İçeriğe atla

F. W. de Klerk

Frederik Willem de Klerk
Güney Afrika Devlet Başkanı
Görev süresi
15 Ağustos 1989 - 10 Mayıs 1994
Yerine geldiğiP. W. Botha
Yerine gelenNelson Mandela
Başkan Vekili
Görev süresi
10 Mayıs 1994 - 30 Haziran 1996
Yerine geldiğiAlwyn Schlebusch
Yerine gelenThabo Mbeki
Kişisel bilgiler
Doğum Frederik Willem de Klerk
18 Mart 1936
Johannesburg, Güney Afrika
Ölüm 11 Kasım 2021 (85 yaşında)
Cape Town, Güney Afrika
Partisi Ulusal Parti
Ödülleri
Nobel Barış Ödülü (1993)

Frederik Willem de Klerk (18 Mart 1936 – 11 Kasım 2021), Güney Afrikalı siyasetçi. De Klerk, 1989 Eylül'ünden 1994 Mayıs'ına kadar görev yapmış olan Aparthayd dönemi Güney Afrika Cumhuriyeti'nin son devlet başkanıdır. De Klerk 1989 Şubat'ından 1997 Eylül'üne kadar Ulusal Parti'nin (sonradan Yeni Ulusal Parti adını aldı) başkanıydı. De Klerk Güney Afrika'daki ırkçı ayrım politikası aparthaydn sonunu hazırlaması ve Güney Afrika'nın çok ırklı bir demokrasiye dönüşümünü desteklemesi ile tanınır. Aparthaydın sona erdirilmesindeki rolünden ötürü 1993'te Nelson Mandela ile birlikte Nobel Barış ödülünü almıştır. Uzlaştırıcı tavırları nedeniyle 1993 yılında Yasser Arafat ve Yitzhak Rabin ile beraber Time Yılın Kişisi seçilmiştir.

Nelson Mandela'nın başkanlığı döneminde 1996'ya kadar Güney Afrika'nın başkan yardımcılarından biriydi. Bu pozisyonda yer almış en son beyaz kendi olmuştur. 1997'de politikayı bırakmıştır.

11 Kasım 2021 tarihinde FW de Klerk Vakfı tarafından yapılan açıklamada, de Klerk'in evinde öldüğü duyuruldu. 85 yaşında ölen de Klerk'in bir müddettir mücadele ettiği mezotelyoma kanserine bağlı sebeplerden öldüğü açıklandı.[1]

Kaynakça

  1. ^ "Güney Afrika'nın son beyaz başkanı hayatını kaybetti". 11 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2021. 
Önce gelen:
Pieter Willem Botha
Güney Afrika Cumhuriyeti Devlet Başkanı
1989 - 1994
Sonra gelen:
Nelson Mandela

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Güney Afrika Cumhuriyeti</span> Güney Afrikada bir ülke

Güney Afrika Cumhuriyeti ya da daha yaygın kullanımı ile Güney Afrika, Afrika kıtasının güneyinde yer alan bir ülkedir. Ülkenin sınır komşularını Namibya, Botsvana, Zimbabve, Mozambik ve Esvatini oluştururken ülkenin güneydoğusunda Hint Okyanusu, güney ve güneybatısında Atlas Okyanusu bulunmaktadır. Bu ülkelerin haricinde Lesotho'da da tamamen Güney Afrika Cumhuriyeti toprakları içinde yer alan bir ülke olarak Güney Afrika ile tüm sınırlarını paylaşmaktadır. Güney Afrika'da yürütme başkenti Pretoria, yasama başkenti Cape Town, yargı başkenti Bloemfontein olmak üzere üç başkent bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Nelson Mandela</span> Güney Afrika Cumhuriyetinin ilk cumhurbaşkanı

Nelson Rolihlahla Mandela ya da kabile adıyla Madiba, Güney Afrikalı Anti Apartheid aktivist ve Güney Afrika Cumhuriyeti'nin ilk siyahî devlet başkanı. 1994'te ilk defa tüm halkın katıldığı seçimlerde devlet başkanı seçilmiştir. Yönetimi, Apartheid'ın mirasının dağılmasına, ırkçılığı engellemeye, fakirlik ve eşitsizliğe odaklanmıştır. Siyasi görüş olarak Demokratik Sosyalist olan Mandela, Afrika Ulusal Konseyi siyasi partisinde 1990'dan 1999'a kadar parti başkanlığı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Desmond Tutu</span> Başpiskopos

Desmond Mpilo Tutu Cape Town, Güney Afrika Cumhuriyeti), apartheid karşıtı ve insan hakları aktivisti olarak yaptığı çalışmalarla tanınan Güney Afrika Anglikan Kilisesi başpiskoposu ve ilahiyatçı. 1984 yılında Nobel Barış Ödülünü kazandı. 1985'ten 1986'ya kadar Johannesburg Piskoposu ve ardından 1986'dan 1996'ya kadar Cape Town Başpiskoposu olup her iki durumda da bu mevkiye gelen ilk Siyah Afrikalı oldu. İlahiyat alanında Siyah ilahiyat kaynaklı fikirleri Afrika ilahiyatı ile birleştirmeye çalıştı.

<span class="mw-page-title-main">Afrika Ulusal Kongresi</span>

Afrika Ulusal Konseyi, Güney Afrika Cumhuriyeti'nde çoğunluk yönetiminin kurulduğu Mayıs 1994'ten bu yana hükûmette bulunan merkez-sol çizgideki partidir. Parti Güney Afrika Sendikalar Birliği (COSATU) ve Güney Afrika Komünist Partisi'yle (SACP) birlikte bir üç parçalı ittifak içinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Güney Afrika Komünist Partisi</span>

Güney Afrika Komünist Partisi, 1921 yılında Güney Afrika'da kurulan bir komünist partidir. SACP, ANC ve COSATU'yla birlikte üç partili ittifak içinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Steve Biko</span> Güney Afrikada apartheid karşıtı aktivist (1946-1977)

Steve Bantu Biko, Güney Afrika Cumhuriyeti'nde ırk ayrımına karşı mücadele eden halk önderi, Siyah Bilinç Hareketi'nin kurucusu.

<span class="mw-page-title-main">Colin Powell</span> Amerikalı asker ve politikacı (1937–2021)

Colin Luther Powell, Amerikalı asker ve siyasetçi. 1989-93 arasında ABD genelkurmay başkanı, 2001-05 yılları arasında da dışişleri bakanı olarak görev yaptı. ABD tarihinde bu görevlere getirilen ilk siyah kökenlidir.

<span class="mw-page-title-main">Apartheid</span> Güney Afrikada ırk ayrımı sistemi

Apartheid, Afrika'nın güneyinde bulunan Güney Afrika Cumhuriyeti ile bu devlete bağlı Güneybatı Afrika'da (Namibya) 1948-1994 yılları arasında resmî devlet politikası olarak iktidarda bulunan Ulusal Parti hükûmeti tarafından uygulanan ve bu doğrultuda yasalar çıkartarak ırksal ayrımcılığı savunan sistemdir. Apartheid kelimesi Afrikaanca "ayrılık" anlamına gelmektedir. Bu süreç Avrupa kökenli beyazlar tarafından, baasskap adı da verilen ve beyaz ırkın diğer ırklardan üstün olduğunu savunan bir ideoloji ile yürütülmüştür.

<i>Yenilmez</i> (film, 2009)

Yenilmez, 2009 çıkışlı biyografik drama filmi. Güney Afrika'da yapılan 1995 Ragbi Dünya Kupası boyunca Nelson Mandela'nın hayatını anlatmaktadır. Clint Eastwood'un yönettiği filmde Morgan Freeman Güney Afrika Cumhuriyeti Başkanı, Matt Damon ise ragbi takımının kaptanını canlandırmıştır. John Carlin'in Playing the Enemy: Nelson Mandela and the Game That Changed a Nation adlı eserinden esinlenilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Jacob Zuma</span> 4. Güney Afrika cumhurbaşkanı

Jacob Gedleyihlekisa Zuma, Güney Afrikalı siyasetçi. Zuma, Afrika kıtasının güney ucunda yer alan Güney Afrika Cumhuriyeti'nde 2009 ile 2018 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Zuma 22 Nisan 2009 ile 18 Aralık 2017 tarihleri arasında Afrika Ulusal Kongresi'nin (ANC) genel başkanlık görevini yürütmüştür.

<span class="mw-page-title-main">İhanet Davası</span>

İhanet Davası, Güney Afrika'da 1956 yılında yaşanan ve Nelson Mandela'nın da aralarında bulunduğu 156 kişinin tutuklanmasına konu olan dava.

Rivonia Davası, 1963 ve 1964 yıllarında Güney Afrika'da görülmüş olan ve Afrika Ulusal Konseyi'nin 10 önderinin apartheid rejimini yıkmak amacıyla giriştikleri 221 eylemi konu alan dava.

<i>Mandela: Özgürlüğe Giden Uzun Yol</i>

Mandela: Özgürlüğe Giden Uzun Yol, Güney Afrika ve ABD 2013 ortak yapımı dram ve otobiyografi filmidir. Film Güney Afrika Başkanı Nelson Mandela'nın çocukluğundan, başbakanlığına kadar uzanan hayatını Mandela'nın otobiyografisi ekseninde konu almaktadır. Yönetmenliğini Justin Chadwick'in üstlendiği ve William Nicholson'ın senaryosuyla çekilen filmin başrol oyunculuğunu Idris Elba yapmıştır. Filmde ayrıca Naomie Harris, Robert Hobbs ve Mark Elderk gibi oyuncular da yer almaktadır. Film, 4 Nisan 2014 tarihinde Türkiye'de vizyona girdi.

What More Can I Give, Amerikalı müzisyen Michael Jackson tarafından yazılmış ve birçok şarkıcıdan meydana gelen bir grup tarafından 11 Eylül 2001 saldırlarını takiben kaydedilmiştir. Şarkının esin kaynağı, 1990'ların sonunda Michael Jackson ile bir görüşme yapan Güney Afrika Cumhuriyeti'nin ilk siyahî devlet başkanı Nelson Mandela'dır.

<span class="mw-page-title-main">Nkosazana Dlamini-Zuma</span> Güney Afrikalı siyasetçi

Nkosazana Dlamini-Zuma, Güney Afrikalı siyasetçidir. Dlamini-Zuma 2012-2017 yılları arasında Afrika Birliği Komisyonu Başkanlığı görevini üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Pieter Willem Botha</span>

Pieter Willem Botha, Güney Afrikalı siyasetçi. Botha, Afrika ülkesi Güney Afrika Cumhuriyeti'nde 1984 ile 1989 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Ulusal Parti'nin de uzun süre liderliğini yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Winnie Mandela</span> Güney Afrikalı siyasetçi (1936-2018)

Winnie Madikizela-Mandela,, Güney Afrikalı siyasetçi ve aktivisttir. Ünlü Güney Afrikalı özgürlükçü efsane lider, Nelson Mandela ile 1958'de evlenip 1996'da ayrılmıştır.

Nobel Ödülü, 1901'den beri Fizik, Kimya, Fizyoloji veya Tıp, Edebiyat ve Barış alanlarındaki başarılar için her yıl verilen uluslararası bir ödüldür. İktisadi Bilimler alanı ödülü 1969'dan beri verilmektedir. Nobel Ödülleri 800'den fazla kişiye verildi.

<span class="mw-page-title-main">Hendrik Verwoerd</span> 6. Güney Afrika Başbakanı

Hendrik Frensch Verwoerd veya bilinen adı ile Dr. H. F. Verwoerd, eski Güney Afrikalı siyasetçi ve Die Transvaler gazetesinin sorumlu müdürü. Apartheid hareketinin mimarı olarak bilinir. 1950 ve 1958 yılları arasında Güney Afrika'nın İçişleri Bakanı, 1958 ve 1966 yılları arasında ise ülkenin altıncı Başbakanı olarak görev yaptı. 6 Eylül 1966 tarihinde Dimitri Tsafendas tarafından bıçaklanmıştır. Groote Schuur Hastanesine getirildikten kısa bir süre sonra ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">1994 Güney Afrika genel seçimleri</span>

1994 Güney Afrika genel seçimleri, Güney Afrika'da genel oy hakkının uygulandığı ilk seçimlerdi. Apartheid döneminin sona ermesinin ilk adımı oldu. Seçim, Bağımsız Seçim Komitesi'nin yönetiminde gerçekleştirildi.