Evrensel zaman, Dünya'nın dönüşünün ortalama hızını yansıtan bir zaman standardı.[1]
Saatler ile değil yıldızlara bakarak ölçülür.[1] Birkaç saniyeye kadar değişen birkaç sürümü vardır. En yaygın olarak kullanılanlar Eşgüdümlü Evrensel Zaman (UTC) ve UT1'dir.
Zaman ölçümü ve standartları | |
|---|---|
| Uluslararası standartlar | |
| Eski standartlar | |
| Fizikte zaman |
|
| Zaman ölçme bilimi | |
| Takvim | |
| Arkeoloji ve jeoloji |
|
| Astronomik kronoloji | |
| Zaman birimleri | |
| İlgili konular | |
Eşgüdümlü Evrensel Zaman ya da özgün kısaltmasıyla UTC, dünya genelinde saatleri ve zamanı düzenlemek için kullanılan temel zaman standardıdır. Mevcut zaman için bir referans noktası oluşturarak günlük zaman ve zaman dilimlerinin temelini oluşturur. UTC, uluslararası iletişimi, navigasyonu, bilimsel araştırmaları ve ticareti kolaylaştırır.
Eflatunpınar ya da Hitit Su Anıtı, Konya ilinin Beyşehir ilçesi sınırları içerisinde, iki doğal su kaynağının yeryüzüne çıktığı bir alana yerleşmiş, Beyşehir Gölü'ne yaklaşık on kilometre mesafede, MÖ 14. yüzyıla tarihlendirilen Geç Hitit kalıntılarının ve orijinal halini muhafaza eden üç anıtın bulunduğu bir höyüktür. Ana anıt, 7 metre eninde ve 4 metre yüksekliğindeki abide, 14 taştan yapılmıştır. Tarihi Antik Yunan filozofu Eflatun'dan 1000 yıl öncesine dayanmakla birlikte, halk arasında bu şekilde adlandırılagelmiştir.
Zaman dilimi; hukukî, ticarî ve sosyal gerekçelerle dünyanın bölündüğü dikey zaman şeritlerinden her birine verilen ad. Her bir zaman dilimi yaklaşık 15 derecelik boylama göre dizilmiştir. Zaman dilimleri Greenwich, İngiltere'deki 0 derece boylamından başlar ve doğuya doğru artarak, batıya doğru azalarak devam eder.
Uzayzaman, uzay ile zamanı "uzay-zaman sürekliliği" adı verilen yapıda birleştiren matematik modeli. Öklitçi yaklaşıma göre evren uzayın üç boyutu ve dördüncü boyutu oluşturan zamandan oluşur. Fizikçiler, uzay ve zaman kavramlarını tek bir çatı altında birleştirmek yoluyla, karmaşık fizik teorilerini önemli ölçüde basitleştirmeyi ve evrenin işleyişini süpergalaktik ve altatomik seviyelerde daha basit ve ortak bir dilde açıklamayı başarmışlardır.
Doğu Zaman Dilimi, Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada'nın doğu bölümü, Güney Amerika Kıtası ve Karayipler'i kapsayan zaman dilimidir. Kışın Eşgüdümlü Evrensel Zaman dilimi ile 5, yazın ise 4 saat fark vardır.
UTC+02:00, UTC'den 2 saat ileri zaman dilimi.
UTC+03.30, UTC'den 3,5 saat ileri zaman dilimi.
UTC+04:30, UTC'den 4,5 saat ileri zaman dilimi.
UTC−03:00, UTC'den 3 saat geri zaman dilimi.
UTC+09:00, UTC'den 9 saat ileri zaman dilimi.
UTC−08:00, UTC'den 8 saat geri zaman dilimi.
İnsan Hakları Anıtı veya İnsan Hakları Heykeli, Türkiye'nin başkenti Ankara'da bulunan bronz anıt.
Batı Avrupa Yaz Zaman Dilimi, Batı Avrupa Saati'nin yaz zaman dilimidir. Eşgüdümlü Evrensel Zaman'dan bir saat ileridedir. Batı ve Kuzeybatı Avrupa'nın bazı bölümlerini, aşağıdaki bölgeleri içerir:
Merkezî Zaman Dilimi ya da Orta Amerika Zaman Dilimi ; Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Meksika ve Orta Amerika'nın bir bölümünü içine alan zaman dilimi. Eşgüdümlü Evrensel Zaman'ı (UTC) 6 saat geriden izlemektedir. Bu zaman dilimini kullanan ülkelerin büyük bölümünde Yaz saati uygulaması mevcuttur.
ΔT, evrensel zaman ve dinamik zaman arasındaki farkı ifade eden zaman standardı.
DUT1, Evrensel Zaman ve Eşgüdümlü Evrensel Zaman arasındaki farkı ifade eden atomik saat standardı.
Uluslararası Atom Saati, Dünya'nın geoid şekli üzerindeki uygun zamanın kavramsal geçişine dayanan yüksek hassasiyetli bir atomik koordinat zaman standardı.
Sivil zamanı; modern kullanımda, sivil otoriteler tarafından belirlenen yasal zaman ölçekleri veya saatler tarafından belirtilen yerel zaman.
Standart zaman, bir yerel ortalama zaman standardı oluşturmak için güneş zamanı veya yerel olarak seçilen bir meridyen kullanmak yerine, bir coğrafi alan veya bölgedeki saatlerin tek bir zaman standardıyla senkronize edilmesi.
Zaman koordinatı; görelilik yerçekimi kuramında çoğunlukla genel görelilik kuramında küresel bir zaman ölçüsünü temsil eden koordinat.