İçeriğe atla

Fırat Bölgesi

Fırat Bölgesi
Herêma Firatê (Kürtçe)
إقليم الفرات (Arapça)
ܦܢܝܬܐ ܕܦܪܬ (Süryanice)
Bölge
Rojava Kantonlar: Afrin Kantonu (koyu sarı), Kobani Kantonu (kırmızı, mor ve pembe), Cezire Kantonu (yeşil) ve Şahba mıntıkası (açık sarı)
Fırat Bölgesi bayrağı
Bayrak
Fırat Bölgesi arması
Arma
ÜlkeSuriye Suriye
Kontrol Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi
BaşkentKobani
Nüfus
 • Toplam322.000
Zaman dilimiUTC+ 2.0 (Doğu Avrupa Saati)
 • Yaz (YSU)UTC+ 3.0 (Doğu Avrapa Yaz Zamanı)
Alan kodu+963 21

Fırat Bölgesi eski adıyla Kobanî Kantonu (Kürtçe: Herêma Firatê, Arapça: إقليم الفرات, Süryanice: ܦܠܩܐ ܕܟܘܒܐܢܝ), Suriye'nin Halep ve Rakka ili sınırları içerisinde bulunan, Suriye İç Savaşı sırasında PYD tarafından tek taraflı olarak ilan edilen Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi altında de facto statüdeki yedi fiili bölgeden birisidir.

Geçmiş

Fırat'ın sol yakasındaki bugünkü Kürt çoğunluklu bölgeye, 17. yüzyılın başında Kürt aşiretleri yerleşmiştir.[1] Modern bağımsızlık sonrası Suriye'de, bölgenin Kürt nüfusu, Şam hükûmetinin sert Araplaştırma politikalarına maruz kaldı.[2] Suriye İç Savaşı ve Rojava çatışması sırasında Suriye hükûmet güçleri bölgeden çekildi kontrolü Kürt güçleri ele geçirdi ve PYD tarafından 27 Ocak 2014'te Rojava Anayasası'na göre özerk Kobani Kantonu şuanki adıyla Fırat Bölgesi ilan edildi ve kurumlar kuruldu.

Ekonomi

Fırat Bölgesi'nin kuruluşundan itibaren örtü altı tarıma geçilmesiyle bölgenin ekonomisi ağırlıklı olarak tarıma dayalıdır.

Fırat Bölgesi'nde önemli bir sanayi bölgesi bulunmamakla birlikte çok sayıda çimento üretim tesisi bulunmaktadır.[3]

Yine Fırat Bölgesi'nde yer alan Fırat üzerindeki Tişrin Barajı'ndan elektrik temin edilmektedir; dizel jeneratörler tarafından da çok şey üretilir.[3]

Bölge genelinde, ancak özellikle Kobani şehrinde ekonomik öncelikler, geri dönen mültecilere yardım da dahil olmak üzere devam eden savaş ve yeniden yapılanmadır.[4] Şehir ve çevresindeki köylerin çoğu yıkılmış veya ağır hasar görmüş ve kara mayınları tehlikesi vardır.[4] Ocak 2017 itibarıyla, mevcut kaynakların kıtlığına ve bölgeye uygulanan ambargolara rağmen, yeniden yapılanma süreci önemli ilerleme kaydetmiştir; Hasarlı yolların %70'inden fazlası restore edildi, iki hastane yeniden inşa edildi ve iki hastane daha eklendi ve yeniden inşa edilen 15 okul şimdi 50.000'den fazla öğrenciye ev sahipliği yapıyor.[5]

Kaynakça

  1. ^ Jordi Tejel (2008). Syria's Kurds: History, Politics and Society. Routledge. pp. 10–. ISBN 978-1-134-09643-5. 
  2. ^ "Syria". www.hrw.org. 12 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2022. 
  3. ^ a b "Rojava: The Economic Branches in Detail | Co-operative Economy in Rojava and Bakur". web.archive.org. 28 Temmuz 2017. 28 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2022. 
  4. ^ a b Feldman, Emily (18 Mart 2015). "The dangerous rebuilding of Kobani". Mashable (İngilizce). 1 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2022. 
  5. ^ Media, Real (14 Ocak 2017). "Raising Kobanî from Rubble". Real Media - The View From Below (İngilizce). 16 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kamışlı</span> Suriyenin kuzey doğusunda, Hasiçi İlinin merkezi olan şehir

Kamışlı Suriye'nin kuzey doğusunda, Türkiye sınırında bulunan ve Haseke'nin merkezi olan şehir. Haseke'nin en büyük şehridir ve Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi'nin kontrolünde bulunmaktadır. 2004 verilerine göre nüfusu 232,258'dir.

<span class="mw-page-title-main">Kobani</span> Suriyede bir kent

Kobani veya Ayn el-Arab, Suriye'de bir kent. Türkiye'nin Şanlıurfa, Suruç ilçesinin güneyinde yer alır. 54.681 nüfusa sahiptir. Nüfusunun yaklaşık %90'lık kesimini Kürtler oluşturmaktadır. 2012'de Kürt askerî gücü YPG'nin kontrolüne geçinceye kadar Suriye'nin Halep İli'nin, Ayn el-Arab İlçesi'nin merkezi idi. Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi tarafından Fırat Bölgesi'nin merkezi ilan edildi. Aynı zamanda kentte Türkmen, Arap ve Ermeniler de yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Haseke</span> Suriyenin bir şehri

Haseke, Suriye'nin, Hasiçi ili'nin ve Hasiçi ilçesi'nin merkezi ve 2010 verilerine göre 319,641 nüfusla en kalabalık şehridir. Suriye'nin uzak kuzeydoğu köşesinde bulunur. Şehirde nüfusun çoğunluğunu oluşturan Araplar'ın yaşamasının yanı sıra etnik gruplar arasında Kürtler, Mihellemiler Hristiyan olan Asuriler, Süryaniler, Keldaniler, Nesturiler ve farklı kökenlere sahip milletler de bulunmaktadır. Habur Çayı, kentin içinden de geçer ve tüm valilik sınırları boyuncada devam eder.

<span class="mw-page-title-main">PYD</span> Suriye Kürtleri tarafından kurulmuş Siyasi parti

PYD tam adı ile Demokratik Birlik Partisi, 2003 yılında Kürtler tarafından Suriye'nin kuzeyinde kurulmuş bir siyasi partidir. Günümüzde hâlâ faaliyet göstermektedir. Partinin eş başkanlık görevini Haziran 2022'den beri Salih Müslim ve Asya Abdullah yürütmektedir. Askerî kolu yaklaşık 85 binden fazla militana sahip YPG'dir.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Kürdistanı çatışmaları</span> Kuzey Suriyede askeri ve siyasi çatışma

Rojava Savaşı ya da Suriye Kürdistanı Çatışmaları, Suriye'nin kuzeyindeki taraflar arasındaki çatışmaları kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kürt Yüksek Komitesi</span>

Kürt Yüksek Komitesi ya da Batı Kürdistan Üst Kurulu 25 Temmuz 2012 tarihinde Kamışlı'da Suriye Kürt Ulusal Meclisi (ENKS) ve Batı Kürdistan Halk Meclisi (MGRK)'nın beşer üyesinin bir araya gelmesiyle oluşturuldu. PYD ve ENKS arasında çıkan anlaşmazlıklar yüzünden işlevini kaybederek dağılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Salih Müslim</span>

Salih Müslim Muhammed,, Kürt siyasetçi ve mühendis. PYD'nin eş başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">YPG</span> Suriyede aktif Kürt milliyetçisi örgüt

YPG tam adı ile Halk Koruma Birlikleri veya Halk Savunma Birlikleri, Suriye'de faaliyet gösteren, fiilen özerk olan Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi'ne bağlı çoğunluğunu Kürtlerin oluşturduğu silahlı örgüt. Suriye Demokratik Güçleri bileşendir ve silahlı gücünün çoğunu oluşturur. Kadın Koruma Birlikleri (YPJ), YPG'nin kadın kolu, YPG Enternasyonal ise yabancı gönüllülerden oluşan koludur.

<span class="mw-page-title-main">Tel Abyad</span> Suriyede bir şehir

Tel Abyad, Balıh Nehri boyunca yer alan ve idari olarak Rakka Valiliği'ne ait Suriye şehridir. Kürt, Arap, Ermeni ve Türkmen'lerden oluşan 200.000 kişilik bir nüfusa sahiptir. Osmanlı döneminde Şanlıurfa ilinin Akçakale ilçesiyle aynı idi.

<span class="mw-page-title-main">Afrin</span> Suriyenin kuzey batısında, Halep iline bağlı ilçe

Afrin, Suriye'nin kuzey batısında, Halep iline bağlı ilçe. İlçenin toplam nüfusu 500.000'dir. İlçenin merkezi olan Afrîn kentinin nüfusu 2004 sayımına göre 36.562 nahiyesinin toplam nüfusu ise 172.095 kişi idi.

<span class="mw-page-title-main">Resulayn</span>

Resulayn, idari olarak Haseke Valiliğine ait bir Suriye şehridir. Resulayn, 360 m yükseklikte bulunmaktadır. 55.247 nüfusu barındırmakta olan Resulayn'da, Süryaniler, Araplar, Kürtler, Ermeniler ve Çeçenler bulunmaktadır. Ayrıca Türkiye'nin sınır kenti Ceylanpınar'a bitişik bir sınır kapısı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Kürdistanı</span> Suriyenin kuzeydoğusunda yer alan özerk bölge

Suriye Kürdistanı, Batı Kürdistan veya Rojava, Suriye'nin kuzeyinde ve doğu kesiminde çoğunlukla Kürtler olmak üzere Arap, Çerkes, Süryani ve Türkmenlerin yaşadığı bölge. Orta Doğu coğrafyasında Kürtlerin yoğun olarak yaşadığı Kürdistan'ın, Suriye sınırları içinde kalan kısmını tanımlar. PYD tarafından bölgede Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi ilan edilmiş; fakat Suriye hükûmeti veya diğer ülkeler tarafından tanınmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kobani Kuşatması</span> Kobani kasabasının kırsal bölgesinde yaşanan silahlı çatışmalar

Kobani Kuşatması, Suriye'nin Halep vilayetine bağlı Kobani kasabasının kırsal bölgesinde 13 Eylül 2014 tarihinde Irak Şam İslam Devleti militanlarının PYD'nin kontrolünde bulunan köylere taarruzuyla başlamıştır.

Rojava Anayasası veya Rojava Kantonları Anayasası, resmî adıyla Rojava Toplumsal Sözleşmesi, Suriye'nin Rojava olarak bilinen ve özerkliğini ilan eden bölgesinin geçici anayasasıdır. Rojavalıları temsil eden Demokratik Birlik Partisi'nin 29 Ocak 2014 tarihinde kontrolü altındaki üç Rojava kantonunun Suriye devletinden özerk olduğunu ilan etmesiyle kabul edildi. Anayasanın 12. maddesinde, Rojava'nın "gelecek Suriyesi’nin bir parçası" olduğu ve Suriye'de kurulması beklenen, merkeziyetçi olmayan bir federal yönetim sistemine örnek olacağı belirtilmektedir.

Türkiye-SDG çatışması veya Türkiye-YPG çatışması, 2015 yılından bu yana Türkiye ile Suriye Demokratik Güçleri arasında yaşanan çatışmalar bütünü. PYD tarafından Suriye İç Savaşı sırasında Suriye'nin kuzeyinde tek taraflı olarak Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi'ni ilan etmesi sonucunda, bu duruma karşı olduğunu belirten Türkiye hükûmetinin gerekli askerî müdahaleleri yapması sonucu iki taraf arasında yaşanan çatışmalardır.

<span class="mw-page-title-main">Afrin Kantonu</span> Rojova kantonu

Afrin Kantonu, Suriye'nin Halep ilinde bulunan, Suriye İç Savaşı sırasında PYD tarafından tek taraflı olarak ilan edilen Suriye Kürdistanı bölgesindeki de facto statüdeki üç kantondan birisi. Suriye'nin Afrin İlçesi'nden oluşmakta olan bu konton, Türk Kara Kuvvetleri ve Suriye Millî Ordusu savaşçılarının 18 Mart 2018 tarihinde Afrin kent merkezini ele geçirmeleriyle sona ermiş bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Cezire Kantonu</span>

Cezire Kantonu, Suriye'nin Haseke ili sınırları içerisinde bulunan, Suriye İç Savaşı sırasında PYD tarafından tek taraflı olarak ilan edilen Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi bölgesindeki de facto statüdeki üç kantondan birisi.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Kürtleri</span> Etnik grup

Suriye Kürtleri, Suriye'de doğmuş veya ikamet eden Kürtlerdir. Kürtler, Uluslararası Azınlık Hakları Grubu, CIA The World Factbook ve hükûmet yanlısı kaynaklara göre ülke nüfusunun %10 ila %15'ini oluşturan Suriye'deki en büyük etnik azınlıktır. Suriye Kürtleri, hükûmet tarafından rutin bir ayrımcılığa ve zorbalığa maruz kaldılar.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi</span> Suriyede de facto özerk bölge

Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi (KDSÖY) Suriye'nin kuzeydoğu kesimindeki Suriye Kürdistanı'nda Arap, Çerkes, Kürt, Süryani ve Türkmenlerin yaşadığı, Ekim 2019 itibarıyla de facto özerk olan yönetim alanı. PYD tarafından bölgede önce özerk kantonlar, sonrasında federasyon ilan edilmiş; fakat hiçbiri Suriye hükûmeti veya diğer ülkeler tarafından tanınmamıştır. İsviçre'de ve birçok Avrupa ülkesinde temsilcilikleri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Asya Abdullah</span>

Asya Abdullah, Kürt siyasetçi. PYD'nin eş başkanıdır. TEV-DEM koalisyonunun eski eş başkanı olan Abullah, Suriye Kürdistan Topluluklar Birliği'nin (KCK) kıdemli daimi üyesi olarak görev yapmaktadır. Rojava'daki Kürt siyasi projesine destek toplamak için aktivistlere, akademisyenlere ve dünya liderlerine ulaşmak için çok sayıda konferansta sunum yaptı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.