İçeriğe atla

ext

ext (İngilizce: Extended File System, Türkçe: Genişletilmiş Dosya Sistemi) ilk olarak ext ya da ext1 ismiyle Nisan 1992'de özellikle GNU/Linux işletim sisteminin dosya sistemi ihtiyacı için Minix dosya sistemi'nin yetersizlikleri üzerine Rémy Card tarafından geliştirilen bir dosya sistemi.

Bir sonraki aşamada ext2, ext'in yerini aldı. Aynı zamanda rakiplerine göre ext2'nin yetenekleri uzun vadede daha işe yarar şekildeydi, bu ext2'nin seçilmesinde önemli bir etkendir.

Ext dosya sistemi ext3 sürümünden itibaren günlükleme desteği sunmaktadır. Günlüklemeli bir dosya sistemi, sistemde olan bitenin kaydını veya günlüğünü tutar. Bir sistem çökmesi durumunda ya da bilgisayarın fişinin aniden çıkarılması durumunda; günlükleme sistemi kaydedilmemiş veya zarar görmüş verilerin kurtarılmasını sağlarlar. Böylece, veri kayıpları oldukça aşağıya çekilmiş olur.

Sürümleri

Genişletilmiş dosya sistemi (ext) ailesinin diğer üyeleri:

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İşletim sistemi</span> bilgisayar donanım kaynaklarını yöneten yazılım

İşletim sistemi ya da işletim dizgesi, bir bilgisayarın donanım kaynaklarını yöneten ve uygulama yazılımlarına hizmet sağlayan yazılımların bir bütünüdür. İşletim sistemleri, bilgisayarın donanımı ile uygulama yazılımları arasında bir köprü görevi görerek kullanıcıların sistemle etkileşim kurmasını sağlar. Öne çıkan örnekler arasında Microsoft Windows, macOS, GNU/Linux dağıtımları, Android ve iOS yer alır.

<span class="mw-page-title-main">GNU</span> bilgisayar işletim sistemi

GNU; çekirdeği, sistem araçlarını, açıcılarını, kütüphanelerini ve son kullanıcı yazılımlarını içeren, GNU Tasarısı kapsamında geliştirilen bir işletim sistemidir. İsminin açılımı "GNU's Not Unix" dir. Bu ismi almasındaki sebep de tasarımının Unix'e benzerken kendisinin özgür yazılım olması ve herhangi bir UNIX kodunu içermemesidir.

ext3 dosya sistemi, ext2'nin bütün özelliklerine sahip bir dosya sistemidir. Aradaki temel fark, günlükleme özelliğinin eklenmiş olmasıdır. Böylece, herhangi bir sistem çökmesi esnasında, geri kurtarma zamanı kısaltılır ve performans artışı sağlanır. ext3, ext2'den daha popüler olmuştur. ext3 dosya sisteminiyse ext4 dosya sistemi takip etmiştir.

ext2, bir GNU/Linux dosya sistemidir. İleriye dönük kolay geliştirilebilen bir dosya sistemi olarak tasarlanmıştır. Dolayısıyla yeni sürümü, dosya sistemi kodlarını, kurulu bir sisteme uygulamak için yeni ayarlar yapmayı gerektirmez. 1993 yılında geliştirilmiştir. ext'in ardılı olan ext2'yi ext3 ve ext4 dosya sistemleri takip etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Enlightenment</span>

Enlightenment, basit, hızlı, sade ve kullanışlı bir masaüstü ortamı yaratmak için başlatılan bir projedir. EFL adı verilen pek çok parçadan oluşmuş bir grup kütüphane üzerine inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Clonezilla</span>

Clonezilla, disk yedeklemek ve geri yüklemek için hazırlanmış, GNU/Linux tabanlı özgür bir yazılımdır. ext2, ext3, reiserfs, xfs, jfs of GNU/Linux, FAT, NTFS gibi dosya sistemlerini desteklediğinden dolayı hem GNU/Linux tabanlı sistemler için hem de Microsoft tabanlı sistemlerdeki disk bölümlerinin yedeklenmesi/geri yüklenmesi için kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Disk bölümlendirme</span>

Bölümlere ayırma, bilgisayarda sabit disk üzerinde işletim sistemlerine özgü mantıksal formatlamaya izin veren mantıksal bölümlerin oluşturulması, bilgisayar mühendisliğinde sabit disk sürücüsünün bölümlere ayırılması ile gerçekleştirilir. Diskin bölümlere ayrılması mantıksal hacim yönetiminin önünü açan bir tekniktir.

ext4 veya diğer adıyla dördüncü genişletilmiş dosya sistemi Linux için ext3 dosya sisteminin halefi olarak geliştirilmiş günlük desteği olan bir dosya sistemidir. İlk çıktığında ext3 için 64 bit depolama sınırlarını genişleten ve başarım artırıcı bir yama niteliğinde olsa da, Linux çekirdeği geliştiricilerinin ext3'ü kararlı bulmalarından dolayı ext3'e bu yamaların uygulanmaması nedeniyle, ext3'ün kodlarının üzerine gerekli yamaların eklenmesi ile ext3 üzerine kurulu olarak çekirdeğe sıfırdan ext4 olarak girdi.

<span class="mw-page-title-main">LVM</span>

LVM, Linux çekirdeği için bir Mantıksal Hacim Yöneticisi'dir. LVM kullanarak depolama alanı soyut hale getirilebilir, düzenlemesi daha kolay olan “sanal disk bölümleri” oluşturulabilir.

<span class="mw-page-title-main">GParted</span>

GParted, bir GNU Projesi olan GNU Parted disk bölümlendirme aracı için yazılmış bir arayüzdür. GParted bir uygulama olarak Linux altında kullanılabilirken yazılımın canlı CD/USB sürümü, bilgisayardaki işletim sisteminden bağımsız olarak her sistemde kullanılabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">GNU Projesi</span> Özgür yazılım projesi

GNU Tasarısı, toplu işbirliğini temel alan bir özgür yazılım tasarısıdır. Richard Stallman tarafından Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde 27 Eylül 1983 tarihinde kamuoyuna duyurulmuştur. Tasarının hedefi işbirliği yoluyla özgür yazılımlar geliştirip dağıtarak bilgisayar kullanıcılarının bilgisayarlarını ve benzeri araçlarını kendi istekleri doğrultusunda özgürce kullanmalarını sağlamaktır. Bu tasarının temelinde kullanıcıların yazılımı çalıştırma, paylaşma, inceleme ve değiştirme konularında özgür olmaları yatar. GNU yazılımları bu özgürlükleri dağıtıldıkları lisans ile yasal olarak güvence altına alır, dolayısıyla GNU yazılımları özgür yazılımlardır.

<span class="mw-page-title-main">Recuva</span>

Recuva, Windows kullanıcıları için Piriform tarafından geliştirilen ve bedava yayınlanan bir veri kurtarma yazılımıdır. Recuva bilgisayardaki silinen dosyaları güvenli bir şekilde kurtarabilir. Ayrıca Recuva silinen USB bellek aygıtı ve SD kart dosyalarını kurtarabilir.

<span class="mw-page-title-main">Calculate Linux</span>

Calculate Linux, bir Linux dağıtımıdır. Gentoo Linux tabanlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Multi-booting</span>

Çoklu önyükleme(multi-booting), tek bir bilgisayara birden çok işletim sistemi kurma ve hangisinin ön yükleneceğini(booting) seçebilme eylemidir. Çift önyükleme(dual-booting) terimi, özellikle iki işletim sisteminin ortak yapılandırmasını ifade eder. Çoklu önyükleme, özel bir ön yükleyici(booting) gerektirebilir.

<span class="mw-page-title-main">KolibriOS</span>

KolibriOS veya Kolibri, tamamen assembly dilinde yazılmış küçük, açık kaynaklı bir x86 işletim sistemidir. 2004 yılında MenuetOS'tan çatallandı ve o zamandan beri bağımsız geliştirilmektedir.

exFAT, Microsoft tarafından 2006 yılında tanıtılan ve USB flash sürücüler ve SD kartlar gibi flaş bellekler için optimize edilmiş bir dosya sistemidir. exFAT, Microsoft'un belirtimini yayınladığı 28 Ağustos 2019 tarihine kadar tescilliydi. Microsoft, tasarımının çeşitli unsurlarının patentlerine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Kernel panic</span>

Bir kernel panic, bir işletim sisteminin çekirdeği tarafından, güvenli bir şekilde kurtarılamadığı veya sistemi çalıştırmaya devam etmenin büyük veri kaybı yaşanabilmesinin yüksek bir riske sahip olacağı dahili bir kritik hata tespit edildiğinde alınan bir güvenlik önlemidir. Terim büyük ölçüde Unix ve Unix benzeri sistemlere özgüdür. Microsoft Windows işletim sistemlerindeki eşdeğeri, genellikle "mavi ekran" olarak adlandırılan bir durdurma hatasıdır.

<span class="mw-page-title-main">CAINE Linux</span>

CAINE Linux, Giovanni "Nanni" Bassetti tarafından yönetilen bir İtalyan canlı Linux dağıtımıdır. Proje, 2008 yılında adli bilişim ve olaylara müdahaleyi teşvik etmek için ilgili birkaç ön-yüklü araçla bir ortam olarak başladı.

Autopsy, The Sleuth Kit'te kullanılan açık kaynak kodlu programların ve eklentilerin birçoğunu devreye almayı kolaylaştıran bir bilgisayar yazılımıdır. Grafiksel kullanıcı arayüzü, ilgili birimin/diskin adli aramasından elde edilen sonuçları göstererek araştırmacıların ilgili veri bölümlerini işaretlemesini kolaylaştırır. Araç, büyük ölçüde Basis Technology Corp. tarafından topluluktan programcıların yardımıyla sürdürülmektedir. Şirket, ürünü kullanmak için destek hizmetleri ve eğitim satmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">The Sleuth Kit</span>

The Sleuth Kit (TSK), bilgisayar sistemlerinin adli bilişim analizini kolaylaştırmak amacıyla disk sürücülerinden ve diğer depolama alanlarından veri çıkarmaya yönelik Unix- ve Windows-tabanlı yardımcı programlardan oluşan bir kütüphane ve koleksiyondur. The Sleuth Kit ile birlikte gelen komut satırı yardımcı programlarının grafiksel kullanıcı arayüzü olan ve daha iyi bilinen bir araç olan Autopsy'nin temelini oluşturur.