İçeriğe atla

ExxonMobil

ExxonMobil Corporation
Ticari ismi
TipHalka açık
ISINUS30231G1022
EndüstriEnerji: Petrol ve doğalgaz
Öncül
  • Standard Oil
  • Mobil
Kuruluş5 Ağustos 1882 (142 yıl önce) (1882-08-05) (Standard Oil of New Jersey ismi altında)[2]
Kurucu1911'de Amerika Birleşik Devletleri Yüce Mahkemesi kararıyla Standard Oil'den ayrıldı; 1999 yılında Mobil ile birleşerek bugünkü adını aldı
Genel merkeziIrving, Texas (1989-2023)
Spring, Texas[3] (2023–günümüz),
ABD
Önemli kişilerDarren Woods (başkan & CEO) Rex W. Tillerson
(eski başkan ve CEO)[4]
Ürün
Markalar
  • Coolanol
  • Esso
  • Mobil
  • On the Run
  • Speedpass
Gelir artış 413,68 milyar $ (2022)[5]
Net gelirartış 55,740 milyar $ (2022)[5]
Toplam varlıkartış 369.067 milyar $ (2022)[5]
Alt kuruluş(lar)
  • Aera Energy
  • Exxon Neftegas
  • ExxonMobil Australia
  • ExxonMobil Nigeria
  • Imperial Oil
  • SeaRiver Maritime
  • XTO Energy
Öz kaynakartış 195,049 milyar $ (2022)[5]
Çalışan sayısı64,000 (2021)[5]
Web sitesicorporate.exxonmobil.com

Exxon Mobil Corporation ya da ExxonMobil, Amerikan çok uluslu petrol ve doğalgaz şirketi. Şirketin ana merkezi Irving, Teksas, ABD'de bulumaktadır. Şirket doğrudan John D. Rockefeller'in Standard Oil Company şirketinin kökeninden gelmektedir[6] ve 30 Kasım 1999 tarihinde Exxon ve Mobil petrol şirketlerinin birleşmesi ile oluşmuştur. Kanada'da faaliyet gösteren Imperial Oil şirketi ile de bağlıdır.

ExxonMobil yıllık gelire göre 2020 itibarıyla dünyanın en büyük 11. şirketidir.[7] Fortune Global listesinde de 11. sırada bulunmaktadır[8] Exxon Mobil rezervlerinin 2007 yılı sonunda 72 milyar varil petrol olduğu hesaplanmış ve 2007 üretim oranlarına göre 14 yıl daha sürmesi beklenmektedir.[9] 21 ülkedeki 37 petrol rafinerisi ve günlük 6,3 milyon varil ham petrol işleme kapasitesi ile Exxon Mobil dünyanın en büyük rafinerisidir.[10][11] Ayrıca 1870 yılında kurulduğundan bu yana Standard Oil ile ilişkili bir şirkettir.[12]

Kaynakça

  1. ^ Motley Fool Staff (10 Şubat 1999). "Exxon Mobil (Drip Port) February 10, 1999". The Motley Fool (İngilizce). 20 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2022. 
  2. ^ "EXXON MOBIL CORPORATION". opencorporates.com. 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2022. 
  3. ^ "Exxon Mobil to exit Irving headquarters for Houston-area megacampus". Dallas News (İngilizce). 31 Ocak 2022. 31 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2022. 
  4. ^ "Exxon Mobil, Our Management". ExxonMobil Corporation. 14 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2011. 
  5. ^ a b c d e "ExxonMobil Announces Full-Year 2022 Results" (PDF). corporate.exxonmobil.com. 31 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Ocak 2023. 
  6. ^ "ExxonMobil, Our History". ExxonMobil Corporation. 12 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2007. 
  7. ^ "Fortune Global 500". Fortune Global. 29 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2013. 
  9. ^ "Exxon Mobil Corporation Announces 2007 Reserves Replacement". Findarticles.com. 15 Şubat 2008. 18 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2011. 
  10. ^ "Exxon Mobil – Refining and supply". Exxon Mobil Corporation. 14 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2010. 
  11. ^ "Exxon Mobil – Company profile". Exxon Mobil Corporation. 14 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2010. 
  12. ^ "Exxon Mobil – Our history". Exxon Mobil Corporation. 12 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2009. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta ExxonMobil ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

Çok uluslu şirket, en az iki ülkede üretim ve hizmet sunan şirkettir. Bazı büyük çok uluslu şirketin bütçeleri pek çok küçük ülkeyi geçmektedir. Dünyanın en büyük 100 ekonomisinden 51'i çok uluslu şirketlerdir. Uluslararası ilişkilerde, ekonomik güçleri, geniş finansal kaynakları ve lobi çalışmaları sayesinde güçlü bir etkileri vardır.

<span class="mw-page-title-main">John D. Rockefeller</span> Amerikalı iş insanı (1839 – 1937)

John Davison Rockefeller, Senior, Birleşik Devletler'in ilk milyarderi ve tüm zamanların en zengin insanlarından biri olan Amerikalı işletmeci, sanayici ve hayırseverdi. Kardeşi William Jr. ile Rockefeller ailesini kurmuş ve ölene kadar hanedan reisliği yapmış; aynı zamanda Rockefeller Vakfı'nı kurmuş ve ölene kadar vakıf başkanlığı yapmıştır.

Standard Oil Company, Inc. veya sadece Standard Oil, önce ABD içinde, sonra ABD dışında petrol rafinerileri açan, aynı zamanda bu petrolleri taşıyan ve pazarlayan ABD merkezli bir şirket. 1870'te John D. Rockefeller'ın girişimciliği ve finansör Henry Flagler'in maddî yardımlarıyla Ohio'da kuruldu. Zamanla dönemin dünyasının en büyük petrol şirketi olma konumuna gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Saudi Aramco</span> Suudi Arabistan petrol ve doğal gaz şirketi

Saudi Aramco veya resmi adıyla Saudi Arabian Oil Company, Suudi Arabistan'nın ulusal petrol ve doğalgaz şirketidir. Şirket ilk olarak Kral Abdülaziz İbn-i el-Suud ve ABD Başkanı Franklin Roosevelt tarafından ortak olarak kuruldu. Saudi Aramco'nun değeri 2.42 trilyon ile 10 trilyon dolar arasında olduğu tahmin edilmekte olup bu rakamlar ile Apple'ı da geride bırakarak dünyanın en değerli şirketi olmuştur. Şirketin merkezi Zahran'da yer almaktadır.

Türkiye Petrol Rafinerileri veya kısaca TÜPRAŞ, 1983'te Batman, İzmir, İzmit ve Kırıkkale'deki devlete ait 4 petrol rafinerisinin birleştirilmesiyle çatı şirket olarak kurulan ve 2006'da özelleştirilerek Koç Holding'e devredilen anonim şirket. Akaryakıt ürünleri, bitüm, fuel oil, jet yakıtı, gaz yağı, LPG, motor yağı gibi petrol türevlerini üretir.

Yedi Kız Kardeş, İtalyan yönetici Enrico Mattei tarafından dünyanın önde gelen petrol üreticisi şirketlerine atfen verilen isimdir.

Aşağıdaki liste, 24 Temmuz 2006 tarihinde yayınlanmış olup, sıralamanın en üstündeki on kurumu içerir. Bu çalışma, 31 Mart 2006 ya da daha önce sona eren mali dönem sonu raporları göz önüne alınarak yapılmıştır. 3 Temmuz 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

  1. ExxonMobil - Amerika Birleşik Devletleri (petrol)
  2. Walmart - Amerika Birleşik Devletleri (parekende)
  3. Royal Dutch Shell - Hollanda/İngiltere (petrol)
  4. BP - İngiltere (petrol)
  5. General Motors - Amerika Birleşik Devletleri (otomotiv)
  6. Chevron - Amerika Birleşik Devletleri (petrol)
  7. DaimlerChrysler - Almanya (otomotiv)
  8. Toyota Motor Corporation - Japonya (otomotiv)
  9. Ford Motor Company - Amerika Birleşik Devletleri (otomotiv)
  10. ConocoPhillips - Amerika Birleşik Devletleri (petrol)

Fortune 500, Fortune dergisi tarafından hazırlanan ve yayınlanan yıllık bir listedir. Listede, ABD'deki en yüksek net ciroya sahip 500 kurum sıralanır. Ancak, Fortune, özellikle şirketlerin vergi gelirlerinin etkisini yok etmek için bu hesaplamalarda birçok şirketin cirosu üzerinde düzeltme yapar. Fortune Global 500'den farkı, Fortune 500'ün sadece Amerikan kurumlarını içermesidir. Fortune 100 ve Fortune 1000 de aynı şekilde sıralanan ilk yüz ve ilk bin şirketi içeren listelerdir.

Chevron Corporation çok uluslu bir Amerikan enerji şirketidir. Günümüzde hala etkin olan şirketin merkezi Kaliforniya San Ramon'da bulunmaktadır. Standart Oil şirketlerinin üyesi olan Chevron, bugün 180'den fazla ülkede aktif olarak çalışmaktadır. Petrol, gaz ve jeotermal enerji sektörlerinde yaygın olarak faaliyet gösteren Chevron arama ve üretim de dahil olmak üzere; rafineri, pazarlama, ulaşım, kimyasal maddelerin üretimi ve satışını da üstlenmektedir. Chevron aynı zamanda dünyanın en büyük petrol şirketlerinden biridir. 2014 itibarıyla ABD'nin ve dünyanın en büyük 500 şirketinin listelendiği Fortune Global 500 listesinde üçüncü sırada yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Trans Arabistan petrol boru hattı</span>

Trans Arabistan petrol boru hattı (Tapline) Suudi Arabistan'daki Kaysume köyünden Lübnan'daki Sayda şehrine kadar çalışan bir petrol boru hattı idi. Uluslararası petrol ticareti için önemli bir etmendi. Lübnan ekonomisinin ve keza Amerika Birleşik Devletleri ve Orta Doğu ilişkilerinin gelişimi açısından önemliydi.

<span class="mw-page-title-main">Petrol endüstrisi</span>

Petrol endüstrisi, petrol sanayi veya petrol ve doğal gaz endüstrisi, küresel olarak petrol ve petrol ürünlerinin aranması, çıkarılması, rafine edilmesi, taşınması ve pazarlanması süreçlerini kapsayan terimdir. Sektörün en büyük hacme sahip ürünleri arasında mazot ve benzin bulunmaktadır. Petrol ayrıca ilaçlar, solventler, gübre, pestisit ve plastik gibi birçok kimyasal ürün içinde ham madde niteliği taşımaktadır. Petrol endüstrisi upstream, midstream ve downstream şeklinde üç ana bileşene ayrılmaktadır. Midstream yani orta kısım işlemler genellikle downstream kategorisine dahil edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">China National Petroleum Corporation</span> Çinli devlet petrol ve doğalgaz şirketi

China National Petroleum Corporation (CNPC) (Çince (basitleştirilmiş): 中国石油天然气集团公司; Çince (geleneksel): 中國石油天然氣集團公司; pinyin: Zhōngguó Shíyóu Tiānránqì Jítuán Gōngsī), Çinli devlet petrol ve doğalgaz şirketidir. CNPC, Çin'deki en büyük entegre enerji şirketidir ve 1 milyondan fazla çalışanı ile çalışan kişi sayısı bakımından dünyanın ikinci büyük şirketidir. Şirketin merkezi Pekin'in Dongcheng semtinde yer almaktadır.

Upstream veya memba, petrol sektöründe yaygın bir şekilde arama ve üretim (E&P) olarak bilinir. Petrol ve doğal gaz endüstrisi genellikle upstream, midstream ve downstream şeklinde üç ana bileşene ayrılmaktadır.

Azerbaycan Uluslararası İşletme Şirketi (AUİŞ) 10 petrol şirketi tarafından kurulmuş, Azer-Çırak-Güneşli Petrol Sahası'nda üretim yapan bir konsorsiyumdur. Konsorsiyumu oluşturan şirketler şunlardır.

<span class="mw-page-title-main">Petrobras</span> Brezilyalı enerji şirketi

Petróleo Brasileiro S.A., Rio de Janeiro, Brezilya'da bulunan petrol endüstrisinde yarısı kamuya ait Brezilyalı çok uluslu bir şirkettir. Şirket, Fortune Global 500 listesinde 58. sırada yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Equinor</span>

Equinor ASA merkezi Stavanger'de bulunan Norveçli devlet kontrolünde çok uluslu enerji şirketi. Temel olarak bir petrol şirketidir. 36 ülkede faaliyet gösteren şirketin yenilenebilir enerji yatırımları da vardır. Forbes dergisinin gelirlere göre sırlamasında (2013) eski Statiol adıyla Equinor petrol ve doğal gaz endüstrisinde on birinci, endüstriden bağımsız genel sıralamada yirmi altıncı şirket olmuştur. Şirketin yaklaşık 20.200 çalışanı vardır.

Kazakistan-Çin petrol boru hattı, Çin'in Orta Asya'dan petrol ithalatına izin veren ilk doğrudan petrol boru hattıdır. Kazakistan'ın Hazar kıyısından Sincan, Çin'e kadar uzanmaktadır. Boru hattının sahibi Çin Ulusal Petrol Şirketi (CNPC) ve Kazak petrol şirketi KazMunayGas idir.

Vitol Group Henk Viëtor ve Jacques Detiger tarafından 1966 yılında Rotterdam'da kurulan Hollandalı bir enerji ve emtia ticaret şirketidir. Fiziksel ticaret, lojistik ve dağıtım işinin merkezinde yer alsa da, bunları rafine etme, nakliye, terminaller, keşif ve üretim, enerji üretimi ve perakende işletmeleriyle tamamlanmaktadır. Vitol'un dünya çapında 40 ofisi vardır ve en büyük operasyonları Cenevre, Houston, Londra ve Singapur'dadır. 2018'de 231 milyar dolarlık gelirle dünyadaki en büyük bağımsız enerji şirketidir ve Fortune Global 500 listesinde dokuzuncu sırada yer alır. Vitol, emtia ticaretindeki rakiplerinin çoğu gibi kârını geniş çapta yayınlamadığından, büyük ölçüde sıralamadan çıkarılmıştır. Ancak şirket, borç verenlerine ve ticaret yaptığı bazı enerji gruplarına finansal bilgi sağlar. Şirket, yılda 350 milyon tondan fazla ham petrol sevk ediyor ve 250 süper tankerini ve sahip olduğu diğer gemilerini dünyanın dört bir yanına taşımak için kontrol etmektedir. Ortalama olarak günde 7 milyon varilden fazla petrol ve ürün işlemektedir Vitol, Amerika Birleşik Devletleri ve Çin'den sonra dünyanın üçüncü en büyük petrol tüketicisidir.

Turkish Petroleum Company (TPC) 1925-1961 yılları arasında Irak'taki tüm petrol arama ve üretimi üzerinde bir tekele sahip olan bir petrol şirketidir. Dünyanın en büyük petrol şirketlerinden bazılarının ortaklaşa kurduğu bir konsorsiyumdu ve merkezi Londra, İngiltere'deydi. Şirket 1929 yılından sonra Iraq Petroleum Company (IPC) ismini kullanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Abu Dhabi National Oil Company</span>

Abu Dhabi National Oil Company (ADNOC) (Arapça: شركة بترول أبوظبي الوطنية, romanize: Şeriket Bitrul Ebu Zabi El-Vataniye; Abu Dabi Ulusal Petrol Şirketi), Birleşik Arap Emirlikleri merkezli bir petrol ve doğalgaz şirketidir. Şirket, 1971 yılında kurulmuş olup Abu Dabi Emirliği'ne bağlıdır. Şirketin merkezi Abu Dabi'deki ADNOC Headquarters'ta yer almaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.