İçeriğe atla

Fışte Dağı

Koordinatlar: 43°56′28″K 39°54′7″D / 43.94111°K 39.90194°D / 43.94111; 39.90194


Fisht Dağı
'
Harita
En yüksek noktası
Yükseklik2,868m
Çıkıntı1.391 metre (4.564 ft)
Yalıtılma25,6 kilometre (15,9 mi)
Koordinatlar03° 56′ 28″ Kuzey
39° 54′ 07″Doğu
Coğrafya
KonumAdıge Cumhuriyeti,Rusya Rusya

Fışte Dağı (Rusça:Fişt Фишт/Фыщтэ, Adigece: Фыщт), Rusya üyesi Adıge Cumhuriyetinin güneybatısında bulunan 2,867m yüksekliğe sahip dağ aynı zamanda bölgesel mitolojide de kullanılan tarihsel bir imgedir.

Fışte, Kafkas halkları, bu arada Adige/Çerkes toplulukları arasında anlatılan Nartlara ya da Nart destanlarına konu olmuş olan bir dağdır. Eski Adigeler tarafından kutsal sayılmış dağlardan biridir. Anlatıya göre, Tanrılar Tanrısı Tha (Тхьа) Nartların yiyeceklerini yenilememeye, yeniden üretmemeye başlar, bunun üzerine Nartlar da açlıkla başbaşa kalırlar. Nartlar ayakta kalmış son yiyecekleri olan son damızlık domuzlarını da yedikten sonra tırmandıkları ve neresi olduğu tam bilenemeyen Fışte Dağı yamacında bir yerde uykuya dalmışlardır.

Haç Dikme Tartışmaları

Fışte Dağı 2010 yılında, başka bir konuda yeniden gündeme gelmiştir. O yıl, Kazak/Rus Hristiyan fanatikler, söylendiğine göre Rus Ortodoks Kilisesi'nin 'izni ve kutsaması' olmadan Fışte Dağı'nın doruğuna gizlice devasa bir demir Ortodoks Haçı dikmişlerdi. Haç daha sonra bilinmeyen kişilerce kesilerek atılmıştır.

Rus fanatiklerin Adigey'de birçok başka yerlere de demir Ortodoks haçları dikmeye kalkıştıkları ve Rus Ortodoks Kilisesi'nin kutsamasıyla da, Adıge Cumhuriyeti'nin Maykop kenti yakınındaki Pobeda beldesine, 1864 yılında Çerkeslere uygulanan soykırım,etnik temizlik ve sürgün politikalarını bizzat yürüten, o sıralar Kafkasya Genel Valisi ve Rus Kafkasya Ordusu Komutanı olan, Çar II.Aleksandr'ın kardeşi Veliahd Prens Mihail Nikolayeviç Romanovun büstünü dikmişlerdir. Bu da Rus ekstremistler ile Rusya'da yaşayan diğer etnik ve dini topluluklar arasında sürtüşmelere yol açan nedenlerden biri olarak değerlendirilmiştir.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çerkesler</span> Kafkas halkı

Çerkesler ya da Adigeler, Kuzey Kafkasya'da, tarihi Çerkesya'nın yerli halkı olan etnik grup. Rus İmparatorluğu tarafından işlenen Çerkes Soykırımı'nın sonucunda Çerkeslerin çoğu öldürülmüş, kalanlar ise Osmanlı topraklarına sürülmüştür. Çerkesler Çerkesçe konuşur ve neredeyse tamamı Sünni Müslümandır. Çerkesya eski zamanlardan beri istilalara maruz kalmıştır; izole edilmiş arazisi, bitmeyen savaşlarla birlikte Çerkes ulusal kimliğini büyük ölçüde etkilemiştir. Çerkes bayrağı Çerkeslerin millî bayrağıdır ve yeşil zemin üzerinde dokuzu yay, üçü yatay şekilde on iki altunî yıldız ve üç çapraz oktan oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Kabardino-Balkarya</span> Rusya Federasyonundaki özerk cumhuriyet

Kabardino-Balkarya Cumhuriyeti ya da Kabardino-Balkarya, Rusya'nın 8 bölgesinden (okrug), 7 bölgeyi (region) içeren Kuzey Kafkasya Federal Bölgesi'nde (okrug), "etnik adlar taşıyan" çokuluslu cumhuriyetlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Adige Cumhuriyeti</span> Rusyaya bağlı özerk cumhuriyet

Adige Cumhuriyeti (AC), Kuzey Kafkasya'da Rusya Federasyonu üyesi bir cumhuriyet. Kafkas Dağlarının kuzeyinde, Krasnodar Kray sınırları içinde yer alır. Cumhuriyetin yazıçeviri olarak adı Respublika Adıgeya olup Adigeya olarak da bilinir. Adige Cumhuriyeti adını, günümüzde nüfusun daha azı durumunda olan Batı Çerkeslerinden alır. Başkenti Maykop'tur. Yüzölçümü 7.600 km², nüfusu 440327 (2010). Nüfus yoğunluğu 58.8'dir. Adige Devlet Üniversitesi cumhuriyetin üniversitesidir.

<span class="mw-page-title-main">Çerkesya</span> Kuzeybatı Kafkasyada Adige kabilelerinin birleşmesi ile kurulmuş eski bir devlet

Çerkesya, günümüzde Rusya sınırlarında kalan Kuzeybatı Kafkasya'da var olmuş tarihî ülke ve bölge. Rus-Çerkes Savaşı sonucunda Çerkesya yıkılmış ve Çerkes nüfusunun %75-90'ı topluca katledilmiş, kalan Çerkeslerin büyük kısmı da Osmanlı topraklarına sürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Batı Çerkesleri</span>

Batı Çerkesleri ya da Batı Adığeleri, Kuzey Çerkesleri veya Adigeyler, Adigeler, Çerkeslerin bir kolu olan ve Rusya'ya bağlı Adigey Cumhuriyeti ile Krasnodar Krayı ile Çerkes Sürgünü'nde Çarlık Rusyası döneminde Kafkasya'dan Osmanlı İmparatorluğu topraklarına sürülüp tehcir ettirilen ve bugün Türkiye, Ürdün, Suriye ve İsrail gibi ülkelerde yaşayan Kuzey Kafkas halkı. Adigeler, Adigey Cumhuriyetinin 447.109 (2002) olan toplam nüfusunun % 24.2'sini oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Şapsığlar</span> Çerkes boyu

Şapsığlar, Kuzey Kafkasya'nın yerli halklarından olan Batı Çerkeslerine mensup topluluklardan biridir. Tarihi Şapsığya bölgesinde yaşıyorlardı. Bugün çoğunluğu, Krasnodar Krayı Tuapse rayonu ve Soçi'nin Lazarevsk rayonunda ve Rusya'ya bağlı Adıgey Cumhuriyeti’nde yaşar. Dilleri olan Şapsığca 1945 yılına kadar yazı ve edebiyat dili olmuştur. Eskiden onlardan ayrı olan Hakuçlar günümüzde resmî olarak Şapsığlardan kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Karaçay-Çerkesya</span> Rusyada bir cumhuriyet

Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti; Kuzey Kafkasya'da bulunan, Rusya üyesi bir cumhuriyettir. Yüzölçümü 14.100 km²'dir. Başkenti Çerkessk olup, ikinci büyük kenti de Karaçayevsk'tir.

<span class="mw-page-title-main">Karaçaylar</span> Kafkasya’da yaşayan Kıpçak kökenli Türki halk

Karaçaylar veya Karaçaylılar, çoğunluğu Rusya'ya bağlı Karaçay-Çerkesya'da yaşayan bir Türk halkıdır.

<span class="mw-page-title-main">Krasnodar Krayı</span> Rusyada bir idarî bölge

Krasnodar Krayı, tarihi Çerkes topraklarının %60'lık kuzeybatı kısmını kapsar. Krasnodarskiy kray), Kuzey Kafkasya'da, Rusya (RF) ve Güney okrugu içerisinde federal bir yönetim birimi. Kuzeyde Rostov Oblastı, doğusunda Stavropol Kray ve Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti, güneyinde Kafkas Dağları ve Gürcistan'dan tek yanlı ayrılıp bağımsızlık kararı alan Abhazya Cumhuriyeti ile çevrilidir. Batısında Azak Denizi, Kerç Boğazı ve Karadeniz bulunur. Ayrıca Kray topraklarının güney orta bölümünde, bir iç cep biçiminde, RF üyesi Adıgey Cumhuriyeti yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Anapa</span> Krasnodar Krayı, Rusyada kent

Anapa, Rusya Federasyonu'na bağlı Krasnodar Krayı'nın Karadeniz kıyısında bulunan kentsel alan ve bu alanın merkezi olan önemli turizm ve liman kenti. Nüfusu 2002 sayımına göre 53.493'tür.

Şapsığ Ulusal Rayonu, Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nde Krasnodar Krayı'na bağlı olarak 1924-1945 yılları arasında varlığını sürdürmüş olan etnik-bölgesel bir yönetim birimi.

<span class="mw-page-title-main">Krasnaya Polyana</span>

Krasnaya Polyana, Soçi, Krasnodar Krayı, Rusya'da yer alan belde. Mzımta Irmağı vadisinde, Karadeniz'e 39 km uzaklıkta ve 600 metre yüksekliktedir. 2009 sayımına göre nüfusu 3.972'dir. Belde, Soçi'de düzenlenecek olan 2014 Kış Olimpiyatları müsabakalarına ev sahipliği yapacaktır.

<span class="mw-page-title-main">Kafkasya halkları</span>

Kafkasya halkları, Kafkasya'da yaşayan halklar. Bu halklar, coğrafi olarak Kuzey Kafkasya halkları ve Güney Kafkasya halkları biçiminde adlandırılırlar. Etnik açıdan, özellikle dil açısından da Kafkasya yerlileri, Hint-Avrupa kökenliler ve Türk asıllı halklar biçiminde üç öbeğe ayrılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Nart destanları</span> Kuzey Kafkasya halklarının sözlü geleneklere dayalı kahramanlık destanı

Nart destanları, Kuzey Kafkasya halklarının sözlü geleneği içerisinde anlatılan ve büyük ölçüde derlenmiş olan yiğitlik destanı.

<span class="mw-page-title-main">Çerkessk</span> Karaçay-Çerkezyada bir şehir

Çerkessk, Rusya Federasyonu üyesi Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti'nin başkenti.

Kuban Oblastı, 1856 yılında kurulan Rus İmparatorluğu oblastı.

<span class="mw-page-title-main">Mihail Nikolayeviç Romanov</span>

Grandük Mihail Nikolayeviç Romanov, Rus çarı I. Nikolay ile eşi Aleksandra Feodorovna'nın 7. çocuğuydu. 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında Rusya'nın Kafkasya cephesinden sorumluydu.

<span class="mw-page-title-main">Bjeduğlar</span> Çerkes boyu

Bjeduğlar, Rusya'ya bağlı Adıge Cumhuriyeti'nde yaşayan Batı Çerkeslerinden bir Çerkes boyu. Kafkasya'da nüfusları fazla iken, diasporada az sayıda bulunurlar. Adige bayrağında yer alan ve 12 Çerkes kabilesini temsil eden yıldızlardan biri de Bjeduğları ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Abzahlar</span> Çerkes boyu

Abzahlar ya da Abzehler, Çerkeslerin diasporadaki en büyük nüfusa sahip olan boyudur. Türkiye Çerkeslerinin çoğunluğunu oluştururlar ve ayrıca Suriye ile Ürdün'de de yaşarlar. İsrail Çerkesleri içinde Şapsığlardan sonra ikinci ve son sırada olup Rehaniye kasabasında yaşarlar. Kafkasya'da ise Abzah lehçesi konuşan tek köy Adigey Cumhuriyeti'nde bulunan Hakurine Hable/Хьэкурынэхьабл (Şovgenovski)’dir. 1999 yılında Kosova'dan getirilen Abzah boyundan Çerkesler için Adigey Cumhuriyetinde Mefehable adlı köy kurulmuş ve bununla birlikte Adigey'deki Abzah köyü ikiye çıkmıştır. Osmanlı sadrazamı Salih Hulusi Kezrak Abzah kökenlidir. Batı Çerkeslerinin Bjeduğ, Temirgoy gibi boylarında bey (pşı) ve soylu sınıfı varken, Şapsığ, Hakuç ve Abzahlarda bu sınıflar görülmez. Kabardeylerdan sonra en kalabalık Çerkes boyudur. Rus-Kafkas Savaşında Natuhaylar ve Ubıhlarla birlikte en ön saflarda yer almıştır. Diğer Çerkes boylarına göre asillerin nüfuzu daha az ve sınıf farklılıkları daha az belirgindir.

Çemguylar ya da Ç’emguylar, K’emguylar, Kemguylar, Kemırgueyler, Kemirguveyler veya Temirgoylar, Rusya'ya bağlı Adigey Cumhuriyeti ile Türkiye'de yaşayan Batı Çerkeslerinden bir Çerkes boyu. Çemguyları Şapsığlar 'Kemguy', Kabardeyler 'Kemırguey', Ruslar 'Temirgoy' diye adlandırır. Nüfusları Kafkasya'da fazla iken diasporadaki en küçük Çerkes topluluğudur. Şapsığlar, Hakuçlar, Abzehler gibi Batı Çerkeslerinde bey (pşı)/soylu sınıfı bulunmaz iken, Bjeduğlarda olduğu gibi Çemguylarda da bu sınıflar görülür. Çemguyların tarihi toprakları Bjeduğların doğusunda ve Hatukay ile Kuban arasındaki Laba ve Belaia nehirleri arasındadır.