İçeriğe atla

Evs (kabile)

Beni Evs (Arapça: بنو أوس ), Medine'de yerleşik iki ana Arap kabilesinden biriydi. Diğeri ise Hazrec'ti ve ikisi de Hicret'ten sonra Ensar'ı (" Yardımcılar") oluşturuyordu.

Evs kabilesi, Kahtanlı Arapların bir kolu olan eski Ezd kabilesinden gelmektedir.[1]

İsim

Arapça'da El-Evs kelimesi "hediye" anlamına gelir; muhtemelen Evs Menat'ın kısaltmasıdır (Arapça: أوس مناة, çev. "Manât'ın hediyesi"). İslam döneminde bu isim Evs Allah (Arapça: أوس الله) olarak değiştirildi.

İslam öncesi

Evs ve Hazrec, Harise bin Sa‘lebe'nin iki oğlunun isimleridir. Anneleri Kayle bint Cefne'ye nispetle Araplar arasında daha çok " Beni Kayle" adıyla tanınmışlardır.[2]

Harise bin Sa‘lebe'nin babası ve dolayısıyla Evs'in büyük babası Sa'lebe bin Amr MS 300 civarında, Yemen'de yerleşik bulunan kabilesinden ayrıldı ve yaklaşık 300 kişilik kabilesiyle kuzeye yönelerek o zamanlar Yahudi kabileleri tarafından kontrol edilen Yesrib'e (Medine) yerleşti ve Yahudilere bağlı olarak yaşamaya başladılar.

Evs kabilesi, Evs'in oğlu Mâlik'in soyundan gelen beş koldan oluşuyordu: Nebit, Amr bin Avf, İmru el-Kays, Cüşem ve Mürre. Esas olarak Abdüleşhel, Zafar ve Harise klanlarından oluşan Nebit kolu, Safile veya Aşağı Medine'de ikamet ediyordu.

Burada Yahudi himayesinde yaşayan bu iki kabile zayıf durumda oldukları için Yahudilerin baskı ve hakimiyetleribe ilk başta sessiz kaldılar. Zamanla güçlendiker ve Hazrecli Mâlik bin Aclan Yahudilere karşı bağımsızlığını ilan etti. Sonrasında Evs ve Hazrec hurma ürünlerinden ve Yahudilerden vergi aldılar. Böylece yaklaşık 5. yüzyılda Beni Kayla Yesrib'in kontrolünü ele geçirdi ve Yahudiler yaklaşık bir yüzyıl boyunca arka planda kaldılar.

Zamanla hakimiyetlerini güçlendiren bu iki kabile sonrasında Yahudilerin de kışkırtmasıyla güç mücadelesine başladılar. Bu dönemde Yahudi kabileleri Kurayza ve Nadir Evs'i, Kaynuka ise Hazreci destekleyerek bu mücadeleyi kışkırttılar.[3]

Hicretten önceki dönemde, Evs'in lideri Vâil kabilesinden şair de olan Ebu Kays b. el-Eslet, liderliği Abdüleşhel'den Hudayr bin Simak'a verdi. Ciddi bir yenilginin ardından Abdüleşhal Yesrib'den çekildi. Bayada'nın Hazrecit klanının muhalif lideri Amr bin Nuʻmān, Banu Qurayza ve Banu Nadir'deki Yahudi kabilelerini ikisinin ittifakına sürükledi. Müzeyne de onlara katıldı. Abdullah bin Ubeyy ve başka bir Hazreç lideri dışında Hazreç'in çoğu, ayrıca Yahudi kabilesi Beni Kaynuka ile göçebe Cühayne ve Aşca' Amr bin Nu'mān'u destekledi. Ḥāritha'nın Awsite klanı tarafsız kaldı. Daha sonra yaklaşık 617 yılında Buas Muharebesi başladı: Aw'lar ilk başta geri adım attılar ama sonunda rakiplerini mağlup ettiler. Her iki tarafın liderleri öldürüldü.

Akabe Biatları

Mekke'de paganlığa karşı tek Tanrı'ya inanma esaslı İslam'ı tebliğ eden Muhammed, kabilesi Kureyş tarafından şiddetli bir direnişle karşılaştı ve Mekke dışında destek arayışına girdi. Yaşadığı Mekke'ye hac zamanında Arabistan'dan çeşitli Arap kabileleri geliyordu. 621 yılında hac için gelen Hazrecli altı kişi Muhammed'le görüşerek müslüman oldu ve ona destek ve bağlılık sözü (biat) verdi. Hazrecliler bu görüşmede, kendisi de bir Kureyşli olan Muhammed'in kabilesinin, kendilerinden daha güçlü olan Evs'e karşı destek olacağını umuyorlardı. Bu antlaşmaya İslam tarihinde Birinci Akabe Biatı denir. Hazrecliler, Yesrib'e dönünce bu olayı anlattılar ve bu yeni dinin Evs'le aralarındaki düşmanlığı bitireceğini düşündüler.

Muhammed bu biat üzerine bu yeni dini vazetmesi içim Mus'ab bin Umeyr'i Yesrib'e gönderdi. Bu dönemde Evs'in liderlerinden Üseyd bin Hudayr ve Sa‘d bin Muâz müslüman oldu. Bunun üzerine Evs kabilesinin diğer mensupları da müslüman olarak liderlerine biat ettiler.

Ertesi sene 622 yılı hac döneminde bu defa Muhammed'le görüşmek için gelen Yesriblilerin içinde Evs'ten de temsilciler vardı. İkinci Akabe Biatı denilen bu görüşmede Evs kabilesi de Muhammed'e desteğini belirtti. Muhammed onlar Yesrib'e dönerken on iki kişilik bir şehir meclisi kurulu belirledi. Bunlardan üçü Evs'ten oluşuyordu.

Tanınmış kabile mensuları

Bibliyografya

Kaynakça

  1. ^ "al-Aws". Encyclopaedia of Islam, THREE. Erişim tarihi: 29 Ekim 2023. 
  2. ^ "EVS (Benî Evs)". TDV İslâm Ansiklopedisi. 7 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2023. 
  3. ^ "Bosworth, Clifford Edmund". Encyclopaedia Iranica Online. 5 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kureyş</span> Muhammedin de mensubu olduğu Arap kabilesi

Kureyş, rivayet kültüründe İslam peygamberi Muhammed'in mensup olduğu Arap kabilesidir.

Muhammed'in Medine ve çevresinde yaşayan Yahudi kabileleriyle irtibata geçtiği birçok yazılı kaynakta anlatılmaktadır. Bu kaynaklarda Muhammed Yahudiler için Ehl-i Kitap diye hitap ederken Müslümanlarla Yahudilerin arasında bir ittifak kurulamadığından bahsedilir.

<span class="mw-page-title-main">Ebû Cehil</span> Mekkeli pagan

Amr bin Hişam, diğer adıyla Ebu'l-Hakem veya İslam peygamberi Muhammed'in ona koyduğu ve bilinen adıyla Ebû Cehil, Mekke'nin eski liderlerinden biridir. Muhammed'e muhalefeti ve Müslümanlara karşıt olan davranışları dolayısıyla tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ridde Savaşları</span>

Ridde Savaşları, Muhammed'in ölümü sonrasında kitlesel dinden dönme (irtidad) olayları üzerine, ilk halife Ebu Bekir tarafından 632-633 yıllarında yapılan askerî harekât ve savaşlardır.

Selma bint Amr İslam peygamberi Muhammed'in dedesi Abdilmuttalib bin Haşim'in annesidir. Selma bint Amr İslamiyet'ten önceki ismi Yesrib olan Medine'nin soylu ve güçlü ailelerinden Neccaroğulları'ndandır. Tam künyesi Selma bint Amr bint Zeyd bint Labid bint Khidash bint Ghanm bint Adiyy bint Neccar'dır..Bu aile Yesrib'i yöneten iki kabileden biri olan Hazrec kabilesine bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Muâz bin Cebel</span> Muhammedin sahabisi ve fıkıh bilgini

Muâz bin Cebel, İslam peygamberi Muhammed'in sahabisi ve fıkıh bilgini.

<span class="mw-page-title-main">Hazrec</span>

Hazrec, İslâmiyet’ten önce Medine şehrinde yaşayan bir Arap kabilesinin ismi.

Bu liste İslam peygamberi Muhammed'in sahabelerini alfabetik olarak göstermektedir. Sahabe, Muhammed'i hayatında en az bir defa görmüş kişilerdir. Sayılarının 124.000 civarında olduğu sanılmaktadır. İlk sahabe eşi Hatice, son ölen sahabe Ebu Tufeyl Âmir bin Vâsile el-Leysî'dir.

<span class="mw-page-title-main">Ubade bin Samit</span>

Ubade bin Samit, İslam peygamberi Muhammed'in sahabesi.

Muhammed, İslam'ı duyurmaya başlamasıyla zaman içerisinde kendisine taraftar topladı ve böylece giderek artan bir nüfuz elde etti. Diğer inançlara mensup bazı kimseler, kendilerini yanlış yolda olmakla itham eden Muhammed'e karşı koydu. Bazı şairler şiirleriyle Muhammed'i hicvederken bazıları ise şiirleriyle insanları ona karşı savaşmaya davet etti. Muhammed muhaliflerini ortadan kaldırmak amacıyla onları öldürttü.

Üseyd bin Hudayr, İslam peygamberi Muhammed'in sahabisidir.

<span class="mw-page-title-main">Arap kabileleri listesi</span>

Arap kabileleri listesi, İslam öncesi ve İslam sonrası Arap kabilelerini alfabetik olarak göstermektedir.

Gatafan, Necid kökenli bir Arap kabilesi.

<span class="mw-page-title-main">Benî Kurayza Muharebesi</span> 627 yılındaki Müslüman-Yahudi muharebesi

Benî Kurayza Muharebesi, Benî Kureyza Muharebesi veya Benî Kurayza Gazvesi, 627 yılında İslam peygamberi Muhammed'in başında olduğu Müslüman güçleri ile Medineli Yahudi kabilesi Benî Kurayza güçleri arasında, Hendek Muharebesi'nin akabinde gerçekleşen savaştır. Savaş, Müslümanların zaferiyle sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sa'd bin Ubade</span> Muhammedin ardından halife adayı olmuş sahabe

Ebû Kays Sa‘d b. Ubâde b. Düleym b. Hârise el-Ensârî, İslam peygamberi Muhammed'in sahabesi.

Kays Aylân, genellikle sadece Kays olarak anılan, Mudar grubundan ayrılan bir Arap kabile konfederasyonudur. Kabile, İslam öncesi dönemde bir birim olarak işlev görmüş görünmemektedir. Bununla birlikte, Emevi döneminin başlarında (661-750), onu oluşturan aşiretler halifeliğin ana kabile-siyasi hiziplerinden birinde konsolide oldular.

<span class="mw-page-title-main">Medine İslam Devleti</span> İslam peygamberi Muhammedin Medinede kurduğu devlet

Medine İslam Devleti, İslâm peygamberi Muhammed'in ve takipçilerinin Mekke'den Hicret olarak bilinen göçünü takiben Medine şehrine geldiği 622 yılından 632 yılındaki ölümüne kadar Arap Yarımadası'na egemen olan teokratik bir devletti. Medine İslam Devleti, ilk İslâm devleti ve Râşidîn Halifeliği'nin öncüsü olarak kabul edilir.

Sad bin Muaz (590-627) Medine'deki Evs kabilesinin lideri ve İslam peygamberi Muhammed'in önde gelen sahabelerinden biriydi. Hendek Savaşı'ndan kısa bir süre sonra öldü.

Abdullah bin Übey bin Selül, Medine'deki Hazreç kabilesinin reisiydi. İslam peygamberi Muhammed'in gelişiyle birlikte İbn Ubeyy görünüşte Müslüman oldu, ancak Müslüman geleneği onun ölümüne kadar İslam'a münafık olduğunu belirtir. Muhammed'le tekrarlanan çatışmalardan dolayı İslami gelenek onu Münafık (ikiyüzlü) ve "Münafikun lideri" olarak etiketlemiştir.

Esad bin Zürare, genellikle Ebu Ümame künyesi ile bilinir, İslam peygamberi Muhammed'in sahabesinden ve Medine'de Müslüman olan ilk kabile reisidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.