İçeriğe atla

Evin Cezaevi

Koordinatlar: 35°47′46″K 51°23′02″D / 35.79611°K 51.38389°D / 35.79611; 51.38389
Evin Cezaevi
زندان اوین
Harita
KonumTahran, İran
Koordinatlar35°47′46″K 51°23′02″D / 35.79611°K 51.38389°D / 35.79611; 51.38389
Açılış tarihi1972

Evin Cezaevi (Farsçaزندان اوین Zindan-i Evin), İran'ın başkenti Tahran'ın Evin mahallesinde bulunan cezaevidir. Cezaevi, İslam Devriminden öncesi ve sonrasından bu yana ülkedeki siyasi mahkûmların kaldığı yer olarak bilinir. Muhaliflere ve hükûmeti eleştirenlere yapılan insan hakkı ihlalleriyle gündeme gelmektedir.[1]

Dış bağlantılar

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İran</span> Batı Asyada bir ülke

İran (Farsça:

<span class="mw-page-title-main">Sevan Nişanyan</span> Türkiye Ermenisi yazar, etimolog ve sözlükçü

Sevan Bedros Nişanyan, etimoloji alanında yaptığı çalışmalarla tanınan Türkiye Ermenisi yazar. Geçmişte Agos ve Taraf'ta köşe yazarlığı yapmasının yanında birden fazla seyahat kitabı yazdı. 2004'te, Ayşenur Zarakolu Özgür Düşünce Ödülü'nü aldı. Nişanyan, 2017 yılında hapisten firar etmesinin ardından Yunanistan'ın Sisam adasında dört yıl boyunca yaşadı. Ekim 2021'de Belgrad üzerinden Sisam adasına dönerken Yunanistan makamları tarafından persona non grata ilan edilerek sınırdışı edildi. Nişanyan 2,5 ay sonra Yunanistan'a döndü. Yunanistan'daki Ermeni Büyükelçiliği, Nişanyan'ın mahkeme kararına göre 15 gün içinde gönüllü olarak Yunanistan'ı terk etmesi gerektiğini belirterek, Ermenistan vatandaşı olduğu için "isterse Ermenistan'a gidebilir" bildiriminde bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Cezaevi</span> hükümlülerin içinde tutuldukları yapı

Cezaevi ya da hapishane, hüküm giymiş kişilerin cezalarını çekmesi için hapsedildikleri yerler. Türkçede zindan ve mahpushane sözcükleri de zaman zaman -özellikle eski metinlerde- aynı anlamda kullanılır. Tutukluların, hükümlülerden ayrı olarak tutulduğu yere ise tutukevi denir.

<span class="mw-page-title-main">Açlık grevi</span> belirli özel amaçlarda başarılı olmak için geliştirilmiş şiddet içermeyen bir direniş yöntemi

Açlık grevi, katılımcılarının politik protesto davranışları olarak ya da diğerlerinde suçluluk duygusu yaratmak için genellikle bir yasanın değişmesi gibi belirli özel amaçlarda başarılı olmak için geliştirilmiş şiddet içermeyen bir direniş yöntemidir. Herhangi bir tutum, davranış, uygulama veya olayı benimsemediğini göstermek ya da bazı isteklerini yetkili kişi veya makamlara kabul ettirmek için su, tuz ve şeker dışında vücudun ihtiyaç duyduğu besin maddelerini almayarak aç kalma esasına dayanan bir protesto yöntemidir. Yemek yememe grevidir. 1991 tarihli Malta Bildirgesi'nde açlık grevi, "zihinsel olarak ehliyetli ve kendi iradesiyle açlık grevine karar vermiş kimsenin belirli bir zaman için yiyecek ve/veya sıvı almayı reddetmesi" şeklinde tanımlanmıştır. Açlık grevi eyleminden farklı olarak, ölüm orucu eyleminde hiçbir gıda alınmaz. Genellikle açlık grevi eylemiyle sonuç alınamadığında, daha etkili bir eylem biçimi olduğu düşünülen ölüm orucu eylemine geçilir. Açlık grevleri süreli veya süresiz şekilde olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Ajax Operasyonu</span>

Ajax Operasyonu, Birleşik Krallık ve ABD tarafından, İran'ın demokratik olarak seçilen milliyetçi kabine ve başbakan Muhammed Musaddık'ı devirmek ve Pehlevi ailesini yeniden iktidara getirmek amacıyla düzenlenen örtülü harekâttır. Operasyon ayrıca ABD'nin barış zamanında yabancı bir hükûmeti devirmek için giriştiği ilk gizli eylemdi.

<span class="mw-page-title-main">Ang San Su Çi</span>

Ang San Su Çi Myanmarlı şiddetsiz direniş savunucusu aktivist, Ulusal Demokrasi Birliği partisinin lideri, tanınmış düşünce mahkûmu ve 2016'dan 2021'e kadar dışişleri bakanı ve hükûmet başdanışmanı. Aynı zamanda diplomatlık, eğitim bakanlığı, enerji bakanlığı görevlerinde bulundu.

<span class="mw-page-title-main">PJAK</span> Silahlı ve siyasî hareket

PJAK, tam adı ile Kürdistan Özgür Yaşam Partisi, İran ve Irak'ta faaliyet gösteren Kürt milliyetçisi silahlı örgüt. PJAK; Türkiye, İran, Amerika Birleşik Devletleri ve Japonya tarafından terör örgütü olarak tanımlanmaktadır. Kürdistan İşçi Partisinin (PKK) üyesi olduğu Kürdistan Topluluklar Birliğinin (KCK) üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Aryan Kardeşliği</span>

Aryan Kardeşliği, ABD'de hapishane içinde ve dışında yaklaşık 15000 üyesi bulunan bir hapishane suç çetesi. Mart 2006'da Aryan Kardeşliği'nin 4 lideri cinayet, uyuşturucu ticareti ve gangsterliğin de aralarında bulunduğu pek çok konuda suçlandı. FBI'a göre çete hapishane nüfusunun %1'inden daha azını kapsamasına rağmen onlar federal hapishane sistemindeki cinayetlerin %26'sından sorumludurlar.

<i>Carandiru</i> (film)

Carandiru, 2003 Brezilya-Arjantin ortak yapımı dramatik filmdir.

<span class="mw-page-title-main">İran Yahudileri</span>

İran Yahudileri, eskiden Pers İmparatorluğu ya da İran'da yaşamış veya hâlen İran'da yaşamakta olan Yahudiler'e denir.

<span class="mw-page-title-main">Harvey Weinstein</span> Amerikalı film yapımcısı

Harvey Weinstein Amerikalı eski film yapımcısı ve hüküm giymiş bir cinsel suçlu.

<span class="mw-page-title-main">Charles Manson</span> Amerikalı suçlu ve tarikat lideri

Charles Milles Manson, Amerikalı suçlu ve "Manson Family" isimli tarikatın kurucusu. Suç tarihinin en popüler ikonlarından biridir. Manson ve takipçileri, Ağustos 1969'da ırklar arası savaş başlatmak için iki gecede yedi kişiyi vurarak ve bıçaklayarak öldürdü. Manson, cinayetleri doğrudan kendisi gerçekleştirmemiş olsa da cinayetlerin emrini verip planlamasından dolayı, 1971'de birinci derece 7 cinayetten mahkûm edildi.

<span class="mw-page-title-main">Atilla Taş</span> Türk şarkıcı

Atilla Taş, Türk şarkıcı ve köşe yazarıdır. 1998'de "Ham Çökelek" şarkısıyla Türkiye'de ün kazandı.

İran'da sansür tanımlamasıyla; İran devletince belirlenmiş belirli konuların ve bazı bilgilerin, yayım ve dağıtımının kısıtlanarak veya tamamen yasaklanarak, bu bilgilere ulaşılmasının, geleneksel medya, internet ve sosyal medya üzerinden ulaşılmasının engellenmesi anlatılır. Sansür, pornografiden, belirli dinî konulara kadar değişik alanlarda uygulanır.

<span class="mw-page-title-main">Ölüm sırası</span>

Ölüm sırası, ölüm cezası uygulanan ülkelerde genellikle cezaevinin bir bölümünde bulunan ve idam cezasının infazını bekleyen hükümlülerin tutulduğu bölümdür. Özel bir bina veya ayrı bir ünite olmayan yerlerde de idamı bekleme durumunu belirttiği için söz konusu terim mecazi olarak kullanılmaktadır. Sanık eylemi nedeniyle suçlu bulunduktan ve ölüm cezası ile cezalandırıldıktan sonra temyiz ve habeas corpus aşamaları devam ederken de ölüm sırasında kalmaktadır.

Robert Gerard Sands, Kuzey İrlandalı siyasetçi. Genç yaşta tanıştığı Cumhuriyetçi düşünceyi takiben Geçici İrlanda Cumhuriyet Ordusu'na katıldı. 1972 yılında tutuklanarak cezaevine girdi ve kısa ömrünün büyük bir bölümünü cezaevinde geçirdi. 1981 yılında siyasi tutsakların statülerinin iyileştirilmesi için başlattığı açlık grevi sırasında dışarıdaki örgütlü çabayla Parlamento'ya seçildi, fakat öncülük ettiği 1981 İrlanda açlık grevi'nin 66. gününde yaşama veda etti. Dünya mücadele tarihinin en genç ve en sevilen figürlerinden olan Sands'den geriye, şiirleri, şarkı sözleri ve günlükleri kaldı. Günlüğündeki son cümle, 'Tiocfaidh ár lá idi. Cezaevinde yazdığı şiirleri Hapishane Şiirleri adıyla yayımlandı.

İran'da din, CIA World Factbook'a göre, İranlıların yaklaşık %90-95'i kendilerini resmî devlet mezhebi olan Şiilik ile yaklaşık %5-10'u ise Sünnilik ile ilişkilendiriyor. Geri kalan %0,6'sı kendilerini Bahailik, Sâbiîlik, Ehl-i Hak, Zerdüştlük, Yahudilik ve Hristiyanlık dahil İslam dışı dinsel azınlıklarla ilişkilendirmektedir. Son üç azınlık dini resmen tanınmış ve korunmuş ve İran parlamentosunda sandalyeleri bulunmaktadır. Zerdüştlük bir zamanlar çoğunluk diniydi, oysa bugün Zerdüştler sadece on binlerce kişiden oluşmaktadırlar. İran, İslam dünyası ve Orta Doğu'daki en büyük ikinci Yahudi cemaatine ev sahipliği yapıyor. İran'ın ikinci en büyük gayrimüslim dini azınlığı olan Bahailik, resmen tanınmadı ve İran'daki varlığı boyunca zulüm gördü.

<span class="mw-page-title-main">Müslümanların İran'ı fethi</span> İslam Devletinin İranı fethi

Müslümanların İran'ı fethi veya Arapların İran'ı fethi, İran'ın MS 7. yüzyılda Müslümanlar tarafından fethedilmesidir. Bunun sonucunda Sasani İmparatorluğu yıkıldı ve İran İslamlaşmaya başladı.

Mehdi Recebyan, İranlı besteci, müzisyen ve siyasi tutsak.

<span class="mw-page-title-main">Papazlık Adası</span>

Papazlık Adası, Yunanistan'da Kiklad Adaları'nın parçası olan bir adadır. Ada, Mürted ve İstendil adaları arasında yer almaktadır. İdari olarak Güney Ege bölgesine bağlı Sire belediyesi sınırları içerisindedir.