İçeriğe atla

Ezidi Kadın Birimleri

Ezidi Kadın Birimleri
Yekinêyen Jinen Êzidxan
Kuruluş2015-günümüz
Lider(ler)Berivan Aslan
Rosyar Vejin[1]
AmaçYezidileri IŞİD'e karşı korumak
Merkez(ler)Kandil Dağları, Irak
Etkin bölgelerIrak
İdeolojiDemokratik Konfederalizm
Feminizm
Siyasi yelpazeSol
SaldırılarIrak İç Savaşı
2015 Sincar operasyonu
Rakka Operasyonu (2016-2017)
Zeytin Dalı Harekâtı

Ezidi Kadın Birimleri (Kürtçe: Yekinêyen Jinên Êzidxan, kısaltmayla YJÊ), Irak'ta gerek Irak ve Şam İslam Devleti'nin Yezîdî soykırımına karşı gerekse diğer cihatçı İslami gruplar tarafından saldırıya uğrayan kadın Yezidiler tarafından 2015'te kurulan, IŞİD saldırılarına karşı gelebilmek ve Yezidi toplumunu korumak için oluşturulan kadın paramiliter milis grubu.[2][3] Şengal Direniş Birlikleri'nin kadın kolu olarak kurulan örgüt, Yekîneyên Parastina Jin ê Şengalê (YPJ-Sincar, Türkçe: Sincar Kadın Koruma Birlikleri) adıyla kuruldu. 26 Ekim'de günümüzdeki adını aldı.[4]

Ekim 2015'te bölgede IŞİD'e karşı mücadele eden eski peşmergelerden oluşan Ezidi Koruma Gücü, Sincar Direniş Birlikleri ve bazı yerel Yezidi örgütlerle ittifak yapılarak Sincar İttifakı oluşturmuştur.[5][6]

İdeoloji

Örgütün ideolojisi PKK lideri Abdullah Öcalan'ın görüşlerini ve buna paralel olarak oluşan KCK'nın feminizm ve demokratik konfederalizm kavramlarını kapsar.[7][8] Bu amaçla örgüt Irak Kürdistan Bölgesi'nin içinde özerk bir Sincar kantonu istemektedir.

Çatışmaları

Grup 2015 Sincar operasyonunda ve IŞİD tarafından sürekli yapılan düşük yoğunluklu saldırılara karşı ve Suriye İç Savaşı kapsamında 2016-2017 Rakka Operasyonu'nda yer aldı.[9] Ayrıca Zeytin Dalı Harekâtı'nda Suriye Demokratik Güçleri içerisinde Türk Silahlı Kuvvetleri ve Türkiye destekli Özgür Suriye Ordusu ile çatışmalara girdi.[10]

Galeri

Kaynakça

  1. ^ "YJŞ Commander: We will not leave our land to the traitors" (İngilizce). Fırat Haber Ajansı. 3 Mart 2017. 3 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2018. 
  2. ^ "The women taking on Isis: on the ground with Iraq's female fighters" (İngilizce). The Guardian. 11 Eylül 2015. 20 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2018. 
  3. ^ "Şengal'de ilk kadın asayiş birimi kuruldu". Yeni Özgür Politika. 15 Haziran 2015. 1 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2018. 
  4. ^ "YBŞ/YJŞ repel ISIS attack on a village of Shengal" (İngilizce). Fırat Haber Ajansı. 22 Mayıs 2017. 10 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2018. 
  5. ^ "Yezidi forces form alliance against IS" (İngilizce). Ezidi Press. 31 Ekim 2015. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2018. 
  6. ^ "Independent Yezidi units join Shingal alliance" (İngilizce). Ezidi Press. 31 Ocak 2015. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2018. 
  7. ^ "YPJ-Sinjar founding meeting held" (İngilizce). Dicle Haber. 7 Ocak 2015. 10 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2018. 
  8. ^ "On patrol with the Sinjar Resistance Units" (İngilizce). Reuters. 13 Mayıs 2016. 10 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2018. 
  9. ^ "Shingal: KurdInnen starten mit vereinten Kräften Großoffensive gegen IS" (Almanca). 12 Kasım 2015. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2018. 
  10. ^ "Large YPG/YBS Convoy Arrived Afrin Through Goernment-held Area to Combat Turkish Forces" (İngilizce). Southfront.org. 6 Şubat 2018. 7 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2018. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Rakka</span> Suriyede bir şehir

Rakka ya da er-Rakka Suriye'nin kuzeyinde Fırat Nehri üzerinde yer alan bir şehirdir. Rakka ilinin başkenti ve en büyük kentidir. Batısında bulunan Halep'ten 160 km uzaklıktadır. Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi tarafından kontrol edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">YPG</span> Suriyede aktif Kürt milliyetçisi örgüt

YPG tam adı ile Halk Koruma Birlikleri veya Halk Savunma Birlikleri, Suriye'de faaliyet gösteren, fiilen özerk olan Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi'ne bağlı çoğunluğunu Kürtlerin oluşturduğu silahlı örgüt. Suriye Demokratik Güçleri bileşendir ve silahlı gücünün çoğunu oluşturur. Kadın Koruma Birlikleri (YPJ), YPG'nin kadın kolu, YPG Enternasyonal ise yabancı gönüllülerden oluşan koludur.

<span class="mw-page-title-main">Irak ve Şam İslam Devleti</span> Irak, Suriye ve Afrikada faaliyet gösteren Selefi cihatçı silahlı örgüt

Irak ve Şam İslam Devleti veya 2014'ten beri kullandığı resmî isimle İslam Devleti, ağırlıklı olarak Afrika'da, ayrıca Irak ve Suriye'de de etkinlik gösteren, bu bölgede hilâfet devleti kurmak amacıyla güvenlik güçlerine ve sivillere karşı eylemler yapan yasa dışı, silahlı ve ele geçirdiği topraklardaki meşruluğu hiçbir ülke tarafından devlet olarak tanınmayan Selefi cihatçı örgüttür. Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler ile aralarında ABD, Türkiye, Suudi Arabistan, Kanada'nın da bulunduğu pek çok ülke ve kuruluş tarafından terör örgütü olarak tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Bekir el-Bağdadi</span> IŞİDin lideri

Ebu Bekir el-Bağdadi veya doğum ismiyle İbrahim Avvad İbrahim Ali el-Bedri el-Samarai, kendini İslam halifesi ilan etmiş, silahlı örgüt IŞİD'in kurucusu ve 2014'ten 2019'a kadar lideriydi.

<span class="mw-page-title-main">Kobani Kuşatması</span> Kobani kasabasının kırsal bölgesinde yaşanan silahlı çatışmalar

Kobani Kuşatması, Suriye'nin Halep vilayetine bağlı Kobani kasabasının kırsal bölgesinde 13 Eylül 2014 tarihinde Irak Şam İslam Devleti militanlarının PYD'nin kontrolünde bulunan köylere taarruzuyla başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">YPJ</span> Suriyede çoğunluğu Kürt kadınların oluşturduğu silahlı örgüt

YPJ veya Kadın Koruma Birlikleri YPG 'nin kadın koludur. 2012 yılında YPG'nin kadın tugayı olarak kurulmuştur. 2014'te 18 ile 40 yaşları arasında 7000'den fazla gönüllü savaşçı kadroya ulaşmıştır. Jineoloji YPJ'nin fikir bütünlüğünü oluşturan düşüncelere temel olan doktrinlerden biridir. Irak ve Şam İslam Devleti'nin Yezîdî soykırımına karşı savaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">YBŞ</span>

Sincar Direniş Birlikleri veya Kürtçe adından kısaltılarak YBŞ, Ezidilerin yoğunlukla yaşadığı bölge olan Sincar'e Irak ve Şam İslam Devleti'nin (IŞİD) saldırmasıyla Irak'ta kurulan ve Irak'taki Ezidi bölgesini savunan silahlı örgüt. Irak ve Şam İslam Devleti'nin Yezîdî soykırımına karşı örgütlenme şeklinde kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Sincar</span> Irakın Ninova İline bağlı bir şehir

Sincar, Kuzey Irak'ta Musul kentine bağlı ilçe. Bölgede DEAŞ öncesi, üçte ikisini Ezidilerin, diğer bölümünü ise Sünni Kürt ve Arapların oluşturduğu yaklaşık 300 bin kişinin yaşadığı tahmin ediliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Irak İç Savaşı (2013-2017)</span>

Irak İç Savaşı (2013-2017), IŞİD'in Musul'a saldırmasıyla başlayan iç çatışmaları kapsamaktadır. IŞİD ve IŞİD'e destek veren eski Baas partisi mensupları, Sünni Arap aşiretleri ve diğer radikal örgütler ile Irak Ordusu, Peşmerge, İran destekli Şii milisler, Süryani/Asuri/Yezidi azınlık savaşçıları ve merkezi hükûmete destek veren Sünni ve Şii Arap, Kürt ve Türkmen aşiretleri arasındaki çatışmalar günümüzde de devam etmektedir.

Sincar İttifakı, Sincar'da bulunan üç örgüt tarafından oluşturulmuş ittifaktır. Bu örgütler: Ezidi Koruma Gücü, Şengal Direniş Birlikleri ve Ezidi Kadın Birimleri'dir. Irak ve Şam İslam Devleti'nin Yezîdî soykırımına karşı örgütlenme şeklinde kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Anti Terör Birimleri</span>

Anti Terör Birimleri veya Terörle Mücadele Birimleri, YPG ve YPJ'nin sıkı eğitimden geçirilmiş ve tecrübeli mensuplarından oluşan Suriye Demokratik Güçleri'nin özel kuvvetleridir. Rojava Anayasası'na göre kurumsal olarak Asayiş birimlerine bağlıdır. Birimin komutanlığını ölümüne kadar Ali Boutan yaptı. Birim Amerika Birleşik Devletleri Özel Harekât Komutanlığı'na bağlı özel operasyon güçleri ve CIA tarafından da eğitime tabi tutuldu.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Özden (PKK yöneticisi)</span>

İsmail Özden veya diğer kullanılan adıyla Zeki Şengali, PKK'nın üst düzey liderlerinden birisi ve KCK yürütme konseyi üyesi. Sincar'da, bir arabada seyahat ederken Türk Silahlı Kuvvetleri'nin düzenlediği sınır ötesi insansız hava aracı operasyonu sonucu öldürüldü. Özden, Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı'nın "en çok aranan teröristler listesinde" yer almaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Nadiye Murad</span>

Nadiye Murad, Iraklı Yezidi insan hakları savunucusu.

<span class="mw-page-title-main">Yezîdî Soykırımı</span> IŞİD tarafından Yezîdîlere yapılan soykırım

Yezidi Soykırımı, Irak ve Şam İslam Devleti'nin Irak'taki Yezîdîlere yönelik 3 Ağustos 2014 tarihinde gerçekleştirmiş olduğu katliamlar silsilesi. Birleşmiş Milletler tarafından soykırım olarak kabul edilmiştir. Kürdistan Bölgesel Yönetimi'ndeki Yezîdî kadınlar ve küçük yaştaki kızlar IŞİD mensupları tarafından cinsel köleliğe zorlandı, erkekler sürgün edildi ve binlercesi topluca infaz edildi. Birçoğu Sincar'de olmak üzere toplamda yaklaşık 5 bin kişinin öldürüldüğü 10 bine yakın kişinin ise esir düştüğü ifade edilmektedir. Soykırım 2014 yılında Peşmerge'nin IŞİD saldırıları sonucunda geri çekilmesinden sonra başlamıştır.

Suriye İç Savaşı'na Türkiye'nin müdahalesi veya Suriye İç Savaşında Türkiye, 2011 yılından bu yana devam eden Suriye İç Savaşına kara bağlantısı olmamasına karşın müdahale eden Amerika Birleşik Devletleri ve Rusya ile birlikte güneyde en uzun kara sınırına sahip Türkiye'nin sınırları içerisinde iç savaş ile direkt bağlantılı olarak olayların meydana gelmesi ve bölgesel huzurun bozulması ile buna gerekçe olarak Türk Silahlı Kuvvetleri'nin doğrudan müdahalesi ile devam eden bir dizi askerî kara ve hava harekâtı anlamına gelmektedir. NATO'nun bir üyesi olarak Türkiye sınırlarını koruma hakkına doğrudan sahiptir.

Türkiye'nin Suriye ve Irak'a Nisan 2017'deki hava saldırıları, 25 Nisan 2017 tarihinde Türk Hava Kuvvetleri'nin Suriye'nin kuzeydoğusundaki Halk Koruma Birlikleri (YPG) ve Kadın Koruma Birlikleri'nin (YPJ) medya merkezlerine ve karargahları ile Irak'ın kuzeybatısındaki Sincar Dağları'ndaki Sincar Direniş Birlikleri'nin (YBS) pozisyonlarına karşı düzenlenen hava saldırılarıdır. Saldırılar sonucu Irak'ta 5 Peşmerge'nin yanı sıra Suriye'deki 20 YPG ve YPJ militanı öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Kış Kartalı Hava Harekâtı</span>

Kış Kartalı Hava Harekâtı, 2 Şubat 2022 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetleri birimleri tarafından Irak ve Suriye kuzeyinde bulunan ve örgüt militanları tarafından üs olarak kullanılan Derik, Sincar ve Karacak bölgelerindeki örgüt yuvalarına karşı başlatılan sınır ötesi askerî harekâttır.

<span class="mw-page-title-main">Dokumacılar (örgüt)</span> Irak ve Şam İslam Devletine bağlı silahlı örgüt

Dokumacılar, Suriye İç Savaşı'nda IŞİD'e karşı savaşan YPG'yi özel olarak hedef alan Irak ve Şam İslam Devleti ile bağlantılı Türklerden oluşan bir örgüttü. IŞİD'e katılan yaklaşık 60 Türk militanından oluştuğu düşünülen örgütün, hem 2015'te Diyarbakır'da 4 kişinin hayatını kaybettiği miting bombalamalarıyla hem de 2015'te 32 kişinin hayatını kaybettiği Suruç bombalamasıyla bağlantısı vardı.

2022 Sincar çatışması, 1 Mayıs'ta Irak ordusunun, Türkiye ve Kürdistan Demokrat Partisi'nin desteğiyle Haşdi Şabi'ye bağlı YBS milislerini Şengal'den çıkarmak için bir operasyon başlatmasıyla başlayan bir çatışmaydı.

<span class="mw-page-title-main">Rojda Felat</span>

Rojda Felat, Kürt asker. SDG ve YPJ'nin üst düzey komutanlarından birisidir. IŞİD'e karşı birkaç büyük operasyona öncülük etmiştir. Devrimci bir feminist olan Felat, hedefinin YPJ aracılığıyla Orta Doğu'da toplumsal dönüşümü gerçekleştirmek olduğunu belirtmiştir.