İçeriğe atla

Eweler

Eweler
Önemli nüfusa sahip bölgeler
 Gana 3.7 milyon
 Togo 3 milyon
 Benin 0.4 milyon[1]
Diller
Ewe dili, Fransızca, İngilizce
Din

Eweler, Batı Afrika'da bulunan bir etnik gruptur. Eweler Gana'da 3,7 milyon ve Togo'da 3 milyon nüfusa sahiptirler.[3] Ewe dilini konuşurlar.[4]

Demografiler

Ewece konuşan bölgeler (sarı).
Ewe halkının bayrağı

Ewe halkı esas olarak Batı Afrika'nın kıyı bölgelerinde bulunur: Volta Nehri'nin güney ve doğusundaki bölgede, Togo ve Benin sınırındaki Mono Nehri çevresinde; Nijerya'nın güneybatı kısmı (Atlantik Okyanusu'na yakın, Nijerya ve Benin sınırından Epe'ye kadar uzanan).[5] Bunlar esas olarak Güneydoğu Gana'daki Volta bölgesinde (eski adıyla İngiliz Togoland), Güney Togo'da (eski adıyla Fransız Togoland), Benin'in güneybatı kesiminde ve Nijerya'nın güneybatı bölgesinde (çoğu Badagry'ye yerleşmiş) daha küçük bir nüfusta bulunur.[6] Ewe bölgesi bazen Ewe ulusu veya Eʋedukɔ́ bölgesi (kolonyal literatürde Togoland) olarak anılır.

Kaynakça

  1. ^ James Minahan (2002). Encyclopedia of the Stateless Nations: Ethnic and National Groups Around the World A-Z. ABC-CLIO. ss. 589-590. ISBN 978-0-313-07696-1. 
  2. ^ John A. Shoup III (2011). Ethnic Groups of Africa and the Middle East: An Encyclopedia: An Encyclopedia. ABC-CLIO. s. 90. ISBN 978-1-59884-363-7. 
  3. ^ Ghana 30 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., CIA Factbook
  4. ^ Éwé: A Language of Ghana, Ethnologue
  5. ^ John A. Shoup III (2011). Ethnic Groups of Africa and the Middle East: An Encyclopedia: An Encyclopedia. ABC-CLIO. ss. 89-90. ISBN 978-1-59884-363-7. 
  6. ^ Anthony Appiah; Henry Louis Gates (2010). Encyclopedia of Africa. Oxford University Press. ss. 454-455. ISBN 978-0-19-533770-9. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gana</span> Batı Afrikada bir ülke

Gana ya da resmî adı ile Gana Cumhuriyeti, Afrika kıtasının batısında yer alan bir ülkedir. Ülkenin komşularını Fildişi Sahili, Burkina Faso ve Togo oluştururken, güneyinde Gine Körfezi yer almaktadır. Ülke sınırları içerisinde yer alan zengin maden yataklarının en önemli parçasını oluşturan maden olan altın nedeniyle eski koloni sahibi Birleşik Krallık ülkeye koloni döneminde Altın Sahili ismini vermiştir. Ülkenin en büyük şehri ve başkenti Accra'dır.

<span class="mw-page-title-main">Nijerya</span> Batı Afrikada bulunan bir ülke

Nijerya ya da resmî adı ile Nijerya Federal Cumhuriyeti, Afrika kıtasının batısında yer alan ülkedir. Ülkenin sınır komşularını Nijer, Çad, Kamerun ve Benin oluştururken, ülkenin güneyinde Gine Körfezi içerisinde yer alan Benin Körfezi yer almaktadır. Ülkenin başkenti Abuja'dır.

<span class="mw-page-title-main">Togo</span> Batı Afrikada bulunan bir ülke

Togo, resmî adıyla Togo Cumhuriyeti, Batı Afrika'da yer alan bir ülkedir. Kuzeyde Burkina Faso, doğuda Benin ve batıda Gana ile komşudur. Güneyde Gine Körfezi içerisinde yer alan Benin Körfezi'ne kıyısı bulunur. Başkenti ülkenin güneybatı ucundaki Lomé'dir. Yaklaşık 8 milyonluk nüfusu ve 57.000 km²'lik yüzölçümüyle Afrika'nın en küçük ülkelerinden biridir. Gana ve Benin sınırları arasında ortalama uzaklığı yalnızca 115 km olan Togo ayrıca dünyanın en dar ülkelerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Sakalavalar</span> Madagaskarın etnik grubu

Sakalavalar, Malaya-Polinezya dili konuşan ve özellikle Madagaskar'ın batı kıyısında yaşayan yaklaşık 380.000 nüfuslu etnik topluluktur.

<span class="mw-page-title-main">Süryaniler</span> Sami kökenli etnik grup

Süryaniler, Mezopotamyalı Sâmî kökenli bir etnik gruptur. Baskın bir diaspora nüfusuna sahip olan halk, ikamet ettikleri ülkelerdeki birincil dillerin yanı sıra Neo-Aramice veya Süryanice konuşur. Bazen kendilerini ''Asurlu", "Arami" veya "Keldânî" olarak isimlendirirler ve tarihleri Dünya'nın en eski medeniyetlerinden biri olarak görülen Asur İmparatorluğu'na ve Kuzey Levant'daki Aramilere dayanır. Süryaniler, İngilizcede de Asurlular ile aynı anlamı taşıyan kelimeyle ifade edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Brohiler</span> Pakistanda etnik topluluk

Brohiler veya Brahuiler, büyük çoğunluğu Pakistan'ın Kalat bölgesinde yaşayan ancak çok az sayıda da olsa Afganistan ve İran'da da yaşayan 2,5 milyonluk bir nüfusa sahip etnik bir topluluktur. Hindu kültürü ile benzerlik taşıyan Brohi kültüründe Hint ve Elam kültürü önemli bir yer tutmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Pamirler</span>

Pamirler bir İran halkıdır. Doğu Tacikistan'ın Dağlık Badahşan Özerk Bölgesi, Kuzeydoğu Afganistan'ın Bedahşan Vilayeti ve Çin'deki Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ne bağlı Taşkurgan Tacik Özerk İlçesi'nin yerli bir halkıdır.

<span class="mw-page-title-main">Afrika mitolojisi</span> Afrikada Yaşayan Halk ile Kabilelerin dini inanışı olan bir Afrika Geleneksel Dinler

Afrika mitolojisi, pek çok halkın yaşayıp, bin kadar dilin konuşulduğu Afrika kıtasında geleneksel dinleri tabiat dinlerini konu almaktaysa da Arap ve Avrupalıların kolonizasyonu ile birlikte gelen tek tanrılı dinlerin de etkisinde kalmıştır. Afrika dinleri ve mitolojilerine değin ilk kayıtlar 18-20. yüzyıllarda Hristiyan misyonerlerce genellikle yanlış yorumlanarak tutulmuştur ki Swahili dilinde kaydedilen en eski yapıt 1728 yılına ait Tambuka'nın hikâyesi adlı manzum destandır. Sayısız kabilenin yaşadığı Afrika, uzun süre Batılı köle tüccarları tarafından sömürüldüğünden Afrika inançları Karayip adaları ile Amerika kıtasına yayılmış bu arada çeşitli sinkretik dinler ortaya çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ryukyulular</span>

Ryukyulular, Japonya'ya bağlı Ryukyu Adaları'nın yerel halkı olan bir etnik gruptur. Ryukyulular, Japoncanın yanı sıra anadilleri olan Japon dillerine ait Ryukyu dillerini konuşmaktadırlar. Kültürleri Japon kültürüne yakın olup tarihsel olarak Çin kültüründen daha çok etkilendiler.

<span class="mw-page-title-main">Oromolar</span>

Oromolar, Etiyopya, Kenya ve Somali bölgelerinde yaşayan bir etnik grup. Etiyopya ve daha geniş tabirle Afrika Boynuzu'nun en büyük etnik grubudur. 2007 nüfus sayımına göre, Etiyopya nüfusunun yaklaşık %34.5'ini temsil ederken diğer tahminlere göre nüfusun yaklaşık %40'ını oluşturdukları söyleniyor.

<span class="mw-page-title-main">Aruna</span>

Aruna, Hinduizm'de de Surya'nın 'nın arabacısının adıdır. Yükselen Güneş'in kırmızımsı parlaklığının canlı örneğidir.

<span class="mw-page-title-main">Sombalar</span>

Ditamari olarak da bilinen Somba halkı, özellikle kuzeybatı Benin ve Kuzey Togo'da yaşayan bir Afrika etnik grubudur. İsim, Benin nüfusunun yaklaşık %8'ini oluşturan Betammaribe ve ilgili halklar için kullanılan genel bir terimdir. Dilleri, Tamberma olarak da bilinen "Ditammari dili"dir ve Nijer-Kongo dil ailesinin kuzey koludur.

<span class="mw-page-title-main">Gence Muharebesi (1826)</span>

Gence Muharebesi veya Elisavetpol Muharebesi (ayrıca Elizabethpol, Yelisavetpol vd. 26 Eylül 1826'da 1826-1828 İran-Rus Savaşı sırasında gerçekleşen savaş.

<span class="mw-page-title-main">Liberya mutfağı</span>

Liberya mutfağı, Batı Afrika ülkesi olan Liberya'nın yemek kültürüdür. Liberya mutfağı; pirinç, manyok, muz, tatlı patates, tropikal meyvelerin ve sebzelerin yanı sıra balık, et ve daha fazlasının tüketimine odaklanır.

<span class="mw-page-title-main">Deylemliler</span>

Deylemiler Hazar Denizi'nin güneybatı kıyısındaki Kuzey İran'ın dağlık bölgeleri olan Deylem'de yaşamış bir halk.

<span class="mw-page-title-main">Sırp halk kahramanları</span>

Sırp halk kahramanı olarak kabul edilen birkaç kişi vardır. Çoğu, Sırp epik şiirlerinde ismi geçen Orta Çağ insanlarıydı. Liste şunları içerir:

<span class="mw-page-title-main">Kavap</span>

Kavap, şiş üzerinde kavrulmuş küçük et parçalarından oluşan bir yemektir. Kavap başlangıçta Doğu Türkistan'da ortaya çıkmış olup daha sonra Çin'in geri kalanına popüler bir sokak yemeği olarak yayılmıştır. Uygur ve Çin İslam mutfağının bir ürünüdür.

<span class="mw-page-title-main">Modern Afrika'da kölelik</span>

Afrika kıtası, çağdaş köleliğin en yaygın olduğu bölgelerden biridir. Afrika'da köleliğin uzun bir tarihi vardır, Sahra-ötesi ve Hint Okyanusu'ndaki köle ticareti ve yine Atlantik-ötesi köle ticareti ile kölelere olan talep, kârlı köle ihracatını tetikleyerek, köle toplamak için sürekli bir savaşan bir dizi krallıkların oluşumuna sebep olmuştur Bu oluşumlar 19. yüzyıl sonu ve 20. yüzyılın başına kadar olan döneme, yani sömürge dönemine kadar devam etmiştir. 1900 yılında itibaren kölelik bastırılmaya çalışılsa da, bu çalışma pek başarılı olamadı ve dekolonizasyondan sonra bile kölelik, teknik olarak yasadışı olmasına rağmen Afrika'nın birçok yerinde hâlâ devam ediyor.

Beyaz Aryan Direnişi, Amerika Birleşik Devletleri'nde faaliyet gösteren beyaz üstünlükçü ve neo-Nazi bir örgüttür.

<span class="mw-page-title-main">Zapiekanka</span>

Zapiekanka ya da Polonya Pizzası, Polonya'ya ait bir ekmek üstü sandviç türüdür. Zapiekanka kelimesi, Lehçe'de güveç anlamında da kullanılmaktadır. Zapiekanka, başta Krakov ve Varşova olmak üzere Polonya'nın en bilinen ve sıkça tüketilen sokak yiyeceğidir. Zapiekanka'nın yapımında büyükçe bir Fransız baget ekmeği, Polonya tarzı eritme peyniri ya da gouda, ketçap ve domuz salamı ya da tavuk eti kullanılmaktadır. Zapiekanka, genellikle sıcak tüketilmektedir.