İçeriğe atla

Euripos Kuşatması

Euripos Kuşatması
Tarih880'lerin ortaları
Bölge
Euripos
Sonuç Bizans zaferi
Taraflar
Bizans İmparatorluğuAbbâsîler
Komutanlar ve liderler
OiniatesYazman el-Hadım
Kuşatma döneminde Bizans ve Abbasi sınırları.

Euripos Kuşatması (modern Halkida), 880'lerin ortalarında, Tarsus emiri Yazman el-Hadım liderliğindeki Abbasi filosunun şehri kuşatmasıyla meydana geldi. Yerel Bizans komutanı Oiniates, şehri başarıyla savundu ve kuşatma gücünün büyük bir bölümünü yok etti.

Arka plan

820'lerde, Müslümanların Sicilya'yı fethinin başlaması ve Girit Emirliği'nin kurulması gibi iki olay, Bizans İmparatorluğu ile Akdeniz'deki Araplar arasındaki güç dengesini değiştirdi. İlki kısa süre sonra İtalya Yarımadasında Müslüman üslerinin kurulmasına yol açarken, Girit'in kaybı özellikle önemliydi çünkü Ege Denizi'ni sürekli Müslüman akınlarına açık hale getirdi.[1] Girit Sarazenlerinin baskınlarının yanı sıra Abbasi halifeleri de Kilikya sınır bölgelerinde güçlerini artırmaya çalıştılar ve Tarsus, Bizans topraklarına yönelik kara ve deniz saldırıları için ana üs haline geldi. Bu özellikle 882-891 yıllarında Yazman el-Hadım'ın Tarsus valisi olarak görev yaptığı dönemde yaşandı.[1]

Euripos Kuşatması

Yazman, 883 yılında büyük bir Bizans saldırısında galip geldikten kısa bir süre sonra Yunanistan'ın Bizans vilayetlerine büyük bir baskın yapmak için kuvvetlerini bir araya getirdi.[1] 11. yüzyıl Bizans tarihçisi İoannis Skilicis'e göre, Yazman filosu otuz koumbaria'dan (iyi yük gibi savaş için tasarlanmış büyük savaş gemileri) oluşuyordu ve Euripos kentinde bir saldırı başlattı (Euripos, Orta Yunanistan ve Euboea adası arasındaki Eğriboz Boğazı'nda bulunan Khalkis'e verilen Bizans ismidir). Makedon İmparator I. Basil, Yazman'ın niyetini haber almıştı ve yerel Hellas valisi Oineiates, eyaletinin birliklerini bir araya getirerek, duvarları onarıp taş döşeyerek, mancınıklar yerleştirerek saldırıyı karşılamaya hazırlandı.[2]

Skylitzes, Tarslıların şehre art arda saldırılar düzenlediklerini, ancak savunmacılar tarafından "taş, füze ve dart fırlatmaya yarayan makineleriyle" püskürtüldüklerini bildirir. Birkaç Arap gemisini batıran Rum ateşi ile donatılmış kendi gemileri de saldırılara katıldı. Sonunda Yazman, birliklerinin saflarına altınla dolu büyük bir kalkan yerleştirdi ve duvara tırmanan ilk adamlarını yüz bakireyle ödüllendirmeye söz verdi. Kuşatılanlar bunu görünce, son saldırının yaklaştığını anladılar ve bu yüzden birbirlerini cesaretlendirerek kendi başlarına bir saldırı başlattılar. Saldırı başarılı oldu, kuşatanların çoğu öldü.[2]

Skylitzes, Yazman'ın da "ilk karşılaşmada" öldürdüğünü bildirse de, bu doğru değildir, çünkü Taberî, Yazman'ın 886'da ve 888'de Bizans'a karşı başka baskınlar başlattığını ve 891'deki bir kuşatma sırasında öldürüldüğünü kaydeder.[2]

Sonrası

Bizans'ın başarısına rağmen, Sarazen akınları hız kesmeden devam etti ve 10. yüzyılın başlarında Trabluslu Leon ve Tarsuslu Damyanah'ın faaliyetleri ile arttı ve 904'te Bizans İmparatorluğu'nun ikinci şehri olan Selanik'in Yağmalanması ile doruğa ulaştı. Ancak 920'lerden sonra Bizanslılar üstünlüğü ele geçirmeye başladılar, Girit, Kıbrıs, Tarsos ve Kilikya'nın 960'larda II. Nikiforos yönetiminde toparlanmasıyla sonuçlandı.[1]

Kaynakça

Ek kaynaklar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">I. İsaakios</span>

I. İsaakios Komninos, 1057-1059 yılları arasında tahtta kalan Bizans imparatoru.

<span class="mw-page-title-main">Anna Porfirogenita</span>

Anna Porfirogenita, Kiev büyük knezi Büyük Vladimir'in karısı ve Kiev büyük prensesidir.

<span class="mw-page-title-main">Bizans donanması</span>

Bizans donanması ya da Doğu Roma donanması, Doğu Roma ya da Bizans İmparatorluğu donanma kuvvetidir. Öncülü olan Roma İmparatorluk donanmasının doğrudan devamıdır fakat devletin savunulmasında ve ayakta kalmasında, öncülünden çok daha fazla hayati rol oynamıştır. Birleşik Roma İmparatorluğu'nda deniz filoları daha az tehditle karşılaşmış, lejyonlar prestij sağlayan daha ikincil bir güç olmalarına rağmen Doğu'da bazı tarihçilerin "denizci imparatorluk" olarak adlandıracakları kadar imparatorluğun varlığının çok hayati bir parçası olmuştur.

Yazman el-Hadım Soyismi hadım olmasından gelir. Abbasiler döneminde 882 yılından öldüğü 891 yılına kadar Tarsus valisi ve İslam'ın Bizans İmparatorluğu ile sınır toprakları olan Klikya'nın baş askeri lideri. Bizanslılara karşı düzenlediği deniz akınları ile tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Trabluslu Leon</span>

Trabluslu Leon, Arapça Rashīq al-Wardāmī ve Ghulām Zurāfa olarak bilinir, Müslümanlığa dönmüş Yunan ve erken 10. yüzyılda Abbasi filo komutanıdır. En önemli eylemi Bizans İmparatorluğu'nun ikinci şehri Selanik'in 904 yılında talan edilmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Girit Emirliği</span>

Girit Emirliği, 820'lerin sonlarından 961 yılında Bizanslıların geri almasına kadar devam etmiş Akdeniz adası Girit'te kurulu Müslüman devleti. Abbasiler'in egemenliğini tanımasına ve Mısır Tolunoğulları ile yakın bağları olmasına rağmen de facto bağımsız bir devletti.

Damyanah ya da Damian ve soy ismi Gulam Yazman, İslam dinine dönmüş Bizanslı Yunan asıllı, 896 ile 897 yılları arasında Tarsus valiliği yapmış ve erken 10. yüzyılda Bizans İmparatorluğu'na karşı yapılan deniz akınlarının önde gelen liderlerinden birdir.

<span class="mw-page-title-main">İoannis Skilicis</span> Geç 11.yüzyıl Yunan tarihçisi

İoannis Skilicis,, geç 11. yüzyıl Bizans Rum tarihçi.

<span class="mw-page-title-main">Kardiya Muharebesi</span>

Kardiya Muharebesi, yaklaşık 872/3'te Bizans İmparatorluğu ile Girit Sarazenleri arasında Saros Körfezi'nde Kardiya sahili açıklarında gerçekleşen deniz muharebesidir. Muharebe, büyük bir Bizans zaferi ile sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Korint Körfezi Muharebesi</span>

Korint Körfezi Muharebesi, yaklaşık 873'te Bizans İmparatorluğu ile Girit Sarazenleri arasında Korint Körfezi'nde gerçekleşen deniz muharebesidir. Niketas Ooryphas komutasında Bizanslıların gerçekleştirdikleri sürpriz ile muharebe, büyük bir Bizans zaferi ile sonuçlanmıştır.

Malazgirt Kuşatması, 1054 yılında Malazgirt şehrinin Basileios Apokapis komutasındaki Bizans kuvvetleri tarafından Sultan Tuğrul komutasındaki Selçuklu Hanedanına karşı başarılı savunmasıdır.

Kefalonya Muharebesi, Yunanistan'ın batı kıyıları açıklarında, Kefalonya yakınlarında Ağlebî ile Bizans filoları arasında yapılan bir deniz çatışmasıdır. Muharebe, büyük bir Bizans zaferiyle sona erdi ve Orta Çağ'da gece boyunca gerçekleşen nadir deniz savaşlarından biridir.

Leon Apostippis ya da Leo Apostyppes ya da Apostoupes 880'lerde aktif bir Bizans askeri lideriydi.

<span class="mw-page-title-main">Dimyat'ın Yağmalanması (853)</span>

Dimyat'ın Yağmalanması, 22-24 Mayıs 853'te Nil Deltası'ndaki liman kenti Dimyat'a Bizans donanması tarafından yapılan başarılı bir baskındır. O sırada garnizonu bulunmayan şehir yağmalandı. Hem çok sayıda esir verdi, hem de Girit Emirliği'ne yönelik büyük miktarlarda silah ve malzeme de elde edildi. Sonraki yıllarda tekrarlanan Bizans saldırısı, Abbasi makamlarını şaşkına uğrattı ve kıyıları yeniden düzenlemek ve yerel filoyu güçlendirmek için acil önlemler alınarak, Tolunoğulları ve Fatımiler dönemlerinde doruğa çıkan Mısır donanmasının canlanmasına başlandı.

<span class="mw-page-title-main">Andrassos Muharebesi</span>

Andrassos veya Adrassos Muharebesi, 8 Kasım 960 tarihinde Leo Fokas liderliğindeki Bizanslılar ile emir Seyfü'd Devle komutasındaki Hamdaniler'in Halep Emirliği kuvvetleri arasında, Toros Dağları üzerinde tanımlanamayan bir dağ geçidinde yapılan bir muharebeydi.

<span class="mw-page-title-main">Selanik Muharebesi (995)</span> yaklaşık 995 yılında Selanik yakınlarında gerçekleşmiş muharebe

Selanik Muharebesi 995 veya daha önce, Yunanistan'ın Selanik şehri yakınlarında meydana gelmiştir. Savaş, 10. yüzyılın sonları ve 11. yüzyılın başlarındaki uzun Bizans-Bulgar savaşının bir parçasıydı. Hükümdarları Çar Samuil komutasındaki Bulgarlar, Selanik'teki Bizans garnizonunu pusuya düşürüp yok etmeyi başardılar, komutanları Gregori Taronites öldürüldü ve oğlu Ashot Taronites ele geçirdi.

Fotios Müslüman bir Bizanslıydı. 870'lerde Girit Emirliği'ne deniz komutanı olarak hizmet etti.

<span class="mw-page-title-main">Nikiforos Komninos</span> Bizanslı askeri lider

Nikiforos Komninos II. Basileios ve VIII. Konstantinos döneminde Bizans askeri lideriydi. Vaspuragan Ermeni bölgesinin valisi olarak görev yaptı ve 1081 ile 1185 arası Bizans İmparatorluğu'nu yöneten Komninos Hanedanı'nın bilinen ilk üyelerinden biridir.

Peçenek isyanı, Peçeneklerin Bizans İmparatorluğu'na karşı 1049'dan 1053'e kadar süren bir ayaklanmasıdır. Çatışma, isyancılarla olumlu şartlar müzakere edilerek sona ermesine rağmen, Bizans ordusunun kötüleştiğini de göstermiştir. İsyancıları yenememesi, doğuda Selçuklu Türklerine ve batıda Normanlar'a karşı gelecekteki kayıpların habercisi oldu.

Ebu Amr Şuayb bin Ömer bin İsa el-Balluti, ayrıca Saet veya Bizans kaynaklarında Saïpes (Σαΐπης), yak. 855 - yak. 880 yılları arasında hüküm süren ikinci Girit Emiri'dir.