sistemi
izinleri
  • FAT12/FAT16: File, directory and volume access rights for read, write, execute, delete only with DR-DOS, PalmDOS, Novell DOS, OpenDOS, FlexOS, 4680 OS, 4690 OS, Concurrent DOS, Multiuser DOS, System Manager, REAL/32:
    • execute with only FlexOS, 4680 OS, 4690 OS;
    • individual file / directory passwords not with FlexOS, 4680 OS, 4690 OS;
    • world/group/owner permission classes only with multiuser security loaded
  • FAT32: Partial, only with DR-DOS, REAL/32 and 4690 OS
Şeffaf
sıkıştırma
  • FAT12/FAT16: Per-volume, SuperStor, Stacker, DoubleSpace, DriveSpace
  • FAT32: No
Şeffaf
şifreleme
  • FAT12/FAT16: Per-volume only with DR-DOS
  • FAT32: No

FAT (File Allocation Table; Dosya Ayırma Tablosu), dosya sistemi'nin orijinali 1970'lerde ve 1980 yılları başında Microsoft MS-DOS işletim sistemi'nin desteklediği dosya sistemi olarak başlar.

Orijinalinde 500 Kb'tan küçük diskler için uygun olarak tasarlanmış basit bir dosya sistemidir. Zaman içerisinde çok daha büyük medyaları desteklemek için sonradan geliştirilmeye devam edilmiştir.

Şu an için FAT dosya sisteminin FAT12, FAT16, FAT32 olmak üzere üç tipi bulunmaktadır. Bu FAT tipleri ve isimlendirilmelerindeki farklılıkların sebebi, FAT yapısındaki mevcut girdilerin bit olarak boyutlarının farklı olmasıdır. Bir FAT12 girdisinde bit sayısı 12, FAT16 girdisinde 16, FAT32 girdisinde 32 bit'tir. Genel olarak sabit disk sektörlere bölünmüştür. Sektörler diskinizdeki en küçük fiziksel depolama ünitesidir. Bir sektörün bilgi kapasitesi 2'nin kuvvetleridir ki bu genellikle 512 bayt'tır. Dosya Ayırma Tablosu dosyalama sistemine göre, disk kümelere (cluster) bölünür. Her küme de diskin büyüklüğüne göre belli sayıda sektörden oluşur. Maksimum 2TB'a kadar sürücüleri desteklemektedir. (Windows 2000 işletim sisteminde maksimum 32GB'dır).

FAT32 sürücülerinde kullanılan küme kapasiteleri disk sığalarına göre aşağıdaki gibidir:

Disk kapasitesi Küme sığası:

  • 260 MB'den az 512 bayt
  • 260 MB - 8 GB 4 kilobayt
  • 8 GB - 16 GB 8 kilobayt
  • 16 GB - 32 GB 16 kilobayt
  • 32 GB'den büyük 32 kilobayt

FAT dosya sistemi günümüzde flaş bellek ünitelerinde kullanılmaya devam etmektedir. Bilgisayarlarda kullanılan yeni işletim sistemleri, daha gelişmiş ve farklı dosya sistemleri kullanmaktadır.

Notlar

  1. ^ Since Windows 2000, Microsoft Windows uses UTF-16 instead of UCS-2 for the internal "Unicode". In UTF-16, a "character" (code point) may take up two code units.

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

  1. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; GB4 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  2. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Microsoft_2006_ACCDATE isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sabit disk sürücüsü</span> veri depo cihazı

Sabit disk ya da Hard disk kısaca HDD ya da Türkçesi ile sabit disk sürücüsü veri depolanması amacı ile kullanılan manyetik kayıt ortamlarıdır. Önceleri büyük boyutları ve yüksek fiyatları nedeni ile sadece bilgisayar merkezlerinde kullanılan sabit diskler, cep telefonları ve sayısal fotoğraf makineleri içine sığabilecek kadar küçülen boyutları ile günlük hayatımıza girmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Windows 98</span> 1998te piyasaya sunulmuş, Windowsun MS-DOS üzerinde yükselen beşinci ana sürümü

Windows 98, Microsoft'un ürettiği işletim sistemi ailesi Windows'un MS-DOS üzerinde yükselen beşinci ve son ana sürümü ve Windows 9x serisinin 2. ana versiyonudur. Microsoft bu sürümle çoklu ortam (multimedia) ve internet hizmetlerini bu sürüme eklemiştir. Windows 98, 15 Mayıs 1998'de üretime hazır konuma gelip 25 Haziran 1998 tarihinde piyasaya sürülmüştür. Windows 98, önceleri Memphis ve Windows 97 kod adlarıyla biliniyordu. Öncüsü Windows 95 gibi Windows 98 de 16-bit/32-bit arası hibrit çalışan ve açılış şekli MS-DOS üzerine kurulu olan bir işletim sistemidir. İlk defa Windows Driver Model modeline uyum sağlayan Windows işletim sistemidir. Ayrıca Windows 98 disketlerle kurulabilen son Windows işletim sistemidir. RTM yapı numarası 1998.6'dır.

<span class="mw-page-title-main">Kilobayt</span>

Kilobayt, dijital bilginin temel birimi olan baytın katıdır.

<span class="mw-page-title-main">Windows Me</span> 2000 yılında piyasaya sunulmuş, Windowsun MS-DOS üzerinde yükselen altıncı ve son ana sürümü

Windows Millennium Edition ya da bilinen adıyla Windows ME, Microsoft tarafından üretilen işletim sistemi ailesi Windows'un MS-DOS üzerinde yükselen altıncı ve son ana sürümüdür. 14 Eylül 2000 tarihinde piyasaya sürülmüştür. 16-bit/32-bit işletim sistemidir. Microsoft Windows ailesinin NT çekirdekli olmayan son temsilcisidir. Windows 98 sürümünün eksiklerini tamamlamak, ev ortamında kullanmak için geliştirilmiştir. Internet Explorer 5.5, Windows Media Player 7 ve yeni Windows Movie Maker gibi programları içermektedir. Ayrıca Microsoft, bunun yanında grafiksel kullanıcı arayüzünü güncellemiştir. Windows Me diğer Windows sürümlerine oranla daha az bir raf ömrüne sahip olmuştur. Nedeni ise 2001 yılında çıkan Windows XP ile aynı özelliklere sahipti ve Microsoft'un Windows XP'yi pazarlama politikası Windows Me'ye göre daha ağır basmıştır. Kısa zaman içinde Windows Me, Windows NT tabanlı Windows XP sürümü ile yer değiştirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Windows 95</span> 1995te piyasaya sunulmuş, Windowsun MS-DOS üzerinde yükselen dördüncü ana sürümü

Windows 95, Microsoft'un ürettiği işletim sistemi ailesi Windows'un MS-DOS üzerinde yükselen dördüncü ana sürümüdür.

<span class="mw-page-title-main">SD kart</span>

SD Memory Card bir hafıza kartı standardıdır. Standart, Ağustos 1999'da SanDisk, Panasonic (Matsushita) ve Toshiba'nın ortak çabalarıyla MultiMediaCard'lara (MMC'ler) göre bir iyileştirme olarak tanıtıldı.

<span class="mw-page-title-main">DVD+RW</span>

DVD+RW optik diskler için standart bir isimdir: DVD'nin birkaç türünden biridir ve 4,7 GB'lık kapasiteye sahiptir (yaklaşık olarak 4.7 × 109 bayt; normalde her bir sektörde 2048 bayt olan 2295104 sektör bulunur) film, müzik ve diğer verileri depolamak için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">GUID</span>

Bilgisayar donanımında, GUID Bölümleme Tablosu, fiziksel sabit disk üzerindeki bölümleme tablosunun şeması için kullanılan bir standarttır. Intel tarafından, modası geçmiş ve IBM PC'lerden geriye kalan IBM PC BIOS'ların yerini alması için teklif edilen EFI Standardı'nın bir parçasıdır. EFI GPT'yi kullanırken BIOS MBR'yi kullanır.

<span class="mw-page-title-main">USB bellek aygıtı</span> sayısal, katı-hal depolama ortamı

USB flaş sürücüsü, USB hafıza ünitesi, flash disk, USB çubuk ya da USB bellek USB 1.1, 2.0, 3.0 iken şimdi artık 3.1 ile üretilmeye başlanmıştır. Arayüzü ile entegre edilmiş, kapasiteleri 1 TB'a kadar ulaşabilen, küçük, hafif, çalışma esnasında sökülüp takılabilir NAND-tipinde veri depolama aygıtlarıdır. Neredeyse USB veriyolunu destekleyen tüm sistemler tarafından kullanılabilir. USB flaş bellekler aynı zamanda flaş sürücü, flaş disk adları ile de bilinmektedir. Flaş sürücüler sadece bilgisayarın USB girişine takılı olduğu sürece çalışır durumdadırlar ve harici güç kaynağı veya pil gücüne ihtiyaç duymazlar ve her türlü bilgi saklanabilir. Optik sürücülerden daha hızlı ve kullanımı daha kolaydır.

<span class="mw-page-title-main">Disk bölümlendirme</span>

Bölümlere ayırma, bilgisayarda sabit disk üzerinde işletim sistemlerine özgü mantıksal formatlamaya izin veren mantıksal bölümlerin oluşturulması, bilgisayar mühendisliğinde sabit disk sürücüsünün bölümlere ayırılması ile gerçekleştirilir. Diskin bölümlere ayrılması mantıksal hacim yönetiminin önünü açan bir tekniktir.

<span class="mw-page-title-main">Windows Server 2008 R2</span> Microsoft tarafından üretilen bir sunucu işletim sistemi

Windows Server 2008 R2, Microsoft tarafından üretilen bir sunucu işletim sistemidir. 22 Temmuz 2009 tarihinde üretime sunulmuş, 22 Ekim 2009'da başlatılmıştır. Windows Server Ekip bloguna göre, perakende geçerliliği 14 Eylül 2009 idi. Windows 7 yönlü son kullanıcıyla aynı işletim sistemi çekirdeğini kullanan Windows NT 6.1 üzerine inşa edilmiştir. Microsoft tarafından yalnızca 64 bit işletim sistemi olarak piyasaya çıkan ilk sürümdür.

<span class="mw-page-title-main">Geriye uyumluluk</span>

Telekomünikasyon ve bilişim teknolojisinde yeni aygıtların eski aygıtlar tarafından üretilmiş girdileri çalıştırabilme yeteneğine geriye uyumluluk denir. Yeni standartlar için tasarlanmış bir ürün eski standartlara erişebiliyor, okuyor veya oynatabiliyorsa o ürüne geriye uyumludur denir. Örneğin veri biçimleri ve iletişim protokolünü içeren standartlar gibi.

<span class="mw-page-title-main">Veri kümesi</span>

Windows işletim sistemininde kullanılan NTFS sabit disk alan tanımlamasında kullanılan bellirli veri aralıklarıyla, Harddisk üzerindeki verilerin tam yerlerinin adreslendiği tablolama seçeneğinidir.

<span class="mw-page-title-main">GParted</span>

GParted, bir GNU Projesi olan GNU Parted disk bölümlendirme aracı için yazılmış bir arayüzdür. GParted bir uygulama olarak Linux altında kullanılabilirken yazılımın canlı CD/USB sürümü, bilgisayardaki işletim sisteminden bağımsız olarak her sistemde kullanılabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Recuva</span>

Recuva, Windows kullanıcıları için Piriform tarafından geliştirilen ve bedava yayınlanan bir veri kurtarma yazılımıdır. Recuva bilgisayardaki silinen dosyaları güvenli bir şekilde kurtarabilir. Ayrıca Recuva silinen USB bellek aygıtı ve SD kart dosyalarını kurtarabilir.

Windows Embedded CE 6.0 veya Windows CE 6.0 Microsoft Windows gömülü işletim altıncı büyük sürümüdür. Böyle endüstriyel kontrol ve dijital kameralar gibi tüketici elektroniği cihazlarına kurumsal özel araçlar hedefleyir. Her işlem 32 MB-dan 2 GB-a kadar, sanal adres alanı alır. CE 6.0-da önceki sürümlerinden 32 işlem limitinden, 32.768 süreçlerini destekleyen bir çekirdek bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Windows Önyükleme Ortamı</span>

Windows Preinstallation Environment, PC'ler, iş istasyonları ve sunucular dağıtım için kullanılan Windows'un hafif versiyonudur veya çevrimdışı iken bir sorun çekimi işletim sistemidir. MS-DOS boot diskleri değiştirmek için tasarlanmıştır ve USB bellek aygıtı, IPXE, PXE, CD-ROM ya da sabit disk üzerinden booting edilebilir. Geleneksel büyük şirketler ve OEM tarafından kullanılır, ve Windows Otomatik Yükleme Seti (WAIK) üzerinden şimdi ücretsiz yazılım olarak kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">SystemRescue</span> Linux dağıtımı

SystemRescue, x86 ve x64 mimarili bilgisayarlar için tasarlanan bir Linux dağıtımıdır. SystemRescueCD'nin temel amacı, bir sistem çökmesinden sonra önyüklenemeyen veya başka şekilde hasar görmüş bilgisayar sistemlerini onarmaktır. SystemRescueCD'nin kalıcı bir işletim sistemi olarak kullanılması amaçlanmamıştır. Canlı CD, USB bellek veya her türlü sabit diskten çalışır. François Dupoux liderliğindeki bir ekip tarafından tasarlanmıştır. Arch Linux tabanlıdır. 6.0 sürümünden itibaren init sistemi olarak systemd'ye sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">KolibriOS</span>

KolibriOS veya Kolibri, tamamen assembly dilinde yazılmış küçük, açık kaynaklı bir x86 işletim sistemidir. 2004 yılında MenuetOS'tan çatallandı ve o zamandan beri bağımsız geliştirilmektedir.

exFAT, Microsoft tarafından 2006 yılında tanıtılan ve USB flash sürücüler ve SD kartlar gibi flaş bellekler için optimize edilmiş bir dosya sistemidir. exFAT, Microsoft'un belirtimini yayınladığı 28 Ağustos 2019 tarihine kadar tescilliydi. Microsoft, tasarımının çeşitli unsurlarının patentlerine sahiptir.