İçeriğe atla

Euromos

Euromos
KonumMilas, Muğla, Türkiye
TürYerleşim yeri

Euromos, Muğla'nın Milas ilçesine 12 kilometre uzaklıktaki antik yerleşim yeri. Euromos'un M.Ö. 8. yüzyılda kurulduğu öne sürülmektedir.

Tarihçe

Antik yerleşim Euromos hakkındaki en yakın bilgiler M.Ö. 5. yüzyılda kayıtlara geçen Attika-Delos Deniz Birliği'nin üyesi olduğu ile başladığı (Birliğe vergi ödediği kayıtları bulunmakta) görülmektedir. Büyük İskender fethi sonrası antik yerleşim, Euromos antik kenti sırasıyla Makedonya, Mısır ve Suriye kralları ile el değiştirdiği sanılmaktadır. M.Ö. 201-196 yılları arasında Mekadonya kralı 5. Philippos'un hakimiyeti altına giren antik kent, tapınak - (Zeus Lepsynos Tapınağı), agora, tiyatro, hamam ve kent surları dahil yeniden onarımlar yapılarak antik kent'in adı değiştirilmiş ve Philippoi -(doğu Makedonya'nın Edonis bölgesinde yer alan bir antik kent ) olmuştur. M.Ö. 188 de Rodos'tan Karia'ya gelen kuvvetler karşısında özgürlüğüne kavuşmasada Mylasa ile ittifak yapmak zorunda kalmış, yapılan anlaşma gereği ''Apameia Anlaşmasıyla'' Karia'nın geri kalanı gibi Euromos Rodoslulara bırakılmıştır. Kent bir süre sonra bu anlaşmadan rahatsızlık duyan komşusu Herakleia'nın saldırısına uğramış Yıllar içinde gelişen ve bağımsız bir kent tekrar inşası onarım görmüş günümüze kadar kısmen yapıların ayakta durduğu gözükmektedir.

18. Yüzyıldan itibaren Karia Bölgesi'ni ziyaret eden Avrupalı gezgin araştırmacıların yapmış olduğu yüzey çalışmaları neticesinde, Euromos'ta gözlemledikleri kalıntılar hakkında verdikleri bilgilerin yanı sıra yaptıkları tapınak gravürleri değerli birer belge niteliğindedir.

Zeus Tapınağı

Zeus tapınağı Korint düzeninde inşa edilmiştir ve MÖ 2. yüzyıldan kalmadır.

Milas ile Bafa Gölü arasında yer alır. Tapınak 2. yüzyılda inşa edilmiştir. 17 adet sütundan inşa edildiği görülmektedir. 16 sütun üst kirişleriyle birlikte hala dimdik ayaktadır. Güney ve güneybatı kenarlarında bulunan ve yivleri hiç açılmamış üç adet sütun, bu tapınağın hiçbir zaman bitirilmemiş olduğuna kanıt olarak gösterilir. Ancak 1969'da yapılan bir arkeolojik yüzey araştırma sırasında Helenistik devirlerden kalma bir kitabeyle, bulunan bu tapınağın, aslında daha önceki bir tapınak üzerine inşa edilerek yapıldığı kanıtlanır.[1] Tapınağın yıkılan sütunlarının ayağa kaldırılması için çalışma yapılmaktadır.[2][3]

Agora

Antik kentin en önemli yapılarından biri olan Euromos Agora kent merkezinde Milas, Selimiye karayoluunun doğusunda kalmaktadır. Agora kalıntıları rahatlıkla yoldan görülebilmekte olup dört bir yanı portiklerle çevrelenmiştir. Yaklaşık olarak 95X83 m ölçüleri ile kareye yakın bir plan sergilemekte olan yapı güney portik içte İonik, dışta dorik düzeninde inşa edilmişken diğer üç portik dorik düzendedir. Batı portiğin her iki köşesinde de, kalp biçimli köşe payeleri yer almaktadır. Kuzeybatı dirsekte yer alan kalp biçimli paye üzerinde yer alan M.Ö. 150 yıllarına tarihlenen ve Polykhares'in oğlu Kallisthenes onuruna yazılmış onur fermanı bulunmaktadır.

Tiyatro

Antik kent yerleşimin batı yamacında kurulmuş olan tiyatro, tarihi kaynaklara göre M.Ö.3. yüzyılın ortalarında kurulduğu sanılmaktadır. Antik tiyatro oturma sıralarının kapasitesinin 2000 civarı olduğu anlaşılmaktadır. Temellerinin ana kaya üzerine imar edildiği gözüken antik tiyatro mimari açıdan ele alındığında tipik bir Helen tiyatrosunu andırdığı göstermektedir.

Kaynakça

  1. ^ "Euromos". 1 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2015. 
  2. ^ "Zeus Tapınağı yeni sütunlarıyla eski ihtişamına kavuşacak". Anadolu Ajansı. 11 Ekim 2021. 7 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2022. 
  3. ^ "Muğla Euromos Antik Kenti'ndeki Zeus Lepsynos Tapınağı'nda restorasyon". NTV.com.tr. 6 Mayıs 2022. 7 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2022. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pergamon</span> Günümüzdeki İzmir, Bergama ilçe merkezinin yerinde kurulmuş, UNESCO dünya mirası listesinde yer alan antik kent. (Pergamon)

Pergamon, günümüzde İzmir iline bağlı Bergama ilçesinin merkezinin yerinde kurulu antik kentin adıdır. Pergamon, eski çağlarda Misya bölgesinin önemli merkezlerinden biriydi. MÖ 282-133 arasında da Pergamon Krallığı'nın başkentiydi. Pergamon adı, bir söylence kahramanı olan Pergamos'tan gelir. Pergamos'un, Teuthrania kralını öldürdükten sonra kenti ele geçirdiği ve kendi adını verdiği sanılır. Başka bir söylenceye göre de Teuthrania Kralı Grynos savaşta Pergamos'tan yardım istemiş, zaferden sonra iki kent kurdurarak birine onun onuruna Pergamon, ötekine de Gryneion adını vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Efes</span> Anadoluda bir antik kent

Efes, Anadolu'nun batı kıyısında, bugünkü İzmir ilinin Selçuk ilçesinin üç kilometre güneybatısında yer alan antik bir Luvi şehriydi. Şehir Anadolu'da Yunan sömürgeciliğinin başlamasıyla birlikte İyonya ve daha sonra Roma dönemlerinde de önemini korumuştur. Kuruluşu Cilalı Taş Devri'ne yani MÖ 6000 yıllarına dayanır. MÖ 10. yüzyılda eski Arzava başkentinin yerine Attik ve İyonyalı Yunan kolonistleri tarafından inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Agora</span> Antik şehir devleti yerleşimlerindeki halka açık merkezi alan

Agora, antik Yunan kentlerinde, şehirle ilgili politik, dini, ticari her türlü faaliyetin gerçekleştiği, tüm kamu binalarının etrafında sıralandığı halka ait geniş açık alan olup, Helenistik dönemde şekillenip Roma İmparatorluğu’nda ortaya çıkan forumların öncülüdür.

<span class="mw-page-title-main">Kaunos</span> Karya bölgesinde bir antik kent

Kaunos Antik Anadolu'nun Karya bölgesinde yer alan antik bir kenttir. Muğla'nın Köyceğiz ilçesine bağlı Çandır Mahallesi sınırları içerisinde yer alır. Kaunos Kaya Mezarları en rahat Muğla'nın Ortaca ilçesine bağlı Dalyan mahallesinden görülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Knidos</span> Muğlanın Datça ilçesinde bulunan, Karya dönemine ait antik yerleşim

Knidos, Muğla'nın Datça ilçesinde bulunan, Karya dönemine ait antik yerleşimdir.

<span class="mw-page-title-main">Afrodisias</span> Aydındaki antik kent

Afrodisias veya Afrodisyas, Tanrıça Afrodit'e adanmış birçok eski çağ kentinin ortak adı. Afrodisyas adlı kentlerin en ünlüsü, Anadolu'nun güneybatısında, eski Karia bölgesinde, günümüzde Aydın ilinin Karacasu ilçesine bağlı Geyre mahallesinin bulunduğu yerde bulunan Antik Yunan kentidir. Arkeolojik kazılar başladıktan sonra Geyre taşınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Priene</span>

Priene, Aydın Söke'de Selçuk-Efes'e yaklaşık 100 km uzaklıkta kurulmuş bir İyon şehridir. Şehir Menderes nehrinin 10 km kuzeyindedir. Şehir kurulduğunda deniz kıyısındaydı. Menderesin alüvyonu nedeniyle şehir şimdi kilometrelerce kara içerisindedir.

<span class="mw-page-title-main">Hierapolis</span> Denizlide bir antik Roma kenti

Hierapolis, Pamukkale (Denizli) yakınlarında bulunan ve Frigler döneminde ana tanrıça Kibele kültünün merkezlerinden biri olarak faaliyet göstermiş bir antik kenttir. Antik coğrafyacı Strabon ile Ptolemaios verdikleri bilgilerde, Karia bölgesine sınır olan Laodikeia ve Tripolis kentlerine yakınlığı ile Hierapolisin bir Frigya kenti olduğunu ileri sürülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Aigai</span>

Aigai, Manisa ilinin Yunusemre ilçesinde Köseler Köyü'nün 2 km güneyindeki Yunt Dağlarının tepelerinden birisi olan Gün Dağı'nın zirvesinde kurulmuş olan, kısmen ayaktaki harabelerden ibaret bir antik kenttir. Nemrut Kale adıyla da bilinir. Tüm Aiolis bölgesinin en sağlam kalmış kentidir. Denizden 365 metre yüksekliktedir ve çevresi, yüksekliği 1500 metreyi bulan surlarla çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Assos</span> Ayvacıkda bir antik kent

Assos, Çanakkale'nin Ayvacık ilçesinin yaklaşık 17 km güneyindeki Behramkale Köyü'nde yer alan bir antik kent.

<span class="mw-page-title-main">Salamis</span>

Salamis veya Salamis harabeleri, Kıbrıs adasında, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Gazimağusa şehrinin 6 km kadar kuzeyinde yer alan bir antik kenttir. Kent Trodos dağından doğan Pedios (Kanlıdere) nehrinin denize döküldüğü havzaya yakın bir yerde kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Laodikya</span> Türkiyede bir antik kent

Laodikeia, veya Lykos'un kıyısındaki Laodikeia, Lycus nehri kenarında (Çürüksu) kurulmuş bir antik kenttir.

<span class="mw-page-title-main">Perperene</span> İzmir ili Bergama ilçesinin sınırları içinde bulunan Kozak Yaylasında bulunan bir antik kent

Perperene İzmir ili Bergama ilçesinin sınırları içinde bulunan Kozak Yaylasında bulunan bir antik kenttir. Aşağıbey köyü, çakıl kayası mevkindedir.

<span class="mw-page-title-main">Labranda</span>

Labranda - Labraunda - Lambraunda - Labraynda,, Muğla'nın Milas ilçesinde bulunan, Karya dönemine ait antik yerleşimdir.

<span class="mw-page-title-main">Teos</span> Antik kent

Teos veya Teo, Eski İyonya'da batısından yer alan bir antik şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Uzuncaburç</span> Mersinde Silifke ilçesinin 30 km kuzeyinde yer alan bir antik kent öreni

Uzuncaburç (Diokaesareia) Mersin ilinde antik dönemden kalan bir kent örenidir.

<span class="mw-page-title-main">Magnesia (Aydın)</span>

Magnesia veya Menderes Magnesia'sı, tarihi İyonya bölgesinde yer almış bir Antik Yunan kenti. Kent kalıntıları günümüzde Aydın ilinin Germencik ilçesinde yer alan Ortaklar-Söke kara yolu üzerinde, Ortaklar'a 4 km mesafede bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Harpasa</span>

Harpasa (Arpasa) Antik Kenti, Aydın İli, Nazilli İlçesi, Esenköy sınırları içerisinde yer almış yüksekçe bir tepe üzerine kurulu olan eski bir Karya kentidir.

<span class="mw-page-title-main">Herakleia Antik Kenti</span> Karya bölgesinde yer alan antik kent

Herakleia Antik Kenti veya Latmos Herakleia, Muğla ili Milas ilçesine 39 km uzaklıkta Kapıkırı Köyü sınırları içinde kurulmuş Antik İyonya bölgesi kent yerleşimlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Iasos</span> Antik Karya şehri

Iasos Antik Kenti, Muğla ili, Milas ilçesi, Kıyıkışlacık Mahallesi sınırları içinde, Milas ilçesinin yaklaşık 26 km batısında Ege Denizi'ne kıyısı olan Güllük Körfezi'ndeki küçük bir koyun bitiminde yer almaktadır. Antik yerleşim Iasos birçok Yunan şehri gibi kökenleriyle övünmüştür. Şehrin sakinleri iasos’un Peloponnesos’taki Argos’tan deniz yoluyla gelenler tarafından kurulduğuna inanıyordu.