Avrupa Konseyi, Avrupa çapında insan hakları, demokrasi ve hukukun üstünlüğünü savunmak amacıyla 1949'da kurulmuş hükûmetlerarası bir kuruluştur. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Avrupa Konseyi'ne bağlıdır. Avrupa Konseyi'ne Rusya, Belarus, Kosova, Kazakistan ve gözlemci Vatikan hariç tüm Avrupa ülkeleri üyedir.
Avrupa Birliği (AB), yirmi yedi üye ülkeden oluşan ve toprakları büyük ölçüde Avrupa kıtasında bulunan siyasi ve ekonomik bir örgütlenmedir. 1993 yılında, Avrupa Birliği Antlaşması olarak da bilinen Maastricht Antlaşması'nın yürürlüğe girmesi sonucu, var olan Avrupa Ekonomik Topluluğu'na yeni görev ve sorumluluk alanları yüklenmesiyle kurulmuştur. 445 milyondan fazla nüfusuyla Avrupa Birliği, dünya ülkelerinin GSYİH'ye (nominal) göre sıralanışında nominal gayrisafi yurt içi hasılasının %30'luk bölümünü oluşturur.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) veya İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi (İHAM), uluslararası bir teşkilat olan Avrupa Konseyi'ne bağlı olarak 1959 yılında kurulmuş uluslararası bir mahkemedir. Mahkeme, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve ek protokolleriyle güvence altına alınmış olan temel hakların çiğnenmesi durumunda bireylerin, toplulukların, tüzel kişilerin ve diğer devletlerin, belirli usul ve kurallar dahilinde başvurabileceği bir yargı merciidir. 46 Avrupa Konseyi üyesi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin yargı yetkisini tanımaktadır. Mahkeme, Fransa'nın Strazburg şehrinde bulunmaktadır.
Avrupa Komisyonu ya da tam adıyla Avrupa Toplulukları Komisyonu, yaklaşık 16.000 personelle desteklenip 27 komisyon üyesinden oluşan Avrupa Birliği politikalarının tasarlayıcısı ve koordinatörü, başka bir deyişle Avrupa Birliği'nin yürütme organıdır. Mevzuat önerileri hazırlayıp, Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Birliği Bakanlar Konseyi'ne sunar. Bu organlarca hazırlanan bütçe ve programları uygulamakla yükümlüdür.
Türkiye, 14 Nisan 1987 tarihinde AB'nin öncülü olan Avrupa Ekonomik Topluluğuna (AET) tam üye olmak için yaptığı başvurunun ardından Avrupa Birliği'ne (AB) üye ülke olarak katılımını müzakere etmektedir.
Avrupa Birliği Bakanlar Konseyi, AB ülkelerinden birer bakanın katılmasıyla toplanır ve yasama, yönetme ve dış politika belirleme işlerini yapar. AB Komisyonu ve Konsey AB'nin yürütme organıdır. Komisyon tasarılarını yasalaştırır. Başkanlık üye ülkelerce 6 aylık dönemlerde üstlenilir. Kararlar basit, nitelikli ve oy birliği çoğunluklarıyla alınır. Ortak kararlar şu alanlarda uygulanmaktadır:
Avrupa Devlet ve Hükûmet Başkanları Konseyi, Avrupa Birliği Liderler Zirvesi ya da kısaca Avrupa Zirvesi Avrupa Birliği'nin en yüksek siyasi kurumudur. İngilizcede European Council olarak anılan ve yalnızca Avrupa Birliği üyesi ülkeler ile ilgili olan bu kurum, kırk yedi üyeli Avrupa Konseyi ile karıştırılmamalıdır. Zirve, Avrupa Birliği üyesi devletlerin devlet ya da hükûmet başkanlarının ve Avrupa Komisyonu başkanının katılımlarıyla yürütülür. Zirveye Avrupa Birliği Konseyi'nin başkanı başkanlık eder.
Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi ('AKPM), Avrupa Konseyi'nin parlamenter koludur.
Avrupa Birliği'nin gelecekteki genişlemesi, demokratik olan, serbest piyasaya sahip olan ve Avrupa Birliği hukukuna uygun seviyeye gelebilecek olan her Avrupa ülkesine açıktır. Geçmişteki genişleme Avrupa Birliği'ne üye ülke sayısını kurulduğundan beridir altıdan yirmi yediye çıkarmıştır.. Giriş kriterleri 1993'te kabul edilen Kopenhag Kriterleri ve Maastricht Anlaşması'nın 49. maddesinde belirtilir. Bir ülkenin Avrupalı olup olmadığı Avrupa Birliği kurumları tarafından yapılan siyasi değerlendirmeyle ortaya çıkar.
Arnavutluk'un Avrupa Birliği üyelik süreci, 28 Nisan 2009 tarihinde Avrupa Birliği'ne üye olmak için başvuruda bulunması ile resmen başlamıştır.
Avrupa Birliği vize politikası, yirmi yedi Avrupa Birliği üyesi ülke Schengen Alanı'nın parçasıdır ve tekdüze bir vize politikasına sahiptirler. Buna ek olarak, Avrupa Birliği dışındaki dört ülke Avrupa Birliği ile yapmış oldukları anlaşma ile Schengen Alanı'nın parçası olan aynı tip vize politikasını benimsemektedirler.
European Border Breakers Award, her yıl ilk albümü ile ülke sınırlarının dışına çıkmayı başaran ve uluslararası dinleyici kitlesine ulaşan 10 Avrupalı şarkıcıya veya müzik grubuna verilen ödül. Adele, The Common Linnets, Aura Dione, Anna Calvi, Inna, Tokio Hotel, The Baseballs, Helena Paparizou, Zaz, Kerli, Lykke Li, Milow, Katie Melua, Damien Rice, Caro Emerald, Stromae, Sunrise Avenue ve Mumford and Sons ve Dua Lipa gibi müzisyenler de bu ödülü kazanmıştır.
Kosova'nın Avrupa Birliği üyeliği yolundaki en önemli engeli bağımsızlık ilanı olan Şubat 2008 tarihi itibarıyla üye ülkelerin anlaşmazlıkları olmasıdır. Kosovalı siyasetçiler Kosova'nın 2025 yılında AB'ye katılmasını beklediklerini duyurdu.
Avrupa Birliği-Türkiye ilişkileri, Avrupa Birliği kurulduktan bir yıl sonra, 1959'da Türkiye'nin başvurusu ile başlamıştır. Bu başvuru, Demokrat Parti lideri Adnan Menderes tarafından yapılmıştır.
Avrupa Birliği-Kazakistan ilişkileri - Kazakistan Cumhuriyeti ve Avrupa Birliği arasındaki mevcut ikili ilişkiler.
Avrupa Konseyi, 5 Mayıs 1949'da on Batı ve Kuzey Avrupa ülkesi tarafından kuruldu. Kuruluşundan üç ay sonra Yunanistan; bir yıl sonra ise İzlanda, Türkiye ve Batı Almanya dahil oldu. Şu anda 46 üye ülkesi var ve en son katılan ülke Karadağ.
28 Şubat 2022'de Rusya tarafından istila edildikten kısa bir süre sonra Ukrayna, Avrupa Birliği'ne (AB) üyelik başvurusunda bulundu. Ukrayna devlet başkanı Volodimir Zelenski, "yeni bir özel prosedür" kapsamında derhal kabul talebinde bulundu ve sekiz AB ülkesinin başkanları, katılım sürecinin hızlandırılması çağrısında bulundu. Avrupa Komisyonu başkanı Ursula von der Leyen, Ukrayna'nın katılımını desteklediğini ancak sürecin zaman alacağını belirtti. 1 Mart 2022'de Avrupa Parlamentosu, Ukrayna'nın resmi üyelik adayı olmasını tavsiye etti. 10 Mart 2022'de Avrupa Birliği Bakanlar Konseyi, Avrupa Komisyonu'ndan başvuruyla ilgili görüşünü istedi. 8 Nisan 2022'de von der Leyen, Zelenskyy'ye bir anket sundu, Ukrayna bu anketi 17 Nisan'da yanıtladı.
Von der Leyen Komisyonu, 1 Aralık 2019'da göreve başlayan ve 2024'e kadar devam edecek olan mevcut Avrupa Komisyonu'dur. Komisyonun başkanı Ursula von der Leyen'dir. Komisyonda başkanın yanı sıra Avrupa Birliği üyesi ülkelerin her birinden bir komisyon üyesi bulunur.
Avrupa Birliği'nin kurumları, Avrupa Birliği ve Euratom'un yedi ana karar alma organıdır. Avrupa Birliği Antlaşması'nın 13. maddesinde listelenen kurumlar şunlardır:
- Avrupa Parlamentosu
- Avrupa Devlet ve Hükûmet Başkanları Konseyi
- Avrupa Birliği Bakanlar Konseyi
- Avrupa Komisyonu
- Avrupa Adalet Divanı
- Avrupa Merkez Bankası
- Avrupa Sayıştayı
Avrupa Siyasi Topluluğu (AST), Fransa cumhurbaşkanı Emmanuel Macron tarafından önerilen, AB ülkeleri, Avrupa Serbest Ticaret Birliği (EFTA) ülkeleri, Batı Balkan ülkeleri, Azerbaycan, Ermenistan, Gürcistan, birlikten ayrılan Birleşik Krallık ve AB katılım müzakereleri dondurulan Türkiye'nin dahil olduğu ülkeleri içeren yeni bir siyasi gruptur.
