İçeriğe atla

Etz Hayim Sinagogu (Hanya)

Koordinatlar: 35°30′56″K 24°01′00″D / 35.51556°K 24.01667°D / 35.51556; 24.01667
Etz Hayim Sinagogu
Harita
Temel bilgiler
KonumHanya, Girit, Yunanistan
Koordinatlar35°30′56″K 24°01′00″D / 35.51556°K 24.01667°D / 35.51556; 24.01667
İnançOrtodoks Yahudilik ve diğer Yahudi mezhepleri[1]
Web sitesiEtz Hayyim Synagogue
Mimari
Tamamlanma=

Etz Hayim Sinagogu (İbranice: בית הכנסת עץ חיים‎) Yunanistan'ın Girit adasında bir zamanlar Romanyot Yahudi cemaatinin hayatta kalan tek kalıntısıdır. Sinagog restore edildikten sonra turistik bir destinasyon haline geldi ve 6 Mart 2006'da sinagoga ani ve habersiz bir ziyaret yapan eski Yunanistan Kralı II. Konstantin'in kız kardeşi İspanya Kraliçesi Sofía gibi yabancı devlet adamlarının ziyaretlerini çekti.

Sinagog, 5 Ocak 2010'da bir İngiliz vatandaşının kundakçılık saldırısına hedef oldu.[2] Bugün topluluk, birlikte iyi bir yaşamanın sembolüdür. Hristiyanlar ve Müslümanlar sinagogu ziyaret etmeye davet ediliyor ve Avrupa'daki diğer Yahudi cemaatlerinin aksine ziyaretçilerin girişte pasaportlarını göstermeleri gerekmiyor.[3][4]

Topluluk Romanyot geçmişine rağmen, bugün öncelikle Yunanistan'ın Sefarad geleneğini kullanıyor ve kendi Haggadah metnini geliştirdi.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b "Etz Hayyim Synagogue | Visitor Information". 12 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2016. 
  2. ^ "ADL To Prime Minister Of Greece: Forcefully Condemn Anti-Semitism". 18 Ocak 2010. 18 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "The Greek Synagogue That's Lacking Only One Thing: Jews". 29 Haziran 2014. 21 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi – Haaretz vasıtasıyla. 
  4. ^ Spengler-Axiopoulos, Barbara (5 Mayıs 2010). "Die Havurah von Chania - NZZ". 9 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi – NZZ vasıtasıyla. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ahrida Sinagogu</span> İstanbulda sinagog

Ahrida Sinagogu, İstanbul'un Fatih ilçesi Balat mahallesi Kürkçü Çeşme Sokağı'nda yer alan sinagogdur.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul'daki sinagoglar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

İstanbul'daki sinagoglar, ilk olarak Bizans döneminde şehre gelen Musevilerin dinî gereksinimleri için kurdukları ibadethanelerdir. Kayıtlarda, İstanbul'da ilk sinagoğun MS 318 yılında, bakırcılıkla uğraşan Musevilerin yoğun olarak yaşadığı Halkopratia semtinde inşa edildiği geçmektedir. Bu sinagog, II. Theodosius döneminde kiliseye çevrilse de, şehrin çeşitli noktalarında sinagoglar her dönemde varlığını sürdürmüştür. İstanbul'un 1453 yılında Türkler tarafından ele geçirilmesinin ardından da, Museviler İstanbul'daki varlıklarını sürdürmüşlerdir. Osmanlı İmparatorluğu'nun 1492 yılında İspanya'dan sürgün edilen Musevilere sığınma hakkı vermesiyle, Osmanlı topraklarındaki Musevi nüfusu büyük oranda artmıştır. Türkiye'de cumhuriyet ilan edildikten sonra, ülkenin dört bir yanındaki pek çok Musevi, İstanbul'a yerleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Romanyot</span>

Romanyot, Roma döneminden beri bugünkü Türkiye, Yunanistan ve bu ülkeleri çevreleyen bölgelerde yaşayan Yahudilere verilen addır. Kendi aralarında kullandıkları dil Yunancanın bir lehçesi olan ve İbraniceden kelimeler bulunan Yevanik'ti. Bu dil Sinagoglarının adları Yunanca olduğu gibi, duaların bazıları da yine bu dilde okunurdu. Bu dilin ölü bir dil olma ihtimali çok yüksektir. 1547 yılında Tevrat da Yunancaya çevrilmiştir. Gelenekleri de doğal olarak Rum yaşam tarzına yakın olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İtalya Yahudileri</span>

İtalya Yahudileri genel anlamda İtalya'da yaşayan Yahudilere daha özele inildiğinde ise Roma İmparatorluğu'ndan bu yana bölgede varlığını sürdüren Sefarad ve Aşkenaz olmayan Yahudilere denir.

İzak Algazi, Türkiye Yahudilerinin ve Sefarad Dünyası'nın hazanlarından biri ve haham.

<span class="mw-page-title-main">Bahreyn'deki Yahudilerin tarihi</span>

Bahreyn Yahudileri dünyanın en küçük Yahudi cemaatlerinden biridir. Bir zamanlar nüfusu 1500'e kadar ulaşan cemaatte bugün geriye elliden az üye, bir sinagog ve bir de küçük mezarlık kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hindistan'daki Yahudilerin tarihi</span> Hindistanda bulunan dini bir azınlık

Hindistan Yahudileri Hindistan'da bulunan dini bir azınlıktır. Yahudiliğin, Hindistan'a giren ilk gayri-Dharma dinlerden olduğu tarihte kayıtlıdır. Antik çağlardaki cemaatler kültürel asimilasyona uğramıştır. Her Yahudi cemaati, Yehuda Krallığı ve Kayıp On Kabile gibi farklı kökenlerden geldiği için ülkedeki Yahudi sayısını kestirmek zordur. Toplam Yahudi nüfusunun yarısı Manipur ve Mizoram'da, çeyreği de Mumbai'de yaşamaktadır. Dünyadaki birçok ülkenin aksine Hintlerin kontrolündeki Hindistan'da antisemitizm olayları görülmemiştir. Bölgede görülen tek antisemitik olaylar, Portekiz'in Goa'yı işgal edip engizisyonları başlattığı dönemdir. Yahudiler Malabar kıyılarındaki Kodungallur'a yerleşip 1524'e kadar barış içinde ticaretle uğraştılar. Hem İngiliz hakimiyetinden önce hem de sonra Yahudiler Hint prensleri altında, hükûmette, orduda ve endüstride önemli mevkilere geldiler.

Tacikistan'daki Yahudilerin tarihi uzun ve çeşitli bir geçmişe sahiptir. Tacikistan Yahudilerinin çoğu köken olarak Buhara Yahudisidir.

<span class="mw-page-title-main">Duşanbe Sinagogu</span>

Buhara Sinagogu olarak da bilinen Duşanbe Sinagogu, Tacikistan'ın başkenti Duşanbe'deki iki Yahudi mahallesinden birinde 19. yüzyılda inşa edilmiştir. Yahudi cemaati sitesinde bu sinagog dışında diğer dinî binalar ve bir de okul bulunmaktaydı. Şubat 2006'da Tacikistan Hükûmeti şehir yapılanması ve başkanlık sarayı inşası sebebiyle yıkıma başladı. Sinagogun yıkımı uluslararası protestolar sebebiyle ve bir seri mahkeme kararlarıyla Haziran 2008'e kadar durduruldu fakat bu tarihte sinagog yerle bir edildi.

<span class="mw-page-title-main">Larnaka Sinagogu</span>

Larnaka Sinagogu, Kıbrıs Cumhuriyeti'nin deniz kıyısında bulunan Larnaka kasabasında, 12 Eylül 2005'te ibadete açılmış bir sinagogdur. Adanın ilk ve tek sinagogudur. Bu cemaat, 2005'e kadar Avrupa Birliğinde nüfusu olup da sinagogu olmayan tek Yahudi cemaatiydi.

<span class="mw-page-title-main">Myanmar'daki Yahudilerin tarihi</span>

Myanmar'daki Yahudilerin tarihinde kayıtlara geçen ilk Yahudi, 18. yüzyılda Myanmar Kralı Alaungpaya'nın ordusunda yer alan Solomon Gabirol'du.

<span class="mw-page-title-main">Lübnan'daki Yahudilerin tarihi</span>

Lübnan Yahudileri geleneksel olarak bir Mizrahi cemaati olup genelde Lübnan'ın Beyrut şehrinde veya çevresinde yaşayan veya yaşamış olan Yahudilerdir. Cemaatin hemen hemen hepsi İsrail, Fransa ve Kuzey Amerika'ya göç etmiştir. Ülkede bugün 20 ila 40 arası Yahudi kalmıştır. Lübnan Yahudileri toplumla sıkıca entegre oldukları ve vatanlarını terk etme hissi duymadıkları için Lübnan'ın 1958'de yaşadığı iç savaşta dahi büyük oranda dış göç olmamıştır. Fakat, 1975'teki Lübnan İç Savaşı ve 1982'deki İsrail'in Lübnan'a girme harekâtıyla dış göçler hızlanmıştır.

Yusef Abad Sinagogu İran'ın başkenti Tahran'daki en büyük sinagoglardan biridir. Sinagogun resmi adı Sukat Şalom Sinagogudur. Sinagoga ev sahipliği yapan ilk bina 1950'lerin başında tamamlanmıştı. Yusef Abad bölgesi başta olmak üzere başkentteki Yahudi nüfusu artınca yeni bir binaya ihtiyaç duyuldu. Avraham Yusian önderliğindeki yerel cemaat liderlerinin yardımlarıyla yeni bina Ekim 1965'te tamamlandı. Sinagogun kapıları, İbrani takvimine göre 5726 yılına girilen Roş Aşana bayramında açıldı.

Suriye'deki Yahudileri, ilk çağlardan beri Suriye'de yaşayan Yahudiler ile 1492'de İspanya'dan kovulan Sefaradlar oluşturur. Halep, Şam ve Kamışlı'da asırlar boyunca büyük Yahudi cemaatleri var olmuştur. 20. yüzyılın başlarında Suriye Yahudilerinin büyük bir yüzdesi ABD, Orta ve Güney Amerika ve İsrail'e göç etti. Bugün Suriye'de çok az Yahudi yaşamaktadır. Suriye Yahudilerinin oluşturduğu en büyük cemaat 75.000 kişilik nüfusuyla Brooklyn, New York'tadır.

<span class="mw-page-title-main">Sardes Sinagogu</span>

Sardes Sinagogu, Türkiye'nin Manisa ilinde bulunan bir sinagogdur. Sardes, MÖ 133'te Roma İmparatorluğu'nun bir parçası olana kadar birçok yabancı hakimiyetin altına girdi. Şehir, Roma eyaleti olan Lidya'nın idari merkezi haline geldi. MS 17 yılında gerçekleşen yıkıcı depremin ardından Sardes yeniden inşa edildi ve Roma hakimiyeti altında varlıklı bir yaşam sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">Eski Sinagog (Kraków)</span> Krakówda müze

Ortodoks sinagog olan Eski Sinagog Polonya'nın Kraków şehrindeki Kazimierz ilçesinde bulunur. Bu bina Polonya'da ayakta kalan en eski sinagog olup Avrupa'daki Yahudi mimarisi açısından en değerli yapılardan biridir. 1939'da Almanlar Polonya'yı istila edene kadar şehirdeki en önemli sinagog olma özelliğini taşıyan bina ayrıca Krakow Yahudi cemaatinin sosyal ve örgütsel merkeziydi. 1794'te General Tadeusz Kościuszko, Polonya'nın bağımsızlığını kazanması için verdiği mücadelede Yahudilerin desteğini almak için bu sinagogda konuşma yapmıştır:

"Yahudiler, insanlığın kazancı için ellerinden geleni ardlarına koymayacaklarını tüm dünyaya ispatlamıştır" – General Tadeusz Kosciuszko

<span class="mw-page-title-main">Zagreb Sinagogu</span>

Zagreb Sinagogu bugünkü Hırvatistan'ın başkenti Zagreb'teki Yahudiler'in 1867 yılında Avusturya İmparatorluğu'na bağlı Hırvatistan-Slavonya Krallığı'ndaki inşasından 1941'deki mihver yanlısı Hırvatistan Bağımsız Devleti'ndeki faşist otorite tarafından yıkılışına kadar merkezi ibadethanesi görevini görmüş yapı.

<span class="mw-page-title-main">Yunanistan'daki Yahudilerin tarihi</span>

Yunanistan'daki Yahudilerin tarihi, MÖ 4. yüzyıla kadar izlenebilir. Yunanistan'da yaşayan en eski ve en karakteristik Yahudi grubu, "Yunan Yahudileri" olarak da bilinen Romanyotlardır. "Yunan Yahudisi" terimi ağırlıklı olarak Yunanistan'ın bugünkü modern bölgesinde yaşayan Yahudi kökenli veya inançlı herhangi bir kişi için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Filibe Sinagogu</span>

Filibe Zion Sinagogu, Bulgaristan'ın Filibe şehrinde bulunan bir sinagogdur. Bu sinagog, Bulgaristan'da günümüzde de hizmet vermekte olan 2 sinagogdan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Yunanistan'da Holokost</span>

Yunanistan'da Holokost, II. Dünya Savaşı boyunca çoğu Auschwitz toplama kampına tehcir edilmek üzere Yunanistan Yahudilerinin toplu katliâmını kapsar. 1945 yılına gelindiğinde, Yunanistan Yahudilerinin %83 ilâ %87'si öldürülmüştü. Bu, Avrupa'da Holokost kapsamında katledilmiş Yahudi toplulukların en büyük ölüm oranlarından biridir.