İçeriğe atla

Eupheme (uydu)

Eupheme
Kanada-Fransa-Hawaii Teleskopu tarafından Şubat 2003'te elde edilen Eupheme'nin ön keşif görüntüsü
Keşif
KeşfedenScott S. Sheppard
Keşif tarihi2003
Adlandırmalar
MPC belirtmesiJupiter LX
Adın kaynağı
Ευφήμη Eyphēmē
Alternatif adlar
S/2003 J 3
SıfatlarEuphemean
Yörünge özellikleri [1]
Yarı büyük eksen
21.199.710 km
Dış merkezlik0,253
−628,06 gün[2]
168,7°
Eğiklik148,0°
292,0°
109,0°
Doğal uydusuJüpiter
GrupAnanke grubu
Fiziksel özellikler
23,4
Ortalama çap
2 km
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

Eupheme, (Jupiter LX olarak da bilinen ve başlangıçta geçici olarak S/2003 J 3 adı verilen), Jüpiter'in 2 km çapındaki dış doğal uydusudur.

Keşif

2003 yılında Scott S. Sheppard liderliğindeki Hawaii Üniversitesi gök bilimcilerinden oluşan bir ekip tarafından keşfedildi.[3][4] Uydu, keşfedilmesinin ardından kayboldu.[5][6][7][8] 2017 yılında tekrar bulundu ve o yıl kalıcı adını aldı.[9]

Adlandırma

2019 yılında, Hephaestus ve Aglaea'nın kızı, Zeus'un torunu; iyi haberlerin, övgülerin, beğenilerin, zafer çığlıklarının ve alkışların antik Yunan ruhu olan Eupheme'nin adı verildi.[10] İsim, Carnegie Enstitüsü tarafından düzenlenen bir adlandırma yarışmasında, aynı zamanda başka bir Jüpiter uydusu Philophrosyne'in de adının belirlenmesine yardımcı olan Twitter kullanıcısı Lunartic (@iamalunartic) tarafından önerildi.[11][12]

Yörünge

Eupheme, Jüpiter'in yörüngesinde 628,06 günde, 19,3 ila 22,7 milyon kilometre arasındaki yarı büyük eksenlerde, tutuluma göre 146°'lik bir eğiklikle (Jüpiter'in ekvatoruna 146°) ters yön yörüngede ve 0,2507 dış merkezlik ile hareket eder. Jüpiter'in yörüngesinde 19,3 ila 22,7 Gm arasında, kabaca 150°'lik eğikliklerde dönen düzensiz uydular olan Ananke grubuna dahildir.

Kaynakça

  1. ^ "S.S. Sheppard (2019), Moons of Jupiter, Carnegie Science, on line". 24 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2023. 
  2. ^ "M.P.C. 106351" (PDF). Minor Planet Circular. S/2003 J 3: Minor Planet Center. 10 Mayıs 2017. 3 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Mart 2023. 
  3. ^ Daniel W. E. Green (4 Mart 2003). "IAUC 8087: Satellites of Jupiter". International Astronomical Union. 27 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2023. 
  4. ^ MPEC 2003-E11: S/2003 J 1, 2003 J 2, 2003 J 3, 2003 J 4, 2003 J 5, 2003 J 6, 2003 J 7 1 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 4 Mart 2003 (keşif ve gök günlüğü)
  5. ^ Beatty, Kelly (4 Nisan 2012). "Outer-Planet Moons Found — and Lost". www.skyandtelescope.com. Sky & Telescope. 7 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2017. 
  6. ^ Brozović, Marina; Jacobson, Robert A. (9 Mart 2017). "The Orbits of Jupiter's Irregular Satellites". The Astronomical Journal. 153 (4): 147. Bibcode:2017AJ....153..147B. doi:10.3847/1538-3881/aa5e4d. 
  7. ^ Jacobson, B.; Brozović, M.; Gladman, B.; Alexandersen, M.; Nicholson, P. D.; Veillet, C. (28 Eylül 2012). "Irregular Satellites of the Outer Planets: Orbital Uncertainties and Astrometric Recoveries in 2009–2011". The Astronomical Journal. 144 (5): 132. Bibcode:2012AJ....144..132J. doi:10.1088/0004-6256/144/5/132. 
  8. ^ Sheppard, Scott S. (2017). "New Moons of Jupiter Announced in 2017". home.dtm.ciw.edu. 10 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2017. 
  9. ^ Sheppard, Scott S. (2017). "Jupiter's Known Satellites". home.dtm.ciw.edu. 18 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2017. 
  10. ^ "Planet and Satellite Names and Discoverers". USGS Astrogeology Science Center. 3 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2019. 
  11. ^ "Naming Contest for Newly-discovered Moons of Jupiter". www.iau.org. 8 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2019. 
  12. ^ "Public Contest Successfully Finds Names For Jupiter's New Moons". www.iau.org. 20 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Sinope, Jüpiter'in düzensiz uydularından birisidir. S. B. Nicholson tarafından 1914 yılında keşfedildi. İsmini Yunan mitolojisinden almıştır. Jüpiter'in birçok uydusu gibi Sinope de ismini 1975 yılına kadar almamıştır. Daha önceden Jüpiter IX veya Hades olarak isimlendirilmişti. Megaclite 2000 yılında keşfedilinceye kadar Jüpiter'in bilinen en uzaktaki uydusuydu.

<span class="mw-page-title-main">Harpalyke (uydu)</span>

Harpalyke, Jüpiter'in ters yön yörüngeye sahip düzensiz uydusudur. 2000 yılında Hawaii Üniversitesi'nden Scott S. Sheppard liderliğindeki bir grup astronom tarafından keşfedilmiş ve geçici olarak S/2000 J 5 adı verilmiştir. Ağustos 2003'te, bazı anlatılarda Zeus (Jüpiter) ile de sevgili olan, Clymenus'un ensest kızı Harpalyke'nin adını almıştır.

<span class="mw-page-title-main">S/2003 J 10</span> Jüpiter uydusu

S/2003 J 10, 2003 yılında Hawaii Üniversitesi'nden Scott S. Sheppard liderliğindeki bir gök bilimci ekibi tarafından keşfedilen, Jüpiter'in ters yön yörüngeye sahip düzensiz uydusudur. Uluslararası Astronomi Birliği tarafından kesin bir isim ilan edilmediğinden hala geçici tanımıyla bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Arche (uydu)</span>

Arche, Jüpiter'in düzensiz bir doğal uydusudur. Hawaii Üniversitesi'nden Scott S. Sheppard liderliğindeki bir gökbilim ekibi tarafından 31 Ekim 2002 tarihinde keşfedildi ve geçici olarak S/2002 J 1 adını aldı. Arche ismi, 30 Mart 2005 tarihinde Uluslararası Astronomi Birliği (IAU) tarafından resmen onaylandı.

<span class="mw-page-title-main">Megaclite (uydu)</span> Jüpiterin düzensiz uydularından biri

Megaclite, Jüpiter'in doğal uydusudur. 2000 yılında Scott S. Sheppard liderliğindeki Hawaii Üniversitesi'nden bir gök bilimci ekibi tarafından keşfedildi ve geçici olarak S/2000 J 8 adı verildi.

Cyllene, Jüpiter'in doğal uydusudur. 2003 yılında Hawaii Üniversitesi'nden Scott S. Sheppard liderliğindeki bir gök bilimci ekibi tarafından keşfedildi ve geçici olarak S/2003 J 13 adı verildi.

<span class="mw-page-title-main">Ananke grubu</span> Jüpiter uydularının ters yön yörüngeli düzensiz bir grubu

Ananke grubu, Jüpiter uydularının ters yön yörüngeli düzensiz bir grubudur. Ananke ile benzer yörüngeleri sebebiyle ortak bir kökene sahip oldukları düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Himalia grubu</span>

Himalia grubu, Himalia'ya benzer yörüngeleri takip eden ve ortak bir kökene sahip olduğu düşünülen Jüpiter'in düzensiz uydular grubudur.

<span class="mw-page-title-main">Carme grubu</span> Jupiterin yörüngesindeki uydu grubu

Carme grubu Jüpiter uyduları arasında Carme ile benzer ters yön yörüngeli bir grup düzensiz uydudur. Benzer yörüngeleri ve yapıları sebebiyle ortak bir kökene sahip oldukları düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Pandia (uydu)</span> Jüpiterin Himalia grubundaki uydusu

Pandia,, Scott S. Sheppard ve ekibi tarafından Şili'nin Cerro Tololo Gözlemevi'nde bulunan 4,0 metrelik Víctor M. Blanco Teleskopu kullanılarak keşfedilen, Jüpiter'in küçük dış doğal uydusudur. Uydu, diğer dokuz Jüpiter uydusu ile birlikte 17 Temmuz 2018'de duyurulmuş ve uydunun yörüngesini doğrulamak için yeterince uzun bir zaman aralığında gözlemler toplandıktan sonra Küçük Gezegen Merkezi tarafından geçici olarak S/2017 J 4 adı verilmişti.

Thelxinoe,, Jüpiter'in 2 km çapındaki doğal uydusudur.

<span class="mw-page-title-main">Hermippe (uydu)</span> Jüpiterin uydusu

Hermippe,, Jüpiter'in bilinen en küçük doğal uydularından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Eurydome (uydu)</span> Jüpiterin uydusu

Eurydome,, Jüpiter'in bilinen en küçük doğal uydularından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Pasithee (uydu)</span> Jüpiterin uydusu

Pasithee,, Jüpiter'in düzensiz bir doğal uydusudur.

<span class="mw-page-title-main">Chaldene (uydu)</span> Jüpiterin uydusu

Chaldene,, Jüpiter'in düzensiz bir doğal uydusudur.

Kallichore,, Jüpiter'in doğal uydusudur.

<span class="mw-page-title-main">Erinome</span> Jüpiterin uydusu

Erinome,, Jüpiter'in düzensiz bir doğal uydusudur.

S/2018 J 4, Scott S. Sheppard tarafından 11 Mayıs 2018'de Şili'deki Cerro Tololo Gözlemevi'nde 4,0 metrelik Víctor M. Blanco Teleskopu kullanılarak keşfedilen, Jüpiter'in küçük bir dış doğal uydusudur. Uydu, yeterli bir süre boyunca gözlem verileri toplandıktan sonra, 20 Ocak 2023 tarihinde Küçük Gezegen Merkezi (MPC) tarafından duyurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Jupiter LV</span> Jüpiterin uydusu

Jupiter LV, Jüpiter'in düzensiz bir doğal uydusudur.

<span class="mw-page-title-main">Pasiphae grubu</span> Pasiphaeye benzer yörüngeleri takip eden ve ortak bir kökene sahip oldukları düşünülen, Jüpiterin ters yön yörüngeye sahip düzensiz uyduları grubu

Pasiphae grubu, Pasiphae'ye benzer yörüngeleri takip eden ve ortak bir kökene sahip olduğu düşünülen, Jüpiter'in ters yön yörüngede hareket eden düzensiz uydularından oluşan bir gruptur.